OPNAME IN EEN WOONZORGCENTRUM
1.1.Van thuis naar huis
Een opname in een WZC is niet altijd te onderschatten
Het gaat gepaard met lichamelijke en/of geestelijke achteruitgang. Het gaat op een bepaald moment niet
meer thuis, waardoor een aanvraag in een WZC volgt.
1.2.Feiten
Belangrijkste aandachtspunt voor de OH: op zoek gaan naar een kwaliteitsvolle en op maat gesneden opvang
van de meest zorgbehoevende ouderen.
Toenemende vergrijzing de oudsten onder de oudsten nemen toe in aantal
De hoeveelheid opnames in een WZC zullen ook stijgen
WZC is voorbehouden voor ouderen die zorg nodig hebben (afhankelijke ouderen)
Ouderen moeten, als ze dit wensen, zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen (blijven)
wonen. (Uitgangspunt Vlaams ouderenbeleid)
Op een bepaald punt moet de beslissing om naar een WZC te gaan, toch gemaakt worden.
- Voor hun levenskwaliteit
- Voor de levenskwaliteit van de directe leefomgeving te optimaliseren
1.3.Cijfers
Een groot aandeel van de ouderen maakt een verhuizing naar een WZC. De ervaringen voor de verhuizing
zijn grotendeels negatief, door:
- Gevoel van verlies
- Gevoel van afhankelijkheid
Cijfers:
2017: 1% vd Vlaamse bevolking woont collectief
o Collectief wonen: samenwonen met meerdere niet-verwanten in instellingen en
gemeenschappen zoals rusthuizen, rust- en verzorgingstehuizen, verpleeginstellingen
o Hoe ouder, hoe meer mensen in een WZC wonen
o Meer vrouwen dan mannen van 75+ wonen collectief
o 2017: gemiddelde leeftijd 87 jaar bij vrouwen, 85 jaar bij mannen (vs. 2008: ze worden
ouder!)
o 4/5 bewoners van een WZC zijn zwaar zorgbehoevend
o Participatiegraad collectief wonen is wel gedaald doorheen de jaren, door:
Toenemende gezonde levensverwachting
De medische vooruitgang
Het lang blijven samenleven als paar
De uitbouw van een adequate thuiszorg
Factor opname WZC:
- Leeftijd
- Zorgbehoevendheid
- Gezinssamenstelling
o Kleine huishoudens, want kinderen hebben het huis verlaten
o Weinig ouderen wonen in bij hun zoon of dochter
o Veel ouderen hebben een 2-persoonshuishouden met hun partner (tot de leeftijd van 75 bij
mannen en 70 bij vrouwen vanaf dan stijgt het aantal alleenwonenden)
Door overlijden partner (vrouwen maken het overlijden vaker mee!)
, 1.4.Probleemstelling
Niet alle ouderen kunnen terug naar huis en moeten noodgedwongen naar een WZC, bv. na een
hospitalisatie
1.5.Vraagstelling
Wat maakt dat een persoon de keuze maakt om naar een WZC te verhuizen?
Fysieke hulpbehoefte is een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde voor een opname!
Het gaat dus meestal om een samenspel van factoren:
- Toenemende fysieke achteruitgang + acuut gezondheidsprobleem
- Hoge leeftijd
- Geslacht
- Alleen wonen
- Ontbreken noodzakelijke geachte informele en formele hulp die het zelfstandig wonen kunnen
ondersteunen
- Ontoereikende financiële mogelijkheden om een beroep te kunnen doen op commerciële hulp
Onderzoeksresultaten wijzen uit dat:
3 factoren een rol spelen bij een opnamevraag die op een jongere leeftijd dan gem. wordt ingediend:
o Geslacht: mannen melden zich 2 jaar vroeger dan vrouwen
o De sociale situatie: geen kinderen, geen informele hulp en alleenwonenden = versnelde
opname
o Woonsituatie: aangepaste woning kan de aanmelding voor opname uitstellen
Gerichtheid op opname in een WZC ontstaat pas wanneer er sprake is van het naderen van de
kritieke fase. (Problemen met dagelijkse zelfredzaamheid & bevredigende sociale relaties)
Opname volgt meestal op een gezondheidscrisis
Discriminerende kenmerken die doorslaggevend zijn bij de keuze tussen thuiszorg en een opname:
o Huishoudelijke zelfredzaamheid
o Aantal bezoeken
o Leeftijd
o Samenstelling vh gezin
Eenzaamheidsgevoelens en depressieve klachten zijn vaak een onderliggende reden voor een
opname
Factoren die de beslissing tot opname beïnvloeden
o Gezondheids- en verzorging gerelateerde problemen: de graad van zorgbehoevendheid is zo
ernstig dat er geen oplossing kan gevonden worden in de thuissituatie of in een andere
ouderenvoorziening
o Gebrek aan een geschikte mantelzorger:
Wil de familie niet tot last zijn
De relatie is verstoord
Er zijn geen familieleden beschikbaar
o Angst om alleen thuis te zijn: zal deste meer meespelen naarmate de oudere zich
onzekerder voelt over het feit of hij/zij nog wel voor zichzelf kan instaan
1.6.Profiel bewoners 1 maand voorafgaand aan de opname
Algemeen profiel:
1.1.Van thuis naar huis
Een opname in een WZC is niet altijd te onderschatten
Het gaat gepaard met lichamelijke en/of geestelijke achteruitgang. Het gaat op een bepaald moment niet
meer thuis, waardoor een aanvraag in een WZC volgt.
1.2.Feiten
Belangrijkste aandachtspunt voor de OH: op zoek gaan naar een kwaliteitsvolle en op maat gesneden opvang
van de meest zorgbehoevende ouderen.
Toenemende vergrijzing de oudsten onder de oudsten nemen toe in aantal
De hoeveelheid opnames in een WZC zullen ook stijgen
WZC is voorbehouden voor ouderen die zorg nodig hebben (afhankelijke ouderen)
Ouderen moeten, als ze dit wensen, zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde omgeving kunnen (blijven)
wonen. (Uitgangspunt Vlaams ouderenbeleid)
Op een bepaald punt moet de beslissing om naar een WZC te gaan, toch gemaakt worden.
- Voor hun levenskwaliteit
- Voor de levenskwaliteit van de directe leefomgeving te optimaliseren
1.3.Cijfers
Een groot aandeel van de ouderen maakt een verhuizing naar een WZC. De ervaringen voor de verhuizing
zijn grotendeels negatief, door:
- Gevoel van verlies
- Gevoel van afhankelijkheid
Cijfers:
2017: 1% vd Vlaamse bevolking woont collectief
o Collectief wonen: samenwonen met meerdere niet-verwanten in instellingen en
gemeenschappen zoals rusthuizen, rust- en verzorgingstehuizen, verpleeginstellingen
o Hoe ouder, hoe meer mensen in een WZC wonen
o Meer vrouwen dan mannen van 75+ wonen collectief
o 2017: gemiddelde leeftijd 87 jaar bij vrouwen, 85 jaar bij mannen (vs. 2008: ze worden
ouder!)
o 4/5 bewoners van een WZC zijn zwaar zorgbehoevend
o Participatiegraad collectief wonen is wel gedaald doorheen de jaren, door:
Toenemende gezonde levensverwachting
De medische vooruitgang
Het lang blijven samenleven als paar
De uitbouw van een adequate thuiszorg
Factor opname WZC:
- Leeftijd
- Zorgbehoevendheid
- Gezinssamenstelling
o Kleine huishoudens, want kinderen hebben het huis verlaten
o Weinig ouderen wonen in bij hun zoon of dochter
o Veel ouderen hebben een 2-persoonshuishouden met hun partner (tot de leeftijd van 75 bij
mannen en 70 bij vrouwen vanaf dan stijgt het aantal alleenwonenden)
Door overlijden partner (vrouwen maken het overlijden vaker mee!)
, 1.4.Probleemstelling
Niet alle ouderen kunnen terug naar huis en moeten noodgedwongen naar een WZC, bv. na een
hospitalisatie
1.5.Vraagstelling
Wat maakt dat een persoon de keuze maakt om naar een WZC te verhuizen?
Fysieke hulpbehoefte is een noodzakelijke, maar geen voldoende voorwaarde voor een opname!
Het gaat dus meestal om een samenspel van factoren:
- Toenemende fysieke achteruitgang + acuut gezondheidsprobleem
- Hoge leeftijd
- Geslacht
- Alleen wonen
- Ontbreken noodzakelijke geachte informele en formele hulp die het zelfstandig wonen kunnen
ondersteunen
- Ontoereikende financiële mogelijkheden om een beroep te kunnen doen op commerciële hulp
Onderzoeksresultaten wijzen uit dat:
3 factoren een rol spelen bij een opnamevraag die op een jongere leeftijd dan gem. wordt ingediend:
o Geslacht: mannen melden zich 2 jaar vroeger dan vrouwen
o De sociale situatie: geen kinderen, geen informele hulp en alleenwonenden = versnelde
opname
o Woonsituatie: aangepaste woning kan de aanmelding voor opname uitstellen
Gerichtheid op opname in een WZC ontstaat pas wanneer er sprake is van het naderen van de
kritieke fase. (Problemen met dagelijkse zelfredzaamheid & bevredigende sociale relaties)
Opname volgt meestal op een gezondheidscrisis
Discriminerende kenmerken die doorslaggevend zijn bij de keuze tussen thuiszorg en een opname:
o Huishoudelijke zelfredzaamheid
o Aantal bezoeken
o Leeftijd
o Samenstelling vh gezin
Eenzaamheidsgevoelens en depressieve klachten zijn vaak een onderliggende reden voor een
opname
Factoren die de beslissing tot opname beïnvloeden
o Gezondheids- en verzorging gerelateerde problemen: de graad van zorgbehoevendheid is zo
ernstig dat er geen oplossing kan gevonden worden in de thuissituatie of in een andere
ouderenvoorziening
o Gebrek aan een geschikte mantelzorger:
Wil de familie niet tot last zijn
De relatie is verstoord
Er zijn geen familieleden beschikbaar
o Angst om alleen thuis te zijn: zal deste meer meespelen naarmate de oudere zich
onzekerder voelt over het feit of hij/zij nog wel voor zichzelf kan instaan
1.6.Profiel bewoners 1 maand voorafgaand aan de opname
Algemeen profiel:
