Motiverende gespreksvoering
William R. Miller en Stephen Rollnick
9e druk
Ekklesia
isbn 9789075569391
,Hoofdstuk 1 Waarom veranderen mensen?
Een interessante vraag is waarom mensen wél veranderen en niet waarom ze niet
veranderen. Waardoor komt er verandering en wijzigen mensen geleidelijk aan (of
ineens) hun koers?
Hulpverleners zijn geneigd te denken dat verandering wordt veroorzaakt door de
hulpverlening. In dit boek worden veel hypotheses in die richting ter discussie gesteld.
In dit hoofdstuk vinden we een heel aantal puzzelstukjes.
Natuurlijke verandering
Alle stadia en processen waardoor mensen veranderen, blijken er met en zonder
behandeling hetzelfde uit te zien. Behandeling kan je due eigenlijk opvatten als het
faciliteren van een natuurlijk veranderingsproces.
Effecten van korte interventies
Zelfs relatief korte interventies kunnen, onder bepaalde omstandigheden, verandering
teweeg brengen. Een beetje hulp kan leiden tot aanzienlijke verandering.
Effecten van dosering
Als een beetje hulp helpt, kan je gaan denken dat de mate van verandering te maken
heeft met de hoeveelheid hulpverlening; dit is niet bewezen. Gemiddeld zijn de
resultaten die door korte interventies worden opgeleverd gelijk aan die van langere
behandelingen. In lange behandelingen wordt het grootste effect behaald in de eerste
twee weken.
Effecten van geloof en hoop
De mate waarin iemand gelooft dat hij kan veranderen blijkt een redelijk goede
voorspeller van daadwerkelijke verandering; zelfwerkzaamheid. Dat geldt ook voor het
geloof van de therapeut in verandering van de desbetreffende persoon; groot
geloof=grotere kans op verandering.
Effecten van de hulpverlener
De wijze waarop iemand met mensen omgaat, lijkt minstens even belangrijk te zijn als
de specifieke methode waarop hij zijn werk baseert. Volgens Carl Roger zijn er drie
beslissende voorwaarden voor een clientgerichte interpersoonlijke relatie;
- nauwkerurige empathie
- belangeloze warmte
- echtheid
In later onderzoek blijkt vooral het belang van nauwkeurige empathie; deskundig
,reflectief luisteren, waardoor de eigen ervaringen en bedoelingen van de client worden
verhelderd en verruimd, zonder dat hij wordt belast met het eigen verhaal van de
hulpverlener.
Confronterende hulpverlening daarentegen is in verband gebracht met een hoog
uitvalcijfer en relatief slechte resultaten. Dit kan zelfs liggen aan één enkele gewoonte
van de hulpverlener.
Mensen die een niet empatische hulpverlener hebben hebben minder kans op
verandering dan iemand die met een zelfhulpboek naar huis gestuurd wordt!
Deze non-specifieke factoren zijn in wezen de mysterieuze gemeenschappelijke
elementen van genezing. En is er reden genoeg om ze verder uit te werken!
Effect van wachtlijsten
In veel onderzoeken zijn mensen die op een wachtlijst stonden als controlegroep
gebruikt. Mensen op een wachtlijst laten weinig of geen verandering zien. De
boodschap is ook; van jou wordt geen verandering verwacht zolang je geen
behandeling krijgt.
Effecten van verandertaal
Hoe meer weerstand deste kleiner de kans op verandering. Verandertaal (uitspraken
van motivatie en inzet) leiden vaak tot meer verandering. Verandertaal en weerstand
worden erg beinvloed door de hulpverleningsstijl.
Als je alle puzzelstukjes samenvoegd; verandering is de functie van motivatie.
Motivatie kan je opvatten als het fundament onder verandering.
Maar wat is motivatie?
Er zijn minstens drie belangrijke componenten;
1. willen; de mate van discrepantie tussen toestand en doel. Zelfregulering;
thermostaat. Als stand van zaken afwijkt van gewenste of verwachte ideaal, ontstaat
motivatie.
2. kunnen; wanneer discrepantie groot genoeg is en verandering als belangrijk wordt
beschouwd, begint de zoektocht naar mogelijke methoden. Bij alarm door
discrepantie , maar niet bewust van manieren tot ->afweermechanismen (ontkenning,
rationalisatie, projectie)
3. klaar zijn; als prioriteit van verandering toch niet hoog genoeg is, dan geberud er nog
niks. Kan innelijke afweer zijn, maar hoeft niet.
Waardoor komt verandering op gang?
In sommige culturen denkt men dat de belangrijkste motivatie voor verandering het
vermijden van ongemak is; reden tot heftig straffen bij ongewenst gedrag tot gevolg. In
dit boek: leed is er al voldoende bij clienten en dat heeft ze nog niet tot verandering
aangezet. Constructieve gedragsverandering lijkt op gang te komen wanneer iemand
die kan verbinden met iets van intrinsieke waarde, iets belangrijks, iets kostbaars.
Intrinsieke motivatie komt op gang in een ontvankelijk, bevestigend klimaat, dat de
veiligheid biedt die een mens nodig heeft om het wellicht pijnlijke heden te
onderzoeken, met het oog op wat hij nastreeft en waardeert.
Hoofdstuk 2 Ambivalentie
Ambivalentie speelt een grote rol in het het beslissingsproces mbt verandering. Vaak
wordt deze ambivalentie ten onrechte pathologisch genoemd, met voorlichting en
, 'overhalen' tot gevolg. De schrijvers zien ambivalentie als een natuurlijke fase in het
veranderingsproces.
Er zijn vier manieren waarop conflicten ontstaan;
1. conflict tussen aantrekking en aantrekking; kiezen tussen twee even aantrekkelijke
alternatieven.
2. conflict tussen vermijding en vermijding; kiezen tussen twee kwaden.
3. conflict tussen aantrekking en vermijding; dit is t lastigst en zet mensen vast. Ik kan
er niet mee leven en ik kan er niet zonder.
4. dubbelconflict tussen aantrekking en vermijding; verscheurd ts twee alternatieven
die beide positieve en beide negatieve aspecten hebben.
Een beslissingsbalans of wip is een goede illustratie, zie pg 36. Een balans zit per
definitie vol met tegenstrijdigheden
Sociale en culturele factoren beinvloeden de manier waarop mensen tegen hun gedrag
aankijken, evenals de manier waarop ze de kosten en de baten ervan bepalen. Het is
dan ook onmogelijk om iemands motivatiebalans en ambivalentie te begrijpen buiten
de sociale context om.
Ambivalente mensen vertonen vaak geen logische indruk qua reacties. Zoveel leed
zou toch verandering moeten geven?! Soms lijken pijnlijke consequenties alleen nog
maar een gedragspatroon te versterken en te verankeren. De theorie van
psychologische (schijn)weerstand (psycological resistance) voorspelt een toename van
de mate en de aantrekkelijkheid van problematisch gedrag als iemand het gevoel heeft
dat zijn of haar persoonlijke vrijheid aangetast wordt.
Dus niet vragen 'waarom is deze mens niet gemotiveerd', maar 'waarvoor is deze mens
gemotiveerd'. Het ontdekken en begrijpen van iemands motivaties is een belangrijke
eerste stap naar verandering. Daarnaast is belangrijk waar iemand denkt en verwacht
uit te komen; wat de verwachtingen zijn.
Als de ambivalentie is opgelost is er vaak weinig meer nodig om tot verandering te
komen.
Hoofdstuk 3 Verandering vergemakkelijken.
Mensen hebben een ingebouwde reflex tot herstel, dat leidt vaak tot veel advies,
onderwijs, discussie over het nu van veranderen.
Dat levert bij een 'verander-behoeftige' op dat de hakken in het zand gaan omdat er
abivalentie bestaat. Hoe meer aandringen, hoe meer weerstand.
Ook het aandragen van alternatieve oplossingen zorgt voor weerstand.
In feite wordt de ambivalentie uitgespeeld.
Belangrijk is de reparatiereflex te onderdrukken. Zie voorbeeld slipcursus-> meesturen
in de richting die de banden gaan, brengt je op de goede weg.
Motivatie is een interpersoonlijk proces; het product van interactie tussen mensen.
Motivatie om te veranderen ontstaat uit interpersoonlijk contact.
Het is de client die de argumenten om te veranderen onder woorden moet brengen.
We gaan er in de hulpverlening te veel van uit dat iemand al gemotiveert is tot
verandering.
Motiverende gespreksvoering moet lijken op dansen; ipv strijden juist met elkaar
William R. Miller en Stephen Rollnick
9e druk
Ekklesia
isbn 9789075569391
,Hoofdstuk 1 Waarom veranderen mensen?
Een interessante vraag is waarom mensen wél veranderen en niet waarom ze niet
veranderen. Waardoor komt er verandering en wijzigen mensen geleidelijk aan (of
ineens) hun koers?
Hulpverleners zijn geneigd te denken dat verandering wordt veroorzaakt door de
hulpverlening. In dit boek worden veel hypotheses in die richting ter discussie gesteld.
In dit hoofdstuk vinden we een heel aantal puzzelstukjes.
Natuurlijke verandering
Alle stadia en processen waardoor mensen veranderen, blijken er met en zonder
behandeling hetzelfde uit te zien. Behandeling kan je due eigenlijk opvatten als het
faciliteren van een natuurlijk veranderingsproces.
Effecten van korte interventies
Zelfs relatief korte interventies kunnen, onder bepaalde omstandigheden, verandering
teweeg brengen. Een beetje hulp kan leiden tot aanzienlijke verandering.
Effecten van dosering
Als een beetje hulp helpt, kan je gaan denken dat de mate van verandering te maken
heeft met de hoeveelheid hulpverlening; dit is niet bewezen. Gemiddeld zijn de
resultaten die door korte interventies worden opgeleverd gelijk aan die van langere
behandelingen. In lange behandelingen wordt het grootste effect behaald in de eerste
twee weken.
Effecten van geloof en hoop
De mate waarin iemand gelooft dat hij kan veranderen blijkt een redelijk goede
voorspeller van daadwerkelijke verandering; zelfwerkzaamheid. Dat geldt ook voor het
geloof van de therapeut in verandering van de desbetreffende persoon; groot
geloof=grotere kans op verandering.
Effecten van de hulpverlener
De wijze waarop iemand met mensen omgaat, lijkt minstens even belangrijk te zijn als
de specifieke methode waarop hij zijn werk baseert. Volgens Carl Roger zijn er drie
beslissende voorwaarden voor een clientgerichte interpersoonlijke relatie;
- nauwkerurige empathie
- belangeloze warmte
- echtheid
In later onderzoek blijkt vooral het belang van nauwkeurige empathie; deskundig
,reflectief luisteren, waardoor de eigen ervaringen en bedoelingen van de client worden
verhelderd en verruimd, zonder dat hij wordt belast met het eigen verhaal van de
hulpverlener.
Confronterende hulpverlening daarentegen is in verband gebracht met een hoog
uitvalcijfer en relatief slechte resultaten. Dit kan zelfs liggen aan één enkele gewoonte
van de hulpverlener.
Mensen die een niet empatische hulpverlener hebben hebben minder kans op
verandering dan iemand die met een zelfhulpboek naar huis gestuurd wordt!
Deze non-specifieke factoren zijn in wezen de mysterieuze gemeenschappelijke
elementen van genezing. En is er reden genoeg om ze verder uit te werken!
Effect van wachtlijsten
In veel onderzoeken zijn mensen die op een wachtlijst stonden als controlegroep
gebruikt. Mensen op een wachtlijst laten weinig of geen verandering zien. De
boodschap is ook; van jou wordt geen verandering verwacht zolang je geen
behandeling krijgt.
Effecten van verandertaal
Hoe meer weerstand deste kleiner de kans op verandering. Verandertaal (uitspraken
van motivatie en inzet) leiden vaak tot meer verandering. Verandertaal en weerstand
worden erg beinvloed door de hulpverleningsstijl.
Als je alle puzzelstukjes samenvoegd; verandering is de functie van motivatie.
Motivatie kan je opvatten als het fundament onder verandering.
Maar wat is motivatie?
Er zijn minstens drie belangrijke componenten;
1. willen; de mate van discrepantie tussen toestand en doel. Zelfregulering;
thermostaat. Als stand van zaken afwijkt van gewenste of verwachte ideaal, ontstaat
motivatie.
2. kunnen; wanneer discrepantie groot genoeg is en verandering als belangrijk wordt
beschouwd, begint de zoektocht naar mogelijke methoden. Bij alarm door
discrepantie , maar niet bewust van manieren tot ->afweermechanismen (ontkenning,
rationalisatie, projectie)
3. klaar zijn; als prioriteit van verandering toch niet hoog genoeg is, dan geberud er nog
niks. Kan innelijke afweer zijn, maar hoeft niet.
Waardoor komt verandering op gang?
In sommige culturen denkt men dat de belangrijkste motivatie voor verandering het
vermijden van ongemak is; reden tot heftig straffen bij ongewenst gedrag tot gevolg. In
dit boek: leed is er al voldoende bij clienten en dat heeft ze nog niet tot verandering
aangezet. Constructieve gedragsverandering lijkt op gang te komen wanneer iemand
die kan verbinden met iets van intrinsieke waarde, iets belangrijks, iets kostbaars.
Intrinsieke motivatie komt op gang in een ontvankelijk, bevestigend klimaat, dat de
veiligheid biedt die een mens nodig heeft om het wellicht pijnlijke heden te
onderzoeken, met het oog op wat hij nastreeft en waardeert.
Hoofdstuk 2 Ambivalentie
Ambivalentie speelt een grote rol in het het beslissingsproces mbt verandering. Vaak
wordt deze ambivalentie ten onrechte pathologisch genoemd, met voorlichting en
, 'overhalen' tot gevolg. De schrijvers zien ambivalentie als een natuurlijke fase in het
veranderingsproces.
Er zijn vier manieren waarop conflicten ontstaan;
1. conflict tussen aantrekking en aantrekking; kiezen tussen twee even aantrekkelijke
alternatieven.
2. conflict tussen vermijding en vermijding; kiezen tussen twee kwaden.
3. conflict tussen aantrekking en vermijding; dit is t lastigst en zet mensen vast. Ik kan
er niet mee leven en ik kan er niet zonder.
4. dubbelconflict tussen aantrekking en vermijding; verscheurd ts twee alternatieven
die beide positieve en beide negatieve aspecten hebben.
Een beslissingsbalans of wip is een goede illustratie, zie pg 36. Een balans zit per
definitie vol met tegenstrijdigheden
Sociale en culturele factoren beinvloeden de manier waarop mensen tegen hun gedrag
aankijken, evenals de manier waarop ze de kosten en de baten ervan bepalen. Het is
dan ook onmogelijk om iemands motivatiebalans en ambivalentie te begrijpen buiten
de sociale context om.
Ambivalente mensen vertonen vaak geen logische indruk qua reacties. Zoveel leed
zou toch verandering moeten geven?! Soms lijken pijnlijke consequenties alleen nog
maar een gedragspatroon te versterken en te verankeren. De theorie van
psychologische (schijn)weerstand (psycological resistance) voorspelt een toename van
de mate en de aantrekkelijkheid van problematisch gedrag als iemand het gevoel heeft
dat zijn of haar persoonlijke vrijheid aangetast wordt.
Dus niet vragen 'waarom is deze mens niet gemotiveerd', maar 'waarvoor is deze mens
gemotiveerd'. Het ontdekken en begrijpen van iemands motivaties is een belangrijke
eerste stap naar verandering. Daarnaast is belangrijk waar iemand denkt en verwacht
uit te komen; wat de verwachtingen zijn.
Als de ambivalentie is opgelost is er vaak weinig meer nodig om tot verandering te
komen.
Hoofdstuk 3 Verandering vergemakkelijken.
Mensen hebben een ingebouwde reflex tot herstel, dat leidt vaak tot veel advies,
onderwijs, discussie over het nu van veranderen.
Dat levert bij een 'verander-behoeftige' op dat de hakken in het zand gaan omdat er
abivalentie bestaat. Hoe meer aandringen, hoe meer weerstand.
Ook het aandragen van alternatieve oplossingen zorgt voor weerstand.
In feite wordt de ambivalentie uitgespeeld.
Belangrijk is de reparatiereflex te onderdrukken. Zie voorbeeld slipcursus-> meesturen
in de richting die de banden gaan, brengt je op de goede weg.
Motivatie is een interpersoonlijk proces; het product van interactie tussen mensen.
Motivatie om te veranderen ontstaat uit interpersoonlijk contact.
Het is de client die de argumenten om te veranderen onder woorden moet brengen.
We gaan er in de hulpverlening te veel van uit dat iemand al gemotiveert is tot
verandering.
Motiverende gespreksvoering moet lijken op dansen; ipv strijden juist met elkaar
