Samenvatting Personenrecht

Samenvatting personenrecht
HC 1 – Grondrechten in het personen- en familierecht en relatierecht

Belangrijke internationale verdragen met betrekking tot personenrecht:
 EVRM
 IVBP
 IVRK
 Gehandicaptenverdrag
 Andere internationale regelingen

Family life (art. 8 EVRM)
Een belangrijk artikel uit het EVRM is artikel 8. Hier is het begrip ‘’family life’’ geregeld. Dit
houdt in dat iedereen recht heeft op eerbiediging van zijn/haar gezinsleven zonder
ongerechtvaardigde inmenging door overheidsorganen. In Nederland bestaat ook een
‘’family life’’ begrip, echter dit wordt ‘’nauwe persoonlijke betrekking’’ genoemd. Family life
kan ook tussen niet-bloedverwanten bestaan (denk aan pleegouders-kind of moeder, niet-
biologische vader en kind).

Family life kan alleen in uitzonderlijke gevallen verbroken worden.

Tussen wie kan family life bestaan?
 Tussen gehuwde ouders of ouders in een vergelijkbare relatie en hun kind
 Tussen moeder en kind
Het feit dat het kind uit de moeder is geboren, leidt automatisch tot family life
 Tussen vader en kind
o Biologische vader
Er moeten bijkomende omstandigheden zijn waaruit kan worden afgeleid dat
tussen vader en kind een nauwe persoonlijke betrekking bestaat.
o Donor
 Onbekende donor (geen family life)
 Bekende donor (ligt aan omstandigheden, denk aan evt. gemaakte
afspraken)
o Man die het kind heeft erkend (ligt aan omstandigheden)
 Tussen grootouders en kind
Er moeten bijkomende bijzondere omstandigheden bestaan waaruit volgt dat tussen
het kind en de bloedverwant een dusdanige nauwe band bestaat (het is bijvoorbeeld
niet voldoende dat de grootouders 1x per week op het kind passen)
 Tussen pleegouders en kind
Voorwaarde is dat het kind minimaal één jaar bij de pleegouders moet wonen

Huwelijk (art. 1:30 BW)
Vereisten voor een huwelijk:
 Uitwendige vereisten (formaliteiten, denk aan aangifte + voltrekking, art. )
 Inwendige vereisten (vereisten waaraan de personen moeten voldoen)
o Absolute vereisten
 Minimaal 18 jaar of ouder (art. 1:31 BW) of meerderjarig verklaard op
grond van art. 1:253ha BW
 Persoon moet vermogen hebben tot wilsbepaling
 Geen bestaand huwelijk, of een bestaand GP (monogamiebeginsel, art.
1:33 en 1:42 BW)
o Relatieve vereisten
 Geen nauwe bloedverwantschap (art. 1:41 BW)
 Niet adoptief broer-zus tenzij gewichtige redenen (art. 1:41 BW)
 Geen familieleden in 3e of 4e graad tenzij verklaring (art. 1:41a BW)
 Geen stuiting (art. 1:50 BW)

, Beëindiging huwelijk (kan alleen door de rechter worden beëindigd):
 Dood
 Echtscheiding
 Vermissing
 Scheiding van tafel en bed

Geregistreerd partnerschap (art. 1:80 BW)
Art. 1:80a en 1:80b BW bepalen dat bepaalde titels en bepalingen uit wetsartikelen met
betrekking tot het huwelijk van overeenkomstige toepassing zijn op het GP.

Een GP kan worden omgezet in een huwelijk door het opstellen van een omzettingsakte door
de ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente waar de partner(s) woonachtig zijn/is
(art. 1:80g lid 1 BW). Een omzettingsakte wordt niet gelijkgesteld aan een huwelijksakte.

Verschillen tussen GP en huwelijk:
 GP kan zonder inmenging van de rechter worden beëindigd
 Bij GP is het niet verplicht elkaar het jawoord te geven
 GP wordt in veel andere landen niet erkend

Beëindiging GP:
 Zelfde gronden als bij het huwelijk
 Wederzijds goedvinden (tenzij er minderjarige kinderen zijn)

Echtscheiding (art. 1:150 BW)
Als mensen willen scheiden, moeten zij een verzoekschrift indienen bij de rechter. De
echtscheidingsgrond is duurzame ontwrichting (art. 1:151 en 1:154 lid 1 BW). Dit houdt in
dat de samenleving ondraaglijk is geworden en dat er geen mogelijkheid bestaat om dit te
herstellen (dit wordt niet echt getoetst door de rechter, als iemand zegt dat hiervan sprake
is, neemt de rechter dat vaak aan).

Naast de hoofdvoorziening is het ook mogelijk om voorlopige voorzieningen aan te vragen,
bijvoorbeeld wie in de tussentijd in het huis mag wonen of bij wie de kinderen verblijven (art.
822 Rv). Daarnaast kunnen er ook nevenvoorzieningen worden aangevraagd (art. 827 Rv).
Dit zijn andere verzoeken dan de echtscheiding zelf. Voorbeelden zijn partner- of
kinderalimentatie (art. 1:157 en 1:392 BW), verdeling van de
huwelijksgoederengemeenschap en gezag, hoofdverblijfplaats en omgang voor de
minderjarige kinderen.

Als de partijen minderjarige kinderen hebben zijn ze verplicht op een ouderschapsplan op te
stellen (art. 815 Rv). Dit bevat onder andere de verdeling van zorg- en opvoedingstaken,
omgangsregeling met de ouder waar de kinderen niet hun hoofdverblijfplaats hebben, de
wijze van informatieverschaffing en de kosten van de verzorging en opvoeding van de
kinderen.

De echtscheiding wordt uitgesproken en vastgelegd in een echtscheidingsbeschikking. De
echtscheiding is echter pas definitief op het moment dat de beschikking in de registers van
de burgerlijke stand is ingeschreven (art. 1:163 lid 1 BW). De inschrijving moet binnen 6
maanden, anders moet de scheidingsprocedure opnieuw worden gestart.