Globalisering
Aardrijkskunde: Hoofdstuk 4
§1 Knooppunten in mondiale netwerken
Steden spelen een belangrijke economische, politieke en/of culturele rol. Een aantal steden is tot
wereldstad of metropool uitgegroeid. Heeft een stad meer dan 5 (of 8-10) mln. inwoners, dan spreek
je van een megastad. Wanneer een metropool een leidende positie heeft in het wereldsysteem, dan
is het een global city. Global cities hoeven niet altijd groot te zijn: Washington DC (600.000 inwoners)
is global city op politiek gebied, NY op economisch en LA op cultureel gebied
New York
In het noordoosten van de VS liggen naast New York nog een aantal metropolen en agglomeraties;
van noord naar zuid: Boston, New York, Philadelphia en Washington. Samen heet deze sterk
verstedelijkte zone of megalopolis BosWash
De relatieve ligging (aan natuurlijke haven) van New York maakte dat de stad tot internationaal
economisch stedelijk knooppunt kon uitgroeien. In 1626 werd NY door de Hollanders gesticht; met de
aanleg van diepe kanalen kreeg NY economische voorsprong op andere steden aan de oostkust
Inmiddels is het achterland van NY uitgegroeid tot mainportregio: de hele regio heeft een belangrijke
hubfunctie - nieuwe industrieproducten worden vanuit New York uitgevoerd, en andere doorgevoerd
=> op grond van die samenhang kun je zo’n mainportregio zien als één geheel, een functionele regio
De mainportfunctie van NY is belangrijk, maar de betekenis van de stad als hoofdzetel van de
mondiale financiële markten is misschien nog wel groter. Het CBD van New York vormt een belangrijk
centrum, met grootste mondiale beurs, belangrijke banken en multinationals
Washington DC
Washington is sinds de Amerikaanse onafhankelijkheid de Amerikaanse hoofdstad. Ondanks haar
beduidend kleinere formaat dan de andere besproken steden, is ook Washington DC een global city -
met name in militair en politiek opzicht: zo zijn er veel overheidsinstellingen, het Witte Huis, het
Amerikaanse parlement (Capitool), het Hooggerechtshof en internationale organisaties gevestigd
Los Angeles
Los Angeles kent haar oorsprong als Spaanse missiepost. Toen in de negentiende eeuw haar relatieve
ligging sterk verbeterde, verliep uitbreiding alsmaar sneller. Los Angeles is vooral bekend vanwege
culturele redenen: Hollywood. Je vindt er veel verschillende culturen; kosmopolitisch karakter
=> andere culturele zaken in LA: architectuur, mode, reclame, entertainment en designproducten
Behalve de concentratie van de invloedrijke culturele sector heeft Los Angeles ook een
mainportfunctie: binnen deze regio is de infrastructuur van (spoor)wegen minder belangrijk;
luchthavens en zeehavens vormen belangrijke gateways tot het achterland
§2 New York, Washington, Los Angeles en de migratie
De VS zijn al eeuwenlang een echt immigratieland; het percentage native americans neemt steeds
verder af. De push- en pull-factoren liggen vooral bij armoede en ellende in Europese steden, gebrek
aan religieuze vrijheid en avontuur. Ook speelde het Amerikaanse overheidsbeleid een rol: zo snel
mogelijk in westelijke richting uitbreiding bewerkstelligen
Opvallend is de verandering in samenstelling van migranten in de laatste decennia van de 19 de eeuw:
rond 1890 begon het aantal Zuid- en Oost-Europese immigranten toe te nemen, terwijl het aandeel
Noord- en West-Europese landen afnam. Het zuiden van de VS had vooral in de 18 de eeuw met
Aardrijkskunde: Hoofdstuk 4
§1 Knooppunten in mondiale netwerken
Steden spelen een belangrijke economische, politieke en/of culturele rol. Een aantal steden is tot
wereldstad of metropool uitgegroeid. Heeft een stad meer dan 5 (of 8-10) mln. inwoners, dan spreek
je van een megastad. Wanneer een metropool een leidende positie heeft in het wereldsysteem, dan
is het een global city. Global cities hoeven niet altijd groot te zijn: Washington DC (600.000 inwoners)
is global city op politiek gebied, NY op economisch en LA op cultureel gebied
New York
In het noordoosten van de VS liggen naast New York nog een aantal metropolen en agglomeraties;
van noord naar zuid: Boston, New York, Philadelphia en Washington. Samen heet deze sterk
verstedelijkte zone of megalopolis BosWash
De relatieve ligging (aan natuurlijke haven) van New York maakte dat de stad tot internationaal
economisch stedelijk knooppunt kon uitgroeien. In 1626 werd NY door de Hollanders gesticht; met de
aanleg van diepe kanalen kreeg NY economische voorsprong op andere steden aan de oostkust
Inmiddels is het achterland van NY uitgegroeid tot mainportregio: de hele regio heeft een belangrijke
hubfunctie - nieuwe industrieproducten worden vanuit New York uitgevoerd, en andere doorgevoerd
=> op grond van die samenhang kun je zo’n mainportregio zien als één geheel, een functionele regio
De mainportfunctie van NY is belangrijk, maar de betekenis van de stad als hoofdzetel van de
mondiale financiële markten is misschien nog wel groter. Het CBD van New York vormt een belangrijk
centrum, met grootste mondiale beurs, belangrijke banken en multinationals
Washington DC
Washington is sinds de Amerikaanse onafhankelijkheid de Amerikaanse hoofdstad. Ondanks haar
beduidend kleinere formaat dan de andere besproken steden, is ook Washington DC een global city -
met name in militair en politiek opzicht: zo zijn er veel overheidsinstellingen, het Witte Huis, het
Amerikaanse parlement (Capitool), het Hooggerechtshof en internationale organisaties gevestigd
Los Angeles
Los Angeles kent haar oorsprong als Spaanse missiepost. Toen in de negentiende eeuw haar relatieve
ligging sterk verbeterde, verliep uitbreiding alsmaar sneller. Los Angeles is vooral bekend vanwege
culturele redenen: Hollywood. Je vindt er veel verschillende culturen; kosmopolitisch karakter
=> andere culturele zaken in LA: architectuur, mode, reclame, entertainment en designproducten
Behalve de concentratie van de invloedrijke culturele sector heeft Los Angeles ook een
mainportfunctie: binnen deze regio is de infrastructuur van (spoor)wegen minder belangrijk;
luchthavens en zeehavens vormen belangrijke gateways tot het achterland
§2 New York, Washington, Los Angeles en de migratie
De VS zijn al eeuwenlang een echt immigratieland; het percentage native americans neemt steeds
verder af. De push- en pull-factoren liggen vooral bij armoede en ellende in Europese steden, gebrek
aan religieuze vrijheid en avontuur. Ook speelde het Amerikaanse overheidsbeleid een rol: zo snel
mogelijk in westelijke richting uitbreiding bewerkstelligen
Opvallend is de verandering in samenstelling van migranten in de laatste decennia van de 19 de eeuw:
rond 1890 begon het aantal Zuid- en Oost-Europese immigranten toe te nemen, terwijl het aandeel
Noord- en West-Europese landen afnam. Het zuiden van de VS had vooral in de 18 de eeuw met
