Hoofdstuk 1: Het sociologische perspectief
1.1 Het sociale en de sociologie:
Sociologie = Socius (metgezel, compagnon) en logos (rede, studie).
Jjjjjjjjjjjjjjjj = Sociologie is de wetenschap van het sociale.
Jjjjjjjjjjjjjjjj = Sociologie is de studie van het menselijke sociale leven, van
menselijke xxxx groepen en samenlevingen.
Sociologisch perspectief = een algemene denkwijze die het sociale gedurig
uiteenlegt in sociale relaties en, vooral, geziene en ongeziene
afhankelijkheden van vaak onbekende anderen. Het is ook een reeks vragen
die de blik van de socioloog voortdurend richten bij het kijken naar sociale
relaties of afhankelijkheden.
Basisvragen van de sociologie:
1. Hoe is een geordend samenleven mogelijk?
Welke factoren of mechanismen zorgen ervoor dat het sociale leven orde
en regelmaat vertoont?
2. Hoe werkt het samenleven door in individuele levens?
3. Hoe zien de basiscontouren van onze samenleving eruit?
4. Hoe komen we tot een algemene, tevens empirisch onderbouwde
sociologische kennis?
Welke onderzoeksmethoden- technieken maken het mogelijk om de
bovenstaande 3 vragen op een wetenschappelijk verantwoorde manier te
beantwoorden?
Kwantitatief onderzoek: in cijfers uitdrukbare bevindingen of harde date die
gelden voor de onderzochte sociale groepering.
→ Surveyonderzoek
→ Enquête op bevolkingsniveau
Kwalitatief onderzoek: bestudeert sociale fenomenen in de diepte.
→ Participerende observatie: Onderzoeker dompelt zich in sociale wereld
waarover hij meer wil weten. Op het einde spreekt hij een paar van
hen aan en vraagt hen of hij een diepte- interview mag afnemen.
→ Diepte-interview: open gesprek over een bepaalde interesse waarbij
onderzoeker kan doorvragen en krijgt respondent de kans om zelf
thema’s aan te snijden.
Kwantitatief vs. kwalitatief onderzoek:
Bij kwalitatief onderzoek is het nadeel dat bevindingen niet zomaar kunnen
worden veralgemeend. Het bezit een explorerend karakter, terwijl
kwantitatieve methoden dienstig zijn bij het toetsen van theoretisch goed
onderbouwde hypothesen of het opnieuw testen van bestaande bevindingen.
Sociologiebeoefening sociologische driehoek:
1. Theorievorming
, 2. Empirisch onderzoek
3. Het ondersteunen van sociale sturing
1.2 Over sociale relaties, bindingen en verbanden:
Uitdrukking sociaal in sociologie:
Sociaal iemand: goed in omgang
Asociaal iemand: gesloten of ruziezoeker
Socioloog werkt met een neutrale notie van het sociale die zowel
harmonieuze als conflict geladen verhoudingen, zowel negatief als positief
gewaardeerde relaties omvat.
- Sociaal handelen: het handelen van een actor georiënteerd op het
handelen van 1 of meer andere actoren.
- Een actor: stelt handelingen van welke aard ook en bezit dus per
definitie een zeker handelingsvermogen.
We kunnen onderscheid maken tussen individuele en collectieve actoren:
tussen het handelen van individuen en dat in naam van bedrijven, politieke
partijen en andere sociale verbanden.
Sociaal handelen impliceert een betrokkenheid in de activiteit van actor A op
het doen en laten van actor B:
- Sociale relatie, verhouding of betrekking: sociale handelingen raken
van 2 of meer actoren met elkaar verweven.
- Criterium: er moet een minimum van wederzijdse georiënteerdheid
bestaan tussen de betrokken vormen van sociaal handelen.
→ Onderlinge oriëntatie maakt dat de handelingen van de dns aan
elkaar refereren en over en weer verweven raken.
Sociale verhouding = uitkomst van het samenhandelen van 2 of meer
actoren.
∆ In een relatie kan 1 enkele handeling moeilijk worden geïsoleerd of
verzelfstandigd. Iedere momentane handeling van actor A wordt mede
gevormd door de oriëntatie op het handelen van actor B.
Basiseigenschap van samenhandelen:
1. Iedere handeling verwijst naar een voorgaande, aangezien ze daarop is
betrokken:
Bij samenhandelen verwijzen de constituerende elementen voortdurend
naar elkaar, zowel door terugverwijzen naar een gestelde handeling als
vooruitwijzen naar komende handeling.
→ Zelfreferentialiteit: binnen een proces van samenhandelen refereert
ieder nieuw element aan eenzelfde soort element.
→ Elk nieuwe sociale handeling verwijst naar een voorgaande of
toekomstige
1.1 Het sociale en de sociologie:
Sociologie = Socius (metgezel, compagnon) en logos (rede, studie).
Jjjjjjjjjjjjjjjj = Sociologie is de wetenschap van het sociale.
Jjjjjjjjjjjjjjjj = Sociologie is de studie van het menselijke sociale leven, van
menselijke xxxx groepen en samenlevingen.
Sociologisch perspectief = een algemene denkwijze die het sociale gedurig
uiteenlegt in sociale relaties en, vooral, geziene en ongeziene
afhankelijkheden van vaak onbekende anderen. Het is ook een reeks vragen
die de blik van de socioloog voortdurend richten bij het kijken naar sociale
relaties of afhankelijkheden.
Basisvragen van de sociologie:
1. Hoe is een geordend samenleven mogelijk?
Welke factoren of mechanismen zorgen ervoor dat het sociale leven orde
en regelmaat vertoont?
2. Hoe werkt het samenleven door in individuele levens?
3. Hoe zien de basiscontouren van onze samenleving eruit?
4. Hoe komen we tot een algemene, tevens empirisch onderbouwde
sociologische kennis?
Welke onderzoeksmethoden- technieken maken het mogelijk om de
bovenstaande 3 vragen op een wetenschappelijk verantwoorde manier te
beantwoorden?
Kwantitatief onderzoek: in cijfers uitdrukbare bevindingen of harde date die
gelden voor de onderzochte sociale groepering.
→ Surveyonderzoek
→ Enquête op bevolkingsniveau
Kwalitatief onderzoek: bestudeert sociale fenomenen in de diepte.
→ Participerende observatie: Onderzoeker dompelt zich in sociale wereld
waarover hij meer wil weten. Op het einde spreekt hij een paar van
hen aan en vraagt hen of hij een diepte- interview mag afnemen.
→ Diepte-interview: open gesprek over een bepaalde interesse waarbij
onderzoeker kan doorvragen en krijgt respondent de kans om zelf
thema’s aan te snijden.
Kwantitatief vs. kwalitatief onderzoek:
Bij kwalitatief onderzoek is het nadeel dat bevindingen niet zomaar kunnen
worden veralgemeend. Het bezit een explorerend karakter, terwijl
kwantitatieve methoden dienstig zijn bij het toetsen van theoretisch goed
onderbouwde hypothesen of het opnieuw testen van bestaande bevindingen.
Sociologiebeoefening sociologische driehoek:
1. Theorievorming
, 2. Empirisch onderzoek
3. Het ondersteunen van sociale sturing
1.2 Over sociale relaties, bindingen en verbanden:
Uitdrukking sociaal in sociologie:
Sociaal iemand: goed in omgang
Asociaal iemand: gesloten of ruziezoeker
Socioloog werkt met een neutrale notie van het sociale die zowel
harmonieuze als conflict geladen verhoudingen, zowel negatief als positief
gewaardeerde relaties omvat.
- Sociaal handelen: het handelen van een actor georiënteerd op het
handelen van 1 of meer andere actoren.
- Een actor: stelt handelingen van welke aard ook en bezit dus per
definitie een zeker handelingsvermogen.
We kunnen onderscheid maken tussen individuele en collectieve actoren:
tussen het handelen van individuen en dat in naam van bedrijven, politieke
partijen en andere sociale verbanden.
Sociaal handelen impliceert een betrokkenheid in de activiteit van actor A op
het doen en laten van actor B:
- Sociale relatie, verhouding of betrekking: sociale handelingen raken
van 2 of meer actoren met elkaar verweven.
- Criterium: er moet een minimum van wederzijdse georiënteerdheid
bestaan tussen de betrokken vormen van sociaal handelen.
→ Onderlinge oriëntatie maakt dat de handelingen van de dns aan
elkaar refereren en over en weer verweven raken.
Sociale verhouding = uitkomst van het samenhandelen van 2 of meer
actoren.
∆ In een relatie kan 1 enkele handeling moeilijk worden geïsoleerd of
verzelfstandigd. Iedere momentane handeling van actor A wordt mede
gevormd door de oriëntatie op het handelen van actor B.
Basiseigenschap van samenhandelen:
1. Iedere handeling verwijst naar een voorgaande, aangezien ze daarop is
betrokken:
Bij samenhandelen verwijzen de constituerende elementen voortdurend
naar elkaar, zowel door terugverwijzen naar een gestelde handeling als
vooruitwijzen naar komende handeling.
→ Zelfreferentialiteit: binnen een proces van samenhandelen refereert
ieder nieuw element aan eenzelfde soort element.
→ Elk nieuwe sociale handeling verwijst naar een voorgaande of
toekomstige
