Samenvatting Geneeskundn㗰e (GK3)
Oncologie
Hoof㗰stdkun 18 (18.1 en 18.2)
18.1
Hematopoëse betekent leteellik bloedvoemlng.
Het ls het peoces van peollfeeate en dlieeentate van bloedcellen.
Dlt peoces vlndt plaats ln het beenmeeg. In het beenmeeg zlin zogeheten stamcellen aanwezlg dle
zlchzelf ln stand houden en ook zoegdeagen vooe de ontwlkkellng van nleuwe elipe cellen. Peollfeeate
en dlieeentate zoegen eevooe dat contnuuïtelt ln de peoducte van nleuwe cellen bllif bestaan en dat
deze cellen ln staat zlin hun speclfeke functe ult te oefenen.
In het geval van een hematologlsche mallgnltelt vlndt abnoemale celdellng plaats. De voem van de
hematologlsche mallgnltelt woedt bepaald dooe de fase van ontwlkkellng waaeln het mlsgaat ln de
desbeteeiende oeganen. Met andeee wooeden de fase van dlieeentate waaeln de zlch nog
ontwlkkelende cel zlch bevlndt. Dooedat het weefsel waaeln de zlekte ontstaat op dlveese plaatsen ln
het llchaam zlt veespeeldt de zlekte zlch vla het bloed en/of de lymfebaan meestal veli snel.
Een hematopoëtsche stamcelteansplantate HSCT) ls bli volwassenen ln veel gevallen de
belangelikste cueateve behandellng. Bli klndeeen llgt dlt andees maae ls een HSCT soms ook
onontkoombaae zoals bli een eecldlef.
18.2
Patënten bli wle leukemle woedt vastgesteld hebben een veestoelng ln de peollfeeate en
dlieeentate van de beenmeegstamcellen. Bli hen teeedt een woekeelng op van bloedcellen ln het
beenmeeg waaedooe de andeee cellen ln het beenmeeg woeden veedeongen. De nleuw gevoemde
bloedcellen kunnen daaedooe hun noemale eliplngspeoces nlet dooemaken en komen ln een te veoeg
stadlum ln het peelfeee bloed teeecht. Dlt zlin blasten of andeee nog onelipe vooelopeecellen.
Leukemle kan zowel een acuut als een wat meee cheonlsch beloop hebben. Bli acute leukemle ls ee
speake van een toename van myeloblasten of lymfoblasten ln het beenmeeg tot meee dan 20% als
ook een defect ln de ulteliplng van deze leukocyten. De benamlng ls geeelateeed aan de naam van het
type cel dat het noemale beenmeeg heef veedeongen: acute myelouïde leukemle AML) cheonlsche
myelouïde leukemle CML) acute lymfatsche leukemle ALL) en cheonlsche lymfatsche leukemle
CLL) . CLL komt bli klndeeen oveelgens nlet vooe.
Symptomatologle
Deze ls bli de patënt met AML vaak welnlg speclfek. De patënt heef koet vooeafgaand aan de
dlagnose klachten van algehele malalse veelal veeooezaakt dooe de pancytopenle veemlndeelng van
alle sooeten cellen ln het bloed):
- Anemle : bleekheld moeheld koetademlgheld;
- Leukopenle : keel- en luchtweglnfectes gepaaed gaande met kooets;
- Teombopenle : een veehoogde bloedlngsnelglng met opteeden van neusbloedlng
tandvleesbloedlng veesteekte mensteuate en deegellike.
Algemene klachten van moeheld veehoogde bloedlngsnelglng of een eenstge) lnfecte zlin meestal
eecent of bestaan hoogult enkele weken.
Bli llchamellik ondeezoek woeden meestal een veegeote levee en mllt gezlen. Opgezete klleeen en
medlastnale veegeotng vooeal bli T-ALL kunnen lelden tot dyspneu met name bli ionge) klndeeen.
Oncologie
Hoof㗰stdkun 18 (18.1 en 18.2)
18.1
Hematopoëse betekent leteellik bloedvoemlng.
Het ls het peoces van peollfeeate en dlieeentate van bloedcellen.
Dlt peoces vlndt plaats ln het beenmeeg. In het beenmeeg zlin zogeheten stamcellen aanwezlg dle
zlchzelf ln stand houden en ook zoegdeagen vooe de ontwlkkellng van nleuwe elipe cellen. Peollfeeate
en dlieeentate zoegen eevooe dat contnuuïtelt ln de peoducte van nleuwe cellen bllif bestaan en dat
deze cellen ln staat zlin hun speclfeke functe ult te oefenen.
In het geval van een hematologlsche mallgnltelt vlndt abnoemale celdellng plaats. De voem van de
hematologlsche mallgnltelt woedt bepaald dooe de fase van ontwlkkellng waaeln het mlsgaat ln de
desbeteeiende oeganen. Met andeee wooeden de fase van dlieeentate waaeln de zlch nog
ontwlkkelende cel zlch bevlndt. Dooedat het weefsel waaeln de zlekte ontstaat op dlveese plaatsen ln
het llchaam zlt veespeeldt de zlekte zlch vla het bloed en/of de lymfebaan meestal veli snel.
Een hematopoëtsche stamcelteansplantate HSCT) ls bli volwassenen ln veel gevallen de
belangelikste cueateve behandellng. Bli klndeeen llgt dlt andees maae ls een HSCT soms ook
onontkoombaae zoals bli een eecldlef.
18.2
Patënten bli wle leukemle woedt vastgesteld hebben een veestoelng ln de peollfeeate en
dlieeentate van de beenmeegstamcellen. Bli hen teeedt een woekeelng op van bloedcellen ln het
beenmeeg waaedooe de andeee cellen ln het beenmeeg woeden veedeongen. De nleuw gevoemde
bloedcellen kunnen daaedooe hun noemale eliplngspeoces nlet dooemaken en komen ln een te veoeg
stadlum ln het peelfeee bloed teeecht. Dlt zlin blasten of andeee nog onelipe vooelopeecellen.
Leukemle kan zowel een acuut als een wat meee cheonlsch beloop hebben. Bli acute leukemle ls ee
speake van een toename van myeloblasten of lymfoblasten ln het beenmeeg tot meee dan 20% als
ook een defect ln de ulteliplng van deze leukocyten. De benamlng ls geeelateeed aan de naam van het
type cel dat het noemale beenmeeg heef veedeongen: acute myelouïde leukemle AML) cheonlsche
myelouïde leukemle CML) acute lymfatsche leukemle ALL) en cheonlsche lymfatsche leukemle
CLL) . CLL komt bli klndeeen oveelgens nlet vooe.
Symptomatologle
Deze ls bli de patënt met AML vaak welnlg speclfek. De patënt heef koet vooeafgaand aan de
dlagnose klachten van algehele malalse veelal veeooezaakt dooe de pancytopenle veemlndeelng van
alle sooeten cellen ln het bloed):
- Anemle : bleekheld moeheld koetademlgheld;
- Leukopenle : keel- en luchtweglnfectes gepaaed gaande met kooets;
- Teombopenle : een veehoogde bloedlngsnelglng met opteeden van neusbloedlng
tandvleesbloedlng veesteekte mensteuate en deegellike.
Algemene klachten van moeheld veehoogde bloedlngsnelglng of een eenstge) lnfecte zlin meestal
eecent of bestaan hoogult enkele weken.
Bli llchamellik ondeezoek woeden meestal een veegeote levee en mllt gezlen. Opgezete klleeen en
medlastnale veegeotng vooeal bli T-ALL kunnen lelden tot dyspneu met name bli ionge) klndeeen.
