Samenvatting bestuurskunde les 2 P3

Bestuurskunde les 2
 Om het vak BSK goed te kunnen begrijpen is het belangrijk om even stil te
staan bij het begrip Rechtstaat.
 Belangrijk is dat je snapt dat een Rechtstaat niet een vanzelfsprekend
gegeven is maar een evolutionair proces.
 Tegelijk leer je inzien dat een Rechtstaat, en zo leert de geschiedenis althans,
de weg bereidt naar welzijn en welvaart voor haar burgers.
 Een ander punt, m.n. voor een beginnend IVK’r, is het krijgen van besef dat
een Rechtstaat ook kwetsbaar kan zijn en voortdurend aan bedreigingen en
gevaar onder hevig is.
 Tot slot dien je al toekomstig IVK’r te realiseren dat de Rechtstaat voortdurend
onder druk staat als gevolg van diverse gevaren en bedreigingen.

Een samenleving zonder overheid is een samenleving waarin ordeloosheid heerst,
rechteloosheid, chaos en geweld.




Het openbaar bestuur
Wat is het ‘openbaar bestuur’?
Lastig om vast te stellen:
 Hangt af van de gekozen invalshoek
 Is geen gesloten, heler begrensd geheel
 Het openbaar bestuur is voortdurend aan verandering onderhevig
 Publiek vs privaat
 Openbaar bestuur = overheid

Wanneer spreek je van ‘openbaar bestuur’?
Verschillende uitgangspunten:
 De term openbaar
 Met publiek bevoegdheden belast
 Publiekrechtelijk  bij wet vastgesteld
 Economisch  bekostiging met belastinggeld gefinancierd

Beleid, wat is het?
1. ‘’anything a government chooses to do or not to do’’
2. ‘’beleid kan worden omschreven als het streven naar het bereiken van
bepaalde doeleinden met bepaalde middelen en in een bepaalde
tijdsvolgorde’’

, 3. ‘’de voornemens, keuzes en acties van een of meer bestuurlijke instanties
gericht op de sturing van een bepaalde maatschappelijke ontwikkeling’’
 Technisch – rationele definities

Politiek versus technisch visie op beleid
 Beleid is ook: een permanente politieke strijd:
 ‘’public policy is the outcome of the struggle in government over who gets
what.’’

Waarom overheidsbeleid nodig? Wat wordt er gestuurd en gecoördineerd?
1. Collectieve goederen  onderwijs, infrastructuur  het moet gefinancierd
worden
2. Machtspositie op de markt
3. Inkomensherverdeling  anders krijg je een te groot verschil tussen rijk-arm
4. Externe effecten  om te zorgen dat bedrijven milieuvriendelijker gaan
produceren
5. Merit en demerit goods
6. Macro economische overwegingen maatregelen nemen om zo snel mogelijk
uit de economische crisis te komen.

Nederland is stapsgewijs tot een staat gekomen
1815 (na Napoleon): Koninkrijk der Nederlanden
1848 Thorbecke: Grondwet bedacht. Heeft zich gericht op
- Parlementair stelsel,
- Rechtsstaat,
- Gedecentraliseerde eenheidsstaat

De Staat der Nederlanden
Wanneer is een staat een staat?
 Alle overheden bij elkaar!
 Specifiek grondgebied (territorium)
 Een bevolking
 Wettelijke verordening
 Bestuurlijke organisatie met gezag
 Erkenning door andere staten (Soeverein)

Staat der Nederlanden
 Rechtspersoon: De Nederlandse Overheid
 Bevoegd om rechtshandelingen te plegen  legitiem

Bij Nederland horen:
- Aruba
- Curaçao
- Sint-Maarten



Kenmerken Nederlands Openbaar Bestuur
Constitutionele monarchie= Koning is staatshoofd, handelen is gebonden aan de
GW (Constitutie)