Psychodiagnostiek 3
Psychodiagnostiek binnen spp
Wie doet aan psychodiagnostiek binnen SPP-werksettings?
- Diensten/organisaties: CLB | COS | OOOC | Revalidatiecentrum | MPI |CKG | multidisciplinaire
zelfstandige praktijken …
- BaTp, orthopedagogen, psychologen, maatschappelijk werkers, logopedisten, revalidatieartsen, kinder-
en jeugdpsychiaters, …
Elke discipline die betrokken is bij een casus gaat aan diagnostiek doen
- Diagnostiek binnen SPP gebeurt ALTIJD binnen een multidisciplinair team
Waarom aan diagnostiek doen?
- Inzicht in problemen
- Bruikbare adviezen formuleren
- Kwalitatieve begeleiding op maat aanbieden
om de juiste zorg te kunnen aanbieden. Hulp op maat kunnen krijgen. Kijken in functie van hulp en
advisering. Diagnose is niet het doel op zich.
Hoe?
- Via principes van psychodiagnostisch procesmodel (handelingsgerichte diagnostiek)
(kind)diagnostiek ter discussie: "Diagnostiek is etiketjes kleven op kinderen“ ?!
Mensen trekken snel zelf conclusies zonder de criteria te kennen. Voorzichtig zijn met labels
Nadelen:
- Kind wordt in vakje geduwd en elke leerkracht gaat in functie van die diagnose handelen. Kind wordt
niet meer als kind gezien maar enkel naar die diagnose.
- Kind voelt zich anders dan de rest.
- Diagnostisch onderzoek kan duur zijn.
- Bekeken vanuit het kind en niet vanuit de context.
- Kinderen in 'hokjes', gereduceerd tot 'stoornis'
- Enkel aandacht voor wat 'afwijkend' is
- Stigmatisering, kinderen gaan zich naar label gedragen
- Teveel focus op kindproblematiek en te weinig op de omgevingsfactoren
- …
Voordelen:
- We kijken hoe we het kind kunnen helpen, begeleiding kunnen opstellen en zo het kind beter leren
begrijpen
- Opluchting voor kind ("Ben niet dom")
- Begrip en erkenning in omgeving kind
- Schuldgevoel bij ouders wegnemen
- Vergemakkelijkt communicatie tss hulpverleners, betere samenwerking
- Essentieel voor bepalen juiste aanpak
- Diagnostiek vormt toegangspoort tot gepaste begeleiding en financiële tegemoetkoming
- ...
1
,Een psychodiagnosticus …
1. Handelt en denkt als een scientist-practitioner
2. Stemt optimaal af op de cliënt
3. Handelt en denkt interventiegericht
4. Handelt en denkt systematisch
5. Handelt en denkt vanuit een transactioneel referentiekader
6. Handelt en denkt in constructieve samenwerking met cliënt en zijn omgeving
7. Handelt en denkt fair en cultuurbewust
8. Benut en versterkt de positieve kenmerken van de cliënt en zijn omgeving
9. Handelt en denkt volgens deontologische richtlijnen
(Blijven) kennen en kunnen toepassen op realiteitsgetrouwe casussen.
Bv. examenvraag “Neem deze casus grondig door en bespreek kritisch de toepassing van de 9 uitgangspunten.
Geef hieromtrent feedback aan je collega. Welke uitgangspunten worden reeds goed toegepast en bij welke
uitgangspunten zie je nog suggesties voor verbetering? Bespreek en motiveer!”
De intake binnen spp: Analyse van kind en context: OS en OLS
Informatie verzameld op stage via welke methode?
- Gesprek: bv: interview
- Telefoon
- Documenten (bv: dossieronderzoek)
- Screeningsinstrumenten
- Observatiegegevens
Intakegesprek gehad met wie?
- Ouder(s) / opvoeder(s)
- Gezin
- Leerkracht/zorgcoördinator
- Kind / jongere
1 of meerdere intake gesprekken mogelijk , Met verschillende informanten
2
,3
, Analyse van kind en context
Breed kijken vanuit transactioneel referentiekader
Context binnen SPP: opvoedingssituatie en onderwijsleersituatie
Bronfenbrenner ecological systems theory
Kind ontwikkelt zich in interactie met omgeving. Relaties en
gebeurtenissen zijn zeer belangrijk voor de ontwikkeling. Wat is
er nodig om bepaalde problemen aan te pakken.
Onderwijs: schoolse, opvoeding: pedagogische
Aspecten van de OLS en OS
Analyse opvoeding en gezin
- Wanneer werkrelatie ok is: zeer belangrijk, je hebt het over gevoelige zaken. Persoonlijke vragen.
- Zet aan tot zelfreflectie
Geen checklist
- Zeer persoonlijk
- Need to know (niet nice to know)
- Je moet/kan niet alles in kaart brengen
In kaart brengen van pedagogische vraag en pedagogisch aanbod
De opvoedingssituatie (OS)
Pedagogische vraag (KIND)
- In de interacties met de opvoeder presenteert het kind zich als ontwikkelende persoon.
- Het kind zendt hierbij een bepaalde nood uit naar zijn opvoeders met betrekking tot aandacht, hulp,
grenzen en sanctioneren.
Pedagogisch aanbod (OUDER/OPVOEDER)
- De opvoeder is diegene die zich verantwoordelijk voelt voor de ontwikkeling van het kind.
- De opvoeder stelt daarbij een bepaald pedagogisch aanbod en geeft op een bepaalde manier
aandacht, biedt hulp, stelt grenzen en sanctioneert.
!! AFSTEMMING tussen pedagogische vraag en pedagogisch aanbod
4
Psychodiagnostiek binnen spp
Wie doet aan psychodiagnostiek binnen SPP-werksettings?
- Diensten/organisaties: CLB | COS | OOOC | Revalidatiecentrum | MPI |CKG | multidisciplinaire
zelfstandige praktijken …
- BaTp, orthopedagogen, psychologen, maatschappelijk werkers, logopedisten, revalidatieartsen, kinder-
en jeugdpsychiaters, …
Elke discipline die betrokken is bij een casus gaat aan diagnostiek doen
- Diagnostiek binnen SPP gebeurt ALTIJD binnen een multidisciplinair team
Waarom aan diagnostiek doen?
- Inzicht in problemen
- Bruikbare adviezen formuleren
- Kwalitatieve begeleiding op maat aanbieden
om de juiste zorg te kunnen aanbieden. Hulp op maat kunnen krijgen. Kijken in functie van hulp en
advisering. Diagnose is niet het doel op zich.
Hoe?
- Via principes van psychodiagnostisch procesmodel (handelingsgerichte diagnostiek)
(kind)diagnostiek ter discussie: "Diagnostiek is etiketjes kleven op kinderen“ ?!
Mensen trekken snel zelf conclusies zonder de criteria te kennen. Voorzichtig zijn met labels
Nadelen:
- Kind wordt in vakje geduwd en elke leerkracht gaat in functie van die diagnose handelen. Kind wordt
niet meer als kind gezien maar enkel naar die diagnose.
- Kind voelt zich anders dan de rest.
- Diagnostisch onderzoek kan duur zijn.
- Bekeken vanuit het kind en niet vanuit de context.
- Kinderen in 'hokjes', gereduceerd tot 'stoornis'
- Enkel aandacht voor wat 'afwijkend' is
- Stigmatisering, kinderen gaan zich naar label gedragen
- Teveel focus op kindproblematiek en te weinig op de omgevingsfactoren
- …
Voordelen:
- We kijken hoe we het kind kunnen helpen, begeleiding kunnen opstellen en zo het kind beter leren
begrijpen
- Opluchting voor kind ("Ben niet dom")
- Begrip en erkenning in omgeving kind
- Schuldgevoel bij ouders wegnemen
- Vergemakkelijkt communicatie tss hulpverleners, betere samenwerking
- Essentieel voor bepalen juiste aanpak
- Diagnostiek vormt toegangspoort tot gepaste begeleiding en financiële tegemoetkoming
- ...
1
,Een psychodiagnosticus …
1. Handelt en denkt als een scientist-practitioner
2. Stemt optimaal af op de cliënt
3. Handelt en denkt interventiegericht
4. Handelt en denkt systematisch
5. Handelt en denkt vanuit een transactioneel referentiekader
6. Handelt en denkt in constructieve samenwerking met cliënt en zijn omgeving
7. Handelt en denkt fair en cultuurbewust
8. Benut en versterkt de positieve kenmerken van de cliënt en zijn omgeving
9. Handelt en denkt volgens deontologische richtlijnen
(Blijven) kennen en kunnen toepassen op realiteitsgetrouwe casussen.
Bv. examenvraag “Neem deze casus grondig door en bespreek kritisch de toepassing van de 9 uitgangspunten.
Geef hieromtrent feedback aan je collega. Welke uitgangspunten worden reeds goed toegepast en bij welke
uitgangspunten zie je nog suggesties voor verbetering? Bespreek en motiveer!”
De intake binnen spp: Analyse van kind en context: OS en OLS
Informatie verzameld op stage via welke methode?
- Gesprek: bv: interview
- Telefoon
- Documenten (bv: dossieronderzoek)
- Screeningsinstrumenten
- Observatiegegevens
Intakegesprek gehad met wie?
- Ouder(s) / opvoeder(s)
- Gezin
- Leerkracht/zorgcoördinator
- Kind / jongere
1 of meerdere intake gesprekken mogelijk , Met verschillende informanten
2
,3
, Analyse van kind en context
Breed kijken vanuit transactioneel referentiekader
Context binnen SPP: opvoedingssituatie en onderwijsleersituatie
Bronfenbrenner ecological systems theory
Kind ontwikkelt zich in interactie met omgeving. Relaties en
gebeurtenissen zijn zeer belangrijk voor de ontwikkeling. Wat is
er nodig om bepaalde problemen aan te pakken.
Onderwijs: schoolse, opvoeding: pedagogische
Aspecten van de OLS en OS
Analyse opvoeding en gezin
- Wanneer werkrelatie ok is: zeer belangrijk, je hebt het over gevoelige zaken. Persoonlijke vragen.
- Zet aan tot zelfreflectie
Geen checklist
- Zeer persoonlijk
- Need to know (niet nice to know)
- Je moet/kan niet alles in kaart brengen
In kaart brengen van pedagogische vraag en pedagogisch aanbod
De opvoedingssituatie (OS)
Pedagogische vraag (KIND)
- In de interacties met de opvoeder presenteert het kind zich als ontwikkelende persoon.
- Het kind zendt hierbij een bepaalde nood uit naar zijn opvoeders met betrekking tot aandacht, hulp,
grenzen en sanctioneren.
Pedagogisch aanbod (OUDER/OPVOEDER)
- De opvoeder is diegene die zich verantwoordelijk voelt voor de ontwikkeling van het kind.
- De opvoeder stelt daarbij een bepaald pedagogisch aanbod en geeft op een bepaalde manier
aandacht, biedt hulp, stelt grenzen en sanctioneert.
!! AFSTEMMING tussen pedagogische vraag en pedagogisch aanbod
4
