Leerdoelen OWG 2.7 - WCC en SDM: Moeder en
kind in de hoofdrol
https://assets.knov.nl/p/557056/none/PDF%20richtlijnen%2C%20standaarden%2C
%20standpunten/KNOVStandaard%20Prenatale%20verloskundige%20begeleiding.pdf
Wat houdt shared decision making in en hoe pas
je het toe?
SDM = Shared Decision Making = gezamenlijke besluitvorming (GB)
Het gezamenlijk, hulpverlener met patiënt, komen tot een beslissing op grond van (wetenschappelijke) kennis,
ervaring en voorkeuren van de patiënt
- Leidt tot beste/effectiefste behandeling en kan leiden tot een positievere bevallingservaring (minder
psychische klachten en sneller herstel)
- Methode om EBM toe te passen (evidence = best beschikbare wetenschappelijke bewijs)
- Hulpverlener fungeert als diagnosticus/behandelaar en coach
- Begint bij prenatale zorg en eindigt na geboorte
Belangrijkste kenmerken:
- Wederkerende uitwisseling van info tussen hulpverlener en patiënt
- Uitwisseling betreft zowel medische als persoonlijke info
- Over alle (medische, professionele en persoonlijke) aspecten relevant voor besluitvorming wordt
overlegd
- Uiteindelijk samen het besluit over het te volgen beleid (diagnostische/ therapeutische/ preventieve)
nemen
Toepassing:
1. Verwachtingen en ervaringen patiënt begrijpen
2. Partnerschap ontwikkelen met patiënt
3. Probleem definiëren en uitleggen mbv decision aids en grids
4. Patiënt expliciet vertellen dat zij een keuze voor een behandeling heeft
5. Samen info delen over verschillende opties voor behandelvormen (incl. voor- en nadelen) mbv
decision aids en grids
6. Patiënt helpen inzicht te krijgen in wat voor haar belangrijke waarden/motieven zijn relevant voor
Maken van goede keuze (afwegingen maken met punt 5) mbv decision aids en grids
7. Gezamenlijk een beslissing nemen of een besluitvorming uitstellen In vergelijking met ouderwetse
benadering ‘paternalisme’
Open en respectvolle communicatie tussen vrouwen en zorgprofessionals is essentieel, informatie moet
nauwkeurig, empirisch onderbouwd zijn (gebaseerd op werkelijkheid en ervaring) en begrijpelijk zijn. Vrouw
kan weloverwogen/onderbouwde keuzes maken wanneer zij voldoende is geïnformeerd
Model van elwyn:
- Keuzegesprek = uitleggen dat er een keuze is en dat de verloskundige daarbij kan begeleiden (Choice
talk)
- Optiegesprek = opties vertellen met voor- en nadelen, wat zou goed zijn voor jou (Option talk)
- Besluitvormingsgesprek = nagaan hoe dat in het leven van de cliënt past en samen vervolgacties
formuleren (Decision talk
, Wat is SDM (shared decision making) en hoe wordt dit toegepast?
Shared decision making of gezamenlijke besluitvorming is het gezamenlijk komen tot een beslissing door een
hulpverlener (of andere professional) en een patiënt. Je definieert het als het proces waarin jij als zorgverlener
en de patiënt samen beslissingen nemen over diagnostiek, behandelingen of begeleiding, op grond van
(wetenschappelijke) kennis, klinische ervaring en de voorkeuren en waarden van de patiënt.
De belangrijkste kenmerken van Shared decision making zijn:
- De uitwisseling van informatie tussen
de hulpverlener en de patiënt is
wederkerig (dus
tweerichtingsverkeer)
- De uitwisseling tussen hulpverlener
en patiënt betreft zowel medische (of
andere professionele informatie) als
persoonlijke informatie
- De hulpverlener en patiënt
overleggen samen over alle
(medische, professionele en
persoonlijke) aspecten die relevant
zijn voor de besluitvorming
- De hulpverlener en de patiënt nemen
uiteindelijk gezamenlijk het besluit
over het te volgen (diagnostische/
therapeutische/preventieve) beleid
Het proces van SDM bestaat uit 3 stappen:
- Het keuzegesprek -> inbrengen dat er een besluit moet worden genomen en onderzoeken welke rol de
vrouw wil spelen.
Begrijpt de cliënt wat er aan de hand is?
Welke opties zijn er? -> Verkennend karakter
Benadrukken dat de keus bij de vrouw ligt
Wat zijn haar waarden en doelen?
Geruststelling -> beslissing niet alleen
- Het optiegesprek -> de waarden en voorkeuren van de vrouw verkennen, haar informeren over de
opties en de gevolgen ervan, met haar overleggen en haar partner of belangrijke anderen erbij
betrekken.
Voorkennis -> let op misvattingen
Bespreken opties -> gedetailleerde informatie
Geef getallen bij het communiceren van kansen in plaats van omschrijvingen als een grote of
kleine kans
Samenvatten
Extra info meegeven/keuzehulp
- Het beslissingsgesprek -> het nemen van de uiteindelijke beslissing, het waarborgen van het gevoel
van autonomie van de vrouw, duidelijkheid over de beslissing en het informeren van andere
professionals die betrokken zijn bij de zorg voor de vrouw. In de loop der jaren is er veel
gediscussieerd over wat nu de juiste en adequate stappen zijn om tot gedeelde besluitvorming te
komen. Het optimale proces van samen beslissen bestaat uit de volgende stappen:
1. Begrijp de verwachtingen, ervaringen van de patiënt
kind in de hoofdrol
https://assets.knov.nl/p/557056/none/PDF%20richtlijnen%2C%20standaarden%2C
%20standpunten/KNOVStandaard%20Prenatale%20verloskundige%20begeleiding.pdf
Wat houdt shared decision making in en hoe pas
je het toe?
SDM = Shared Decision Making = gezamenlijke besluitvorming (GB)
Het gezamenlijk, hulpverlener met patiënt, komen tot een beslissing op grond van (wetenschappelijke) kennis,
ervaring en voorkeuren van de patiënt
- Leidt tot beste/effectiefste behandeling en kan leiden tot een positievere bevallingservaring (minder
psychische klachten en sneller herstel)
- Methode om EBM toe te passen (evidence = best beschikbare wetenschappelijke bewijs)
- Hulpverlener fungeert als diagnosticus/behandelaar en coach
- Begint bij prenatale zorg en eindigt na geboorte
Belangrijkste kenmerken:
- Wederkerende uitwisseling van info tussen hulpverlener en patiënt
- Uitwisseling betreft zowel medische als persoonlijke info
- Over alle (medische, professionele en persoonlijke) aspecten relevant voor besluitvorming wordt
overlegd
- Uiteindelijk samen het besluit over het te volgen beleid (diagnostische/ therapeutische/ preventieve)
nemen
Toepassing:
1. Verwachtingen en ervaringen patiënt begrijpen
2. Partnerschap ontwikkelen met patiënt
3. Probleem definiëren en uitleggen mbv decision aids en grids
4. Patiënt expliciet vertellen dat zij een keuze voor een behandeling heeft
5. Samen info delen over verschillende opties voor behandelvormen (incl. voor- en nadelen) mbv
decision aids en grids
6. Patiënt helpen inzicht te krijgen in wat voor haar belangrijke waarden/motieven zijn relevant voor
Maken van goede keuze (afwegingen maken met punt 5) mbv decision aids en grids
7. Gezamenlijk een beslissing nemen of een besluitvorming uitstellen In vergelijking met ouderwetse
benadering ‘paternalisme’
Open en respectvolle communicatie tussen vrouwen en zorgprofessionals is essentieel, informatie moet
nauwkeurig, empirisch onderbouwd zijn (gebaseerd op werkelijkheid en ervaring) en begrijpelijk zijn. Vrouw
kan weloverwogen/onderbouwde keuzes maken wanneer zij voldoende is geïnformeerd
Model van elwyn:
- Keuzegesprek = uitleggen dat er een keuze is en dat de verloskundige daarbij kan begeleiden (Choice
talk)
- Optiegesprek = opties vertellen met voor- en nadelen, wat zou goed zijn voor jou (Option talk)
- Besluitvormingsgesprek = nagaan hoe dat in het leven van de cliënt past en samen vervolgacties
formuleren (Decision talk
, Wat is SDM (shared decision making) en hoe wordt dit toegepast?
Shared decision making of gezamenlijke besluitvorming is het gezamenlijk komen tot een beslissing door een
hulpverlener (of andere professional) en een patiënt. Je definieert het als het proces waarin jij als zorgverlener
en de patiënt samen beslissingen nemen over diagnostiek, behandelingen of begeleiding, op grond van
(wetenschappelijke) kennis, klinische ervaring en de voorkeuren en waarden van de patiënt.
De belangrijkste kenmerken van Shared decision making zijn:
- De uitwisseling van informatie tussen
de hulpverlener en de patiënt is
wederkerig (dus
tweerichtingsverkeer)
- De uitwisseling tussen hulpverlener
en patiënt betreft zowel medische (of
andere professionele informatie) als
persoonlijke informatie
- De hulpverlener en patiënt
overleggen samen over alle
(medische, professionele en
persoonlijke) aspecten die relevant
zijn voor de besluitvorming
- De hulpverlener en de patiënt nemen
uiteindelijk gezamenlijk het besluit
over het te volgen (diagnostische/
therapeutische/preventieve) beleid
Het proces van SDM bestaat uit 3 stappen:
- Het keuzegesprek -> inbrengen dat er een besluit moet worden genomen en onderzoeken welke rol de
vrouw wil spelen.
Begrijpt de cliënt wat er aan de hand is?
Welke opties zijn er? -> Verkennend karakter
Benadrukken dat de keus bij de vrouw ligt
Wat zijn haar waarden en doelen?
Geruststelling -> beslissing niet alleen
- Het optiegesprek -> de waarden en voorkeuren van de vrouw verkennen, haar informeren over de
opties en de gevolgen ervan, met haar overleggen en haar partner of belangrijke anderen erbij
betrekken.
Voorkennis -> let op misvattingen
Bespreken opties -> gedetailleerde informatie
Geef getallen bij het communiceren van kansen in plaats van omschrijvingen als een grote of
kleine kans
Samenvatten
Extra info meegeven/keuzehulp
- Het beslissingsgesprek -> het nemen van de uiteindelijke beslissing, het waarborgen van het gevoel
van autonomie van de vrouw, duidelijkheid over de beslissing en het informeren van andere
professionals die betrokken zijn bij de zorg voor de vrouw. In de loop der jaren is er veel
gediscussieerd over wat nu de juiste en adequate stappen zijn om tot gedeelde besluitvorming te
komen. Het optimale proces van samen beslissen bestaat uit de volgende stappen:
1. Begrijp de verwachtingen, ervaringen van de patiënt
