Aantekeningen LKT Nederlands – Boek
Basiskennis taalonderwijs
Algemene informatie
De toets wordt ontworpen en beoordeeld door 10voordeleraar. De toets
wordt digitaal afgenomen en bestaat uit 80 vragen en je hebt maximaal
twee uur de tijd. De norm van de toets wordt achteraf vastgesteld.
Maximaal 24 werkdagen na het maken van de toets wordt de uitslag
bekend gemaakt. Alle vragen zijn meerkeuze vragen en bestaan soms uit
vragen met 3 antwoorden en soms uit vragen met 4 antwoorden. Alle
begrippen moet je kennen. Deze worden allemaal in deze samenvatting
benoemd en staan in het boek in de kantlijn in het blauw, achterin elk
hoofdstuk en op de laatste bladzijdes van het boek. Door het boek en dus
deze samenvatting moet je de toets kunnen halen. Onderaan de
samenvatting wordt ook nog aandacht besteed aan de didactisch model
woordenschatuitbreiding. Dit is de enige aanvulling los van het boek.
Toetsgids en oefentoets vind je op de site van 10voordeleraar.
Site: https://lkt.10voordeleraar.nl/pabo/nederlands
Boek: Huizenga, H., & Robbe, R. (2020). Basiskennis taalonderwijs.
Noordhoff.
Hoofdstuk 3 t/m 11 behandeld elk een taaldomein. Hoofdstuk 2 t/m 11 is
toets stof.
1. De kennisbasis Nederlandse taal
In onze samenleving worden steeds hogere eisen gesteld aan ieders
kennisniveau, en dit geldt ook voor het onderwijs, dat nog steeds een
belangrijke bron van kennis is. Voor toekomstige leraren in het
basisonderwijs is het van belang om over voldoende kennis te beschikken
om kinderen goed voor te bereiden op de kenniseconomie. Daarom werd
in 2009 besloten om een kennisbasis in te voeren voor verschillende
vakken op de pabo. Dit begon met de vakken rekenen en taal. In het
curriculum van de pabo wordt nadruk gelegd op de kennis die nodig is om
effectief reken- en taalonderwijs te geven. Daarnaast zijn er landelijke
toetsen ingevoerd die een deel van de kennis uit de kennisbases voor taal
en rekenen toetsen. Alle pabostudenten die in het studiejaar 2010/2011
zijn gestart, zijn verplicht deze toetsen voor taal en rekenen af te leggen.
In 2019 is de kennisbasis herzien en zijn ook de toetsen aangepast.
1.1. De opzet van de kennisbasis
1. De leerinhoud
,In de leerinhoud wordt beschreven wat de kerndoelen en tussendoelen zijn
voor de kinderen op de basisschool. Deze doelen zijn ook te vinden op
SLO.
2. De domeindidactiek
Dit is de manier waarop je de leerinhoud aan kinderen onderwijst. Ook
gaat het om de vaardigheden waar een leerkracht aan moet voldoen om
een les te kunnen geven in een bepaald taaldomein.
3. Het fundament
Het fundament gaat over de achtergrondkennis die nodig is bij elk domein.
Het gaat hier vooral over theorieën achter het lesgeven, dus of je
bijvoorbeeld kinderen in een schrift of computer moet laten werken.
4. taaldidactiek en taalbeleid
Taal is opgedeeld in taaldomeinen, maar in de praktijk lopen deze
domeinen toch vaker samen dan apart. Wanneer een kind bijvoorbeeld
een jeugdboek leest dan is hij bezig met begrijpend lezen en het leren van
nieuwe woorden.
,Figuur 1: De vier invalshoeken van de kennisbasis voor het domein spelling
1.2. De inhoud van de kennisbasis
De kennisbasis is een verzameling van begrippen die belangrijk zijn voor
het geven van een goede les taal. De begrippen zullen in deze
samenvatting allemaal aan bod komen en waar nodig worden toegelicht.
De kennisbasis Nederlandse taal is te vinden op de website:
www.10voordeleraar.nl
1.3. Toetsing van de kennisbasis
De LKT bestaat uit 80 vragen en alleen de leerinhoud en de fundamenten
onder de leerinhoud worden getoetst. De LKT is een digitale toets, waarbij
elk domein aan bod komt in de vorm van meerkeuzevragen. Niet elk
domein is even goed te toetsen met meerkeuzevragen en om die reden
zijn er bijvoorbeeld minder vragen over jeugdliteratuur en meer vragen
over taalbeschouwing. Je moet de begrippen kennen, maar ook vooral
kunnen toepassen.
, 1.4. Hoe gebruik je Basiskennis taalonderwijs?
In deze samenvatting komt alles terug wat ook in het boek wordt
benoemd. Zo zullen alle begrippen aan bod komen en worden de
toetsdoelen benoemd. In het kort moet de student de volgende
vaardigheden onder de knie hebben:
- Het begrip omschrijven
- Het begrip in context plaatsen
- Het verschil met verwante begrippen aangeven
- Een voorbeeld van het begrip geven
2. Taalonderwijs en taal
Op basisscholen wordt veel aandacht besteed aan taal. Per week besteden
basisscholen zo’n 8 uur aan het taalonderwijs. Taal is dan ook alleen taal
en spelling, maar is eigenlijk nog veel breder dan dat.
2.1. Taalonderwijs
Kinderen leren hun moedertaal zonder enige moeite en ouders hebben
geen cursus nodig over hoe ze hun kind een taal moeten aanleren.
Waarom moeten we dan eigenlijk taal als een apart vak aanbieden als
kinderen met een les geschiedenis ook al taal leren. Hier zijn 5
argumenten:
1. Schriftelijke taalvaardigheid leren kinderen niet spontaan.
School is natuurlijk de plek waar je leert. Kinderen leren dan wel spontaan
spreken, maar niet schrijven op een paar kinderen na.
2. Niet alle kinderen kunnen zich zelfstandig een bepaald niveau
van taalvaardigheid eigen maken.
Kinderen spreken thuis vaak op een andere manier, vooral kinderen met
een accent of met ouders uit bijvoorbeeld Turkije. Daarnaast zijn er ook
taalzwakke leerlingen of leerlingen met TOS. Deze leerlingen zullen wel
degelijk meer les mogen krijgen in taal om te leren lezen, spellen en
schrijven.
3. Op school leer je een ander soort taalgebruik dan in het
dagelijks leven.
Op school wordt het Standaardnederlands gesproken. Dit is een andere
taal dan bijvoorbeeld op de markt of in een voetbalstadion. Op school leer
je wanneer je dan en als gebruikt of jou en jouw. Ook leer je samenvatten
en wat bijvoorbeeld een persoonsvorm en onderwerp is. Al die regels
maakt een kind zich niet zomaar eigen.
4. Bepaalde taalvormen leer je alleen met behulp van het
taalonderwijs
Basiskennis taalonderwijs
Algemene informatie
De toets wordt ontworpen en beoordeeld door 10voordeleraar. De toets
wordt digitaal afgenomen en bestaat uit 80 vragen en je hebt maximaal
twee uur de tijd. De norm van de toets wordt achteraf vastgesteld.
Maximaal 24 werkdagen na het maken van de toets wordt de uitslag
bekend gemaakt. Alle vragen zijn meerkeuze vragen en bestaan soms uit
vragen met 3 antwoorden en soms uit vragen met 4 antwoorden. Alle
begrippen moet je kennen. Deze worden allemaal in deze samenvatting
benoemd en staan in het boek in de kantlijn in het blauw, achterin elk
hoofdstuk en op de laatste bladzijdes van het boek. Door het boek en dus
deze samenvatting moet je de toets kunnen halen. Onderaan de
samenvatting wordt ook nog aandacht besteed aan de didactisch model
woordenschatuitbreiding. Dit is de enige aanvulling los van het boek.
Toetsgids en oefentoets vind je op de site van 10voordeleraar.
Site: https://lkt.10voordeleraar.nl/pabo/nederlands
Boek: Huizenga, H., & Robbe, R. (2020). Basiskennis taalonderwijs.
Noordhoff.
Hoofdstuk 3 t/m 11 behandeld elk een taaldomein. Hoofdstuk 2 t/m 11 is
toets stof.
1. De kennisbasis Nederlandse taal
In onze samenleving worden steeds hogere eisen gesteld aan ieders
kennisniveau, en dit geldt ook voor het onderwijs, dat nog steeds een
belangrijke bron van kennis is. Voor toekomstige leraren in het
basisonderwijs is het van belang om over voldoende kennis te beschikken
om kinderen goed voor te bereiden op de kenniseconomie. Daarom werd
in 2009 besloten om een kennisbasis in te voeren voor verschillende
vakken op de pabo. Dit begon met de vakken rekenen en taal. In het
curriculum van de pabo wordt nadruk gelegd op de kennis die nodig is om
effectief reken- en taalonderwijs te geven. Daarnaast zijn er landelijke
toetsen ingevoerd die een deel van de kennis uit de kennisbases voor taal
en rekenen toetsen. Alle pabostudenten die in het studiejaar 2010/2011
zijn gestart, zijn verplicht deze toetsen voor taal en rekenen af te leggen.
In 2019 is de kennisbasis herzien en zijn ook de toetsen aangepast.
1.1. De opzet van de kennisbasis
1. De leerinhoud
,In de leerinhoud wordt beschreven wat de kerndoelen en tussendoelen zijn
voor de kinderen op de basisschool. Deze doelen zijn ook te vinden op
SLO.
2. De domeindidactiek
Dit is de manier waarop je de leerinhoud aan kinderen onderwijst. Ook
gaat het om de vaardigheden waar een leerkracht aan moet voldoen om
een les te kunnen geven in een bepaald taaldomein.
3. Het fundament
Het fundament gaat over de achtergrondkennis die nodig is bij elk domein.
Het gaat hier vooral over theorieën achter het lesgeven, dus of je
bijvoorbeeld kinderen in een schrift of computer moet laten werken.
4. taaldidactiek en taalbeleid
Taal is opgedeeld in taaldomeinen, maar in de praktijk lopen deze
domeinen toch vaker samen dan apart. Wanneer een kind bijvoorbeeld
een jeugdboek leest dan is hij bezig met begrijpend lezen en het leren van
nieuwe woorden.
,Figuur 1: De vier invalshoeken van de kennisbasis voor het domein spelling
1.2. De inhoud van de kennisbasis
De kennisbasis is een verzameling van begrippen die belangrijk zijn voor
het geven van een goede les taal. De begrippen zullen in deze
samenvatting allemaal aan bod komen en waar nodig worden toegelicht.
De kennisbasis Nederlandse taal is te vinden op de website:
www.10voordeleraar.nl
1.3. Toetsing van de kennisbasis
De LKT bestaat uit 80 vragen en alleen de leerinhoud en de fundamenten
onder de leerinhoud worden getoetst. De LKT is een digitale toets, waarbij
elk domein aan bod komt in de vorm van meerkeuzevragen. Niet elk
domein is even goed te toetsen met meerkeuzevragen en om die reden
zijn er bijvoorbeeld minder vragen over jeugdliteratuur en meer vragen
over taalbeschouwing. Je moet de begrippen kennen, maar ook vooral
kunnen toepassen.
, 1.4. Hoe gebruik je Basiskennis taalonderwijs?
In deze samenvatting komt alles terug wat ook in het boek wordt
benoemd. Zo zullen alle begrippen aan bod komen en worden de
toetsdoelen benoemd. In het kort moet de student de volgende
vaardigheden onder de knie hebben:
- Het begrip omschrijven
- Het begrip in context plaatsen
- Het verschil met verwante begrippen aangeven
- Een voorbeeld van het begrip geven
2. Taalonderwijs en taal
Op basisscholen wordt veel aandacht besteed aan taal. Per week besteden
basisscholen zo’n 8 uur aan het taalonderwijs. Taal is dan ook alleen taal
en spelling, maar is eigenlijk nog veel breder dan dat.
2.1. Taalonderwijs
Kinderen leren hun moedertaal zonder enige moeite en ouders hebben
geen cursus nodig over hoe ze hun kind een taal moeten aanleren.
Waarom moeten we dan eigenlijk taal als een apart vak aanbieden als
kinderen met een les geschiedenis ook al taal leren. Hier zijn 5
argumenten:
1. Schriftelijke taalvaardigheid leren kinderen niet spontaan.
School is natuurlijk de plek waar je leert. Kinderen leren dan wel spontaan
spreken, maar niet schrijven op een paar kinderen na.
2. Niet alle kinderen kunnen zich zelfstandig een bepaald niveau
van taalvaardigheid eigen maken.
Kinderen spreken thuis vaak op een andere manier, vooral kinderen met
een accent of met ouders uit bijvoorbeeld Turkije. Daarnaast zijn er ook
taalzwakke leerlingen of leerlingen met TOS. Deze leerlingen zullen wel
degelijk meer les mogen krijgen in taal om te leren lezen, spellen en
schrijven.
3. Op school leer je een ander soort taalgebruik dan in het
dagelijks leven.
Op school wordt het Standaardnederlands gesproken. Dit is een andere
taal dan bijvoorbeeld op de markt of in een voetbalstadion. Op school leer
je wanneer je dan en als gebruikt of jou en jouw. Ook leer je samenvatten
en wat bijvoorbeeld een persoonsvorm en onderwerp is. Al die regels
maakt een kind zich niet zomaar eigen.
4. Bepaalde taalvormen leer je alleen met behulp van het
taalonderwijs
