Hoofdstuk 7 De economische
sprong van Europa
7.1 De industriële revolutie
Van thuiswerkplaats naar fabriek
In de tweede helft van de 18e eeuw begon de Engelse economie te groeien.
Nieuwe uitvindingen leidde tot een snellere manier van produceren.
De kleinschalige en handmatige productie veranderde in een gemechaniseerde
massaproductie van de industriële samenleving.
Economische groei
Oorzaken groei van de Engelse economie:
Opbrengsten landbouw stegen, als gevolg van het toepassen van wetenschappelijke
kennis en de introductie van nieuwe gewassen een betere landbouwwerktuigen.
De bevolking begon te groeien, als gevolg van de beschikbaarheid van meer voedsel
en verbeterde ziektebestrijding.
o Deze bevolkingsgroei was gunstig voor boeren en handelaren, die de vraag
naar voedsel en goedkope kleren zagen stijgen.
De koloniën in Azië en Amerika produceerden steeds meer goedkope grondstoffen.
Deze winsten werden gebruikt om de textielproductie te verbeteren.
Textielindustrie
Winsten uit landbouw en handel werden gebruikt om de textielproductie te
verbeteren.
Nieuw apparaten waren te groot voor huisnijverheid en werden naar fabrieken
gebracht.
o De huisnijverheid verdween.
Machines op waterkracht maakten plaats voor stoommachines.
Gevolgen voor de rest van de economie
Andere bedrijven gingen ook stoommachines gebruiken waardoor de mijnbouw en
de ijzerindustrie belangrijke pijlers werden in de economie.
Dorpen ontwikkelden zich tot fabriekssteden.
Sociale gevolgen
Ontstaan van een nieuwe sociale groep; de arbeidersklasse.
o Slechte werk- en leefomstandigheden.
o Hierdoor konden ziektes zich snel verspreiden.
o Mannen, vrouwen en kinderen in een gezin moesten werken.
1
, Modern kapitalisme en economisch liberalisme
Modern kapitalisme
Particulieren ondernemers produceren goederen en diensten met het doel zoveel
mogelijk winst te maken door ze op de vrije markt te verkopen.
Arbeid wordt geleverd door vrije mensen die geen productiemidellen bezitten en
moeten leven van de verkoop van hun arbeid.
Economisch liberalisme
Belangrijk voor modern kapitalisme was dat mensen anders gingen denken over de
beste manier om een land welvarend te maken.
18e eeuw: ontstaan kritiek op mercantilistische economische politiek.
o De economie op beschermen meet wetten tegen andere landen.
Overheid mocht zich niet meer bemoeien met de lonen en ook moest iedereen eigen
kapitaal bezitten.
Door vrije concurrentie werden mensen gedwongen betere producten te maken
tegen lage prijzen.
Gevolg- gilden werden afgeschaft, bescherming arbeiders verdween.
2
sprong van Europa
7.1 De industriële revolutie
Van thuiswerkplaats naar fabriek
In de tweede helft van de 18e eeuw begon de Engelse economie te groeien.
Nieuwe uitvindingen leidde tot een snellere manier van produceren.
De kleinschalige en handmatige productie veranderde in een gemechaniseerde
massaproductie van de industriële samenleving.
Economische groei
Oorzaken groei van de Engelse economie:
Opbrengsten landbouw stegen, als gevolg van het toepassen van wetenschappelijke
kennis en de introductie van nieuwe gewassen een betere landbouwwerktuigen.
De bevolking begon te groeien, als gevolg van de beschikbaarheid van meer voedsel
en verbeterde ziektebestrijding.
o Deze bevolkingsgroei was gunstig voor boeren en handelaren, die de vraag
naar voedsel en goedkope kleren zagen stijgen.
De koloniën in Azië en Amerika produceerden steeds meer goedkope grondstoffen.
Deze winsten werden gebruikt om de textielproductie te verbeteren.
Textielindustrie
Winsten uit landbouw en handel werden gebruikt om de textielproductie te
verbeteren.
Nieuw apparaten waren te groot voor huisnijverheid en werden naar fabrieken
gebracht.
o De huisnijverheid verdween.
Machines op waterkracht maakten plaats voor stoommachines.
Gevolgen voor de rest van de economie
Andere bedrijven gingen ook stoommachines gebruiken waardoor de mijnbouw en
de ijzerindustrie belangrijke pijlers werden in de economie.
Dorpen ontwikkelden zich tot fabriekssteden.
Sociale gevolgen
Ontstaan van een nieuwe sociale groep; de arbeidersklasse.
o Slechte werk- en leefomstandigheden.
o Hierdoor konden ziektes zich snel verspreiden.
o Mannen, vrouwen en kinderen in een gezin moesten werken.
1
, Modern kapitalisme en economisch liberalisme
Modern kapitalisme
Particulieren ondernemers produceren goederen en diensten met het doel zoveel
mogelijk winst te maken door ze op de vrije markt te verkopen.
Arbeid wordt geleverd door vrije mensen die geen productiemidellen bezitten en
moeten leven van de verkoop van hun arbeid.
Economisch liberalisme
Belangrijk voor modern kapitalisme was dat mensen anders gingen denken over de
beste manier om een land welvarend te maken.
18e eeuw: ontstaan kritiek op mercantilistische economische politiek.
o De economie op beschermen meet wetten tegen andere landen.
Overheid mocht zich niet meer bemoeien met de lonen en ook moest iedereen eigen
kapitaal bezitten.
Door vrije concurrentie werden mensen gedwongen betere producten te maken
tegen lage prijzen.
Gevolg- gilden werden afgeschaft, bescherming arbeiders verdween.
2
