SV doelgroepen 1
WHAT’S IN A NAME?
1. LEREN OVER STOORNISSEN
Stoornisdenken
- Focust op de beperking
- Gericht op het remediëren
- het zo goed mogelijk tegemoetkomen komen aan deze beperking zodat persoon kan aansluiten bij de norm
- specialistische kennis over bepaalde stoornis nodig om met bijhorende specifieke noden om te gaan
2. KIJKEN NAAR MENSEN
Diversiteitsdenken
- Nadruk op meervoudige identiteiten die elke persoon heeft en hoe die identiteiten elkaar doorkruisen
- Holistisch kijken: naar de hele persoon, niet alleen naar de stoornis
- 10 tendensen die het werkveld beïnvloeden -> hiermee rekening houden bij ondersteuning op maat
Kruispuntdenken = intersectioneel denken
- 14 assen van differentiatie die het sociale leven ve persoon in hoge mate bepalen
- Elk persoon is een kruispunt van verschillende identiteiten
- Alle meervoudige identiteiten doorkruisen elkaar -> bepalen mee de maatschappelijke positie ve persoon +
dit kan discriminerend werken
Veelzijdige kijk in disability studies
- Ondersteuningsvraag van mensen met een beperking niet bekijken vanuit stoornis, maar vanuit hun recht om
gelijkwaardig te participeren aan de maatschappij
- ‘nothing about us, without us’
- Steeds meer bewustzijn voor stigmatisering van beperking
- We moeten zoeken naar welke noden er zijn (bij de persoon, omgeving en maatschappij) om die op elkaar af
te stemmen en participatie waar te maken.
3. WERKEN MET MENSEN
HET ORTHOPEDAGOGISCH GRONDPLAN
- Helpt ons om holistisch te kijken
- Factoren zijn op hun beurt onderhevig aan tendensen id maatschappij
- Relatie staat centraal -> oog hebben voor verschillende identiteiten vd individuele cliënt
1
,SV doelgroepen 1
Microniveau
- Inzicht in specifieke noden die passen bij de problematiek -> hoe kleurt het hebben ve beperking de vraag?
- Inzicht in specifieke methodieken die gebruikt kunnen worden id begeleiding
Mesoniveau
- Verschillende diensten en voorzieningen
Macroniveau
- Mens- en wereldvisies en beleid die mee de behandeling van de doelgroep bepalen
- Vooral VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap)
Definitie handicap (volgens VAPH)
= elk langdurig en belangrijk participatieprobleem ve persoon dat te wijten is aan het samenspel tussen
functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijk of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van
activiteiten en persoonlijke en externe factoren.
- Impact hangt sterkt af van hoe een maatschappij is georganiseerd
HANDELINGSGERICHTE BEELDVORMING
Van one size fits all naar handelingsgerichte beeldvorming
Beeldvorming bedoeld om nadien gepaste doelen op te stellen, afgestemd op de ondersteuningsnood en
vragen vd persoon met een beperking
- Grondplan = kader en vertrekpunt
- Breed, divers, dynamisch, holistisch en ecologisch
CULTUURSENSITIEVE ZORG BINNEN DIVERSSENSITIEF KIJKEN
Hoe er naar de persoon met de beperking gekeken wordt, is heel verschillend naargelang de culturele achtergrond vh
gezin waarin deze persoon opgroeit.
Mensen met migratieachtergrond + beperking -> dubbel nadeel
Mensen met migratieachtergrond en beperking blijken minder zorg te krijgen en de kwaliteit vd zorg zou lager liggen.
Verschillende hindernissen:
- Communicatie
- Referentiekader (wassen -> ritueel)
- Taboe (ziekte: westers = medische visie >< door god)
- Onvoldoende kennis
- Complexiteit vh hulpverleningsaanbod …
Valkuilen vh cultuursensitief werken
Othering = valkuil dat je de andere als afwijkend gaat zien en dat je denkt dat de ander zo’n specifieke cultuur geeft,
dat je vergeet dat je eigen handelen ook cultureel gekleurd is.
- De indruk dat enkel de ‘ander’ een specifieke cultuur heeft
- We mogen ons niet laten leiden door de eigen, vaak oppervlakkige, veronderstellingen
2
, SV doelgroepen 1
LICHAMELIJKE BEPERKING
1. TERMINOLOGIE
- Het gebruik vh lichaam wordt verhinderd door verschillende mogelijke oorzaken
- vaak met bijkomende beperkingen
- In de 1e plaats zijn het personen: personen met…
- Gemeenschappelijk = verhinderd in hun motorische mogelijkheden
- Heterogene doelgroep
ONTRAFELING DEFINITIE
= Personen met een lichamelijke beperking worden door blijvende, tijdelijke of recidiverende motorische
belemmeringen gehinderd in hun groei, ontwikkeling en handhaving. De lichamelijke beperking heeft tot gevolg dat de
persoon hinder ondervindt bij het gebruiken vh lichaam. De belemmeringen vinden hun oorsprong in neurologische
musculaire, metabolische (stofwisseling) stoornissen of traumata. Personen met een LB vormen geen duidelijk
afgebakende groep. Sommigen hebben een bijkomend beperking (verstandelijk, zintuigelijk) of bijkomende
problemen (gedrags- en/of emotionele problemen, leerproblemen, communicatieve problemen…)
- Gehinderd in motorische ontwikkeling
- Functioneren wordt bemoeilijkt
- Van korte duur of blijvend
- Progressief (steeds erger wordend) of recidiverend (wisselend verloop)
- Verschillende oorzaken
- Musculair, neurologisch, metabolisch of door traumata
ICF KIJK OP LICHAMELIJKE BEPERKING
= international classification of functioning, disability and health
Nauwkeurig analyseren welke specifieke aspecten vh handelen voor een persoon moeilijk zijn en of dit komt door
persoonlijke of externe factoren. -> holistisch kijken
Beeldvorming op 3 niveaus (continue in wisselwerking)
1. Stoornis
o Iets dat stuk is, deel vh lichaam dat afwijkend is of niet meer goed functioneert
o Lichamelijke eigenschappen (verkorte spieren, geamputeerde onderarm, bijziend, scoliose…)
2. Beperking
o Gevolg vd stoornis
o De wijze waarop een persoon functioneert in het dagelijks leven (dingen die veraf staan niet goed
kunnen zien, niet zelfstandig kunnen douchen door verlamde benen…)
3. Participatieprobleem (vroegere term: handicap)
o Gevolgen voor de participatie
o Niet kunnen functioneren id maatschappij of sociale context (geïsoleerd leven doordat persoon niet
zelfstandig de bus kan nemen, moeite met toegang tot jeugdbeweging voor kind met CP…)
3
WHAT’S IN A NAME?
1. LEREN OVER STOORNISSEN
Stoornisdenken
- Focust op de beperking
- Gericht op het remediëren
- het zo goed mogelijk tegemoetkomen komen aan deze beperking zodat persoon kan aansluiten bij de norm
- specialistische kennis over bepaalde stoornis nodig om met bijhorende specifieke noden om te gaan
2. KIJKEN NAAR MENSEN
Diversiteitsdenken
- Nadruk op meervoudige identiteiten die elke persoon heeft en hoe die identiteiten elkaar doorkruisen
- Holistisch kijken: naar de hele persoon, niet alleen naar de stoornis
- 10 tendensen die het werkveld beïnvloeden -> hiermee rekening houden bij ondersteuning op maat
Kruispuntdenken = intersectioneel denken
- 14 assen van differentiatie die het sociale leven ve persoon in hoge mate bepalen
- Elk persoon is een kruispunt van verschillende identiteiten
- Alle meervoudige identiteiten doorkruisen elkaar -> bepalen mee de maatschappelijke positie ve persoon +
dit kan discriminerend werken
Veelzijdige kijk in disability studies
- Ondersteuningsvraag van mensen met een beperking niet bekijken vanuit stoornis, maar vanuit hun recht om
gelijkwaardig te participeren aan de maatschappij
- ‘nothing about us, without us’
- Steeds meer bewustzijn voor stigmatisering van beperking
- We moeten zoeken naar welke noden er zijn (bij de persoon, omgeving en maatschappij) om die op elkaar af
te stemmen en participatie waar te maken.
3. WERKEN MET MENSEN
HET ORTHOPEDAGOGISCH GRONDPLAN
- Helpt ons om holistisch te kijken
- Factoren zijn op hun beurt onderhevig aan tendensen id maatschappij
- Relatie staat centraal -> oog hebben voor verschillende identiteiten vd individuele cliënt
1
,SV doelgroepen 1
Microniveau
- Inzicht in specifieke noden die passen bij de problematiek -> hoe kleurt het hebben ve beperking de vraag?
- Inzicht in specifieke methodieken die gebruikt kunnen worden id begeleiding
Mesoniveau
- Verschillende diensten en voorzieningen
Macroniveau
- Mens- en wereldvisies en beleid die mee de behandeling van de doelgroep bepalen
- Vooral VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap)
Definitie handicap (volgens VAPH)
= elk langdurig en belangrijk participatieprobleem ve persoon dat te wijten is aan het samenspel tussen
functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijk of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van
activiteiten en persoonlijke en externe factoren.
- Impact hangt sterkt af van hoe een maatschappij is georganiseerd
HANDELINGSGERICHTE BEELDVORMING
Van one size fits all naar handelingsgerichte beeldvorming
Beeldvorming bedoeld om nadien gepaste doelen op te stellen, afgestemd op de ondersteuningsnood en
vragen vd persoon met een beperking
- Grondplan = kader en vertrekpunt
- Breed, divers, dynamisch, holistisch en ecologisch
CULTUURSENSITIEVE ZORG BINNEN DIVERSSENSITIEF KIJKEN
Hoe er naar de persoon met de beperking gekeken wordt, is heel verschillend naargelang de culturele achtergrond vh
gezin waarin deze persoon opgroeit.
Mensen met migratieachtergrond + beperking -> dubbel nadeel
Mensen met migratieachtergrond en beperking blijken minder zorg te krijgen en de kwaliteit vd zorg zou lager liggen.
Verschillende hindernissen:
- Communicatie
- Referentiekader (wassen -> ritueel)
- Taboe (ziekte: westers = medische visie >< door god)
- Onvoldoende kennis
- Complexiteit vh hulpverleningsaanbod …
Valkuilen vh cultuursensitief werken
Othering = valkuil dat je de andere als afwijkend gaat zien en dat je denkt dat de ander zo’n specifieke cultuur geeft,
dat je vergeet dat je eigen handelen ook cultureel gekleurd is.
- De indruk dat enkel de ‘ander’ een specifieke cultuur heeft
- We mogen ons niet laten leiden door de eigen, vaak oppervlakkige, veronderstellingen
2
, SV doelgroepen 1
LICHAMELIJKE BEPERKING
1. TERMINOLOGIE
- Het gebruik vh lichaam wordt verhinderd door verschillende mogelijke oorzaken
- vaak met bijkomende beperkingen
- In de 1e plaats zijn het personen: personen met…
- Gemeenschappelijk = verhinderd in hun motorische mogelijkheden
- Heterogene doelgroep
ONTRAFELING DEFINITIE
= Personen met een lichamelijke beperking worden door blijvende, tijdelijke of recidiverende motorische
belemmeringen gehinderd in hun groei, ontwikkeling en handhaving. De lichamelijke beperking heeft tot gevolg dat de
persoon hinder ondervindt bij het gebruiken vh lichaam. De belemmeringen vinden hun oorsprong in neurologische
musculaire, metabolische (stofwisseling) stoornissen of traumata. Personen met een LB vormen geen duidelijk
afgebakende groep. Sommigen hebben een bijkomend beperking (verstandelijk, zintuigelijk) of bijkomende
problemen (gedrags- en/of emotionele problemen, leerproblemen, communicatieve problemen…)
- Gehinderd in motorische ontwikkeling
- Functioneren wordt bemoeilijkt
- Van korte duur of blijvend
- Progressief (steeds erger wordend) of recidiverend (wisselend verloop)
- Verschillende oorzaken
- Musculair, neurologisch, metabolisch of door traumata
ICF KIJK OP LICHAMELIJKE BEPERKING
= international classification of functioning, disability and health
Nauwkeurig analyseren welke specifieke aspecten vh handelen voor een persoon moeilijk zijn en of dit komt door
persoonlijke of externe factoren. -> holistisch kijken
Beeldvorming op 3 niveaus (continue in wisselwerking)
1. Stoornis
o Iets dat stuk is, deel vh lichaam dat afwijkend is of niet meer goed functioneert
o Lichamelijke eigenschappen (verkorte spieren, geamputeerde onderarm, bijziend, scoliose…)
2. Beperking
o Gevolg vd stoornis
o De wijze waarop een persoon functioneert in het dagelijks leven (dingen die veraf staan niet goed
kunnen zien, niet zelfstandig kunnen douchen door verlamde benen…)
3. Participatieprobleem (vroegere term: handicap)
o Gevolgen voor de participatie
o Niet kunnen functioneren id maatschappij of sociale context (geïsoleerd leven doordat persoon niet
zelfstandig de bus kan nemen, moeite met toegang tot jeugdbeweging voor kind met CP…)
3
