TOPIC 1: WELVAARTSTHEORETISCH KADER
1.5 (HER)VERDELING
• Inhoud
1. Waarom herverdelen?
2. Normatieve analyse
1) Sociale Welvaartsfuncties (SWF’s)
2) individuele welvaartsmaatstaf (mmu)
3) SWF in inkomen en welvaartsgewichten
4) Inkomensherverdeling
5) Tweede welvaartstheorema
3. Positieve analyse (beschrijving)
1) Micro-data
2) Hoe meten?
3) Beschrijving ongelijkheid
1. WAAROM HERVERDELEN?
• Welvaartseconomie: “uitkomst” resultaat van
o Voorkeuren
o Technologie
o Endowments (resources)
• Uitkomst zonder tussenkomst: Laissez-faire
• Uitkomst: (o.a.) beschikbaar inkomen
𝑦𝑦ℎ = 𝑤𝑤ℎ ∙ 𝐿𝐿ℎ + 𝑀𝑀ℎ
o wie is ‘rijk’? wie is ‘arm’?
inkomensverdeling: B-E-D-A-C
arbeidsinkomen: E-B-D-C-A
loonverdeling: B-D-E-A-C
• Welke factoren in rekening brengen?
o arbeidsinkomen?
o inspanning (# uren werk) ←voorkeuren? constraints?
o talent?
o geërfd inkomen?
1
, o ander kapitaalinkomen?
o ...
• onderwerp van sociale filosofie
o Rawls 1971: A Theory of Justice
o economische vertaling: Social Choice (Sen, Arrow)
• illustreert informatieprobleem bij herverdeling
Dubbel onderscheid
• consequentialisme versus proceduraal
o consequentialisme:
enkel resultaat telt
bvb. utilitarisme; standaard in economie
o proceduraal perspectief
als vertrekpositie rechtvaardig is, en we volgen de afgesproken regels,
dan is uitkomst ok
Nozick, 1974 Anarchy, State and Utopia
• 'verantwoordelijk' vs 'niet verantwoordelijk'
o Fleurbaey: Responsibility sensitive Egalitarianism
o niet verantwoordelijk voor aangeboren talent, ...
o vragen: dynamisch? verantw. voor voorkeuren?
• Formalisering van deze sociale keuzes: sociale welvaartsfunctie (SWF)
2.NORMATIEVE ANALYSE
2.1 SOCIALE WELVAARTSFUNCTIES (SWF’S)
• Sociale welvaartsfunctie: voorstelling van ordening sociale toestanden
• Sociale toestand:
o Ruim gedefinieerd (volledige beschrijving)
o Hier: vector individuele nutsniveau’s
o Bergson-Samuelson SWF
consequentialistische benadering
• Term: benevolente sociale planner
• (uitwerking: pdf op Toledo)
• Vergelijking (12.1) in R&G p. 256:
o 𝑊𝑊 = 𝐹𝐹(𝑈𝑈1 , 𝑈𝑈 2 , … , 𝑈𝑈 ℎ , … , 𝑈𝑈 𝐻𝐻 )
Met 𝑈𝑈 ℎ het individuele welvaartsniveau van individu ℎ
o Utilitaristische sociale welvaartsfunctie
o We beschouwen sociale voorkeuren als gegeven
R&G CH6: Politieke besluitvorming
Recent ook ‘positieve’ theorie: verklaring van verschillende sociale
voorkeuren (en dus preferenties voor herverdeling)
2
, o Grafisch uitgedrukt als map van indifferentiecurven
• Vergelijking 12.2: utilitarisme (stricto sensu)
• Vergelijking 12.3: Rawlsiaans (Maximin)
3
, • SWF: algemene concave vorm (niet in R&G)
• In de praktijk
o We herverdelen geen ‘nut’
Wel inkomen
• Er is een link:
o Inkomen bepaalt “nut”
o Via micro-economisch gedragsmodel
Maximeer nut (voorkeurordening) onder budgetbeperking
2.2 INDIVIDUELE WELVAARTSMAATSTAF (MMU)
• Grafisch voorbeeld:
o Twee goederen, twee prijzen
𝑝𝑝1 𝑥𝑥1 + 𝑝𝑝2 𝑥𝑥2 = 𝑦𝑦
o Goed 2 is numéraire (prijs = 1)
o Budgetvergelijking wordt:
𝑥𝑥2 = 𝑦𝑦 − 𝑝𝑝1 𝑥𝑥1
Grafisch
Eén mogelijkheid: Money Metric Utility: elke IC krijgt als indicator: het
minimale inkomen nodig om, bij een bepaalde prijsvector, die IC te
bereiken.
4
1.5 (HER)VERDELING
• Inhoud
1. Waarom herverdelen?
2. Normatieve analyse
1) Sociale Welvaartsfuncties (SWF’s)
2) individuele welvaartsmaatstaf (mmu)
3) SWF in inkomen en welvaartsgewichten
4) Inkomensherverdeling
5) Tweede welvaartstheorema
3. Positieve analyse (beschrijving)
1) Micro-data
2) Hoe meten?
3) Beschrijving ongelijkheid
1. WAAROM HERVERDELEN?
• Welvaartseconomie: “uitkomst” resultaat van
o Voorkeuren
o Technologie
o Endowments (resources)
• Uitkomst zonder tussenkomst: Laissez-faire
• Uitkomst: (o.a.) beschikbaar inkomen
𝑦𝑦ℎ = 𝑤𝑤ℎ ∙ 𝐿𝐿ℎ + 𝑀𝑀ℎ
o wie is ‘rijk’? wie is ‘arm’?
inkomensverdeling: B-E-D-A-C
arbeidsinkomen: E-B-D-C-A
loonverdeling: B-D-E-A-C
• Welke factoren in rekening brengen?
o arbeidsinkomen?
o inspanning (# uren werk) ←voorkeuren? constraints?
o talent?
o geërfd inkomen?
1
, o ander kapitaalinkomen?
o ...
• onderwerp van sociale filosofie
o Rawls 1971: A Theory of Justice
o economische vertaling: Social Choice (Sen, Arrow)
• illustreert informatieprobleem bij herverdeling
Dubbel onderscheid
• consequentialisme versus proceduraal
o consequentialisme:
enkel resultaat telt
bvb. utilitarisme; standaard in economie
o proceduraal perspectief
als vertrekpositie rechtvaardig is, en we volgen de afgesproken regels,
dan is uitkomst ok
Nozick, 1974 Anarchy, State and Utopia
• 'verantwoordelijk' vs 'niet verantwoordelijk'
o Fleurbaey: Responsibility sensitive Egalitarianism
o niet verantwoordelijk voor aangeboren talent, ...
o vragen: dynamisch? verantw. voor voorkeuren?
• Formalisering van deze sociale keuzes: sociale welvaartsfunctie (SWF)
2.NORMATIEVE ANALYSE
2.1 SOCIALE WELVAARTSFUNCTIES (SWF’S)
• Sociale welvaartsfunctie: voorstelling van ordening sociale toestanden
• Sociale toestand:
o Ruim gedefinieerd (volledige beschrijving)
o Hier: vector individuele nutsniveau’s
o Bergson-Samuelson SWF
consequentialistische benadering
• Term: benevolente sociale planner
• (uitwerking: pdf op Toledo)
• Vergelijking (12.1) in R&G p. 256:
o 𝑊𝑊 = 𝐹𝐹(𝑈𝑈1 , 𝑈𝑈 2 , … , 𝑈𝑈 ℎ , … , 𝑈𝑈 𝐻𝐻 )
Met 𝑈𝑈 ℎ het individuele welvaartsniveau van individu ℎ
o Utilitaristische sociale welvaartsfunctie
o We beschouwen sociale voorkeuren als gegeven
R&G CH6: Politieke besluitvorming
Recent ook ‘positieve’ theorie: verklaring van verschillende sociale
voorkeuren (en dus preferenties voor herverdeling)
2
, o Grafisch uitgedrukt als map van indifferentiecurven
• Vergelijking 12.2: utilitarisme (stricto sensu)
• Vergelijking 12.3: Rawlsiaans (Maximin)
3
, • SWF: algemene concave vorm (niet in R&G)
• In de praktijk
o We herverdelen geen ‘nut’
Wel inkomen
• Er is een link:
o Inkomen bepaalt “nut”
o Via micro-economisch gedragsmodel
Maximeer nut (voorkeurordening) onder budgetbeperking
2.2 INDIVIDUELE WELVAARTSMAATSTAF (MMU)
• Grafisch voorbeeld:
o Twee goederen, twee prijzen
𝑝𝑝1 𝑥𝑥1 + 𝑝𝑝2 𝑥𝑥2 = 𝑦𝑦
o Goed 2 is numéraire (prijs = 1)
o Budgetvergelijking wordt:
𝑥𝑥2 = 𝑦𝑦 − 𝑝𝑝1 𝑥𝑥1
Grafisch
Eén mogelijkheid: Money Metric Utility: elke IC krijgt als indicator: het
minimale inkomen nodig om, bij een bepaalde prijsvector, die IC te
bereiken.
4
