Volledige samenvatting groepsdynamica

H1: GROEPEN EN TEAMS
1. GROEPEN EN TEAMS

1.1 WAT IS EEN GROEP?

 Iedereen behoort op elke moment in zijn leven tot verschillende groepen, die veranderen ook
 Heel wat verschillende definities, maar dezelfde kenmerken

1.1.1 EEN DOEL

 Groep= een verzameling mensen die gezamenlijk een bepaald doel willen bereiken
 Worden lid van groep omdat ze beseffen dat ze meer kans maken om doel te bereiken

1.1.2 EEN ONDERLINGE AFHANKELIJKHEID

 Groep= verzameling van individuen die op bepaalde manier van elkaar afhankelijk zijn
 Als bepaalde gebeurtenis plaatsvindt, beïnvloedt die niet alleen een individu, maar de hele groep

1.1.3 INTERACTIE

 Groep= verzameling van individuen die directe contacten met elkaar onderhouden
 Accent: interactie die aanwezig moet zijn tussen leden

1.1.4 EEN SOCIALE EENHEID

 Groep= sociale eenheid die uit twee of meer personen bestaat die zichzelf als lid van een groep
beschouwen

1.1.5 WEDERZIJDSE BEÏNVLOEDING

 Groep= een verzameling van individuen die elkaar beïnvloeden
 Zonder wederzijdse beïnvloeding  geen groep

1.1.6 NORMEN EN ROLLEN

 Groep= verzameling van individuen van wie de interacties door een aantal normen of rollen
gestructureerd worden
 Die rollen kunnen schriftelijk of mondeling vastgelegd zijn
 Groep heeft aantal regels die bepalen welk gedrag goed of fout is
 Groepsnormen= gedragsregels die voor ieder individu in de groep gelden
 Conformiteit= de mate waarin groepsleden zich aanpassen aan de geldende groepsnormen

1.2 WAT IS EEN TEAM?

 Grote verschil  een team heeft geleerd zich te verbinden, samen te werken aan bepaald doel


TE ONTHOUDEN:

Een teambelang voorgaat op eigenbelang, er cohesie is, iedereen bijdraagt aan het gezamenlijk doel, er een
goede samenwerking is, iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt, iedereen elkaar waardeert, de
communicatie op een goede manier verloopt, successen een gezamenlijk resultaat zijn

, 1.2.1 TWEE OF MEER LEDEN MET ONDERLINGE AFHANKELIJKHEID

 Team is vanaf twee of meer leden
 Teamleden zijn op elkaar aangewezen om hun taak te kunnen uitvoeren om de eenvoudige reden dat de
volledige taak hun individuele mogelijkheden te boven gaat

1.2.2 EEN TAAK VERVULLEN

 Teamleden zijn taakafhankelijk van elkaar  mate waarin een teamlid informatie, materialen en
ondersteuning nodig heeft en daarvoor afhankelijk is van andere teamleden om zijn werk effectief te
kunnen uitvoeren

1.2.3 EEN GEZAMENLIJK DOEL

 Je werkt samen naar een gezamenlijk doel of eindresultaat
 Samenwerking vergroot het vertrouwen + verbetert sfeer binnen team wanneer ze dichter bij doel komt

1.2.4 HET ORGANISATORISCHE VERBAND

 Team maakt deel uit van breder verband
 Team functioneert altijd binnen de visie en missie van de organisatie, regelgevingen en procedures
 Team en organisatie beïnvloeden elkaar wederzijds

1.2.5 GEDEELDE WAARDEN EN NORMEN

 Gemeenschappelijke waarden en normen zorgen voor een zekere gelijkheid in opvattingen, doelstellingen
en gedragingen die het mogelijk maken om beslissingen te nemen vanuit wederzijds begrip

1.3 WAT IS GROEPSDYNAMICA?

 Groepsdynamica= onderzoeksdomein dat als doel heeft inzicht te vergroten in hoe groepen functioneren.
Binnen groepsdynamica kijkt men naar:
o Gedrag van groepsleden binnen groepen
o De ontwikkeling van groepen
o De interacties tussen groepsleden, andere groepen en organisaties
o De structuur van groepen

2. DE ONTWIKKELINGSFASES VAN TUCKMAN

 We gebruiken ‘ontwikkelingsfases’ omdat het bruikbaar is voor zowel groepen als teams

2.1 BESPREKING VAN HET MODEL

 Hij ontwikkelde een model die ons inzicht geeft in hoe groepen en teams zich vormen
 Beschrijft de stadia die een groep doorloopt om tot een goede samenwerking te komen
 Veel groepen lopen vast in een van deze fasen waardoor de groep nooit goed tot bloei zal komen
 Was oorspronkelijk een 4fasenmodel, maar werd later nog fase toegevoegd

, 2.1.1 FORMING (VORMFASE)

 Team wordt gevormd
 Leden kennen elkaar nog niet en zijn voornamelijk bezig met ‘wie zit in groep en wat zijn de taken’
 Nog zeer afhankelijk van teamleider (want er is nog geen onderlinge verbondenheid)
 Weten niet wat verwacht wordt  onzeker en onwennig
 Aandacht gericht op centrale persoon (groeps- of teamleider)
 Einde van ‘vormfase’  spontaan reageren op elkaar

2.1.2 STORMING (STORMFASE)

 Team wordt hechter en winnen vertrouwen
 Durven zich tegenover elkaar uitspreken en er kunnen daardoor conflicten ontstaan
 Teamleider heeft begeleidende rol  teamleden stimuleren om vrijuit te spreken, open staan voor elkaar
 Teamleden moeten conflicten zelf oplossen!

2.1.3 NORMING (NORMFASE)

 Gaat op volwaardige manier samenwerken
 Kritiek wordt niet meer gezien als persoonlijke aanval, maar als constructief en taakgericht
 Teamleden staan open voor elkaars ideeën
 Doelmatigheid van team neemt toe want werken aan gezamenlijke dingen
 Teamleider kan team meer autonomie geven, waardoor ze zelfstandig kunnen werken

2.1.4 PERFORMING (PRESTATIEFASE)

 Team functioneert als eenheid
 Alle leden weten wat er van hun verwacht wordt en ze werken gezamenlijk naar doelen toe
 Sfeer is goed + samenwerking is duidelijk
 Structuur van team staat op poten
 Conflicten kunnen op bevredigende manier opgelost worden

2.1.5 ADJOURING (AFSCHEIDSFASE)

 Groep valt uit elkaar
 Opheffing: lid verlaat de groep, leiderschap wisselt…
 Teamleden beseffen dat ze afscheid zullen moeten nemen en kans bestaat dat ze het team zullen missen
 Al voor het definitieve einde afstand nemen van elkaar zodat gemis draaglijker wordt

2.1.6 REFORMING (BIJKOMEND PROCES)

 Als groep ga je het proces van groepsontwikkeling soms opnieuw doormaken als er elementen in de groep
wijzigen
 Bv: als er een nieuwe bewoner in leefgroep komt  opnieuw discussies wie welke rol opneemt