Psychologie 2030
Les 1
Inhoud
• 4 thema’s
• Alles is psychologie
• Evolutionaire psychologie
• 2 thema’s uitgelicht
• Welzijn en geluk
• Over taal: de grenzen van ons denken
• Behandelingen van de toekomst
Examen
• Schriftelijk examen
• Laatste les: voorbeeldvragen
• Studiemateriaal
• Les (wordt opgenomen)
• Powerpoint
• Teksten op Digitap (noodzakelijk / facultatief) -> kern van het artikel enkel belangrijk -
> intro, abstract en conclusie
,Alles is psychologie – I
Evolutionaire psychologie
De mens in de savanne, de samenleving en de winkel
Actueler dan ooit!
- Hele cariere op de evolutie hoe we dneken als mens -> hij voelt steed
een grotere weerstand tegen evolutietheorie, weerstand tegen
Darwin (verklaren van menselijk gedrag uit een Darwinistische
invalshoek)
- Durven kijken naar andere invalshoeken, niet als enige verklaring
maar als ook een verklaring het ene sluit het andere niet uit
- Het is een verklaring maar geen rechtvaardiging, het is dan ook maar
dat niet dat we dan ook gaan doen (bv de theorie verklaard je slaagt
het beste iemand in met een hamer, wilt dan niet zeggen dat je dat
dan effectief moet zijn)
Een hedendaags debat
- Alle verschillen die we tussen mensen zien alles is cultuur (rassen,
geslachten)
, - Het idee dat we louter een cultuur wezen zijn o
The blank slate
• Steven Pinker: pleidooi tegen “Tabula Rasa”-theorie. -> de mens komt als onbeschreven blad
op de wereld (veel theorien zeggen dit), vanaf dat we geboren worden wordt het
gesdchreven
• 3 gecontesteerde, verbonden dogma’s -> de man van de video zegt dat dit niet klopt 3
dogma’s (hij zegt deze kloppen niet
• The blank slate: de mens begint als “schone lei”
• The noble savage: de mens is van nature goed en wordt door de samenleving tot
corruptie, agressie etc gebracht -> de mens is van nature goed
• The ghost in the machine: we hebben een ziel die onafhankelijk van de biologie
beslissingen maakt -> ons lichaam is maar voertuig van de zeil -> niet waar ons brein
en ons lichaam heel erg samen
• Evolutietheorie en evolutionaire psychologie als manier om het menselijk gedrag te begrijpen
-> dat wil niet zeggen goed keuren
, In vogelvlucht
De aap in ons (Charles Darwin) (evolutietheorie)
- Hij schreef een boek dat de visie op het ontstaan van zaken
veranderde (niet meer op de wereld getoverd)
Terugreis
• Ontstaan van het leven: ca. 4 miljard jaar geleden -> heel lang geleden ontstaan
• Eencelligen (zonder celkern) -> heeft heel lang geduurd
• Cambrische explosie (ca. 500 miljoen jaar geleden) -> er is iets gebeurd (waarschijnlijk door
veel meer zuurstof in de atmosfeer) door een explosie
• Cambrium: ontstaan van grote hoeveelheden nieuwe soorten
• Oerknal van het leven
• Gelinkt aan de toename van het zuurstofniveau in de atmosfeer
• Dinosaurussen ed. hebben de aarde bewoond voor +/- 165 miljoen jaar. -> heel lang
overleefd (uitgestorven, door meteoriet inslag, de grote hebben het niet overleefd, de
kleintjes konden weg kruipen)
• Uitsterven gaf kans aan nieuwe soorten (o.a. zoogdieren)
De komst van de mens
• Moderne mens ontstaat +/- 300.000 jaar geleden -> nog niet zo lang geleden
• Voorouders: homo habilis homo erectus homo sapiens -> alle voorouders
• Tot +/- 10.000 jaar geleden: jager verzamelaar -> slenterde we gewoon rond van
kampje naar kampje (we waren een dier onder de dieren)
• Daarna: nederzettingen -> heel energie verslindert, we gingen nadenken, we bouwen
een kamp en we blijven hier hangen (je doet allerlei dingen die voor de mens als
soort heel nieuw zijn)
• Groot deel van ons bestaan:
• Kleine rondtrekkende gemeenschappen
• “Our modern skulls house a Stone Age mind” (ons brein evolueert niet zo snel als
onze maatschappij evolueert) -> we dragen een stukje evolutie met ons mee
(belangrijk een bril op de evolutionaire bril, om te kunnen verklaren waarom mensen
zo raar doen of dieren zo raar doen)
Les 1
Inhoud
• 4 thema’s
• Alles is psychologie
• Evolutionaire psychologie
• 2 thema’s uitgelicht
• Welzijn en geluk
• Over taal: de grenzen van ons denken
• Behandelingen van de toekomst
Examen
• Schriftelijk examen
• Laatste les: voorbeeldvragen
• Studiemateriaal
• Les (wordt opgenomen)
• Powerpoint
• Teksten op Digitap (noodzakelijk / facultatief) -> kern van het artikel enkel belangrijk -
> intro, abstract en conclusie
,Alles is psychologie – I
Evolutionaire psychologie
De mens in de savanne, de samenleving en de winkel
Actueler dan ooit!
- Hele cariere op de evolutie hoe we dneken als mens -> hij voelt steed
een grotere weerstand tegen evolutietheorie, weerstand tegen
Darwin (verklaren van menselijk gedrag uit een Darwinistische
invalshoek)
- Durven kijken naar andere invalshoeken, niet als enige verklaring
maar als ook een verklaring het ene sluit het andere niet uit
- Het is een verklaring maar geen rechtvaardiging, het is dan ook maar
dat niet dat we dan ook gaan doen (bv de theorie verklaard je slaagt
het beste iemand in met een hamer, wilt dan niet zeggen dat je dat
dan effectief moet zijn)
Een hedendaags debat
- Alle verschillen die we tussen mensen zien alles is cultuur (rassen,
geslachten)
, - Het idee dat we louter een cultuur wezen zijn o
The blank slate
• Steven Pinker: pleidooi tegen “Tabula Rasa”-theorie. -> de mens komt als onbeschreven blad
op de wereld (veel theorien zeggen dit), vanaf dat we geboren worden wordt het
gesdchreven
• 3 gecontesteerde, verbonden dogma’s -> de man van de video zegt dat dit niet klopt 3
dogma’s (hij zegt deze kloppen niet
• The blank slate: de mens begint als “schone lei”
• The noble savage: de mens is van nature goed en wordt door de samenleving tot
corruptie, agressie etc gebracht -> de mens is van nature goed
• The ghost in the machine: we hebben een ziel die onafhankelijk van de biologie
beslissingen maakt -> ons lichaam is maar voertuig van de zeil -> niet waar ons brein
en ons lichaam heel erg samen
• Evolutietheorie en evolutionaire psychologie als manier om het menselijk gedrag te begrijpen
-> dat wil niet zeggen goed keuren
, In vogelvlucht
De aap in ons (Charles Darwin) (evolutietheorie)
- Hij schreef een boek dat de visie op het ontstaan van zaken
veranderde (niet meer op de wereld getoverd)
Terugreis
• Ontstaan van het leven: ca. 4 miljard jaar geleden -> heel lang geleden ontstaan
• Eencelligen (zonder celkern) -> heeft heel lang geduurd
• Cambrische explosie (ca. 500 miljoen jaar geleden) -> er is iets gebeurd (waarschijnlijk door
veel meer zuurstof in de atmosfeer) door een explosie
• Cambrium: ontstaan van grote hoeveelheden nieuwe soorten
• Oerknal van het leven
• Gelinkt aan de toename van het zuurstofniveau in de atmosfeer
• Dinosaurussen ed. hebben de aarde bewoond voor +/- 165 miljoen jaar. -> heel lang
overleefd (uitgestorven, door meteoriet inslag, de grote hebben het niet overleefd, de
kleintjes konden weg kruipen)
• Uitsterven gaf kans aan nieuwe soorten (o.a. zoogdieren)
De komst van de mens
• Moderne mens ontstaat +/- 300.000 jaar geleden -> nog niet zo lang geleden
• Voorouders: homo habilis homo erectus homo sapiens -> alle voorouders
• Tot +/- 10.000 jaar geleden: jager verzamelaar -> slenterde we gewoon rond van
kampje naar kampje (we waren een dier onder de dieren)
• Daarna: nederzettingen -> heel energie verslindert, we gingen nadenken, we bouwen
een kamp en we blijven hier hangen (je doet allerlei dingen die voor de mens als
soort heel nieuw zijn)
• Groot deel van ons bestaan:
• Kleine rondtrekkende gemeenschappen
• “Our modern skulls house a Stone Age mind” (ons brein evolueert niet zo snel als
onze maatschappij evolueert) -> we dragen een stukje evolutie met ons mee
(belangrijk een bril op de evolutionaire bril, om te kunnen verklaren waarom mensen
zo raar doen of dieren zo raar doen)
