Samenvatting hoofdstuk 12
Gezondheid: lichamelijk, sociaal en geestelijk goed functioneert
Leefstijl: gezonde voeding, genoeg beweging en slaap, weinig stress, niet roken en niet te veel
alcohol drinken versterkt bij het immuunsystemen
Goede hygiëne kan het overdragen van ziekteverwekkers voorkomen.
Ook genen spelen een rol bij het ziekteverloop
Huid bestaat uit 2 lagen: de opperhuid en de lederhuid
De buitenste laag van de opperhuis is de hoornlaag
Deze laag bestaat uit dode verhoornde cellen die voortdurend afschilferen. Vanuit de
onderste laag cellen in de kiemlaag van de opperhuid groeit de afsluitende opperhuid
aan.
Nieuwe cellen duwen de oudere cellen naar buiten, na een tijdje gaan die dood en
verhoornen ze en zo ontstaat een nieuwe hoornlaag
De lederhuid ( bindweefsel ) ligt onder de opperhuid en bestaat uit elastisch vezels.
De lederhuid bevat bloedvaten, spiertjes, haarzakjes met haren, veel zintuigjes,
zenuwuiteinden, talgklieren en zweetklieren
Lederhuid vernieuwt zich niet
Buitenste laag van de huis, de hoornlaag, gaat vochtverlies tegen en voorkomt binnendringen
van gifstoffen en ziekteverwekkers zoals bacteriën, schimmels, virussen en parasieten. Komt
een ziekteverwekker toch een bloedvat binnen via een beschadiging in de huis, is een infectie
een feit
Je huid kan een uv-filter maken
Uv-licht stimuleert pigmentvormende cellen in de onderste laag van de opperhuid,
de kiemlaag om pigment korrels te maken geeft de huid een bruine kleur
Door de uv-stralen in het zonlicht gaan de cellen in de kiemlaag sneller delen,
waardoor de huid verdikt.
Zo’n dikkere huid biedt het DNA in cellen van de kiemlaag extra bescherming tegen
de mutagene werking van het uv-licht
Onderhuidse bindweefsel behoort niet tot de huid
Ogen, luchtwegen, mond, maag, darmen en vagina hebben geen huid maar een slijmvlies als
barrière lichaam heeft andere afweermechanismen
Slijmvlies in de luchtwegen produceert slijm dat een slijmlaag vorm die stof en
ziekteverwekkers tegenhoudt.
Trilharen in de luchtpijp duwen het slijm compleet met stof en ziekteverwekkers naar
de keelholte en je slikt het door
Vervolgens doodt het zure maagsap de meeste bacteriën
Mechanische afweer: hebben iets aan de buitenkant zitten om afteweren tegen ziektes
Probleem van planten in droogtegebieden is dat hun sap een gewilde bron van vocht is voor
dieren, stekels zijn daarbij een goede bescherming
Symbiose: leven twee organismen van verschillende soorten langdurig samen.
Zij maken bij een aanval van spintmijten bepaalde geurstoffen die roofmijten lokken die op
hun beurt de spintmijten opeten
Signaalstoffen: dergelijke geurstoffen
Binnen een stevige zaadwand zit de zeer giftige stof arbrine. Beschadigd zaad binnenkrijgen
leidt tot een zekere dood
Niet alle afweerstoffen zijn giftig [
Chemische afweer: afweer dmv van giftige en vies smakende stoffen
1
, Stekels en giftige stoffen helpen niet tegen micro organismen.
Celwand biedt niet alleen bescherming, hij draag ook bij aan de stevigheid van een plantencel
Na een celdeling ontstaat tussen de twee nieuwgevormde kernen een middenlamel van
pectine, een plakkerige polysacharide die nieuwgevormde aangrenzende cellen aan elkaar
plakt
Daarna ontstaat de celwand doordat de cellen aan beide zijden van de middenlamel
er cellulosevezels tegen afzetten: de primaire celwand.
Secundaire celwand met houtstof: een extra laag tussen hun celmembraan en
primaire celwand
Alle stoffen aan de buitenkant van het celmembraan van een cel vormen samen de
tussencelstof
Om plagen en ziekteverwekkers geen kans te geven, zetten de landbouwers vliegtuigen in die
bestrijdingsmiddelen verspreiden over gewassen. Bij de biologische landbouw verbouwen de
landbouwers voedselgewassen zonder gebruik te maken van chemische
bestrijdingsmiddelen.
Wissen de gewassen voortdurend en gebruiken geen kunstmest
Gemodificeerde planten zijn niet toegestaan verhoogt de biodiversiteit
In gebieden met een grote biodiversiteit zijn er genoeg natuurlijke vijanden die het
ontstaan van plagen voorkomen
2
Gezondheid: lichamelijk, sociaal en geestelijk goed functioneert
Leefstijl: gezonde voeding, genoeg beweging en slaap, weinig stress, niet roken en niet te veel
alcohol drinken versterkt bij het immuunsystemen
Goede hygiëne kan het overdragen van ziekteverwekkers voorkomen.
Ook genen spelen een rol bij het ziekteverloop
Huid bestaat uit 2 lagen: de opperhuid en de lederhuid
De buitenste laag van de opperhuis is de hoornlaag
Deze laag bestaat uit dode verhoornde cellen die voortdurend afschilferen. Vanuit de
onderste laag cellen in de kiemlaag van de opperhuid groeit de afsluitende opperhuid
aan.
Nieuwe cellen duwen de oudere cellen naar buiten, na een tijdje gaan die dood en
verhoornen ze en zo ontstaat een nieuwe hoornlaag
De lederhuid ( bindweefsel ) ligt onder de opperhuid en bestaat uit elastisch vezels.
De lederhuid bevat bloedvaten, spiertjes, haarzakjes met haren, veel zintuigjes,
zenuwuiteinden, talgklieren en zweetklieren
Lederhuid vernieuwt zich niet
Buitenste laag van de huis, de hoornlaag, gaat vochtverlies tegen en voorkomt binnendringen
van gifstoffen en ziekteverwekkers zoals bacteriën, schimmels, virussen en parasieten. Komt
een ziekteverwekker toch een bloedvat binnen via een beschadiging in de huis, is een infectie
een feit
Je huid kan een uv-filter maken
Uv-licht stimuleert pigmentvormende cellen in de onderste laag van de opperhuid,
de kiemlaag om pigment korrels te maken geeft de huid een bruine kleur
Door de uv-stralen in het zonlicht gaan de cellen in de kiemlaag sneller delen,
waardoor de huid verdikt.
Zo’n dikkere huid biedt het DNA in cellen van de kiemlaag extra bescherming tegen
de mutagene werking van het uv-licht
Onderhuidse bindweefsel behoort niet tot de huid
Ogen, luchtwegen, mond, maag, darmen en vagina hebben geen huid maar een slijmvlies als
barrière lichaam heeft andere afweermechanismen
Slijmvlies in de luchtwegen produceert slijm dat een slijmlaag vorm die stof en
ziekteverwekkers tegenhoudt.
Trilharen in de luchtpijp duwen het slijm compleet met stof en ziekteverwekkers naar
de keelholte en je slikt het door
Vervolgens doodt het zure maagsap de meeste bacteriën
Mechanische afweer: hebben iets aan de buitenkant zitten om afteweren tegen ziektes
Probleem van planten in droogtegebieden is dat hun sap een gewilde bron van vocht is voor
dieren, stekels zijn daarbij een goede bescherming
Symbiose: leven twee organismen van verschillende soorten langdurig samen.
Zij maken bij een aanval van spintmijten bepaalde geurstoffen die roofmijten lokken die op
hun beurt de spintmijten opeten
Signaalstoffen: dergelijke geurstoffen
Binnen een stevige zaadwand zit de zeer giftige stof arbrine. Beschadigd zaad binnenkrijgen
leidt tot een zekere dood
Niet alle afweerstoffen zijn giftig [
Chemische afweer: afweer dmv van giftige en vies smakende stoffen
1
, Stekels en giftige stoffen helpen niet tegen micro organismen.
Celwand biedt niet alleen bescherming, hij draag ook bij aan de stevigheid van een plantencel
Na een celdeling ontstaat tussen de twee nieuwgevormde kernen een middenlamel van
pectine, een plakkerige polysacharide die nieuwgevormde aangrenzende cellen aan elkaar
plakt
Daarna ontstaat de celwand doordat de cellen aan beide zijden van de middenlamel
er cellulosevezels tegen afzetten: de primaire celwand.
Secundaire celwand met houtstof: een extra laag tussen hun celmembraan en
primaire celwand
Alle stoffen aan de buitenkant van het celmembraan van een cel vormen samen de
tussencelstof
Om plagen en ziekteverwekkers geen kans te geven, zetten de landbouwers vliegtuigen in die
bestrijdingsmiddelen verspreiden over gewassen. Bij de biologische landbouw verbouwen de
landbouwers voedselgewassen zonder gebruik te maken van chemische
bestrijdingsmiddelen.
Wissen de gewassen voortdurend en gebruiken geen kunstmest
Gemodificeerde planten zijn niet toegestaan verhoogt de biodiversiteit
In gebieden met een grote biodiversiteit zijn er genoeg natuurlijke vijanden die het
ontstaan van plagen voorkomen
2
