KERN AC 3
LES 1
De student:
1. legt in eigen woorden eigen regie, zelfmanagement; empowerment, veerkracht, herstel en
zelfredzaamheid uit;
Begrippen:
Eigen regie: dat je mede zeggenschap hebt, je kan zelf beslissen hoe het gaat verlopen en
over je eigen zorg. Kijken naar wat je wilt en wat je kan.
Zelfmanagement: hoe je je ziekte in je leven aanpakt, gaat niet alleen over het om kunnen
gaan met de ziekte maar ook met de gevolgen daarvan. Heeft invloed op 3 gebieden: zie
notulen.
Empowerment: iemand in staat stellen dat die zelf mag beslissen en handelen. Betekend
eigenlijk versterking dus bijvoorbeeld je positieve kanten gaat versterken en verder
ontwikkelen zodat diegene het heel goed kan. Het wordt vaak gebruikt met sociaal
achtergestelde groepen. Kan een onderdeel zijn van zelfmanagement.
Veerkracht: Hoe goed je tegen een tegenslag kan en daar ook mee om te kunnen gaan. Hoe
je met tegenslagen omgaat. Persoonsgerichte zorg kan de veerkracht van de patiënt
vergroten.
Zelfredzaamheid: De mate waarin iemand voor zichzelf kan zorgen, eigen problemen kan
oplossen, met zo min mogelik professionele ondersteuning.
Herstel: In een herstelproces wordt de persoonlijke balans hervonden na ervaringen van
(heftige) psychische ontwrichting
2. beheerst het Chronic Care Model en het Generiek Model zelfmanagement op grote lijnen;
Chronic Care Model:
Elementen van het CCM
Het Chronic Care model is een hulpmiddel voor de ontwikkeling en verbetering van de chronische
zorg. Het model bestaat uit 6 elementen die van invloed zijn op het resultaat van de zorg.
ondersteuning van zelfmanagement (vergroten zelfredzaamheid patiënt)
beslissingsondersteuning (toepassen van evidence-based zorg)
ontwerp van het zorgproces (organiseren van een efficiënte, gecoördineerde samenwerking)
klinische informatiesystemen (ict-oplossingen)
afstemming op de maatschappij (coördineren van mogelijkheden voor de patiënt buiten de
gezondheidszorg)
gezondheidszorgsysteem (continu verbeteren van de chronische zorg aan de hand van
bewezen strategieën)
Het doel van het model is om zorg voor chronisch zieken te verbeteren door goede samenwerking
tussen de patiënt en een team van zorgverleners. Daarbij is de patiënt goed geïnformeerd en werkt
hij actief mee aan de behandeling. Het team van zorgverleners is goed voorbereid en pro-actief. Elk
element uit het Chronic Care Model kan bijdragen aan het verbeteren van deze zorg. Het
combineren van elementen vergroot de kans op betere uitkomsten op patiëntniveau, zoals betere
kwaliteit van leven en minder complicaties.
,Andere rollen
Een van de elementen van het Chronic Care Model is het ondersteunen van zelfmanagement. Dit is
de kern van het toekomstbestendig organiseren van de zorg voor chronisch zieken. Het Chronic
Care Model gaat er vanuit dat gedragsverandering niet lukt zonder dat de patiënt hierin een leidende
rol krijgt. Daarom is zelfmanagement een belangrijke verantwoordelijkheid van de chronisch zieke.
De voornaamste taak van zorgverleners is om de patiënt hierin te begeleiden.
Wereldwijd gebruiken zorgverleners het Chronic Care Model (CCM) in verbeterprogramma’s voor
bijvoorbeeld diabetes, hartfalen, depressie en astmazorg. Systematische reviews laten zien dat
resultaten verbeteren wanneer zorgverleners interventies inzetten op een of meerdere elementen uit
het model. Dat geldt met name voor de elementen zelfmanagement, beslissingsondersteuning en
ontwerp van het zorgproces. Het CCM is niet alleen toepasbaar in de zorg voor mensen met één
chronische ziekte, maar ook voor mensen met meerdere chronische ziekten.
,Generiek Model Zelfmanagement:
http://zelfzorgondersteund-
instrumentenkiezer.nl/wp-
content/uploads/2016/03/
KortKrachtig-
GeneriekModel2011.pdf
Doel
Een theoretisch raamwerk
voor het bevorderen van
zelfmanagement. Het model
bevat de essenties van
zelfmanagement en aan welke
onderdelen aandacht
kan worden besteed bij het
werken aan zelfmanagement
in de praktijk.
Toelichting instrument
Letterlijk centraal in
zelfmanagement staat de mens
met een chronische
aandoening die samen met
de zorgverlener vaststelt wat
hij zelf kan en wil doen,
welke doelen hij zich wil stellen. De kern van het model is dus de interactie tussen chronisch zieke
en zorgverlener.
Het generiek model is weergegeven als een cirkel opgebouwd uit een kern en verschillende ringen.
Elke omliggende ring bevat aspecten van zelfmanagement die met elkaar samenhangen, die kunnen
inwerken op elkaar en op andere ringen en die van invloed zijn op de dynamiek tussen de chronisch
zieke en de zorgverlener in de kern.
3. weet wanneer een meetinstrument voor zelfmanagement in te zetten;
4. is op de hoogte van de veelvoud aan meetinstrument voor zelfmanagement en
de verschillen hiertussen.
!!!! http://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Zelfredzaamheid/Zo_zelfredzaam.pdf !!!
Zelfredzaamheidsmatrix:
– Meet zelfredzaamheid op 11 domeinen.
– is een vragenlijst
– gebaseerd of Self Sufficiency Matrix (SSM)
– gemeentes, ggd
Zelfredzaamheidsmonitor:
– accent op zorggerelateerde zaken en meet op 9 levensdomeinen de zelfredzaamheid
, – is een vragenlijst
– thuiszorg
https://www.sociaalwerknederland.nl/thema/transities-transformatie/nieuws/3789-
zelfredzaamheidsmonitor-wat-kan-iemand-nog-zelf
Zelfredzaamheidsradar:
– gebaseerd op ZorgAfhankelijkheidsSchaal (ZAS)
– meet op 15 domeinen de mate van zelfredzaamheid
– soort ´spinnenweb´ met daaromheen de domeinen
– beperkt onderzoek naar deze methode
https://app.mextra.nl/zrr
Zelfredzaamheidsmeter (Vilans):
– meet zowel zelfredzaamheid als eigen regie op 10 domeinen
– is een vragenlijst
– thuiszorg
http://www.vilans.nl/docs/vilans/publicaties/zelfredzaamheidsmeter.pdf
Zelfstandigheidslijst (Palet):
– gebruikt term ´zelfstandigheid´ ipv ´zelfredzaamheid´
– is een vragenlijst
– hulpmiddel invullen zorg-leefplan
– 4 hoofddomeinen met enkele subdomeinen
https://www.waardigheidentrots.nl/wp-content/uploads/2015/11/Voorstel-Waardigheid-en-trots-
KwadrantGroep-Palet.pdf
BLZ 15 en 16
Effecten Ster:
– hoofdzakelijk gericht op het in kaart brengen van problemen en benodigde acties
– 6 soorten sterren, elke ster een andere doelgroep/thema. (Bv. Ouderen Ster, Gezin Ster, Budget
Ster)
– Elke ster heeft 6-8 domeinen
– na een aantal vragen ontstaat er een figuur in de vorm van een ster.
LES 1C
De student:
1. benoemt verschillende indelingen van gezondheidsdeterminanten;
2. legt de relatie uit tussen gezondheidsdeterminanten en leefstijl;
3. verklaart hoe gewoontevorming tot stand komt;
4. is in staat de gedragsverklaringsmodellen ASE-model, HBM en het VTV-model toe te
passen.
http://edepot.wur.nl/137913
Voorbereiding:
1:
Hoe ontstaat gedrag?
Beter uitwerken
Klassiek conditioneren: een gewoonte samen met een prikkel, als je de prikkel krijgt doe je oo een
gedrag. (pavlov)
Operante conditionering: door middel van straffen, ga je dingen doen om de straf te voorkomen.
Door middel van belonen, ga je dingen doen om de beloning te krijgen. Komt van skinner.
LES 1
De student:
1. legt in eigen woorden eigen regie, zelfmanagement; empowerment, veerkracht, herstel en
zelfredzaamheid uit;
Begrippen:
Eigen regie: dat je mede zeggenschap hebt, je kan zelf beslissen hoe het gaat verlopen en
over je eigen zorg. Kijken naar wat je wilt en wat je kan.
Zelfmanagement: hoe je je ziekte in je leven aanpakt, gaat niet alleen over het om kunnen
gaan met de ziekte maar ook met de gevolgen daarvan. Heeft invloed op 3 gebieden: zie
notulen.
Empowerment: iemand in staat stellen dat die zelf mag beslissen en handelen. Betekend
eigenlijk versterking dus bijvoorbeeld je positieve kanten gaat versterken en verder
ontwikkelen zodat diegene het heel goed kan. Het wordt vaak gebruikt met sociaal
achtergestelde groepen. Kan een onderdeel zijn van zelfmanagement.
Veerkracht: Hoe goed je tegen een tegenslag kan en daar ook mee om te kunnen gaan. Hoe
je met tegenslagen omgaat. Persoonsgerichte zorg kan de veerkracht van de patiënt
vergroten.
Zelfredzaamheid: De mate waarin iemand voor zichzelf kan zorgen, eigen problemen kan
oplossen, met zo min mogelik professionele ondersteuning.
Herstel: In een herstelproces wordt de persoonlijke balans hervonden na ervaringen van
(heftige) psychische ontwrichting
2. beheerst het Chronic Care Model en het Generiek Model zelfmanagement op grote lijnen;
Chronic Care Model:
Elementen van het CCM
Het Chronic Care model is een hulpmiddel voor de ontwikkeling en verbetering van de chronische
zorg. Het model bestaat uit 6 elementen die van invloed zijn op het resultaat van de zorg.
ondersteuning van zelfmanagement (vergroten zelfredzaamheid patiënt)
beslissingsondersteuning (toepassen van evidence-based zorg)
ontwerp van het zorgproces (organiseren van een efficiënte, gecoördineerde samenwerking)
klinische informatiesystemen (ict-oplossingen)
afstemming op de maatschappij (coördineren van mogelijkheden voor de patiënt buiten de
gezondheidszorg)
gezondheidszorgsysteem (continu verbeteren van de chronische zorg aan de hand van
bewezen strategieën)
Het doel van het model is om zorg voor chronisch zieken te verbeteren door goede samenwerking
tussen de patiënt en een team van zorgverleners. Daarbij is de patiënt goed geïnformeerd en werkt
hij actief mee aan de behandeling. Het team van zorgverleners is goed voorbereid en pro-actief. Elk
element uit het Chronic Care Model kan bijdragen aan het verbeteren van deze zorg. Het
combineren van elementen vergroot de kans op betere uitkomsten op patiëntniveau, zoals betere
kwaliteit van leven en minder complicaties.
,Andere rollen
Een van de elementen van het Chronic Care Model is het ondersteunen van zelfmanagement. Dit is
de kern van het toekomstbestendig organiseren van de zorg voor chronisch zieken. Het Chronic
Care Model gaat er vanuit dat gedragsverandering niet lukt zonder dat de patiënt hierin een leidende
rol krijgt. Daarom is zelfmanagement een belangrijke verantwoordelijkheid van de chronisch zieke.
De voornaamste taak van zorgverleners is om de patiënt hierin te begeleiden.
Wereldwijd gebruiken zorgverleners het Chronic Care Model (CCM) in verbeterprogramma’s voor
bijvoorbeeld diabetes, hartfalen, depressie en astmazorg. Systematische reviews laten zien dat
resultaten verbeteren wanneer zorgverleners interventies inzetten op een of meerdere elementen uit
het model. Dat geldt met name voor de elementen zelfmanagement, beslissingsondersteuning en
ontwerp van het zorgproces. Het CCM is niet alleen toepasbaar in de zorg voor mensen met één
chronische ziekte, maar ook voor mensen met meerdere chronische ziekten.
,Generiek Model Zelfmanagement:
http://zelfzorgondersteund-
instrumentenkiezer.nl/wp-
content/uploads/2016/03/
KortKrachtig-
GeneriekModel2011.pdf
Doel
Een theoretisch raamwerk
voor het bevorderen van
zelfmanagement. Het model
bevat de essenties van
zelfmanagement en aan welke
onderdelen aandacht
kan worden besteed bij het
werken aan zelfmanagement
in de praktijk.
Toelichting instrument
Letterlijk centraal in
zelfmanagement staat de mens
met een chronische
aandoening die samen met
de zorgverlener vaststelt wat
hij zelf kan en wil doen,
welke doelen hij zich wil stellen. De kern van het model is dus de interactie tussen chronisch zieke
en zorgverlener.
Het generiek model is weergegeven als een cirkel opgebouwd uit een kern en verschillende ringen.
Elke omliggende ring bevat aspecten van zelfmanagement die met elkaar samenhangen, die kunnen
inwerken op elkaar en op andere ringen en die van invloed zijn op de dynamiek tussen de chronisch
zieke en de zorgverlener in de kern.
3. weet wanneer een meetinstrument voor zelfmanagement in te zetten;
4. is op de hoogte van de veelvoud aan meetinstrument voor zelfmanagement en
de verschillen hiertussen.
!!!! http://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/Zelfredzaamheid/Zo_zelfredzaam.pdf !!!
Zelfredzaamheidsmatrix:
– Meet zelfredzaamheid op 11 domeinen.
– is een vragenlijst
– gebaseerd of Self Sufficiency Matrix (SSM)
– gemeentes, ggd
Zelfredzaamheidsmonitor:
– accent op zorggerelateerde zaken en meet op 9 levensdomeinen de zelfredzaamheid
, – is een vragenlijst
– thuiszorg
https://www.sociaalwerknederland.nl/thema/transities-transformatie/nieuws/3789-
zelfredzaamheidsmonitor-wat-kan-iemand-nog-zelf
Zelfredzaamheidsradar:
– gebaseerd op ZorgAfhankelijkheidsSchaal (ZAS)
– meet op 15 domeinen de mate van zelfredzaamheid
– soort ´spinnenweb´ met daaromheen de domeinen
– beperkt onderzoek naar deze methode
https://app.mextra.nl/zrr
Zelfredzaamheidsmeter (Vilans):
– meet zowel zelfredzaamheid als eigen regie op 10 domeinen
– is een vragenlijst
– thuiszorg
http://www.vilans.nl/docs/vilans/publicaties/zelfredzaamheidsmeter.pdf
Zelfstandigheidslijst (Palet):
– gebruikt term ´zelfstandigheid´ ipv ´zelfredzaamheid´
– is een vragenlijst
– hulpmiddel invullen zorg-leefplan
– 4 hoofddomeinen met enkele subdomeinen
https://www.waardigheidentrots.nl/wp-content/uploads/2015/11/Voorstel-Waardigheid-en-trots-
KwadrantGroep-Palet.pdf
BLZ 15 en 16
Effecten Ster:
– hoofdzakelijk gericht op het in kaart brengen van problemen en benodigde acties
– 6 soorten sterren, elke ster een andere doelgroep/thema. (Bv. Ouderen Ster, Gezin Ster, Budget
Ster)
– Elke ster heeft 6-8 domeinen
– na een aantal vragen ontstaat er een figuur in de vorm van een ster.
LES 1C
De student:
1. benoemt verschillende indelingen van gezondheidsdeterminanten;
2. legt de relatie uit tussen gezondheidsdeterminanten en leefstijl;
3. verklaart hoe gewoontevorming tot stand komt;
4. is in staat de gedragsverklaringsmodellen ASE-model, HBM en het VTV-model toe te
passen.
http://edepot.wur.nl/137913
Voorbereiding:
1:
Hoe ontstaat gedrag?
Beter uitwerken
Klassiek conditioneren: een gewoonte samen met een prikkel, als je de prikkel krijgt doe je oo een
gedrag. (pavlov)
Operante conditionering: door middel van straffen, ga je dingen doen om de straf te voorkomen.
Door middel van belonen, ga je dingen doen om de beloning te krijgen. Komt van skinner.
