OZT Plastische chirurgie les 1, Mevr Laure Obelink
Plastische chirurgie
3. Vrije transplantatie
Vrij transplantaat, ook wel ‘graft’ = als het weefsel geheel wordt losgemaakt van het omringende
weefsel en ergens anders op of in het lichaam wordt aangebracht.
Het vrije transplantaat geneest door ingroei van nieuwe bloedvaten vanuit het wondbed in het
transplantaat, waardoor een nieuwe circulatie ontstaat. Weefsels die geschikt zijn als vrij
transplantaat zijn onder andere: huid, slijmvlies, fascie, pees, zenuw, kraakbeen en bot.
3.1 Toepassingen van vrije transplantaten
3.1.1 Huidtransplantaat
Te onderscheiden zijn transplantatie van de partiële huiddikte ( split-thickness skin graft) en van de
volledige huiddikte ( full-thickness skin graft).
3.1.2 Dermis-vettransplantaat
Een dermis-vettransplantaat wordt gebruikt om contourverlies op te vullen. Het gaat dan om niet al
te grote defecten.
Een nadeel is dat het transplantaat na verloop van tijd in volume afneemt en het overleeft minder
goed doordat het weefsel dikker is.
3.1.3 Bot- en kraakbeentransplantaat
De meest voorkomende toepassing van een bottransplantaat binnen de plastische chirurgie is ter
opvulling van de kaakspleet bij een schisispatiënt. Hiervoor wordt bot uit de crista iliaca of uit de kin
gebruikt. Ook bij pseudoartrose aan de hand, vooral van het os scaphoideum, gebruikt men
bottransplantaat. Kraakbeen wordt verkregen uit het neusseptum, uit een oor of uit een rib en wordt
bijvoorbeeld toegepast bij neuscorrecties en oorreconstructies.
Een schisis = aangeboren spleet van de bovenlip, de kaak en/of het verhemelte.
3.1.4 Fasciatransplantaat
Een fasciatransplantaat wordt bijvoorbeeld gebruikt voor het in positie houden van een mondhoek of
ooglid bij verlammingen in het gelaat. Hiervoor wordt de fascia lata uit het laterale bovenbeen
gebruikt, die met behulp van een fasciestripper wordt afgenomen.
3.1.5 Pees- en zenuwtransplantaten
Toepassing van pees- en zenuwtransplantaten , vooral de musculus palmaris longus en de nervus
suralis, komt veelvuldig voor in de handchirurgie. Verder kan een zenuwtransplantaat gebruikt
worden voor het herstellen van de nervus facialis bij een patiënt met een facialisparalyse.
3.1.6 Haartransplantatie
Kale plekken op het hoofd kunnen opgevuld worden met haar van het achterhoofd. Van de nog
behaarde hoofdhuid wordt een reep van circa 12 bij 2 cm verwijderd. Elke haar wordt vervolgens
individueel getransplanteerd, het zogeheten micro-enting. Dit gebeurt voornamelijk in
privéklinieken, omdat het meestal niet door de zorgverzekering wordt vergoed.
, 3.2 Huidtransplantatie
3.2.1 Split-thickness skin graft (STSG)
De split-thickness skin graft (STSG) = een vrij transplantaat van partiële huiddikte (een deel van de
huiddikte), dat wordt toegepast als er een huiddefect is ontstaan door een trauma, door
brandwonden of na excisie van tumoren. Daarnaast kan het soms noodzakelijk zijn een donordefect
als gevolg van een transpositie te bedekken met een STSG, als dit donordefect niet primair te sluiten
is.
De split-thickness skin graft (partiële-huiddiktetransplantaat) wordt ook wel thierschgraft (TG)
genoemd; het transplantaat bestaat uit de epidermis (de opperhuid) en een gedeelte van de dermis
(het corium).
De STSG wordt gesneden met een speciaal mes, de dermatoom.
De split-thickness skin graft zal, door de fibrine die het gezonde wondbed vormt, vrij snel vastkleven
aan het wondbed. Al na enkele dagen is er een redelijk stevige adhesie ontstaan door ingroei van
bloedvaten.
Een nadeel van de STSG is dat het transplantaat op den duur contraheert als de omstandigheden dit
toelaten, bijvoorbeeld in de hals en in de elleboogplooi, waardoor contracturen ontstaan. Hierbij
moet worden opgemerkt dat er meer contractie zal optreden naarmate het transplantaat dunner is.
Voor- en nadelen van de split-thickness skin graft op een rij
Voordelen STSG:
De bedekking van grote defecten is mogelijk.
Eenvoudige en snelle wondgenezing.
Secundaire snelle re-epithelisatie in het donorgebied.
Betrouwbare wondsluiting (vanwege de goede ingroei van het dunne STSG).
Mogelijkheid tot verkleining van het defect door secundaire (irreversibele) krimping van het
transplantaat.
Secreetafvloed is mogelijk (bij een mesh graft).
Nadelen STSG:
- Geringe mechanische belastbaarheid.
- Geringe of uitblijvende resensibilisering.
- Veel secundaire krimp van het transplantaat.
- Pigmentveranderingen in het donorgebied en van de graft.
3.2.2 Sheet graft
Sheet graft = alss de STSG direct, zonder bewerking wordt getransplanteerd.
Dit transplantaat geeft na ingroei een gelijkmatig oppervlak. Aandachtspunt bij het transplanteren is
dat er geen plooien ontstaan in de graft, omdat deze anders blijven bestaan. Sheet grafts worden
voor cosmetisch opvallende plaatsen gebruikt, zoals de handen en het gelaat.
Nadeel van sheet grafts is dat ze weinig elastisch zijn en zich dus nauwelijks aanpassen aan de
contouren van het lichaam. Daarnaast is voor de transplantatie van een sheet graft een groot
donorgebied nodig (1:1). Een ander nadeel is dat zich onder de graft eenvoudig bloed en secreet
ophopen, waardoor de graft opzwelt; hierdoor kan deze niet ingroeien en gaat verloren. Daarom
moeten zulke transplantaten nauwkeurig geobserveerd en zo nodig regelmatig gepuncteerd worden
om bloed en secreet af te voeren.
Plastische chirurgie
3. Vrije transplantatie
Vrij transplantaat, ook wel ‘graft’ = als het weefsel geheel wordt losgemaakt van het omringende
weefsel en ergens anders op of in het lichaam wordt aangebracht.
Het vrije transplantaat geneest door ingroei van nieuwe bloedvaten vanuit het wondbed in het
transplantaat, waardoor een nieuwe circulatie ontstaat. Weefsels die geschikt zijn als vrij
transplantaat zijn onder andere: huid, slijmvlies, fascie, pees, zenuw, kraakbeen en bot.
3.1 Toepassingen van vrije transplantaten
3.1.1 Huidtransplantaat
Te onderscheiden zijn transplantatie van de partiële huiddikte ( split-thickness skin graft) en van de
volledige huiddikte ( full-thickness skin graft).
3.1.2 Dermis-vettransplantaat
Een dermis-vettransplantaat wordt gebruikt om contourverlies op te vullen. Het gaat dan om niet al
te grote defecten.
Een nadeel is dat het transplantaat na verloop van tijd in volume afneemt en het overleeft minder
goed doordat het weefsel dikker is.
3.1.3 Bot- en kraakbeentransplantaat
De meest voorkomende toepassing van een bottransplantaat binnen de plastische chirurgie is ter
opvulling van de kaakspleet bij een schisispatiënt. Hiervoor wordt bot uit de crista iliaca of uit de kin
gebruikt. Ook bij pseudoartrose aan de hand, vooral van het os scaphoideum, gebruikt men
bottransplantaat. Kraakbeen wordt verkregen uit het neusseptum, uit een oor of uit een rib en wordt
bijvoorbeeld toegepast bij neuscorrecties en oorreconstructies.
Een schisis = aangeboren spleet van de bovenlip, de kaak en/of het verhemelte.
3.1.4 Fasciatransplantaat
Een fasciatransplantaat wordt bijvoorbeeld gebruikt voor het in positie houden van een mondhoek of
ooglid bij verlammingen in het gelaat. Hiervoor wordt de fascia lata uit het laterale bovenbeen
gebruikt, die met behulp van een fasciestripper wordt afgenomen.
3.1.5 Pees- en zenuwtransplantaten
Toepassing van pees- en zenuwtransplantaten , vooral de musculus palmaris longus en de nervus
suralis, komt veelvuldig voor in de handchirurgie. Verder kan een zenuwtransplantaat gebruikt
worden voor het herstellen van de nervus facialis bij een patiënt met een facialisparalyse.
3.1.6 Haartransplantatie
Kale plekken op het hoofd kunnen opgevuld worden met haar van het achterhoofd. Van de nog
behaarde hoofdhuid wordt een reep van circa 12 bij 2 cm verwijderd. Elke haar wordt vervolgens
individueel getransplanteerd, het zogeheten micro-enting. Dit gebeurt voornamelijk in
privéklinieken, omdat het meestal niet door de zorgverzekering wordt vergoed.
, 3.2 Huidtransplantatie
3.2.1 Split-thickness skin graft (STSG)
De split-thickness skin graft (STSG) = een vrij transplantaat van partiële huiddikte (een deel van de
huiddikte), dat wordt toegepast als er een huiddefect is ontstaan door een trauma, door
brandwonden of na excisie van tumoren. Daarnaast kan het soms noodzakelijk zijn een donordefect
als gevolg van een transpositie te bedekken met een STSG, als dit donordefect niet primair te sluiten
is.
De split-thickness skin graft (partiële-huiddiktetransplantaat) wordt ook wel thierschgraft (TG)
genoemd; het transplantaat bestaat uit de epidermis (de opperhuid) en een gedeelte van de dermis
(het corium).
De STSG wordt gesneden met een speciaal mes, de dermatoom.
De split-thickness skin graft zal, door de fibrine die het gezonde wondbed vormt, vrij snel vastkleven
aan het wondbed. Al na enkele dagen is er een redelijk stevige adhesie ontstaan door ingroei van
bloedvaten.
Een nadeel van de STSG is dat het transplantaat op den duur contraheert als de omstandigheden dit
toelaten, bijvoorbeeld in de hals en in de elleboogplooi, waardoor contracturen ontstaan. Hierbij
moet worden opgemerkt dat er meer contractie zal optreden naarmate het transplantaat dunner is.
Voor- en nadelen van de split-thickness skin graft op een rij
Voordelen STSG:
De bedekking van grote defecten is mogelijk.
Eenvoudige en snelle wondgenezing.
Secundaire snelle re-epithelisatie in het donorgebied.
Betrouwbare wondsluiting (vanwege de goede ingroei van het dunne STSG).
Mogelijkheid tot verkleining van het defect door secundaire (irreversibele) krimping van het
transplantaat.
Secreetafvloed is mogelijk (bij een mesh graft).
Nadelen STSG:
- Geringe mechanische belastbaarheid.
- Geringe of uitblijvende resensibilisering.
- Veel secundaire krimp van het transplantaat.
- Pigmentveranderingen in het donorgebied en van de graft.
3.2.2 Sheet graft
Sheet graft = alss de STSG direct, zonder bewerking wordt getransplanteerd.
Dit transplantaat geeft na ingroei een gelijkmatig oppervlak. Aandachtspunt bij het transplanteren is
dat er geen plooien ontstaan in de graft, omdat deze anders blijven bestaan. Sheet grafts worden
voor cosmetisch opvallende plaatsen gebruikt, zoals de handen en het gelaat.
Nadeel van sheet grafts is dat ze weinig elastisch zijn en zich dus nauwelijks aanpassen aan de
contouren van het lichaam. Daarnaast is voor de transplantatie van een sheet graft een groot
donorgebied nodig (1:1). Een ander nadeel is dat zich onder de graft eenvoudig bloed en secreet
ophopen, waardoor de graft opzwelt; hierdoor kan deze niet ingroeien en gaat verloren. Daarom
moeten zulke transplantaten nauwkeurig geobserveerd en zo nodig regelmatig gepuncteerd worden
om bloed en secreet af te voeren.
