Samenvatting macht en afhankelijkheid week 1 tot 4 met vragen over het pauperparadijs

Samenvatting Macht en afhankelijkheid

Week 1

Macht: het vermogen of middel om anderen zijn wil op te leggen, ook als deze niet willen
meewerken. Dit kan op macro, meso en microniveau. Macht heeft een dwingend karakter.

Bij macht kan je machtsmiddelen inzetten.

Je kunt macht inzetten om een situatie te beheersen. Bij intentie gaat het erom dat macht als
vermogen tot maatschappelijk vormgeven kan leiden. Het berust op argumenten, positieve sancties
of beloningen.

Macht is een vermogen tot maatschappelijke vormgeving. Macht is als middel om een
maatschappelijk doeleinde te bereiken. Bij macht gaat het om bindende beslissingen.

Kenmerken macht

 Relatief: meer of minder macht, er is geen concreet getal
 Relationeel: macht binnen een bepaalde relatie
 Reciproque/wederkerig: mensen onderling hebben macht ten opzichte van elkaar
 Functioneel: waarom gebruik je macht
 Formeel/informeel
 Manifest en Latent: manifest is zichtbaar, latent is onzichtbaar

Vormen van macht

 Traditioneel
 Charismatisch
 Rationeel-legaal

Traditioneel:

Macht dat is gevormd op basis van geloof in een traditie. Iets hoort zo, dus zal je dat zo doen.
Bijvoorbeeld ouders tegenover het kind.



Charismatisch:

Als iemand een uitstraling heeft die andere kan overtuigen en kan meenemen. Met name in
noodsituaties. Voorbeelden zijn Hitler en Nelson Mandela.



Rationeel-legaal:

Is macht waarbij de macht wordt gelegitimeerd door algemeen geldende regels. Die zonder
onderscheid aan een persoon wordt toegepast.



Twee bijzondere vormen van macht

 Definitiemacht
 Hindermacht

, Definitiemacht:

De manier waarop het probleem gedefinieerd wort is bepalend voor de manier waarop het beleid
vorm krijgt. Het vermogen om te bepalen welke betekenis wordt gegeven aan een bepaald
verschijnsel. Bijvoorbeeld wat is armoede? Wie bepaald wie er arm zijn?

Hierbij spelen twee vragen een rol:

Feitelijke vraag: dit gaat over het gebruik van terminologie op rechten toekennen, verplichtingen
opleggen of rechten te onthouden.

Normatieve vraag: aan wie worden de rechten toegekend of de verplichtingen opgelegd?



Hindermacht: de macht om te hinderen of te verhinderen. Burgers kunnen bijvoorbeeld een
besluitvorming vertragen of voorkomen. Door het hinderen heeft de burgermacht gekregen.

Met hindermacht kan het de machthebbers lastig gemaakt worden om hun macht daadwerkelijk te
gebruiken. Het hinderen wordt dus een vorm van tegenmacht.



Gezag: bij gezag gaat het om het geloof in een gemeenschappelijk doel. Bij gezag heb je geen
middelen. Bij gezag geloof je vooral in de externe factor en het vanzelfsprekende. Gezag is innerlijke
dwang.

Dus het verschil tussen macht en gezag is dat er bij gezag geen sprake is van machtsmiddelen en bij
macht wel.

Invloed: is het vermogen of het middel om door suggestie of overtreding anderen ertoe te brengen
om te handelen in overeenstemming met de doeleinden of aanwijzingen van de beïnvloeder. Invloed
berust op argumenten of positieve sancties.



Twee vormen van machtsrelaties:

 Intercursieve machtsrelaties
 Integrale machtsrelaties

Intercursieve machtsrelaties: zijn relaties tussen min of meer autonome machtssystemen. Tussen
staten of tussen politieke partijen



Integrale machtsrelaties: zijn relaties binnen een machtssysteem. De staat ten opzichte van zijn
onderdanen (de burgers)