Samenvatting Persoonsgerichte ondersteuningsplanning

INTRODUCTIE
1. ORTHOPEDAGOGIEK: EEN HANDELSWETENSCHAP

 Definitie: Een handelswetenschap die doelgericht onderzoekt hoe we de kwaliteit van leven, de
inclusie en participatie in de maatschappij van alle betrokkenen kunnen verbeteren
 Totaliteit van het opvoedingsgebeuren onderzoeken en doorgronden

1.1 METHODISCH HANDELEN

 Basiskenmerk van ons orthopedagogisch handelen
 Je probeert bewust om te gaan met je opgedane kennis, inzichten en vaardigheden

 Je ondersteunt de persoon en zijn netwerk om voor de persoon gewenste doelen
voorop te stellen en denken jullie samen na over op welke manier jullie in de
Doelgericht richting van deze vooropgestelde doelen kunnen werken.
 Persoon heeft regie
 Je vraagt je af welke invloed jouw gedrag heeft op de ander.
Bewust  Waarom handel je precies zo?
 Stap voor stap, in de richting van je vooropgestelde doel
 Zodra iets in gang gezet is, vraag je je telkens af wat de volgende stap moet zijn en
Systematisch welke ondersteuning de persoon daarbij nodig heeft
 Voortdurend af vragen of je in de richting van het vooropgestelde doel werkt (alles
Procesmatig loop volgens plan?) en of er eventuele bijsturingen nodig zijn.
 Vertrek altijd vanuit vraag van de persoon met een ondersteuningsnood
 Je hebt functionele relatie met de persoon

1.2 VERSCHILLENDE SOORTEN PLANNEN

 Beleidsplan:
o Organisatie
o Visie, missie, doelstellingen en werkwijze van een organisatie
 Afdelingsplan
o Onderdeel organisatie
o Vertaling doelstelling vanuit beleidsplan voor specifieke afdeling
 Persoonlijk ondersteuningsplan
o Individu
o Specifieke ondersteuning voor één specifieke persoon

2. VAN HANDELINGSPLANNING NAAR EEN PERSOONSGERICHT
ONDERSTEUNINGSPROCES

2.1 DE TERM ‘HANDELINGSPLANNING’

 Sinds ‘80 centraal begrip orthopedagogiek
 Definitie Rink:
o “Handelingsplanning is het gebeuren in de instelling waarbij functionarissen zich beraden
over de manier waarop de leefsituatie van hun cliënten verbeterd kan worden ten gevolge
van hun eigen optreden naar die cliënten toe .”
 Klemtoon op de dynamiek, betrokkenheid en het permanente karakter van het proces
 ‘het gebeuren’ -> handelingsplanning is dus iets dynamisch

1

, Cyclus van Van Strien
o Assessment
o Planning
o Monitoring
o Evaluatie
o Zie pp voor meer modellen

2.2 CYCLISCH PROCES MET 4 FASEN

 Beeldvorming: achterhalen wie de persoon is en wat de persoon nodig heeft
 Planning: waar wil de persoon naartoe en welke ondersteuning is daarbij nodig?
 Monitoring: bewaken of de vooropgestelde doelen bereikt worden, indien dit niet
het geval is moeten we bijsturen.
 Evalueren: evalueren als de persoon zijn vooropgestelde doelen heeft bereikt
 Te allen tijde kun je terug naar een voorgaande fase

2.3 DE INSTELLING

 Een term die we binnen de tijdsgeest van de jaren 1980 moeten plaatsen.
 WAAR?
o Residentieel
o Ambulant
o Outreachend

2.4 FUNCTIONARISSEN

 Enkel deskundigen moeten zich bezighouden met ‘handelingsplannen’
 Drie modellen (Klomp)
o Het deskundigheidsmodel
 Taak van de deskundige
o Het betrokkenheidsmodel
 De ervaren professionals die dagelijks ondersteuning bieden staan centraal
o Het participatiemodel
 Persoon zelf en iedereen die nauw bij de persoon betrokken is

2.5 LEEFSITUATIE

 Het gaat over een persoon in een specifieke context
o wie is de persoon
o het netwerk/de context rond de persoon

2.6 HUN EIGEN OPTREDEN

 Samen handelen met de persoon

2.7 PARADIGMA-OMSLAG

 Persoon in totaliteit met ook oog voor mogelijkheden en veerkracht
 Natuurlijk netwerk als partners waarmee men in dialoog gaat
 Niet enkel ook voor de kwaliteit van zorg, maar focus meer en meer ook op kwaliteit van leven (van
zorg- naar ondersteuningsdenken)
 Persoon centraal en heeft de regie over zijn leven (= geïndividualiseerde ondersteuning)

2

, 2.8 NAAMGEVING

 (individueel) ondersteuningsplan, behandelplan, (individueel) handelingsplan, zorgplan, therapie plan,
begeleidingsplan, hulpverleningsplan
 PERSOONSGERICHT ONDERSTEUNINGSPLAN
o Persoon zelf centraal zetten
o Ondersteuning vertrekt uit noden persoon zelf
o Nadruk op de persoonsgerichte benadering bij het plannen van ondersteuning aan personen
 ! verschil persoonlijk en persoonsgericht ondersteuningsplan:
o Persoonsgericht: hele cyclische proces fat ons orthopedagogisch handelen aanstuurt
o Persoonlijk (POP) : is het neergeschreven product van dit doorlopend proces

3. UITDAGINGEN

3.1 UITDAGINGEN OP VERSCHILLENDE NIVEAUS

 Economisch niveau
o Schaarste aan middelen  niet tegemoet aan groeiende vraag naar meer dienstverlening
 Sociaal-politiek niveau
o Nadruk op sociaal-maatschappelijke voordelen - gecombineerd met organisatie moeten
efficiënter en effectiever werken
 Professioneel niveau
o Meer geïndividualiseerde ondersteuning
 De 3 niveaus beïnvloeden elkaar

3.2 DÉ UITDAGING OP ORGANISATIE-NIVEAU: GEÏNDIVIDUALISEERDE ONDERSTEUNING

 Nieuw Kwaliteitsdecreet (3 mei 2023)
o brede visie op kwaliteit (kwaliteit van leven én kwaliteit van zorg)
o participatie persoon
o zichtbaar maken hoe men doelgericht ondersteuning aanbiedt die bijdraagt tot kwaliteit van
leven van personen
 -> Het persoonsgerichte ondersteuningsproces en daarbij POP kunnen dit zichtbaar maken
 -> MAAR dit is dubbel: enerzijds focus op doelstelling van voorziening en anderzijds focus op persoon

3.3 UITDAGINGEN VOOR PROFESSIONALS

 Hoe maken we een bruikbaar (haalbaar) POP dat bijdraagt tot de kwaliteit van leven van de persoon?
 Hoe kunnen we de persoon zelf actief betrekken binnen dit hele proces?
 Hoe kunnen we vlot samenwerken met alle betrokkenen uit het persoonlijk en professionele netwerk
van de persoon?




3