Pathologie I.
Hoofdstuk 1.
Ziekteverwekkers.
5 ziekteoorzaken:
- Mechanische ziekteoorzaken:
factoren van buitenaf die schade aanrichten. (letsel/trauma)
- Chemische ziekteoorzaken:
chemische stoffen die een schadelijke werking hebben op het lichaam.
Bijvoorbeeld vergiftiging. Denk aan inademen van chemische stoffen (asbest,
koolmonoxide) of het eten en drinken van chemische stoffen (schoonmaakmiddelen).
- Fysische ziekteoorzaken:
Temperatuur (oververhitting of onderkoeling), straling (de zon, radioactieve stoffen,
röntgenstraling), elektriciteit (blikseminslag), lawaai (langdurig blootstellen aan harde
geluidstrillingen) en snelle luchtdrukveranderingen (duiken of vliegen).
- Biologische ziekteoorzaken:
Binnenuit (endogeen) erfelijke aandoeningen en aangeboren afwijkingen.
Buitenaf (exogeen) infectieziekten, ook insectenbeten/steken (mug, wespen,
slangen, honden).
- Psychische ziekteoorzaken:
oorzaken van binnenuit door psychische problemen. (suïcide, stemmen in het hoofd,
stoornissen)
Ziekteverwekkend pathogeen.
Wanneer deze organismen ons lichaam binnendringen, spreken we van besmetting.
Wanneer deze organismen zich gaan vermenigvuldigen en verspreiden, spreken we
van een infectie.
Incubatietijd = de tijd tussen besmetting en het optreden van de eerste
ziekteverschijnselen.
Besmettelijke ziekten van mens tot mens worden overgedragen.
Epidemie = min of meer plotseling, bij een groot aantal mensen tegelijk dezelfde
ziekte voor.
, Besmettingswegen.
- Ademhalingswegen druppelbesmetting.
ziekten verspreidt door uitgehoeste druppels vocht met ziekteverwekkers.
- Spijsverteringsorganen enterale besmetting.
Pathogene organismen komen met voedsel het lichaam binnen via voorwerpen of
vingers in de mond, het begin van het spijsverteringkanaal.
- Urinewegen.
Bacteriën, meestal darmbacteriën, die tegen de urinestroom in het lichaam
binnendringen en een urineweginfectie veroorzaken.
- De huid cutane besmetting.
beschadigde laag door een wondje, via daar komen kleine organismen het lichaam
binnen. Of insectensteken die een ziekte overbrengen via de huid. Ook
injectienaalden die niet schoon zijn, kunnen de huid besmetten bij het doordringen.
- De geslachtsorganen.
geslachtsziekten of seksueel overdraagbare aandoeningen (soa).
Afweer.
Algemene afweer de leukocyten of de witte bloedcellen spelen een grote rol
hierin. Als een ziekteverwekker het lichaam binnendringt, kunnen de leukocyten deze
omhullen en onschadelijk maken.
Specifieke afweer wanneer er stoffen in het lichaam komen die er niet thuis horen,
maken bepaalde leukocyten antilichamen die de vreemde stof onschadelijk maken.
De lichaamsvreemde stof noemen we antigeen.
Antigeen = een stof die het lichaam aanzet tot het maken van antilichamen die
specifiek tegen het antigeen (ziekteverwekker) gericht zijn.
Antilichamen blijven vaak in het bloed aanwezig, zo kan men aantonen of iemand
een bepaalde ziekte heeft of heeft gehad.
Auto-immuunziekte = het lichaam valt zichzelf aan. Het lichaam maakt antilichamen
tegen lichaamseigen eiwitten aan.
Immuniteit:
- Natuurlijke actieve immunisatie = het lichaam maakt zelf antilichamen tegen een
bepaalde ziekteverwekker (bijvoorbeeld waterpokken).
- Natuurlijke passieve immunisatie = het lichaam maakt zelf geen antilichamen, zoals
bij pasgeborene, zij krijgen antilichamen mee van de moeder.
- Kunstmatige actieve immunisatie = door een sterk verzwakt antigeen te injecteren,
maakt het lichaam zelf antilichamen aan. (griepvaccinatie)
Hoofdstuk 1.
Ziekteverwekkers.
5 ziekteoorzaken:
- Mechanische ziekteoorzaken:
factoren van buitenaf die schade aanrichten. (letsel/trauma)
- Chemische ziekteoorzaken:
chemische stoffen die een schadelijke werking hebben op het lichaam.
Bijvoorbeeld vergiftiging. Denk aan inademen van chemische stoffen (asbest,
koolmonoxide) of het eten en drinken van chemische stoffen (schoonmaakmiddelen).
- Fysische ziekteoorzaken:
Temperatuur (oververhitting of onderkoeling), straling (de zon, radioactieve stoffen,
röntgenstraling), elektriciteit (blikseminslag), lawaai (langdurig blootstellen aan harde
geluidstrillingen) en snelle luchtdrukveranderingen (duiken of vliegen).
- Biologische ziekteoorzaken:
Binnenuit (endogeen) erfelijke aandoeningen en aangeboren afwijkingen.
Buitenaf (exogeen) infectieziekten, ook insectenbeten/steken (mug, wespen,
slangen, honden).
- Psychische ziekteoorzaken:
oorzaken van binnenuit door psychische problemen. (suïcide, stemmen in het hoofd,
stoornissen)
Ziekteverwekkend pathogeen.
Wanneer deze organismen ons lichaam binnendringen, spreken we van besmetting.
Wanneer deze organismen zich gaan vermenigvuldigen en verspreiden, spreken we
van een infectie.
Incubatietijd = de tijd tussen besmetting en het optreden van de eerste
ziekteverschijnselen.
Besmettelijke ziekten van mens tot mens worden overgedragen.
Epidemie = min of meer plotseling, bij een groot aantal mensen tegelijk dezelfde
ziekte voor.
, Besmettingswegen.
- Ademhalingswegen druppelbesmetting.
ziekten verspreidt door uitgehoeste druppels vocht met ziekteverwekkers.
- Spijsverteringsorganen enterale besmetting.
Pathogene organismen komen met voedsel het lichaam binnen via voorwerpen of
vingers in de mond, het begin van het spijsverteringkanaal.
- Urinewegen.
Bacteriën, meestal darmbacteriën, die tegen de urinestroom in het lichaam
binnendringen en een urineweginfectie veroorzaken.
- De huid cutane besmetting.
beschadigde laag door een wondje, via daar komen kleine organismen het lichaam
binnen. Of insectensteken die een ziekte overbrengen via de huid. Ook
injectienaalden die niet schoon zijn, kunnen de huid besmetten bij het doordringen.
- De geslachtsorganen.
geslachtsziekten of seksueel overdraagbare aandoeningen (soa).
Afweer.
Algemene afweer de leukocyten of de witte bloedcellen spelen een grote rol
hierin. Als een ziekteverwekker het lichaam binnendringt, kunnen de leukocyten deze
omhullen en onschadelijk maken.
Specifieke afweer wanneer er stoffen in het lichaam komen die er niet thuis horen,
maken bepaalde leukocyten antilichamen die de vreemde stof onschadelijk maken.
De lichaamsvreemde stof noemen we antigeen.
Antigeen = een stof die het lichaam aanzet tot het maken van antilichamen die
specifiek tegen het antigeen (ziekteverwekker) gericht zijn.
Antilichamen blijven vaak in het bloed aanwezig, zo kan men aantonen of iemand
een bepaalde ziekte heeft of heeft gehad.
Auto-immuunziekte = het lichaam valt zichzelf aan. Het lichaam maakt antilichamen
tegen lichaamseigen eiwitten aan.
Immuniteit:
- Natuurlijke actieve immunisatie = het lichaam maakt zelf antilichamen tegen een
bepaalde ziekteverwekker (bijvoorbeeld waterpokken).
- Natuurlijke passieve immunisatie = het lichaam maakt zelf geen antilichamen, zoals
bij pasgeborene, zij krijgen antilichamen mee van de moeder.
- Kunstmatige actieve immunisatie = door een sterk verzwakt antigeen te injecteren,
maakt het lichaam zelf antilichamen aan. (griepvaccinatie)
