Naam: Max
Klas: 5H
Titel: De donkere kamer van Damokles
Auteur : Willem Frederik Hermans
Eerste uitgave: Amsterdam, eerste druk in 1958
,Inhoud
Samenvatting 3
Korte samenvatting 3
Uitgebreide samenvatting 3
Uitwerking van de literaire begrippen 7
Titel 7
Motto 7
Ruimte 7
Tijd en Structuur 7
Chronologisch 7
Vertelde tijd 8
Flashback 8
Flashforward 8
Begin Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Einde 8
Spanning en open plekken 9
Motieven Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Het dubbelgangersmotief 10
Het Oedipus motief 10
Oorlog 10
Donkere kamer motief 10
Spiegelmotief 11
Personages 11
Hoofdfiguur 11
Bijfiguren 11
Vertelperspectief 12
Argumenten 13
Structurele argumenten 13
Realistische argumenten 13
Vernieuwingsargumenten 13
Morele argumenten 13
Emotionele argumenten 13
Intentionele argumenten 13
Recensies 14
Recensie 1 14
Past W.F. Hermans nog in deze tijd? 14
Recensie 2 16
Nederland leest klassieker van W. F. Hermans 16
, Samenvatting
Korte samenvatting
Moeilijkheden in het ouderlijk huis en eigen onvolgroeid uiterlijk zijn er de oorzaak van dat
Osewoudt, de hoofdpersoon, van zijn omgeving geïsoleerd raakt. Hij trouwt met zijn lelijke
nicht Ria en lijkt een leven zonder afwisseling tegemoet te gaan als sigarenwinkelier.
De oorlog brengt echter de spanning die hij zich gedroomd had. Een luitenant van het leger,
Dorbeck, die sprekend op Osewoudt lijkt, betrekt hem bij zijn activiteiten in het verzet.
Osewoudt ontwikkelt voor hem foto's en pleegt in zijn opdracht een aanslag in Haarlem.
Dorbeck verdwijnt echter spoedig van het toneel: waarschijnlijk komt hij om wanneer een
vliegtuig neerstort op zijn huis in Amsterdam.
Een aantal jaren later neemt Dorbeck echter opnieuw contact op met Osewoudt. Hij krijgt
opdracht om Elly, een Engelse agente, verder te helpen en de gevaarlijke Lagendaal te
vermoorden. Erg veel geluk heeft hij niet: Elly verdwijnt spoorloos, zijn helpster in de zaak-
Lagendaal, ‘Hé jij’, wordt gearresteerd en ook hijzelf wordt spoedig door de Duitsers
gezocht. Ondanks het feit dat hij vermomd is, weten ze hem te vinden. Hij wordt
ondervraagd, maar uit de vragen en getuigenverklaringen wordt het hem duidelijk, dat de
Duitsers Dorbeck en niet hem zoeken. Door enkele illegalen wordt Osewoudt uit het
ziekenhuis waar ze hem naartoe gebracht hebben bevrijd. Nog dezelfde nacht wordt hij weer
opgepakt en met hem een groepje illegalen bij wie hij ondergedoken zat; onder hen zijn
joodse vriendin Marianne. Deze keer duurt zijn gevangenschap langer. Het is
Obersturmführer Ebernuss die hem vrijlaat, wanneer deze zelf wil deserteren. Hij heeft
ervoor gezorgd dat Marianne niet naar Duitsland werd getransporteerd en in ruil daarvoor
moet Osewoudt hem in contact brengen met de illegalen. Voor Ebernuss loopt het echter
slecht af, want in opdracht van Dorbeck vergiftigt Osewoudt hem. Dorbeck geeft Osewoudt
een onderduikadres, maar deze reist naar het bevrijde Zuiden en meldt zich bij de
Nederlandse Strijdkrachten.
Daar wacht hem een warme ontvangst: hij wordt gevangen genomen en beschuldigd van
verraad. Door aperte leugens en verdraaiingen van de waarheid krijgt Osewoudt de schuld
van de arrestatie van Elly en ‘Hé jij’. Zowel voor de Engelse inlichtingendienst als voor de
Nederlandse justitie is Osewoudt een spion van de Gestapo die met behulp van foto's in
illegale organisaties is binnengedrongen en zo honderden slachtoffers heeft gemaakt.
Bewijzen kunnen niet tegen hem worden aangebracht, maar Osewoudt slaagt er van zijn
kant niet in zijn onschuld te bewijzen. Het beroep op Dorbeck is vergeefs, want Dorbeck is
en blijft onvindbaar; alle betrouwbare getuigen zijn dood en andere bewijsstukken
verdwenen. Tenslotte wordt Osewoudt op een laffe manier neergeschoten wanneer hij in
uiterste wanhoop naar buiten rent.
Uitgebreide samenvatting
De twaalfjarige Henri Osewoudt is een jongen die te klein is voor zijn leeftijd. Hij woont in
Voorschoten waar zijn vader een sigarenwinkel heeft. Als Henri op een dag uit school komt,
ziet hij een oploop in de straat. Hij wordt opgevangen door een buurman, maar Henri begrijpt
algauw dat zijn moeder zijn vader heeft vermoord. Zijn moeder wordt in een inrichting
opgenomen en Henri's oom en tante uit Amsterdam ontfermen zich over hem. Zijn nicht Ria,
Klas: 5H
Titel: De donkere kamer van Damokles
Auteur : Willem Frederik Hermans
Eerste uitgave: Amsterdam, eerste druk in 1958
,Inhoud
Samenvatting 3
Korte samenvatting 3
Uitgebreide samenvatting 3
Uitwerking van de literaire begrippen 7
Titel 7
Motto 7
Ruimte 7
Tijd en Structuur 7
Chronologisch 7
Vertelde tijd 8
Flashback 8
Flashforward 8
Begin Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Einde 8
Spanning en open plekken 9
Motieven Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
Het dubbelgangersmotief 10
Het Oedipus motief 10
Oorlog 10
Donkere kamer motief 10
Spiegelmotief 11
Personages 11
Hoofdfiguur 11
Bijfiguren 11
Vertelperspectief 12
Argumenten 13
Structurele argumenten 13
Realistische argumenten 13
Vernieuwingsargumenten 13
Morele argumenten 13
Emotionele argumenten 13
Intentionele argumenten 13
Recensies 14
Recensie 1 14
Past W.F. Hermans nog in deze tijd? 14
Recensie 2 16
Nederland leest klassieker van W. F. Hermans 16
, Samenvatting
Korte samenvatting
Moeilijkheden in het ouderlijk huis en eigen onvolgroeid uiterlijk zijn er de oorzaak van dat
Osewoudt, de hoofdpersoon, van zijn omgeving geïsoleerd raakt. Hij trouwt met zijn lelijke
nicht Ria en lijkt een leven zonder afwisseling tegemoet te gaan als sigarenwinkelier.
De oorlog brengt echter de spanning die hij zich gedroomd had. Een luitenant van het leger,
Dorbeck, die sprekend op Osewoudt lijkt, betrekt hem bij zijn activiteiten in het verzet.
Osewoudt ontwikkelt voor hem foto's en pleegt in zijn opdracht een aanslag in Haarlem.
Dorbeck verdwijnt echter spoedig van het toneel: waarschijnlijk komt hij om wanneer een
vliegtuig neerstort op zijn huis in Amsterdam.
Een aantal jaren later neemt Dorbeck echter opnieuw contact op met Osewoudt. Hij krijgt
opdracht om Elly, een Engelse agente, verder te helpen en de gevaarlijke Lagendaal te
vermoorden. Erg veel geluk heeft hij niet: Elly verdwijnt spoorloos, zijn helpster in de zaak-
Lagendaal, ‘Hé jij’, wordt gearresteerd en ook hijzelf wordt spoedig door de Duitsers
gezocht. Ondanks het feit dat hij vermomd is, weten ze hem te vinden. Hij wordt
ondervraagd, maar uit de vragen en getuigenverklaringen wordt het hem duidelijk, dat de
Duitsers Dorbeck en niet hem zoeken. Door enkele illegalen wordt Osewoudt uit het
ziekenhuis waar ze hem naartoe gebracht hebben bevrijd. Nog dezelfde nacht wordt hij weer
opgepakt en met hem een groepje illegalen bij wie hij ondergedoken zat; onder hen zijn
joodse vriendin Marianne. Deze keer duurt zijn gevangenschap langer. Het is
Obersturmführer Ebernuss die hem vrijlaat, wanneer deze zelf wil deserteren. Hij heeft
ervoor gezorgd dat Marianne niet naar Duitsland werd getransporteerd en in ruil daarvoor
moet Osewoudt hem in contact brengen met de illegalen. Voor Ebernuss loopt het echter
slecht af, want in opdracht van Dorbeck vergiftigt Osewoudt hem. Dorbeck geeft Osewoudt
een onderduikadres, maar deze reist naar het bevrijde Zuiden en meldt zich bij de
Nederlandse Strijdkrachten.
Daar wacht hem een warme ontvangst: hij wordt gevangen genomen en beschuldigd van
verraad. Door aperte leugens en verdraaiingen van de waarheid krijgt Osewoudt de schuld
van de arrestatie van Elly en ‘Hé jij’. Zowel voor de Engelse inlichtingendienst als voor de
Nederlandse justitie is Osewoudt een spion van de Gestapo die met behulp van foto's in
illegale organisaties is binnengedrongen en zo honderden slachtoffers heeft gemaakt.
Bewijzen kunnen niet tegen hem worden aangebracht, maar Osewoudt slaagt er van zijn
kant niet in zijn onschuld te bewijzen. Het beroep op Dorbeck is vergeefs, want Dorbeck is
en blijft onvindbaar; alle betrouwbare getuigen zijn dood en andere bewijsstukken
verdwenen. Tenslotte wordt Osewoudt op een laffe manier neergeschoten wanneer hij in
uiterste wanhoop naar buiten rent.
Uitgebreide samenvatting
De twaalfjarige Henri Osewoudt is een jongen die te klein is voor zijn leeftijd. Hij woont in
Voorschoten waar zijn vader een sigarenwinkel heeft. Als Henri op een dag uit school komt,
ziet hij een oploop in de straat. Hij wordt opgevangen door een buurman, maar Henri begrijpt
algauw dat zijn moeder zijn vader heeft vermoord. Zijn moeder wordt in een inrichting
opgenomen en Henri's oom en tante uit Amsterdam ontfermen zich over hem. Zijn nicht Ria,
