Mondslijmvlies en weke delen: witte afwijkingen
1. lokale factoren
1.1 Chemische beschadiging/medicatie etsing
Etsing (kwetsen) v slijmvlies
- Soort v chemische brandwonde
Lokaal contact met bepaalde medicatie
- Kwetsen v slijmvlies door chemische brandwonde door lage pH
Bv acetylsalicylzuur: Aspirine
Klinische aspecten
Vlakke witte niet afveegbare verandering slijmvlies v
- Wang
- Tong
Unilateraal aanwezig
Gelijkend op morsicatio (dit laatste echter bijna steeds bilateraal)
Biopt enkel indien anamnese onbetrouwbaar
Behandeling
Staken v applicatie
Binnen enkele wkn spontaan herstel v mucosa
Als het door smelttabletten komt zal dit continu voorkomen
Histopathologie
Geringe hyperkeratose
- Bovenste laag v wangslijmvlies veel ingedekte cellen witte kleur
Smelttabletten
Lange tijd dezelfde positie
Intens & lokaal contact met actieve stof
Etsende werking aspirine
- Etsende werking
- Chemische brandwonde
Bv wangslijmvlies onderaan
Zure component continu in contact geweest
Op 1 dezelfde plaats
Witte afwijking
Vlak
Wattenstaafje weinig beweging niet afveegbaar
Geen zwelling
Medicatie heeft hier geen zin
,1.2 Contactlaesie
Witte of rode verandering v slijmvlies door contact met metaal
- Meestal amalgaam
Wit > rood
Diagnose post hoc
- Verdwijnen v laesie na vervanging materiaal
Wordt meestal niet als (pre)maligne beschouwd
⇒ amalgaan uitboren en witte composietlaag aanbrengen laesie weg
Etiologie
Vraagteken
- Allergie: bv kwik
o Direct contact
- Mechanische irritatie
o Scherpe randen
- Irritatie op corrosieproducten of galvanisme
o Erosief
Klinische aspecten
Vnl wangslijmvlies of tongrond thv direct contact
Bv amalgaamrestauratie
Soms eerder leukoplakie-achtig of lichenoïd
- Epidermis & dermis
Indien erosief: meestal pijnlijke klachten
Histopathologie
Bij twijfel biopt
Zeer variabel APD
Geen tekenen v epitheeldysplasie (niet premaligne of maligne)
Behandeling
Testen op kwikallergie
- Indien + kwikallergie zeker verwijderen v amalgaam
- Na verwijdering binnen 3m een verdwijnen v laesie
Steeds controleren
Lichenoïde verandering
Onder microscoop vooral korstmos
Witte plaques
Erosieve verandering
Lichenoïde verandering
Kroon &brugwerk
Pijn
Restauratieve kroon die metaal bevat
, Laesie is weg door amalgaan weg te nemen
Lichenoïde verandering groeit op wangslijmvlies
1.3 Linea alba
Goedaardige witte lijn v wangslijmvlies thv occlusievlak
Etiologie
Mechanische irritatie gebitselementen
Epidemiologie
± 5% volwassen bevolking
Klinische aspecten
Dubbelzijdig/bilateraal
Geen klachten
Soms overgang naar morsicatio buccorum (wangbijten)
- morsicatio buccorum (wangbijten) dikker verheven
Behandeling
Geen
Op vraag v pt soms afronden v molaren en premolaren indien anatomisch mogelijk
- Anatomisch structuur kan weggenomen worden als op wang blijft bijten
Linea alba
morsicatio buccorum
witte afwijking
meer verheven
indruk v tanden staan erop
1.4 Morsicatio
Goedaardige witte slijmvliesverandering
- Symmetrisch: beide kanten voor
Ontstaat door gewoonte bijten of zuigen op
- Wangen
- Tongranden
- Lippen
Behoort niet tot leukoplakie (=asymmetrisch)
1. lokale factoren
1.1 Chemische beschadiging/medicatie etsing
Etsing (kwetsen) v slijmvlies
- Soort v chemische brandwonde
Lokaal contact met bepaalde medicatie
- Kwetsen v slijmvlies door chemische brandwonde door lage pH
Bv acetylsalicylzuur: Aspirine
Klinische aspecten
Vlakke witte niet afveegbare verandering slijmvlies v
- Wang
- Tong
Unilateraal aanwezig
Gelijkend op morsicatio (dit laatste echter bijna steeds bilateraal)
Biopt enkel indien anamnese onbetrouwbaar
Behandeling
Staken v applicatie
Binnen enkele wkn spontaan herstel v mucosa
Als het door smelttabletten komt zal dit continu voorkomen
Histopathologie
Geringe hyperkeratose
- Bovenste laag v wangslijmvlies veel ingedekte cellen witte kleur
Smelttabletten
Lange tijd dezelfde positie
Intens & lokaal contact met actieve stof
Etsende werking aspirine
- Etsende werking
- Chemische brandwonde
Bv wangslijmvlies onderaan
Zure component continu in contact geweest
Op 1 dezelfde plaats
Witte afwijking
Vlak
Wattenstaafje weinig beweging niet afveegbaar
Geen zwelling
Medicatie heeft hier geen zin
,1.2 Contactlaesie
Witte of rode verandering v slijmvlies door contact met metaal
- Meestal amalgaam
Wit > rood
Diagnose post hoc
- Verdwijnen v laesie na vervanging materiaal
Wordt meestal niet als (pre)maligne beschouwd
⇒ amalgaan uitboren en witte composietlaag aanbrengen laesie weg
Etiologie
Vraagteken
- Allergie: bv kwik
o Direct contact
- Mechanische irritatie
o Scherpe randen
- Irritatie op corrosieproducten of galvanisme
o Erosief
Klinische aspecten
Vnl wangslijmvlies of tongrond thv direct contact
Bv amalgaamrestauratie
Soms eerder leukoplakie-achtig of lichenoïd
- Epidermis & dermis
Indien erosief: meestal pijnlijke klachten
Histopathologie
Bij twijfel biopt
Zeer variabel APD
Geen tekenen v epitheeldysplasie (niet premaligne of maligne)
Behandeling
Testen op kwikallergie
- Indien + kwikallergie zeker verwijderen v amalgaam
- Na verwijdering binnen 3m een verdwijnen v laesie
Steeds controleren
Lichenoïde verandering
Onder microscoop vooral korstmos
Witte plaques
Erosieve verandering
Lichenoïde verandering
Kroon &brugwerk
Pijn
Restauratieve kroon die metaal bevat
, Laesie is weg door amalgaan weg te nemen
Lichenoïde verandering groeit op wangslijmvlies
1.3 Linea alba
Goedaardige witte lijn v wangslijmvlies thv occlusievlak
Etiologie
Mechanische irritatie gebitselementen
Epidemiologie
± 5% volwassen bevolking
Klinische aspecten
Dubbelzijdig/bilateraal
Geen klachten
Soms overgang naar morsicatio buccorum (wangbijten)
- morsicatio buccorum (wangbijten) dikker verheven
Behandeling
Geen
Op vraag v pt soms afronden v molaren en premolaren indien anatomisch mogelijk
- Anatomisch structuur kan weggenomen worden als op wang blijft bijten
Linea alba
morsicatio buccorum
witte afwijking
meer verheven
indruk v tanden staan erop
1.4 Morsicatio
Goedaardige witte slijmvliesverandering
- Symmetrisch: beide kanten voor
Ontstaat door gewoonte bijten of zuigen op
- Wangen
- Tongranden
- Lippen
Behoort niet tot leukoplakie (=asymmetrisch)