Samenvatting hoofdstuk 2
Van de bergen naar de zee
Paragraaf 1, De vorming van de Alpen
Het ontstaan van de Alpen
Alpen hoogste gebergte Europa, -> vroeger niet:
Plek waar de Alpen nu liggen, lag zo’n 100 miljoen jaar geleden een enorme tropische zee.
Hier leefden vissen, krabben, schelpen en koralen. De dode resten van planten en dieren
zonken in de loop van miljoenen jaren naar zeebodem, stapelde zich op.
-> Ontstonden ‘lagen’ die bedekt werden door zand en stenen. Vormden zich dikke lagen
sedimentgesteenten.
Door endogene krachten zijn breuken in de aardkost ontstaan. -> aardkorst is verdeeld in
aantal schollen/platen waarop de oceanen of continenten liggen. Deze platen bewegen, ze
kunnen uit elkaar bewegen, langs elkaar glijden en op elkaar botsen. Bij het botsen ontstaan
gebergten.
80 miljoen jaar geleden: plaat waarop Afrika ligt, begon naar het noorden te bewegen. Hij
duwde de sedimentgesteenten in de tropische zee die tussen Europa en Afrika lag, voor zich
uit. Zeebodem kreukelde, boog, plooide en brak.
30 miljoen jaar geleden: De plaat bereikte Europa en de Alpen werden tegen Europa
aangeduwd, Afrika schoof over de andere lagen heen. Deel van Europa werd als een
tafellaken gerimpeld. Gesteente werd geplooid en de plooiruggen vormden de bergen.
-> Alpen voorbeeld van een plooiigebergte.
Al deze soorten gebergten: hooggebergten
Verwering
Ondanks ze al zo’n 30 miljoen jaar geleden zijn gevormd, zijn de Alpen nog een jong
gebergte. Vallen aantal verschillen op in vergelijking met oude gebergten:
Jonge gebergten zijn hoog en hebben steile hellingen, spitse bergtoppen en diepe
dalen.
Oudere gebergten hebben flauwe hellingen, afgeronde toppen en zijn veel lager.
Oorzaak: Exogene krachten, zorgen ervoor dat in de loop van miljoenen jaren de harde
gesteenten van de bergen langzaam worden afgesleten: Rotsblokken verbrokkelen op lange
duur tot grind, grind verguist verder en eindigt ten slotte als zand en klei.
-> Verwering: het uiteenvallen van gesteente onder invloed van het weer en de plantengroei.
Puin dat bij verwering ontstaat: verweringsmateriaal.
Vaak blijft het afgebroken gesteente met verwering ter plekke liggen.
Van de bergen naar de zee
Paragraaf 1, De vorming van de Alpen
Het ontstaan van de Alpen
Alpen hoogste gebergte Europa, -> vroeger niet:
Plek waar de Alpen nu liggen, lag zo’n 100 miljoen jaar geleden een enorme tropische zee.
Hier leefden vissen, krabben, schelpen en koralen. De dode resten van planten en dieren
zonken in de loop van miljoenen jaren naar zeebodem, stapelde zich op.
-> Ontstonden ‘lagen’ die bedekt werden door zand en stenen. Vormden zich dikke lagen
sedimentgesteenten.
Door endogene krachten zijn breuken in de aardkost ontstaan. -> aardkorst is verdeeld in
aantal schollen/platen waarop de oceanen of continenten liggen. Deze platen bewegen, ze
kunnen uit elkaar bewegen, langs elkaar glijden en op elkaar botsen. Bij het botsen ontstaan
gebergten.
80 miljoen jaar geleden: plaat waarop Afrika ligt, begon naar het noorden te bewegen. Hij
duwde de sedimentgesteenten in de tropische zee die tussen Europa en Afrika lag, voor zich
uit. Zeebodem kreukelde, boog, plooide en brak.
30 miljoen jaar geleden: De plaat bereikte Europa en de Alpen werden tegen Europa
aangeduwd, Afrika schoof over de andere lagen heen. Deel van Europa werd als een
tafellaken gerimpeld. Gesteente werd geplooid en de plooiruggen vormden de bergen.
-> Alpen voorbeeld van een plooiigebergte.
Al deze soorten gebergten: hooggebergten
Verwering
Ondanks ze al zo’n 30 miljoen jaar geleden zijn gevormd, zijn de Alpen nog een jong
gebergte. Vallen aantal verschillen op in vergelijking met oude gebergten:
Jonge gebergten zijn hoog en hebben steile hellingen, spitse bergtoppen en diepe
dalen.
Oudere gebergten hebben flauwe hellingen, afgeronde toppen en zijn veel lager.
Oorzaak: Exogene krachten, zorgen ervoor dat in de loop van miljoenen jaren de harde
gesteenten van de bergen langzaam worden afgesleten: Rotsblokken verbrokkelen op lange
duur tot grind, grind verguist verder en eindigt ten slotte als zand en klei.
-> Verwering: het uiteenvallen van gesteente onder invloed van het weer en de plantengroei.
Puin dat bij verwering ontstaat: verweringsmateriaal.
Vaak blijft het afgebroken gesteente met verwering ter plekke liggen.
