Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
Les 1: Geschiedenis; Doelstellingen van Duurzame
Ontwikkeling
Situatieschets
Enkele cijfers
Evolutie van de bevolking
→ Sinds 1700 gaat de
hockeystick curve naar
omhoog
Evolutie van de productie
→ mondiaal bruto
product is
gestegen en
blijven groeien
1
,Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
Evolutie van productie per hoofd
→ het globale
noorden/
westerse landen
zijn sneller
gegroeid dan
landen in het
mondiale zuiden
Evolutie van uitstoot CO2
→ ook enorm
toegenomen en
op mondiaal
niveau zelfs nog
niet aan het
afzwakken
The Great Acceleration
• Opvallend sterke groei na 1950
• Risico op ineenstorting?
o Garrett Hardin, “The tragedy of the commons” (1968)
o Jared Diamond, Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed (2005)
o Katherine Richardson et al., “Earth beyond six of nine planetary boundaries” (2023)
2
,Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
→ The Great
Acceleration:
druk/toename op alle
vlakken (wereldbevolking,
BBP, energieverbruik…)
Vanaf 1950
→ Toename druk op
planeet: ontbossing,
vervuiling, eutrofiëring…
3
, Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
→ planetaire
grenzen, 6 van de
9 duidelijk
overschreden
Historische ontwikkeling van duurzaamheidsdenken
Verschillende perspectieven
• De geschiedenis van “duurzame ontwikkeling” kan worden bekeken vanuit verschillende
invalshoeken, zoals:
o milieubeweging en ecologie
o (ontwikkelings)economie
• Hier: enkele mijlpalen en belangrijke tendensen
Jaren ‘60
• Rachel Carson, Silent Spring - DDT (1962 → periode
Koude Oorlog)
o Waarschuwt voor ecologische gevolgen van
insecticiden → vernietigt fauna en flora
o Link tussen agro-industriële landbouw en
consequenties voor de biodiversiteit
o verwees naar het feit dat er die lente minder
vogels waren → alle vogels sterven = “stille
lente” → teruggebracht tot gebruik van
pesticiden → zoveel mogelijk
bewijsmateriaal verzamelen rond gebruik
van DDT en negatieve impact op omgeving (pesticiden werd toegepast door grote
vliegtuigen)
o Uiteindelijke ban van DDT in de VS
• Paul Ehrlich, The Population Bomb (1968): neo-Malthusiaanse visie
o Volop in de babyboom → gigantische toename van wereldbevolking → niet in staat
om voedsel te voorzien
o Controversiële standpunten: bv. anticonceptie in drinkwater
4
Les 1: Geschiedenis; Doelstellingen van Duurzame
Ontwikkeling
Situatieschets
Enkele cijfers
Evolutie van de bevolking
→ Sinds 1700 gaat de
hockeystick curve naar
omhoog
Evolutie van de productie
→ mondiaal bruto
product is
gestegen en
blijven groeien
1
,Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
Evolutie van productie per hoofd
→ het globale
noorden/
westerse landen
zijn sneller
gegroeid dan
landen in het
mondiale zuiden
Evolutie van uitstoot CO2
→ ook enorm
toegenomen en
op mondiaal
niveau zelfs nog
niet aan het
afzwakken
The Great Acceleration
• Opvallend sterke groei na 1950
• Risico op ineenstorting?
o Garrett Hardin, “The tragedy of the commons” (1968)
o Jared Diamond, Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed (2005)
o Katherine Richardson et al., “Earth beyond six of nine planetary boundaries” (2023)
2
,Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
→ The Great
Acceleration:
druk/toename op alle
vlakken (wereldbevolking,
BBP, energieverbruik…)
Vanaf 1950
→ Toename druk op
planeet: ontbossing,
vervuiling, eutrofiëring…
3
, Duurzame ontwikkeling 3 open vragen + artikel
→ planetaire
grenzen, 6 van de
9 duidelijk
overschreden
Historische ontwikkeling van duurzaamheidsdenken
Verschillende perspectieven
• De geschiedenis van “duurzame ontwikkeling” kan worden bekeken vanuit verschillende
invalshoeken, zoals:
o milieubeweging en ecologie
o (ontwikkelings)economie
• Hier: enkele mijlpalen en belangrijke tendensen
Jaren ‘60
• Rachel Carson, Silent Spring - DDT (1962 → periode
Koude Oorlog)
o Waarschuwt voor ecologische gevolgen van
insecticiden → vernietigt fauna en flora
o Link tussen agro-industriële landbouw en
consequenties voor de biodiversiteit
o verwees naar het feit dat er die lente minder
vogels waren → alle vogels sterven = “stille
lente” → teruggebracht tot gebruik van
pesticiden → zoveel mogelijk
bewijsmateriaal verzamelen rond gebruik
van DDT en negatieve impact op omgeving (pesticiden werd toegepast door grote
vliegtuigen)
o Uiteindelijke ban van DDT in de VS
• Paul Ehrlich, The Population Bomb (1968): neo-Malthusiaanse visie
o Volop in de babyboom → gigantische toename van wereldbevolking → niet in staat
om voedsel te voorzien
o Controversiële standpunten: bv. anticonceptie in drinkwater
4
