Kunst hoofdstuk 11
SPIEGEL AAN SCHERVEN de eerste helf an de 20e eeuw
‘Erwartung’ an Arnold Schönberg geef de emotes an de personen uit ergroot weer. Het was niet de
bedoeling dat het mooi was, maar het moest de ge oelens an een mens op primite e wijze naar oren
brengen.
In 1900 heef reud zijn traumdeutung gepubliceerd. Hij zegt daarin dat het alledaagse gedrag een
masker is en je eigenlijk wordt gestuurd door primite e ge oelens en emotes. Hij wil niet het zichtbare
tonen, maar juist het innerlijk.
Schönberg breekt als één an de eersten met de regels an de klassieke harmonieleer. De muziek is
atonaal en houdt zich dus niet aan harmonieuze klanken. Sommigen zouden zeggen dat het als klinkt,
maar aangezien de muziek zich niet bindt aan een toonladder, kan dit niet het ge al zijn. Schönberg
maakt een eigen twaalfoonsysteem: de muziek is gebaseerd op twaalf tonen, maar de muzikant mag
zelf weten hoe hij ze rangschikt. Elke toon mag pas opnieuw gebruikt worden als de hele reeks is
afgewerkt.
Expressionisme is de erzamelnaam oor ontwikkelingen in de kunst rond de 1 e wereldoorlog waarbij de
nadruk ligt op hefige emotes. Deze stroming houdt zich niet ast aan regels, want die staan de
uitdrukkingen alleen maar in de weg.
Kandinsky ergeleek kleuren met klanken. Geel klonk bij oorbeeld als een schelle trompet. Schönberg
benadrukt de essente an abstracte kunst hiermee. wanneer de kunstenaar het innerlijke wil weerge en
zal het ‘object’ hem in de weg staan om dit goed uit te drukken.
Nijinky laat tjdens zijn optreden een ongetemde manier an dansen zien. Le sacre du printemps ertolkt
het geweld an de natuur als oerdans. Martha Graham bedacht hier haar eigen ‘Rite of spring’ op. Haar
dans werkt anuit een aanspanning an alle spieren. Dit wordt ook wel de Grahamdans genoemd.
Stra insky noemt de ontdekking an jazz een an de belangrijkste gebeurtenissen in zijn le en. Toen hij
ragtme uit ond, had hij nog nooit jazzmuziek gehoord, alleen op bladmuziek gezien. Ragtme is een
pianostjl die zich kenmerkt door een strakke bas met een piano die hier ritmisch tegenin gaat. Leterlijk
betekent ‘ragged tme’ ‘ erscheurde maat’. Als dansmuziek past de ragtme bij de cakewalk, een dans
waarbij zwarten het dansen an de blanken belachelijk maakten.
Bessie Smith zingt de blues, muziek die klaagt o er het le en. De muziek kent drie zinnen per couplet. De
eerste zin wordt steeds herhaald en de derde zin is een conclusie op de oorgaande twee zinnen. De
cornet geef commentaar op de tekst.
Ook kent de muziek ‘dirty intonaton’. Dit is een alse inzet aan het begin an het lied. Na de afschafng
an de sla ernij is de neger wel rij, maar niet gelijk aan de blanke. De blues in een weerspiegeling an
de ge oelens hierdoor. De bluesteksten gaan o er de zorgen an het dagelijks le en, blues zijn nooit
rolijk eerder berustend.
Rond 1915 begonnen wite muzikanten de jazz uit Story ille te imiteren. De wite ariant werd ‘dixieland’
genoemd.
SPIEGEL AAN SCHERVEN de eerste helf an de 20e eeuw
‘Erwartung’ an Arnold Schönberg geef de emotes an de personen uit ergroot weer. Het was niet de
bedoeling dat het mooi was, maar het moest de ge oelens an een mens op primite e wijze naar oren
brengen.
In 1900 heef reud zijn traumdeutung gepubliceerd. Hij zegt daarin dat het alledaagse gedrag een
masker is en je eigenlijk wordt gestuurd door primite e ge oelens en emotes. Hij wil niet het zichtbare
tonen, maar juist het innerlijk.
Schönberg breekt als één an de eersten met de regels an de klassieke harmonieleer. De muziek is
atonaal en houdt zich dus niet aan harmonieuze klanken. Sommigen zouden zeggen dat het als klinkt,
maar aangezien de muziek zich niet bindt aan een toonladder, kan dit niet het ge al zijn. Schönberg
maakt een eigen twaalfoonsysteem: de muziek is gebaseerd op twaalf tonen, maar de muzikant mag
zelf weten hoe hij ze rangschikt. Elke toon mag pas opnieuw gebruikt worden als de hele reeks is
afgewerkt.
Expressionisme is de erzamelnaam oor ontwikkelingen in de kunst rond de 1 e wereldoorlog waarbij de
nadruk ligt op hefige emotes. Deze stroming houdt zich niet ast aan regels, want die staan de
uitdrukkingen alleen maar in de weg.
Kandinsky ergeleek kleuren met klanken. Geel klonk bij oorbeeld als een schelle trompet. Schönberg
benadrukt de essente an abstracte kunst hiermee. wanneer de kunstenaar het innerlijke wil weerge en
zal het ‘object’ hem in de weg staan om dit goed uit te drukken.
Nijinky laat tjdens zijn optreden een ongetemde manier an dansen zien. Le sacre du printemps ertolkt
het geweld an de natuur als oerdans. Martha Graham bedacht hier haar eigen ‘Rite of spring’ op. Haar
dans werkt anuit een aanspanning an alle spieren. Dit wordt ook wel de Grahamdans genoemd.
Stra insky noemt de ontdekking an jazz een an de belangrijkste gebeurtenissen in zijn le en. Toen hij
ragtme uit ond, had hij nog nooit jazzmuziek gehoord, alleen op bladmuziek gezien. Ragtme is een
pianostjl die zich kenmerkt door een strakke bas met een piano die hier ritmisch tegenin gaat. Leterlijk
betekent ‘ragged tme’ ‘ erscheurde maat’. Als dansmuziek past de ragtme bij de cakewalk, een dans
waarbij zwarten het dansen an de blanken belachelijk maakten.
Bessie Smith zingt de blues, muziek die klaagt o er het le en. De muziek kent drie zinnen per couplet. De
eerste zin wordt steeds herhaald en de derde zin is een conclusie op de oorgaande twee zinnen. De
cornet geef commentaar op de tekst.
Ook kent de muziek ‘dirty intonaton’. Dit is een alse inzet aan het begin an het lied. Na de afschafng
an de sla ernij is de neger wel rij, maar niet gelijk aan de blanke. De blues in een weerspiegeling an
de ge oelens hierdoor. De bluesteksten gaan o er de zorgen an het dagelijks le en, blues zijn nooit
rolijk eerder berustend.
Rond 1915 begonnen wite muzikanten de jazz uit Story ille te imiteren. De wite ariant werd ‘dixieland’
genoemd.
