Studentennummer:
Datum: december 2018
NCOI Opleidingsgroep
Opleiding: HBO Financieel
Economisch Management
specialisatie Controlling
Portfolio Management en
Bedrijfskunde
1
,Inhoud
1. Portfolio-opdrachten module: Bedrijfseconomie ......................................................................... 4
1.1 Kostenverbijzondering (Management Accounting en Management Control) ................... 4
1.2 Waarde- en winstbepaling (Financial Accounting) ............................................................... 5
2. Portfolio-opdrachten module: Belastingrecht .............................................................................. 6
2.1 Inkomstenbelasting, winst uit onderneming .......................................................................... 6
2.2 Vennootschapsbelasting en dividendbelasting ..................................................................... 6
3. Portfolio-opdrachten module: Bestuurlijk informatievoorziening .............................................. 7
3.1 Bedrijven met een overheersende goederenbeweging ....................................................... 7
3.2 Bedrijfsinformatiesystemen in organisaties ........................................................................... 8
4. Portfolio-opdrachten module: Management en Organisatie ..................................................... 9
4.1 Organisatie en management ................................................................................................... 9
4.2 Structurering en cultuur ............................................................................................................ 9
5. Portfolio-opdrachten module: Ondernemingsrecht ................................................................... 10
5.1 Naamloze en besloten vennootschap 2 ............................................................................... 10
5.2 Burgerlijk procesrecht ............................................................................................................. 12
6. Portfolio-opdrachten module: Bedrijfsadministratie .................................................................. 14
6.1 Vrijstelling.................................................................................................................................. 14
7. Portfolio-opdrachten module: De Jaarrekening ........................................................................ 14
7.1 Budgettering (vervolg) en voorraden .................................................................................... 14
7.2 Bijzondere onderwerpen......................................................................................................... 16
8. Portfolio-opdrachten module: Management Accounting.......................................................... 18
8.1 Planning en beheersing van bedrijfsprocessen .................................................................. 18
8.2 Vermogensselectie .................................................................................................................. 19
9. Portfolio-opdrachten module: Managementcontrole ................................................................ 21
9.1 Budgettering ............................................................................................................................. 21
9.2 Sleutelactiviteiten en sleutelresultaten ................................................................................. 23
10. Portfolio-opdrachten module: Externe verslaglegging ........................................................... 25
10.1 afschrijvingsmethode ............................................................................................................ 25
10.2 Onderzoek de jaarrekening ................................................................................................. 26
11. Portfolio-opdrachten module: Effectief communiceren en beïnvloeden ............................. 28
11.1 Feedback geven .................................................................................................................... 28
11.2 Uw doel bereiken in een gesprek........................................................................................ 30
12. Portfolio-opdrachten module: Riskmanagement en managerial .......................................... 31
12.1 Risicoanalyse in de praktijk.................................................................................................. 31
12.2 MCS in de uw praktijk ........................................................................................................... 33
2
,13. Portfolio-opdrachten module: Inspirerend leidinggeven ........................................................ 34
13.1 Non-verbale communicatie bij de eerste indruk ............................................................... 34
13.2 Stel het ideale team samen ................................................................................................. 35
14. Portfolio-opdrachten module: Financiële Informatievoorziening .......................................... 37
14.1 Praktijkopdracht ..................................................................................................................... 37
14.2 Informatiemanagement......................................................................................................... 38
15. Reflectie op de kernopgaven uit het beroepsprofiel van Financieel-economisch
Management ..................................................................................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
15.1 Reflectie op de kernopgaven Controle ..........................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
15.2 Reflectie op de kernopgaven werkdruk versus kwaliteit ...................Fout! Bladwijzer niet
gedefinieerd.
15.3 Reflectie op de kernopgaven integriteit versus voordelen op korte termijn en
klanttevredenheid ......................................................................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
15.4 Reflectie op de kernopgaven geheimhouding .............Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
16. Eindkwalificaties met beheersingsindicatoren ...................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
16.1 Eindkwalificatie Financial controle .................................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
16.2 Bewijsstukken eindkwalificatie Financial controle .......Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3
, 1. Portfolio-opdrachten module: Bedrijfseconomie
1.1 Kostenverbijzondering (Management Accounting en Management Control)
Opdrachtomschrijving
Stel vast tot welke type organisatie uw onderneming behoort. Vervolgens wordt er vastgesteld hoe de
indirecte kosten worden toegerekend aan de verschillende producten en diensten. Na het analyseren
van de gegevens beargumenteer je of de methode verbeterd kan worden of dat de huidige situatie
volstaat.
Uitwerking
De werkmaatschappij is een baten-lastendienst; de oude benaming hiervoor is agentschap. De
werkmaatschappij is een uitvoerende dienst van het ministerie van XXX die zelfstandig en tegen
betaling producten of diensten aan de ministeries levert.
Enkele kenmerken van een baten lastendienst zijn;
- Verantwoordelijk zijn voor het zo doelmatig mogelijk uitvoeren van overheidsbeleid;
- Vooraf prijsafspraken maken met de opdrachtgever over de output en achteraf
verantwoording hierover afleggen;
- Opdrachtgevers: een baten-lastendienst voert werkzaamheden uit in opdracht van één of
meerdere opdrachtgevers. Meestal zijn dit dienstonderdelen van een ministerie. De taken van
het dienstonderdeel en de baten-lastendienst zijn strikt gescheiden;
- Financiën een baten-lastendienst heeft een eigen begroting en een eigen financiële
administratie. Deze staan los van de begrotingsadministratie van het ministerie waartoe de
dienst behoort. Een baten-lastendienst kan verder eigen vermogen opbouwen en geld lenen
en sparen.
De indirecte kosten worden door de werkmaatschappij aan afzonderlijke projecten toegerekend.
Hiervoor worden registraties gebruikt. Deze toerekening is van belang omdat schaarse middelen
maar één keer ingezet kunnen worden.
Een projectleider kan de tijd, die hij/zij aan het ene project besteedt, niet aan een ander project
besteden. Het toerekenen van de hiermee gemoeide kosten (via tijdschrijven) geeft inzicht in het
gebruik van die middelen.
Het toerekenen van indirecte kosten is gebruikelijk bij een organisatie die wat verder van een
kerndepartement afstaat en voor de vorm van de baten-lastendienst heeft gekozen. In de
administratie zijn alleen de directe kosten opgenomen. De overhead en de inzet van het eigen
personeel zijn niet opgenomen. Het ministerie heeft de uren, die interne medewerkers aan het project
hebben besteed, wel vastgelegd. Via een uurtarief is de financiële omvang daardoor dus toch te
bepalen. De urenadministratie is een voorbeeld van een registratievorm die het mogelijk maakt om
kosten extracomptabel (buiten de boekhouding) toe te rekenen, in dit geval met behulp van een
tijdschrijfsysteem.
De methode van registratie heeft nog wel verbetering nodig bij de werkmaatschappij. In tegenstelling
tot het bedrijfsleven is het binnen de overheid niet gebruikelijk dat er tijdregistraties worden
bijgehouden. De prijsafspraken, die met de opdrachtgevers gemaakt worden voor het leveren van
producten en diensten, is in de meeste gevallen fixed price.
De medewerkers zien dan niet het belang waarom zij dan tijd moeten registreren als de opdracht toch
op basis van fixed price is afgesproken. Bij de verantwoording achteraf aan de opdrachtgever moet
de tijdsbesteding aan de opdracht wel inzichtelijk worden gemaakt. De huidige situatie binnen de
werkmaatschappij laat zien dat er op projecten niet genoeg tijd is geregistreerd ten opzichte van de
begroting. Dit geeft weer een belemmering bij het maken van een omzetaansluiting.
Een verbeterpunt zou kunnen zijn om de interne medewerkers op te leiden hoe ze moeten omgaan
met tijdverantwoording en wat het belang hiervan is.
4
Datum: december 2018
NCOI Opleidingsgroep
Opleiding: HBO Financieel
Economisch Management
specialisatie Controlling
Portfolio Management en
Bedrijfskunde
1
,Inhoud
1. Portfolio-opdrachten module: Bedrijfseconomie ......................................................................... 4
1.1 Kostenverbijzondering (Management Accounting en Management Control) ................... 4
1.2 Waarde- en winstbepaling (Financial Accounting) ............................................................... 5
2. Portfolio-opdrachten module: Belastingrecht .............................................................................. 6
2.1 Inkomstenbelasting, winst uit onderneming .......................................................................... 6
2.2 Vennootschapsbelasting en dividendbelasting ..................................................................... 6
3. Portfolio-opdrachten module: Bestuurlijk informatievoorziening .............................................. 7
3.1 Bedrijven met een overheersende goederenbeweging ....................................................... 7
3.2 Bedrijfsinformatiesystemen in organisaties ........................................................................... 8
4. Portfolio-opdrachten module: Management en Organisatie ..................................................... 9
4.1 Organisatie en management ................................................................................................... 9
4.2 Structurering en cultuur ............................................................................................................ 9
5. Portfolio-opdrachten module: Ondernemingsrecht ................................................................... 10
5.1 Naamloze en besloten vennootschap 2 ............................................................................... 10
5.2 Burgerlijk procesrecht ............................................................................................................. 12
6. Portfolio-opdrachten module: Bedrijfsadministratie .................................................................. 14
6.1 Vrijstelling.................................................................................................................................. 14
7. Portfolio-opdrachten module: De Jaarrekening ........................................................................ 14
7.1 Budgettering (vervolg) en voorraden .................................................................................... 14
7.2 Bijzondere onderwerpen......................................................................................................... 16
8. Portfolio-opdrachten module: Management Accounting.......................................................... 18
8.1 Planning en beheersing van bedrijfsprocessen .................................................................. 18
8.2 Vermogensselectie .................................................................................................................. 19
9. Portfolio-opdrachten module: Managementcontrole ................................................................ 21
9.1 Budgettering ............................................................................................................................. 21
9.2 Sleutelactiviteiten en sleutelresultaten ................................................................................. 23
10. Portfolio-opdrachten module: Externe verslaglegging ........................................................... 25
10.1 afschrijvingsmethode ............................................................................................................ 25
10.2 Onderzoek de jaarrekening ................................................................................................. 26
11. Portfolio-opdrachten module: Effectief communiceren en beïnvloeden ............................. 28
11.1 Feedback geven .................................................................................................................... 28
11.2 Uw doel bereiken in een gesprek........................................................................................ 30
12. Portfolio-opdrachten module: Riskmanagement en managerial .......................................... 31
12.1 Risicoanalyse in de praktijk.................................................................................................. 31
12.2 MCS in de uw praktijk ........................................................................................................... 33
2
,13. Portfolio-opdrachten module: Inspirerend leidinggeven ........................................................ 34
13.1 Non-verbale communicatie bij de eerste indruk ............................................................... 34
13.2 Stel het ideale team samen ................................................................................................. 35
14. Portfolio-opdrachten module: Financiële Informatievoorziening .......................................... 37
14.1 Praktijkopdracht ..................................................................................................................... 37
14.2 Informatiemanagement......................................................................................................... 38
15. Reflectie op de kernopgaven uit het beroepsprofiel van Financieel-economisch
Management ..................................................................................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
15.1 Reflectie op de kernopgaven Controle ..........................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
15.2 Reflectie op de kernopgaven werkdruk versus kwaliteit ...................Fout! Bladwijzer niet
gedefinieerd.
15.3 Reflectie op de kernopgaven integriteit versus voordelen op korte termijn en
klanttevredenheid ......................................................................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
15.4 Reflectie op de kernopgaven geheimhouding .............Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
16. Eindkwalificaties met beheersingsindicatoren ...................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
16.1 Eindkwalificatie Financial controle .................................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
16.2 Bewijsstukken eindkwalificatie Financial controle .......Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3
, 1. Portfolio-opdrachten module: Bedrijfseconomie
1.1 Kostenverbijzondering (Management Accounting en Management Control)
Opdrachtomschrijving
Stel vast tot welke type organisatie uw onderneming behoort. Vervolgens wordt er vastgesteld hoe de
indirecte kosten worden toegerekend aan de verschillende producten en diensten. Na het analyseren
van de gegevens beargumenteer je of de methode verbeterd kan worden of dat de huidige situatie
volstaat.
Uitwerking
De werkmaatschappij is een baten-lastendienst; de oude benaming hiervoor is agentschap. De
werkmaatschappij is een uitvoerende dienst van het ministerie van XXX die zelfstandig en tegen
betaling producten of diensten aan de ministeries levert.
Enkele kenmerken van een baten lastendienst zijn;
- Verantwoordelijk zijn voor het zo doelmatig mogelijk uitvoeren van overheidsbeleid;
- Vooraf prijsafspraken maken met de opdrachtgever over de output en achteraf
verantwoording hierover afleggen;
- Opdrachtgevers: een baten-lastendienst voert werkzaamheden uit in opdracht van één of
meerdere opdrachtgevers. Meestal zijn dit dienstonderdelen van een ministerie. De taken van
het dienstonderdeel en de baten-lastendienst zijn strikt gescheiden;
- Financiën een baten-lastendienst heeft een eigen begroting en een eigen financiële
administratie. Deze staan los van de begrotingsadministratie van het ministerie waartoe de
dienst behoort. Een baten-lastendienst kan verder eigen vermogen opbouwen en geld lenen
en sparen.
De indirecte kosten worden door de werkmaatschappij aan afzonderlijke projecten toegerekend.
Hiervoor worden registraties gebruikt. Deze toerekening is van belang omdat schaarse middelen
maar één keer ingezet kunnen worden.
Een projectleider kan de tijd, die hij/zij aan het ene project besteedt, niet aan een ander project
besteden. Het toerekenen van de hiermee gemoeide kosten (via tijdschrijven) geeft inzicht in het
gebruik van die middelen.
Het toerekenen van indirecte kosten is gebruikelijk bij een organisatie die wat verder van een
kerndepartement afstaat en voor de vorm van de baten-lastendienst heeft gekozen. In de
administratie zijn alleen de directe kosten opgenomen. De overhead en de inzet van het eigen
personeel zijn niet opgenomen. Het ministerie heeft de uren, die interne medewerkers aan het project
hebben besteed, wel vastgelegd. Via een uurtarief is de financiële omvang daardoor dus toch te
bepalen. De urenadministratie is een voorbeeld van een registratievorm die het mogelijk maakt om
kosten extracomptabel (buiten de boekhouding) toe te rekenen, in dit geval met behulp van een
tijdschrijfsysteem.
De methode van registratie heeft nog wel verbetering nodig bij de werkmaatschappij. In tegenstelling
tot het bedrijfsleven is het binnen de overheid niet gebruikelijk dat er tijdregistraties worden
bijgehouden. De prijsafspraken, die met de opdrachtgevers gemaakt worden voor het leveren van
producten en diensten, is in de meeste gevallen fixed price.
De medewerkers zien dan niet het belang waarom zij dan tijd moeten registreren als de opdracht toch
op basis van fixed price is afgesproken. Bij de verantwoording achteraf aan de opdrachtgever moet
de tijdsbesteding aan de opdracht wel inzichtelijk worden gemaakt. De huidige situatie binnen de
werkmaatschappij laat zien dat er op projecten niet genoeg tijd is geregistreerd ten opzichte van de
begroting. Dit geeft weer een belemmering bij het maken van een omzetaansluiting.
Een verbeterpunt zou kunnen zijn om de interne medewerkers op te leiden hoe ze moeten omgaan
met tijdverantwoording en wat het belang hiervan is.
4
