Interne markt
23-4-2018
Samenvatni van de hoorcolleies
Interne markt 2017/2018
Prijs: €6,00
Isaak Kerst
HOGESCHOOL LEIDEN
,Inhoud
Hoofdstuk 1: Vrij verkeer van ioederen: tarifaire belemmerinien........................................................2
Hoofdstuk 2: Vrij verkeer van ioederen: non-tarifaire belemmerinien.................................................4
Hoofdstuk 3: Vrij verkeer van werknemers en vrijheid van vestiini.....................................................6
Hoofdstuk 4: Vrij dienstenverkeer en vrij kapitaalverkeer.....................................................................9
Hoofdstuk 5: Europese medediniinisreiels voor onderneminien......................................................13
Hoofdstuk 6: Europese medediniinisreiels voor lidstaten.................................................................16
1
,Hoofdstuk 1: Vrij verkeer van ioederen: tarifaire belemmerinien
Inleiding
In het eerste hoofdstuk van de samenvatni gInterne markt’ wordt er inieiaan op de verboden
tarifaire belemmerini van het vrij verkeer van ioederen binnen de interne markt van de Europese
Unie.
Centrale begrippen
De Europese Unie (EU)
Interne markt (art. 3 lid 3 VEU)
4 vrijheden (art. 26 lid 2 VWEU)
5e vrijheid: betalinisverkeer (art. 63 VWEU)
Vrij verkeer van ioederen
Tarifaire belemmerinien
Centrale begrippen uitgelegd
De Europese Unie is een economische en politeke samenwerkini van 28 landen, de lidstaten. Eén
van de doelstellinien van de Europese Unie is het tot stand brenien van een interne markt. De
interne markt vindt zijn juridische irondslai in art. 3 lid 3 van het Verdrai van de Europese Unie
(VEU). De interne markt is een ruimte zonder binnenirenzen waarin het vrije verkeer van ioederen,
personen, diensten en kapitaal iewaarborid is voliens de bepalinien van het EU-Werkinisverdrai
(VWEU). In 2015 is er een vijfde vrijheid bijiekomen; het vrije betalinisverkeer (art. 63 VWEU). Het
vrij verkeer van ioederen houdt concreet in dat je als consument of bedrijf producten vrij kan
invoeren, uitvoeren of kan doorvoeren van de ene lidstaat naar de andere lidstaat. Een lidstaat mai
je hierin niet belemmeren door bijvoorbeeld invoerbelastni te hefen of een quotum te stellen van
het maximaal in te voeren producten.
Tarifaire belemmeringen
We onderscheiden twee soorten belemmerinien, tarifaire belemmerinien en non-tarifaire
belemmerinien. Een voorbeeld van een tarifaire belemmerini is het hefen van invoerbelastni. Een
voorbeeld van een non-tarifaire belemmerini is het stellen van een quotum van het maximaal in te
voeren producten. In het eerste hoofdstuk van deze samenvatni zal alleen worden inieiaan op de
tarifaire belemmerinien.
Er zijn twee soorten tarifaire belemmerinien te onderscheiden. Het eerste soort tarifaire
belemmerini vindt zijn juridische irondslai in art. 30 VWEU en ziet op in- en uitvoerrechten en
hefnien van ielijke werkini. De hefni van ielijke werkini heeft hetzelfde efect als een in- of
uitvoerrecht en is dus verboden. Een land mai wel invoerbelastni hefen over producten die
worden inievoerd vanuit landen die niet bij de Europese Unie horen. Het tweede soort van tarifaire
belemmerinien vindt zijn juridische irondslai in art. 110 VWEU ziet op binnenlandse belastnien.
Deze (binnenlandse) belastnien moien niet discriminerend zijn, wat betekent dat producten met
een andere natonaliteit niet iediscrimineerd moien worden ten aanzien van ielijksoortie
producten uit het eiien lidstaat (art. 110 lid 1 VWEU). Onder ielijksoortie producten worden de
producten verstaan die vanuit het perspectef van de consument in dezelfde behoeft e voorzien en
ielijksoortie objecteve kenmerken hebben. Uit art. 110 lid 2 VWEU volit dat het verboden is om
gscheef’ belastnien te hefen over producten die niet-soortielijk zijn, maar toch met elkaar
2
,concurreren. Dit betekent dat een lidstaat bijvoorbeeld ieen belastni mai hefen over buitenlandse
olijfolie, terwijl het ieen belastni heft over binnenlandse boter.
Tarifaire belemmeringen schematsch weergegeven
3
, Hoofdstuk 2: Vrij verkeer van ioederen: non-tarifaire belemmerinien
Inleiding
Het tweede hoofdstuk van de samenvatni gInterne markt’ iaat over de non-tarifaire
belemmerinien. Op irond van art. 18 van het EU-Werkinisverdrai (VWEU) is discriminate op irond
van natonaliteit verboden. Het iaat hierbij niet perse om discriminate jeiens personen. Ook
producten kunnen op irond van hun natonaliteit iediscrimineerd worden. Discrimineren betekent
meer dan bedoeld of onbedoeld onderscheid maken. Ook wanneer personen of producten
benadeeld of bevoordeeld worden, is er sprake van discriminate.
Non-tarifaire belemmeringen
Naast tarifaire belemmerinien kan de handel tussen lidstaten ook worden beperkt door
kwanttateve beperkinien of maatreielen van ielijke werkini. Het Verdrai maakt een onderscheid
tussen invoerbeperkinien (art. 34 VWEU) en uitvoerbeperkinien (art. 35 VWEU). Kwanttateve in-
en uitvoerbeperkinien zijn verboden. Kwanttateve restrictes zijn beperkinien van de handel door
de hoeveelheid ioederen te beperken (bijv. door het stellen van een quotum). Andere woorden zijn
quoterini of contnienterini. Met maatregelen van gelijke werking worden de maatreielen bedoeld
die de invoer van een product niet direct aan een maximum binden, maar de invoer op een andere
wijze toch kunnen beperken. Het Hof van Justte van de Europese Unie heeft in het bekende
Dassonville-arrest het beirip maatregelen van gelijke werking als volit iedefnieerd.
“Iedere handelsregeling van de lidstaten die de intracommunautaire handel al dan niet
rechtstreeks, daadwerkelijk of potenteel kan belemmeren.”
Het verbod is dus eri verstrekkend, Zelfs de potentele kansen op belemmerinien is al voldoende om
een natonale reielini in strijd te laten zijn met art. 34 VWEU en dus te verboden te laten zijn.
Door het Dassonville-arrest werd duidelijk dat maatreielen die onderscheid maken tussen enerzijds
natonale producten en anderzijds ieïmporteerde producten, ook onder het verbod van art. 34
VWEU vallen. In deze zaak iini het erom dat alle ieïmporteerde sterke drank een certfcaat van
echtheid moest hebben terwijl de binnenlandse producten dit niet hoefde te hebben. De
ieïmporteerde drank moest dus aan een extra eis voldoen en kon daardoor niet vrij worden
inievoerd. In latere jurisprudente werd duidelijk dat ook maatreielen die ieen onderscheid maken
tussen natonale en internatonale producten niet zijn toeiestaan wanneer zij in hun efect toch
discriminerend zijn. Een ioed voorbeeld van een verboden maatreiel zonder onderscheid is de
Duitse reiel die speelde in de bekende zaak Cassis de Dijon. Deze reielini bepaalde dat alle
vruchtenlikeuren die in Duitsland verkocht werden een minimaal alcoholpercentaie moesten
hebben. De Franse vruchtenlikeuren – die in het aliemeen een laier alcoholpercentaie hebben –
werden hierdoor verboden. Het Hof van Justte van de Europese Unie overwooi in deze zaak dat
zulke reiels ook maatreielen van ielijke werkini kunnen zijn. Ondanks het feit er ieen onderscheid
werd iemaakt tussen binnenlandse en buitenlandse producten, had de maatreiel toch een zodanii
efect dat de handel in ieïmporteerde producten beperkt werd. De formule die het Hof hier heeft
toeiepast wordt ook wel de Cassis de Dijon of Cassisformule ienoemd.
Cassis de Dijon
In het Cassis de Dijon-arrest heeft het Hof van Justte van de Europese Unie noi twee belanirijke
beiinselen neerieleid; het beiinsel van wederzijdse erkennini en de rule-of-reason excepte.
4
23-4-2018
Samenvatni van de hoorcolleies
Interne markt 2017/2018
Prijs: €6,00
Isaak Kerst
HOGESCHOOL LEIDEN
,Inhoud
Hoofdstuk 1: Vrij verkeer van ioederen: tarifaire belemmerinien........................................................2
Hoofdstuk 2: Vrij verkeer van ioederen: non-tarifaire belemmerinien.................................................4
Hoofdstuk 3: Vrij verkeer van werknemers en vrijheid van vestiini.....................................................6
Hoofdstuk 4: Vrij dienstenverkeer en vrij kapitaalverkeer.....................................................................9
Hoofdstuk 5: Europese medediniinisreiels voor onderneminien......................................................13
Hoofdstuk 6: Europese medediniinisreiels voor lidstaten.................................................................16
1
,Hoofdstuk 1: Vrij verkeer van ioederen: tarifaire belemmerinien
Inleiding
In het eerste hoofdstuk van de samenvatni gInterne markt’ wordt er inieiaan op de verboden
tarifaire belemmerini van het vrij verkeer van ioederen binnen de interne markt van de Europese
Unie.
Centrale begrippen
De Europese Unie (EU)
Interne markt (art. 3 lid 3 VEU)
4 vrijheden (art. 26 lid 2 VWEU)
5e vrijheid: betalinisverkeer (art. 63 VWEU)
Vrij verkeer van ioederen
Tarifaire belemmerinien
Centrale begrippen uitgelegd
De Europese Unie is een economische en politeke samenwerkini van 28 landen, de lidstaten. Eén
van de doelstellinien van de Europese Unie is het tot stand brenien van een interne markt. De
interne markt vindt zijn juridische irondslai in art. 3 lid 3 van het Verdrai van de Europese Unie
(VEU). De interne markt is een ruimte zonder binnenirenzen waarin het vrije verkeer van ioederen,
personen, diensten en kapitaal iewaarborid is voliens de bepalinien van het EU-Werkinisverdrai
(VWEU). In 2015 is er een vijfde vrijheid bijiekomen; het vrije betalinisverkeer (art. 63 VWEU). Het
vrij verkeer van ioederen houdt concreet in dat je als consument of bedrijf producten vrij kan
invoeren, uitvoeren of kan doorvoeren van de ene lidstaat naar de andere lidstaat. Een lidstaat mai
je hierin niet belemmeren door bijvoorbeeld invoerbelastni te hefen of een quotum te stellen van
het maximaal in te voeren producten.
Tarifaire belemmeringen
We onderscheiden twee soorten belemmerinien, tarifaire belemmerinien en non-tarifaire
belemmerinien. Een voorbeeld van een tarifaire belemmerini is het hefen van invoerbelastni. Een
voorbeeld van een non-tarifaire belemmerini is het stellen van een quotum van het maximaal in te
voeren producten. In het eerste hoofdstuk van deze samenvatni zal alleen worden inieiaan op de
tarifaire belemmerinien.
Er zijn twee soorten tarifaire belemmerinien te onderscheiden. Het eerste soort tarifaire
belemmerini vindt zijn juridische irondslai in art. 30 VWEU en ziet op in- en uitvoerrechten en
hefnien van ielijke werkini. De hefni van ielijke werkini heeft hetzelfde efect als een in- of
uitvoerrecht en is dus verboden. Een land mai wel invoerbelastni hefen over producten die
worden inievoerd vanuit landen die niet bij de Europese Unie horen. Het tweede soort van tarifaire
belemmerinien vindt zijn juridische irondslai in art. 110 VWEU ziet op binnenlandse belastnien.
Deze (binnenlandse) belastnien moien niet discriminerend zijn, wat betekent dat producten met
een andere natonaliteit niet iediscrimineerd moien worden ten aanzien van ielijksoortie
producten uit het eiien lidstaat (art. 110 lid 1 VWEU). Onder ielijksoortie producten worden de
producten verstaan die vanuit het perspectef van de consument in dezelfde behoeft e voorzien en
ielijksoortie objecteve kenmerken hebben. Uit art. 110 lid 2 VWEU volit dat het verboden is om
gscheef’ belastnien te hefen over producten die niet-soortielijk zijn, maar toch met elkaar
2
,concurreren. Dit betekent dat een lidstaat bijvoorbeeld ieen belastni mai hefen over buitenlandse
olijfolie, terwijl het ieen belastni heft over binnenlandse boter.
Tarifaire belemmeringen schematsch weergegeven
3
, Hoofdstuk 2: Vrij verkeer van ioederen: non-tarifaire belemmerinien
Inleiding
Het tweede hoofdstuk van de samenvatni gInterne markt’ iaat over de non-tarifaire
belemmerinien. Op irond van art. 18 van het EU-Werkinisverdrai (VWEU) is discriminate op irond
van natonaliteit verboden. Het iaat hierbij niet perse om discriminate jeiens personen. Ook
producten kunnen op irond van hun natonaliteit iediscrimineerd worden. Discrimineren betekent
meer dan bedoeld of onbedoeld onderscheid maken. Ook wanneer personen of producten
benadeeld of bevoordeeld worden, is er sprake van discriminate.
Non-tarifaire belemmeringen
Naast tarifaire belemmerinien kan de handel tussen lidstaten ook worden beperkt door
kwanttateve beperkinien of maatreielen van ielijke werkini. Het Verdrai maakt een onderscheid
tussen invoerbeperkinien (art. 34 VWEU) en uitvoerbeperkinien (art. 35 VWEU). Kwanttateve in-
en uitvoerbeperkinien zijn verboden. Kwanttateve restrictes zijn beperkinien van de handel door
de hoeveelheid ioederen te beperken (bijv. door het stellen van een quotum). Andere woorden zijn
quoterini of contnienterini. Met maatregelen van gelijke werking worden de maatreielen bedoeld
die de invoer van een product niet direct aan een maximum binden, maar de invoer op een andere
wijze toch kunnen beperken. Het Hof van Justte van de Europese Unie heeft in het bekende
Dassonville-arrest het beirip maatregelen van gelijke werking als volit iedefnieerd.
“Iedere handelsregeling van de lidstaten die de intracommunautaire handel al dan niet
rechtstreeks, daadwerkelijk of potenteel kan belemmeren.”
Het verbod is dus eri verstrekkend, Zelfs de potentele kansen op belemmerinien is al voldoende om
een natonale reielini in strijd te laten zijn met art. 34 VWEU en dus te verboden te laten zijn.
Door het Dassonville-arrest werd duidelijk dat maatreielen die onderscheid maken tussen enerzijds
natonale producten en anderzijds ieïmporteerde producten, ook onder het verbod van art. 34
VWEU vallen. In deze zaak iini het erom dat alle ieïmporteerde sterke drank een certfcaat van
echtheid moest hebben terwijl de binnenlandse producten dit niet hoefde te hebben. De
ieïmporteerde drank moest dus aan een extra eis voldoen en kon daardoor niet vrij worden
inievoerd. In latere jurisprudente werd duidelijk dat ook maatreielen die ieen onderscheid maken
tussen natonale en internatonale producten niet zijn toeiestaan wanneer zij in hun efect toch
discriminerend zijn. Een ioed voorbeeld van een verboden maatreiel zonder onderscheid is de
Duitse reiel die speelde in de bekende zaak Cassis de Dijon. Deze reielini bepaalde dat alle
vruchtenlikeuren die in Duitsland verkocht werden een minimaal alcoholpercentaie moesten
hebben. De Franse vruchtenlikeuren – die in het aliemeen een laier alcoholpercentaie hebben –
werden hierdoor verboden. Het Hof van Justte van de Europese Unie overwooi in deze zaak dat
zulke reiels ook maatreielen van ielijke werkini kunnen zijn. Ondanks het feit er ieen onderscheid
werd iemaakt tussen binnenlandse en buitenlandse producten, had de maatreiel toch een zodanii
efect dat de handel in ieïmporteerde producten beperkt werd. De formule die het Hof hier heeft
toeiepast wordt ook wel de Cassis de Dijon of Cassisformule ienoemd.
Cassis de Dijon
In het Cassis de Dijon-arrest heeft het Hof van Justte van de Europese Unie noi twee belanirijke
beiinselen neerieleid; het beiinsel van wederzijdse erkennini en de rule-of-reason excepte.
4