Pedagogiek periode 4
HC 1
Onderwijs on·der·wijs (het; o)1(geregelde) overdracht van kennis of vaardigheden (Van Dale,
2014)
Pedagogische opdracht onderwijs.
Onderwijstaken HBO pedagoog
• Onderwijsprofessionals ondersteunen en adviseren in de omgang en opvoeding van jongeren
• Onderwijsprofessionals ondersteunen en adviseren in het leiden en begeleiden van moeilijke
groepen
• Coördineren en afstemmen van zorg in school, gezin en hulpverlening
• Ontwerpen, uitvoeren en evalueren van pedagogische visie en beleid
Trends Maatschappij en onderwijs
Welke recente maatschappelijke trends hebben invloed gehad op het onderwijs?
Morele opvoeding (2)
De opvoeder als moreel model
Opvoeding volgens Kant:
• Disciplinering: het aanleren van regels.
• Cultivering: cultuuroverdracht.
• Civilisering: een bepaalde rol hebben in de samenleving.
• Moralisering: kinderen aanleren wat goed is en wat fout is.
De opvoeder als moreel model: Een voorbeeldfunctie. Een leraar schept voorwaarden om te
leren. Hij kiest materiele en cognitieve gereedschappen uit, introduceert de verschillente
instituties en houdt zich aan de regels. De leraar zorgt voor symbolische orde maar is ook
model en laat zien hoe je van elkaar kan leren.
Opvoeding volgens Kant (hij noemt dit ook wel moralisering):
- Disciplinering: Het aanleren van regels.
- Cultivering: Cultuuroverdracht.
- Civilisering: Een bepaalde rol hebben in de samenleving
- Moralisering: Kinderen wat goed en wat fout is.
De wet is niet de wet van de macht, man van verbond. Ieder kind in de klas heeft een eigen
positie, maar niemand staat boven een ander.
Philip Kohnstamm: gewetensvorming: kern van opvoeden, kind moet moreel overwogen leren
en handelen en verantwoordelijkheid worden voor zijn beslissingen.
Langeveld: doel van opvoeden is zelfverantwoordelijke zelfbepaling
Imelman: Triadische pedagogiek (kind, opvoeder, kennis)
Dewey: Door reacties van anderen op handelen van het kind komt het kind erachter wat deze
betekenen. Opvoeding is initiatie (aldoende leren, ouders doen dingen voor en kinderen
gaan dit nadoen) van participatie en communicatie. Democratie is de manier waarop
, mensen hun ideeën en ervaringen met elkaar uitwisselen, communiceren hierover en daarin
groeien. Dit doen ze in erkenning van wederzijde belangen van individuen en groepen.
Frans imbert: Onderscheidt pedagogiek van de regel (schrijft voor) en de pedagogiek van de
wet (schept voorwaarde om zelfstandig te handelen)
Levinas: We bezitten het kind niet, kind is partner, subject, kind spreekt volwassenen aan en
lat zich aanspreken.
Morele opvoeding
Twee tegengestelde pedagogische opvattingen:
• In navolging van Rousseau dachten veel opvoeders dat je alleen maar de natuur hoefde te
volgen. Het kind zou dan vanzelf een geweten vormen. Opvoeden als laten groeien.
• Anderen, volgelingen van Herbart, waren het daar niet mee eens. Zij vonden dat je deugden,
net als kennis, bij moet brengen. In de opvoeding moet je inwerken op het kind en niet alleen
laten groeien. Er is kennisoverdracht nodig om kinderen moreel verstandig te maken.
Waarden, normen, principes en deugden zijn een samenhangend moreel die een geheel
vormen. Een deugd is volgens Aristoteles een karaktereigenschap.
Opvoeding is initiatie door participatie en communicatie (aldoende leren, ouders doen
dingen voor en kinderen gaan dit nadoen.
Pedagogische opdracht van het onderwijs
Het bevorderen van de identiteitsontwikkeling of persoonsvorming van leerlingen, mede met
het oog op hun (toekomstige) participatie in een democratische, multiculturele samenleving.
(Ten Dam, Veugelers, Wardekker en Miedema, 2004)
Eerst het kind uitdagen, dan nieuwe gereedschappen leren gebruiken, daarna kind laten leren
wat de ervaring is.
De school als schakel tussen gezin en maatschappij
• Opvoeding op school als verlengstuk van opvoeding in het gezin
• Ruim eenderde van de ouders heeft geen benul van de opvoedingsideeën van de school.
• Tweederde van de docenten is niet op de hoogte van de wensen van ouders (SCP, 2013)
De school als schakel tussen gezin en maatschappij
Visie op de pedagogische opdracht
Smal: het accent ligt op wat er in de betreffende school speelt. Het gaat om het besef van de
regels en de ontwikkeling van normen en waarden. Hierbij kan je denken aan gedragsregels.
Leraren met deze visie zien vooral als voorwaardaarde voor het lesgeven prestaties leveren.
HC 1
Onderwijs on·der·wijs (het; o)1(geregelde) overdracht van kennis of vaardigheden (Van Dale,
2014)
Pedagogische opdracht onderwijs.
Onderwijstaken HBO pedagoog
• Onderwijsprofessionals ondersteunen en adviseren in de omgang en opvoeding van jongeren
• Onderwijsprofessionals ondersteunen en adviseren in het leiden en begeleiden van moeilijke
groepen
• Coördineren en afstemmen van zorg in school, gezin en hulpverlening
• Ontwerpen, uitvoeren en evalueren van pedagogische visie en beleid
Trends Maatschappij en onderwijs
Welke recente maatschappelijke trends hebben invloed gehad op het onderwijs?
Morele opvoeding (2)
De opvoeder als moreel model
Opvoeding volgens Kant:
• Disciplinering: het aanleren van regels.
• Cultivering: cultuuroverdracht.
• Civilisering: een bepaalde rol hebben in de samenleving.
• Moralisering: kinderen aanleren wat goed is en wat fout is.
De opvoeder als moreel model: Een voorbeeldfunctie. Een leraar schept voorwaarden om te
leren. Hij kiest materiele en cognitieve gereedschappen uit, introduceert de verschillente
instituties en houdt zich aan de regels. De leraar zorgt voor symbolische orde maar is ook
model en laat zien hoe je van elkaar kan leren.
Opvoeding volgens Kant (hij noemt dit ook wel moralisering):
- Disciplinering: Het aanleren van regels.
- Cultivering: Cultuuroverdracht.
- Civilisering: Een bepaalde rol hebben in de samenleving
- Moralisering: Kinderen wat goed en wat fout is.
De wet is niet de wet van de macht, man van verbond. Ieder kind in de klas heeft een eigen
positie, maar niemand staat boven een ander.
Philip Kohnstamm: gewetensvorming: kern van opvoeden, kind moet moreel overwogen leren
en handelen en verantwoordelijkheid worden voor zijn beslissingen.
Langeveld: doel van opvoeden is zelfverantwoordelijke zelfbepaling
Imelman: Triadische pedagogiek (kind, opvoeder, kennis)
Dewey: Door reacties van anderen op handelen van het kind komt het kind erachter wat deze
betekenen. Opvoeding is initiatie (aldoende leren, ouders doen dingen voor en kinderen
gaan dit nadoen) van participatie en communicatie. Democratie is de manier waarop
, mensen hun ideeën en ervaringen met elkaar uitwisselen, communiceren hierover en daarin
groeien. Dit doen ze in erkenning van wederzijde belangen van individuen en groepen.
Frans imbert: Onderscheidt pedagogiek van de regel (schrijft voor) en de pedagogiek van de
wet (schept voorwaarde om zelfstandig te handelen)
Levinas: We bezitten het kind niet, kind is partner, subject, kind spreekt volwassenen aan en
lat zich aanspreken.
Morele opvoeding
Twee tegengestelde pedagogische opvattingen:
• In navolging van Rousseau dachten veel opvoeders dat je alleen maar de natuur hoefde te
volgen. Het kind zou dan vanzelf een geweten vormen. Opvoeden als laten groeien.
• Anderen, volgelingen van Herbart, waren het daar niet mee eens. Zij vonden dat je deugden,
net als kennis, bij moet brengen. In de opvoeding moet je inwerken op het kind en niet alleen
laten groeien. Er is kennisoverdracht nodig om kinderen moreel verstandig te maken.
Waarden, normen, principes en deugden zijn een samenhangend moreel die een geheel
vormen. Een deugd is volgens Aristoteles een karaktereigenschap.
Opvoeding is initiatie door participatie en communicatie (aldoende leren, ouders doen
dingen voor en kinderen gaan dit nadoen.
Pedagogische opdracht van het onderwijs
Het bevorderen van de identiteitsontwikkeling of persoonsvorming van leerlingen, mede met
het oog op hun (toekomstige) participatie in een democratische, multiculturele samenleving.
(Ten Dam, Veugelers, Wardekker en Miedema, 2004)
Eerst het kind uitdagen, dan nieuwe gereedschappen leren gebruiken, daarna kind laten leren
wat de ervaring is.
De school als schakel tussen gezin en maatschappij
• Opvoeding op school als verlengstuk van opvoeding in het gezin
• Ruim eenderde van de ouders heeft geen benul van de opvoedingsideeën van de school.
• Tweederde van de docenten is niet op de hoogte van de wensen van ouders (SCP, 2013)
De school als schakel tussen gezin en maatschappij
Visie op de pedagogische opdracht
Smal: het accent ligt op wat er in de betreffende school speelt. Het gaat om het besef van de
regels en de ontwikkeling van normen en waarden. Hierbij kan je denken aan gedragsregels.
Leraren met deze visie zien vooral als voorwaardaarde voor het lesgeven prestaties leveren.
