Samenvatting organisatieontwikkeling

LEERPAD
1

, H1: DE IDENTITEIT VAN
ORGANISATIE: HET FUNDAMENT
1. WAT ZIJN ORGANISATIES?

1.1.KENMERKEN VAN EEN ORGANISATIE

 Organisaties zijn functioneel en regelen het sociale leven en dagelijks gedrag van individuen
 Sommige organisaties  doel om kinderen mee op te voeden, onderwijzen, ondersteunen… om later
te kunnen deelnemen aan de samenleving

 Verbonden zijn in en met organisaties= constante in je verdere levensloop
 Organisaties belangrijke rol!  Voor verrichten van arbeid, opdoen van kennis, beleven van religie,
beschermen gezondheid…

 Organisatie => “organon” (Grieks)= werktuig/ hulpmiddel  organisatie= hulpmiddel doel te bereiken
 Mensen werken er samen aan 1 zelfde doel of delen dezelfde missie
 Missie gedreven organisatie= als ze een duidelijk sociaal doel voor ogen heeft en impact wil maken
om van de wereld/maatschappij een betere plaats te maken voor iedereen

 Organisaties zijn:
1. Menselijke samenwerkingsverbanden
2. Gericht op het realiseren van een duidelijk doel
3. Ontworpen als systemen van bewust gestructureerde en gecoördineerde activiteiten
4. Verbonden met een externe omgeving

1.2. SOCIAL PROFIT VS PROFIT ORGANISATIES

 Orthopedagogische sector social profit sector
 Social profit sector= containerbegrip voor organisaties die hoofdzakelijk diensten leveren met een
maatschappelijk nut

PROFIT ORGANISATIE SOCIAL PROFIT ORGANISATIE
Winstmaximalisatie zodat het verblijf kan blijven Gemeenschappelijke winst i.p.v.
voortbestaan winstmaximalisatie
(zodat bedrijf kan blijven voortbestaan) (streven maatschappelijke en sociale doelen na)
Belangrijkste doelstelling: eigen doelen Belangrijkste doelstelling: collectieve doelen



 Mogen VZW’s winst maken?
 Dit mag wel! Vaak misvatting dat dit niet mag omdat VZW staat voor vereniging zonde
winstoogmerk
 Sinds 01/01/2020 mogen ze wel winst maken MAAR enkel de bedoeling dat winst het
maatschappelijke doel van de organisatie dient en dus niet wordt uitgekeerd aan de leden

,  Soort van nieuwe betekenis voor VZW = vereniging zonder winstuitkering




1.3. ORGANISATIEONTWIKKELING, WAT?



 3 belangrijke basiscomponenten van organisaties
1. Organisatie en omgeving
2. Organisatie en structuur
3. Organisatie en het menselijk kapitaal




1.3.1. DE ORGANISATIE EN DE OMGEVING (MISSIE EN
STRATEGIE)
 Elke organisatie heeft een specifieke bestaansreden die wordt neergeschreven in de missie
 Waarom is die specifieke organisatie nodig in de SL, welk sociaal doel en impact wil de organisatie
realiseren in de SL
 Organisaties ontwikkelen een strategie waarin ze nadenken, vastleggen en focussen op wat ze wel en
niet gaan doen en hoe ze die dingen willen aanpakken om de missie concreet te kunnen waarmaken
 Missie gedreven organisaties: in direct verbinding met de omgeving waarin ze actief zijn
 Willen de omgeving zelf beïnvloeden (SL beter maken, zich inzetten voor doelgroepen,…)
 Ondergaan ook zelf invloed vanuit die omgeving


1.3.2. DE ORGANISATIE EN STRUCTUUR
 Beschikt over een specifieke structuur waarin mensen specifieke taken, rollen en bevoegdheden
krijgen om de missie te kunnen waarmaken


1.3.3. DE ORGANISATIE EN HET MENSELIJK KAPITAAL
 Menselijk kapitaal belangrijk om impact te kunnen hebben
 Om de missie waarmaken  men moet aangeworven en opgeleid worden om die functies te kunnen
uitvoeren die in de structuur werd vastgelegd
 De inspanningen en realisaties moeten opgevolgd en beloond worden om de motivatie, productiviteit
en het succes in de organisatie te kunnen vasthouden.
 Organisaties zijn mensenwerk: worden gedragen door mensen die afhankelijk zijn van elkaar en in
interactie gaan met elkaar om via samenwerking een gemeenschappelijke (of persoonlijk) doel te
kunnen nastreven en realiseren
 Binnen menselijke kapitaal en structuur: leiderschap onmisbaar  elke organisatie wordt door één of
meerdere mensen gestuurd.

1.4. SAMENGEVAT

 Missie gedreven organisaties hebben een sociaal doel voor ogen en willen een duurzame impact
hebben op de samenleving of iets betekenen voor de specifieke doelgroep waarvoor ze werken. Om
deze doelen te kunnen halen is een gepaste organisatiestructuur belangrijk waarin de rollen, taken en

, functies vastliggen. Eenmaal de structuur duidelijk is, moeten de juiste mensen op de juiste plaats
aangetrokken en gezet worden om deze doelstellingen van de organisatie te verwezenlijken.




2. HET GROTE WAAROM: MISSIE, VISIE EN KERNWAARDEN

 Organisaties hebben nood aan een sterk fundament of een ‘gevoel van bestemming’
o Waarom?  noodzakelijke stap om verdere beslissingen aan af te toetsen en om te weten
welke richting je als organisatie moet kiezen om te kunnen dien wat je wil en moet doen

 Fundamenten geeft richting aan van waar willen we met organisatie heen en bestaat uit:
1. De missie (wat-vraag)
- Wat is de bestaansreden van een organisatie? Wat is de unieke bijdrage van de organisatie
ten dienste van de omgeving? Of wat komt de omgeving tekort, als deze organisatie ophoudt
te bestaan?
2. Visie en kernwaarden (waaromvraag)
- Waarom doen we wat we doen? Wat is de bestemming, de droom van de organisatie?
3. Strategie (hoe-vraag)
- Hoe willen we bereiken wat we willen en moeten bereiken met onze organisatie?

 Ontwikkelen strategie  duurzaam evenwicht te vinden binnen het spanningsveld van wat we
kunnen, moeten en willen doen in de organisatie = strategische driehoek

 Willen tot een evenwicht komen tussen:
1. Onze dromen (de gewenste toekomst):
- De doelen van de organisatie (welke toekomst willen wij voor de organisatie realiseren?)
- Waar wil de organisatie heen
- Wat is de ideale toekomst
2. En wat verwacht de ruimere omgeving en de concurrentie van
ons (de noodzakelijke toekomst):
- De omgevingsvereisten (wat moeten wij voor onze
omgeving realiseren?)
- Kijken naar externe omgeving (wat verwacht de SL van die
organisatie)
- Kansen en bedreigingen die zich vanuit die externe
omgeving op die organisatie gaan richten
3. Onze capaciteiten en vaardigheden (de mogelijke toekomst):
- De mogelijkheden waarover de organisatie beschikt (wat kunnen wij met beschikbare
middelen realiseren?, voldoende bekwaam personeel?, logistieke ruimte om werken)

 Evenwicht van doelen, omgeving en middelen = keuzes maken
o Kiezen= hart van elk strategisch proces
o Maakbare toekomst= erin slagen om doordachte en strategische keuzes te maken en zo te
komen tot de kern

 Strategisch management: start bij bepalen van wenselijke toekomst, de doelen van de organisatie:
o Welke toekomst willen we voor de organisatie realiseren?