uitgebreiden samenvatting blok 10

Pathologie blok 10 samenvatting

Les 1 – inleiding psychiatrie en ontwikkelingsstoornissen

Waarom psychiatrie voor VP?
1. Psychiatrische patiënten in somatische zorg
2. Somatische aandoeningen kunnen psychiatrische symptomen uitlokken  je
moet symptomen kunnen herkennen
3. Verplicht vanwege wet BIG

Wat houdt de psychiatrie zich mee bezig?
 Geestelijke gezondheid
Psychische stoornis:
 Waarnemen, voelen en/of denken zijn ernstig ontregeld
 Zichtbaar door afwijkend gedrag
 De zorgvrager kan niet meer goed functioneren

Welke orgaanstelsel heeft hier mee te maken?
 Het zenuwstelsel

Pathologie psychiatrische stoornissen
Wat is er aan de hand?
 Er is te veel of te kort van een of meerdere neurotransmitters

Neurotransmitter = zenuwboodschapper
 Chemische stof die boodschap van ene zenuw (neuron) op andere zenuw
overbrengt
 Overdracht vindt plaats bij de synaps aan het einde van de zenuwuitloper
(axon)

Neurotransmitters regelen de impulsoverdracht in het zenuwstelsel/ ze regelen dus
ook psychische functies, het gedrag wat iemand laat zien

Synaps- overdracht van impuls (stroom)
1. Synaps  neurotransmitters worden losgelaten in de synapsspleet
2. Receptoren in nieuwe cel vangen deze neurotransmitters op  impuls gaat zo
door naar de volgende zenuwcel

Er zijn verschillende soorten neurotransmitters, ieder met een bepaalde
werking/functie binnen de hersenen.

Definitie psychiatrische stoornis 3 kenmerken:
1. Gedrag dat afwijkt van de sociale norm/ van de cultuur waarin de patiënt zich
bevindt.
2. Gedrag dat zorgt voor ongemak, lijden of gevaar voor de zorgvrager of zijn
omgeving. Dat gedrag kan niet worden voorkomen door de zorgvrager zelf.
3. Het gedrag/de stoornis moet ook bij andere personen zijn vastgesteld en door
meerdere artsen zijn vastgesteld (staat in de DSM).

,Symptomen en syndromen/stoornissen
 Symptoom = Een ziekteverschijnsel, een kenmerk van een stoornis
- Koorts
- Hoesten
- Hoofdpijn
- Braken
- Misselijk
- Diarree
- Pijn

 Syndroom of stoornis = Een ziektebeeld, een groep of een vaste combinatie
van symptomen
- Griep = koorts, hoesten, hoofdpijn, spierpijn, misselijk, braken etc
- Migraine = hoofdpijn, misselijk, bonzende pijn aan 1 kant
- Voedselvergiftiging = misselijk, braken, buikpijn, diarree

Symptomen en syndromen psychiatrie
 Symptoom
- Hallucinatie = stemmen horen
- Waan = denken dat je de wereld moet redden
- Hyperactief
- Impulsief
- Aandacht tekort

 Syndroom of stoornis =
- Psychose = ls iemand zowel wanen als hallucinaties heeft
- ADHD = tekort aan aandacht/concentratie en hyperactiviteit en/of
impulsiviteit

DSM
 Diagnostic and statistical manual of mental disorders
- Een classificatiesysteem voor psychiatrische aandoeningen
 Nut:
- Wereldwijd spreken we over hetzelfde
- Maakt onderzoek mogelijk
- Maakt behandeling mogelijk

Hoe vindt diagnostiek plaats?
Eerst kijkt de psychiater naar:
1. Psychiatrische stoornissen
Het vaststellen van symptomen (zowel psychisch als lichamelijk!).
Op grond van de combinatie van symptomen wordt bepaald aan welk
syndroom de patiënt lijdt.

Vervolgens naar:
2. Lichamelijke aandoeningen (bio)
3. Persoonlijkheidsstoornissen (psycho)
4. Sociale problemen (sociaal)
Daarna:
5. Ernst vaststellen (‘lijdensdruk’)

, Gebruik van bio-psycho-sociale model


Traumatische
ervaringen
Aanleg Maatschappij




Lichamelijke Psychische stoornis Gebeurtenissen
factoren




Voorgeschiedenis Omstandigheden




Wie er aanleg voor heeft zal bij nare gebeurtenissen of stress sneller een
psychiatrische aandoening ontwikkelen dan wie die aanleg niet heeft.

Oorzaken bio-psycho-sociaal
 Medisch/ biologisch
- Erfelijkheid
- Medicijnen/hormonen
- Hersenschade
 Psychologisch
- Trauma’s
- Opvoeding (wisselwerking ouder en kind)
 Sociale verklaringen
- Maatschappelijke factoren
- Omgevingsfactoren

Behandelingsmogelijkheden bio-psycho-sociaal
 Biologisch
- Psychofarmaca
- Lichttherapie
- Elektroconvulsief ((ECT)
- EMDR
 Psychologisch
- Coaching/ gesprekken
 Sociaal
- Crisisinterventie
- Rehabilitatie

, Ontwikkelingsstoornissen ADHD en ASS

Ontwikkelingsstoornissen
 Psychiatrische stoornissen die in de kindertijd beginnen
- Begint vaak voor de basisschool, op jonge leeftijd

Kenmerken ontwikkelingsstoornissen
 Tasten de groei en ontwikkeling van de hersenen aan.
 Beperken het persoonlijke en sociale functioneren
 Negatieve invloed op prestaties op school of het werk

Soorten ontwikkelingsstoornissen
 Verstandelijke beperking
 Communicatiestoornissen (zoals spraakproblemen)
 Specifieke leerstoornissen (zoals problemen met taal, rekenen of schrijven)
 Motorische stoornissen (zoals ticstoornissen)
 Aandacht deficiëntie-/ hyperactiviteit stoornis (ADHD)
 Autismespectrumstoornis (ASS)

Ontwikkelingsstoornissen
 Sommige ontwikkelingsstoornissen gaan na de kindertijd over (vanzelf of door
behandeling), andere duren langer of worden pas opgemerkt in tienertijd of als
iemand volwassen is.
 Denk aan:
- Communicatiestoornissen (zoals spraakproblemen)
- Specifieke leerstoornissen (zoals problemen met taal, rekenen of schrijven)
- Motorische stoornissen (zoals ticstoornissen)

ADHD

Wat is adhd?
 Tekort aan aandacht/concentratie
En/of
 Hyperactiviteit en impulsiviteit