Inhoudsopgave
Artikel: Meritocratie: Op weg naar een nieuwe klassensamenleving?.............................................................2
Meritocratie: van ideaal naar dystopie?..............................................................................................................2
Wat geldt als ‘verdienste’?...................................................................................................................................2
Meritocratisering en cohortvervanging................................................................................................................3
Onderwijsexpansie................................................................................................................................................3
Beroepenstructuur hogere beroepen...................................................................................................................3
De opmars van vrouwen op de arbeidsmarkt......................................................................................................3
, Artikel: Meritocratie: Op weg naar een nieuwe klassensamenleving?
Meritocratie: van ideaal naar dystopie?
2 belangrijke doelstellingen:
- Doelmatig
- Rechtvaardigheid
Meritocratische samenleving is een samenleving waarbij posities worden verdeeld op basis van persoonlijke
verdiensten. Je maatschappelijke succes wordt bepaald door je eigen achievement (prestaties).
Talenten en capaciteiten worden optimaal benut -> dit is goed voor de maatschappelijke welvaart.
In een moreel opzicht verdient iedereen wat die verdient -> open samenleving.
Michael Young introduceerde dit begrip in zijn boek die leidde tot een dystopie met nog hardnekkiger
scheidslijnen.
Er is geen eenduidige betekenis. Michael Young definieert merit als;
IQ + inspanning = verdienste.
IQ is nature (genetisch) en nurture (opvoeding en socialisatie) overdraagbaar.
Er is sprake van een omvangrijke op- en neer- waartse sociale mobiliteit wanneer slimme kinderen uit lagere
klassen de kans hebben om op de ladder te klimmen, terwijl domme kinderen uit hogere klassen een stap
omlaag moeten zetten.
Doordat IQ erfelijk is kan er weer opnieuw een sterk gelaagde samenleving ontstaan -> gesloten samenleving.
In een ‘perfecte’ meritocratische samenleving is intelligentie de drijvende kracht.
2 kanttekeningen:
- IQ is niet volledig erfelijk (tussen de 50 en 80 procent)
- Inspanning is een onderdeel van iemands merit.
Wat geldt als ‘verdienste’?
Persoonlijke vaardigheden spelen ook een rol.
Sporters -> fysieke kracht
Kunstenaars -> creativiteit
Socioloog Bourdieu -> cultureel kapitaal.
Een minder cultureel kapitaal -> minder productiviteit. Dit is met opvoeding verworven.
Hierdoor draagt het bij aan overdracht van ongelijkheid tussen generaties.
Of een bepaalde persoonlijke vaardigheid of kenmerk productief is, is geen objectief te beantwoorden vraag,
maar wordt bepaald door de bestaande maatschappelijke structuren en instituties.
We zullen alleen van een meritocratisering spreken als het belang van IQ voor schoolprestaties en
maatschappelijk succes toeneemt.
Artikel: Meritocratie: Op weg naar een nieuwe klassensamenleving?.............................................................2
Meritocratie: van ideaal naar dystopie?..............................................................................................................2
Wat geldt als ‘verdienste’?...................................................................................................................................2
Meritocratisering en cohortvervanging................................................................................................................3
Onderwijsexpansie................................................................................................................................................3
Beroepenstructuur hogere beroepen...................................................................................................................3
De opmars van vrouwen op de arbeidsmarkt......................................................................................................3
, Artikel: Meritocratie: Op weg naar een nieuwe klassensamenleving?
Meritocratie: van ideaal naar dystopie?
2 belangrijke doelstellingen:
- Doelmatig
- Rechtvaardigheid
Meritocratische samenleving is een samenleving waarbij posities worden verdeeld op basis van persoonlijke
verdiensten. Je maatschappelijke succes wordt bepaald door je eigen achievement (prestaties).
Talenten en capaciteiten worden optimaal benut -> dit is goed voor de maatschappelijke welvaart.
In een moreel opzicht verdient iedereen wat die verdient -> open samenleving.
Michael Young introduceerde dit begrip in zijn boek die leidde tot een dystopie met nog hardnekkiger
scheidslijnen.
Er is geen eenduidige betekenis. Michael Young definieert merit als;
IQ + inspanning = verdienste.
IQ is nature (genetisch) en nurture (opvoeding en socialisatie) overdraagbaar.
Er is sprake van een omvangrijke op- en neer- waartse sociale mobiliteit wanneer slimme kinderen uit lagere
klassen de kans hebben om op de ladder te klimmen, terwijl domme kinderen uit hogere klassen een stap
omlaag moeten zetten.
Doordat IQ erfelijk is kan er weer opnieuw een sterk gelaagde samenleving ontstaan -> gesloten samenleving.
In een ‘perfecte’ meritocratische samenleving is intelligentie de drijvende kracht.
2 kanttekeningen:
- IQ is niet volledig erfelijk (tussen de 50 en 80 procent)
- Inspanning is een onderdeel van iemands merit.
Wat geldt als ‘verdienste’?
Persoonlijke vaardigheden spelen ook een rol.
Sporters -> fysieke kracht
Kunstenaars -> creativiteit
Socioloog Bourdieu -> cultureel kapitaal.
Een minder cultureel kapitaal -> minder productiviteit. Dit is met opvoeding verworven.
Hierdoor draagt het bij aan overdracht van ongelijkheid tussen generaties.
Of een bepaalde persoonlijke vaardigheid of kenmerk productief is, is geen objectief te beantwoorden vraag,
maar wordt bepaald door de bestaande maatschappelijke structuren en instituties.
We zullen alleen van een meritocratisering spreken als het belang van IQ voor schoolprestaties en
maatschappelijk succes toeneemt.
