Samenvatting Katern 1 schaarste en ruil

Katern 1




KATERN 1
SCHAARSTE EN
RUIL

,Katern 1



Hoofdstuk 1 Kopen is kiezen

1.1 Keuzes maken

Een bepaalde keuze die je maakt, sluit andere mogelijkheden uit  het is het één of het ander.

Schaarste  als je niet genoeg middelen hebt om al je behoeften te voorzien.
 Gevolg schaarste  keuzes maken.
 Tijd en geld zijn middelen die je hebt om je behoeften te voorzien.
 Tijd is schaars  je kan jezelf niet opdelen  je tijd is beperkt.
 Geld is schaars  je kunt elke euro maar 1 keer uitgeven.


Hoe mensen keuzes maken, hangt af van de verschillende motieven en prioriteiten van mensen.
Bij economie bestaan de volgende behoeften:
 Basis of primaire behoeften  behoeften gericht op het overleven  onderdak, eten, kleding,
medicijnen en onderwijs.
 Secundaire behoeften behoeften die van belang zijn als de basisbehoeften zijn vervuld.
Verschillende soorten secundaire behoeften:
o Normale behoeften  behoeften net boven bestaansminimum zoals sporten of dichtbij
school wonen.
o Luxe behoeften  behoeften ver boven het bestaansniveau zoals dure auto en
merkkleding.
o Statusgoederen  als mensen met luxe goederen willen laten zien wat ze bereikt hebben.

De grens tussen de verschillende behoeften is niet altijd duidelijk en afhankelijk van de situatie.
Daarnaast veranderen de grenzen tussen de behoeften, omdat de normen en waarden in de
maatschappij veranderen  vroeger was een tv een luxe goed en tegenwoordig een normaal goed.

Gezinnen hebben niet genoeg middelen om in alle behoeften te voorzien  ze moeten keuzes maken
en primaire behoeften gaan natuurlijk voor.
Alternatief aanwendbaar  middelen (geld en tijd) kun je voor verschillende mogelijkheden gebruiken.
Budget  geld wat je in een bepaalde periode kan uitgeven.
Begroting  overzicht van verwachte inkomsten en uitgaven in een periode.

Budgettair probleem  als je geld te kort komt dus als je verwachte uitgaven hoger zijn dan je
verwachte inkomsten  je begroting is niet sluitend.
2 oplossingen voor een budgettair probleem:
1. Bezuinigen  uitgaven verlagen  met uitgaven waar je niet aan vast zit.
2. Inkomsten vergroten

Er zijn 3 soorten uitgaven:
1. Dagelijkse uitgaven  uitgaven voor kosten van onderhoud zoals eten, drinken, uitgaan,
vervoer en huishoudelijke producten.
2. Vaste uitgaven  uitgaven die elke periode terugkomen zoals huur, hypotheek, gas,
elektriciteit, energie, contributies, OV-abonnement (vervoer), abonnementen en
wettelijk verplichte uitgaven zoals belastingen en verzekeringen.
3. Incidentele uitgaven  uitgaven die soms voorkomen zoals vakantie, kleding en
huishoudelijke apparaten.

, Katern 1


1.2 Besteding van je budget


Budgetlijn  geeft aan hoeveel je met een gegeven inkomen en gegeven prijzen maximaal kan
kopen van 2 goederen  geeft de grenzen van je budget aan.

Budgetset  geeft alle combinaties van het ene goed en het andere goed die je met het gegeven
inkomen en gegeven prijzen kunt kopen.




M = inkomen
x = goed 1 kaartje
y = goed 2 drankje
p = prijs van goed 1 en goed 2

40 = 8x + 2y
 x=0 40 = 2y y = 20 (0,20)
 y=0 40 = 8x x=5 (5,0)

Punt A  Adam besteed zijn hele inkomen aan kaartjes en drankjes.
Punt B  Bart besteed maar een deel van zijn inkomen aan kaartjes een drankjes.
Links/onder de lijn je bestedingsruimte
Budgetsets alle punten binnen driehoek

Hoeveel drankjes kan iemand kopen als hij 2 kaartjes koopt?
2 manieren:
1. x = 2  aflezen in grafiek  y = 12
2. x= 2 invullen in formule: 40 =(8x2) + 2y 40 = 16 + 2y 24 = 2y y = 12
Antwoord: 12 drankjes