Samenvatting Eerstelijnspsychologie 2024

Eerstelijnspsychologie 2023-2024



Inhoud:
- Hoofdstuk 1: Inleiding in de eerstelijnspsychologie
- Hoofdstuk 2: Modellen eerstelijnspsychologie
- Hoofdstuk 3: PrOP-model
- Hoofdstuk 4: Assessment en indicatiestelling eerstelijnspsychologie
- Hoofdstuk 5: Eerstelijnspsychologische interventies bij kinderen en jongeren:
Emotieregulatie
- Hoofdstuk 6: Eerstelijnspsychologische interventies bij kinderen en jongeren: Sociale
vaardigheden
- Hoofdstuk 7: Eerstelijnspsychologische zorg: slaapproblemen
- Hoofdstuk 8: Eerstelijnspsychologische interventies bij volwassenen: zelfbeeld
- Hoofdstuk 9: Eerstelijnspsychologische interventies bij ouderen: gedragsactivatie
- Hoofdstuk 10: Digital mental health binnen de eerstelijn
- Hoofdstuk 11: Psycho-educatie en werken met groepen


Hoofdstuk 1: Inleiding in de eerstelijnspsychologie


Overzicht:
1) Situering eerstelijnspsychologische zorg
2) Karakteristieken eerstelijnspsychologische zorg
3) Proces eerstelijnspsychologische zorg
4) Conventie eerstelijnspsychologische zorg
5) Uitdagingen werkveld


1 . Situering eerstelijnspsychologische zorg


1.1 Situering internationaal




1

,1) WHO-piramide van dienstenorganisaties voor een optimale mix van diensten voor
geestelijke gezondheid
● Breed en toegankelijk aanbod van basis psychologische zorg
● Naarmate dat dit opschuift: Kwantitatief kleiner maar eveneens toegankelijk aanbod
van gespecialiseerde psychologische zorg
● De meeste mensen hebben voldoende aan ELP, in beperkte gevallen dat mensen
meer intensieve zorg nodig hebben. Hoe intensiever men gaat, hoe kleiner de
diensten worden en hoe minder frequent die diensten georganiseerd moeten worden.
● Hoe gespecialiseerde die zorg, hoe duurder.


⇒ Stepped care:
● In de piramide zie je de verschillende lijnen van hulpverlening voorkomen.
● = verschillende niveaus van intensiteit van zorg
● Eerst naar minst intensieve zorg kijken.




2

, ● De nulde lijn (informele zorg, zelfhulp): Bv.: mama met zoon, mama maakt zich
zorgen over zoon met veel woede buien, waarbij mama op het internet gaat zoeken
wat ze moet doen en hier een boek over gaat lezen.
● De eerste lijn: Stel die jongen heeft niet enkel thuis woedebuien, maar ook op school.
Waarbij de school ze doorverwijst naar het CLB.
○ CLB is een voorbeeld van ELP, ook huisarts. Is heel toegankelijk.
● De tweede lijn: mama komt bij CLB. Heeft een gesprek met CLB en erna ook met
leerkracht. Gaat gaan observeren en vanuit die gesprekken en observaties denken
ze dat er onderliggende een ontwikkelingsstoornis, waarbij het CLB gaat
doorverwijzen voor verder onderzoek => naar de multidisciplinaire praktijk
(kinderpsychiater en psycholoog voor breed diagnostisch onderzoek en kijken wat
onderliggend is aan gedragsproblemen)
● De derde lijn: Draagkracht wordt in het gezin overschreden (ambulant (1x per week
zien) is niet meer voldoende, weten niet wat er aan de hand is). Kan doorverwezen
worden naar een observatieopname in de kinderpsychiatrische dienst.
○ = wordt pas gedaan als alle voorgaande hulp onvoldoende is.
○ = intensiever


⇒ Stepped en matched care:
● “De juiste hulp krijgen op de juiste plaats, op het juiste moment en door de juiste
persoon”.
○ Bv.: mama met zoon en woedebuien, waarbij CLB denkt dat ze op de tweede
lijn niet zullen uitkomen, direct naar de derde lijn doorverwijzen.
○ Je moet niet elke lijn doorlopen. Direct gaan kijken naar wat is er op dit
moment het meest aangewezen niveau van hulp.



3