Leerpad 1: inleiding tot radiologie
Anatomie 1e BA GNK
Doeleinden:
- diagnostiek : - nucleaire geneeskunde functionele beeldvorming (patiënt straalt)
- Radiologie anatomische beeldvorming
(camera straalt en meet #doorgelaten deeltjes)
- Therapie : - nucleaire geneeskunde interne open radioactieve bron = P bestraalt zichzelf
- radiotherapie externe radioactieve bron
op basis van ioniserende straling.
- X-stralen (CT/RX):
- beeld gemaakt in röntgenbuis > gebaseerd op afzwakking door het lichaam (anatomische info)
- energie < 140keV (stralingsbelasting afh. Van de energiehoev. En scanbereik)
- nucleaire geneeskunde (PET/SPECT):
- Radioactief gemerkte stof ingespoten -> beeld = de stralen die uit het lichaam komen
- info over werking cellen en weefsels
- energie > 140keV (tot 511keV voor PET) stralenbelasting = toegediende dosis stof
proces: maken radioactieve tracer > inspuiting stof > patiënt positioneren > detecteren straling
- Radiofarmacon: = de stof die wordt ingebracht 2 delen:
1) koud = bepaalt de plaats waar stof zich vastzet ( tracer / speurstof )
2) radioactief label = bepaalt welke techniek nodig is voor beeldvorming
- isotopen = chemisch element met zelfde # protonen en verschillend # neutronen
radio-isotopen hebben een onstabiele kern en gaan hierdoor vervallen dmv verschillende stralen
1) alfa straling : 2) Beta + straling :
3) Beta – straling:
B+ en Gamma = diagnostiek
Alfa en B- = therapie
- SPECT: gebruikt bij Gamma verval
- gebruik van Technetium 99 isotopen (Energie ~ 140 keV ; halfwaarde tijd ~ 6u)
- Tc 99m ontstaat door verval van molybdeen, aangemaakt in kernreactor door fissie van verrijkt
U-235 ( generator = technetium-koe)
- detectie: belangrijkste element is NaI-kristal dat gamma fotonen gaat omzetten in licht
voor het kristal staat een ‘honingraat’ , alleen loodrechte stralen worden geabsorbeerd
bovenaan gaat de lichtflits omgezet worden in een elektrische stroom
- vereist beeldvorming onder verschillende hoeken
- Botscan:
- verhoogde bot ombouw is geen sensitief proces heeft versch. redenen: botmetastase, fractuur,
artrose,… het verschil hier tussen is afhankelijk van klinische geschiedenis en patronen
- verspreiding van tracer door: bloedcirculatie, osteoblastische activiteit gaan hydroxieapathiet
vormen bij binding
- brengt botontsteking, botmetastase, stresfracturen,… in beeld
1
Anatomie 1e BA GNK
Doeleinden:
- diagnostiek : - nucleaire geneeskunde functionele beeldvorming (patiënt straalt)
- Radiologie anatomische beeldvorming
(camera straalt en meet #doorgelaten deeltjes)
- Therapie : - nucleaire geneeskunde interne open radioactieve bron = P bestraalt zichzelf
- radiotherapie externe radioactieve bron
op basis van ioniserende straling.
- X-stralen (CT/RX):
- beeld gemaakt in röntgenbuis > gebaseerd op afzwakking door het lichaam (anatomische info)
- energie < 140keV (stralingsbelasting afh. Van de energiehoev. En scanbereik)
- nucleaire geneeskunde (PET/SPECT):
- Radioactief gemerkte stof ingespoten -> beeld = de stralen die uit het lichaam komen
- info over werking cellen en weefsels
- energie > 140keV (tot 511keV voor PET) stralenbelasting = toegediende dosis stof
proces: maken radioactieve tracer > inspuiting stof > patiënt positioneren > detecteren straling
- Radiofarmacon: = de stof die wordt ingebracht 2 delen:
1) koud = bepaalt de plaats waar stof zich vastzet ( tracer / speurstof )
2) radioactief label = bepaalt welke techniek nodig is voor beeldvorming
- isotopen = chemisch element met zelfde # protonen en verschillend # neutronen
radio-isotopen hebben een onstabiele kern en gaan hierdoor vervallen dmv verschillende stralen
1) alfa straling : 2) Beta + straling :
3) Beta – straling:
B+ en Gamma = diagnostiek
Alfa en B- = therapie
- SPECT: gebruikt bij Gamma verval
- gebruik van Technetium 99 isotopen (Energie ~ 140 keV ; halfwaarde tijd ~ 6u)
- Tc 99m ontstaat door verval van molybdeen, aangemaakt in kernreactor door fissie van verrijkt
U-235 ( generator = technetium-koe)
- detectie: belangrijkste element is NaI-kristal dat gamma fotonen gaat omzetten in licht
voor het kristal staat een ‘honingraat’ , alleen loodrechte stralen worden geabsorbeerd
bovenaan gaat de lichtflits omgezet worden in een elektrische stroom
- vereist beeldvorming onder verschillende hoeken
- Botscan:
- verhoogde bot ombouw is geen sensitief proces heeft versch. redenen: botmetastase, fractuur,
artrose,… het verschil hier tussen is afhankelijk van klinische geschiedenis en patronen
- verspreiding van tracer door: bloedcirculatie, osteoblastische activiteit gaan hydroxieapathiet
vormen bij binding
- brengt botontsteking, botmetastase, stresfracturen,… in beeld
1