Nederlandse samenvatting
Psychopharmacology
1
,Overzicht hoofdstukken
Deze cursus probeert psychologische counselors te helpen begrijpen wat het vakgebied psychofarmacologie
inhoudt. We structureren deze lezingen in drie hoofdstukken:
HOOFDSTUK I - Het verleden verlichten: een les uit de geschiedenis
We beginnen deze serie met een historisch overzicht van hoe het vakgebied van de psychofarmacologie in de 20Þ
eeuw. Onder invloed van een lange traditie van zelfexperimenten, experimentele en biologische psychologie,
behaviorisme, geneeskunde en farmacologische wetenschappen werd het vakgebied van de psychofarmacologie
geboren. Goud werd in de jaren 50 geslagen met de toevallige ontdekking van fenothiazines die de weg vrijmaakten
voor de ontwikkeling van moderne drugsklassen, maar ook een toename van het recreatieve gebruik van deze
drugsklassen.
HOOFDSTUK II - Onder de microscoop: een les uit de biologie
Het begrijpen van het gebied van de psychofarmacologie vereist enige kennis van de biologische principes ervan.
Daarom beginnen we met de biologische bouwstenen die zich richten op neuro-anatomie en enkele neurologische
basisfuncties (bijv. signaaloverdracht, hormoonsecretie, eiwitsynthese,...). Met deze bouwstenen in het
achterhoofd kunnen we ons vervolgens richten op de twee hoofdprincipes: farmacokinetiek en farmacodynamiek.
De eerste richt zich op hoe een medicijn ons lichaam binnenkomt en verlaat, de laatste richt zich op hoe een medicijn
interageert met ons lichaam. Beide principes kunnen (een deel) van de effecten van het medicijn verklaren.
HOOFDSTUK III - It's all in our mind: A lesson from society & psychology
Het gebruik van psychofarmacologische middelen lijkt eenvoudig: je neemt een pil en wordt beter... Verkeerd! Het
grotere plaatje is altijd complexer en niet gemakkelijk op een biomechanische manier uit te leggen. In dit laatste
deel openen we de discussie en beschrijven we het grotere plaatje vanuit een hedendaags perspectief. Deze
onderwerpen omvatten onder andere verslaving, therapietrouw, (over)medicalisering, omgaan met individuele
verschillen, de positie van de psychologisch consulent in dit enorme veld,... Onderwerpen kunnen ook worden
afgeleid uit (sociale) mediadiscussies en misvattingen (bijv. "vaccinatie veroorzaakt autisme"). Er wordt veel nadruk
gelegd op het formuleren van een gefundeerd oordeel over verschillende (psychofarmacologische) dilemma's.
2
, PART I - RELIEVING THE PAST: A LESSON FROM HISTORY
We beginnen deze serie met een historisch overzicht van hoe het vakgebied Psychofarmacologie in de 20e eeuw
is ontstaan. Onder invloed van een lange traditie van zelfexperimenteren, experimentele & biologische
psychologie, behaviorisme, geneeskunde en de farmacologische wetenschappen werd het vakgebied van de
psychofarmacologie geboren. In de jaren 50 werd goud gevonden met de toevallige ontdekking van
fenothiazinen, die de weg vrijmaakte voor de ontwikkeling van moderne klassen drugs, maar ook voor een
toename in het recreatieve gebruik van deze klassen drugs.
TOPIC 1.1.: HISTORY OF PSYCHOPHARMACOLOGY
Three main goals:
• Students understand the multidisciplinary origins of psychopharmacology within the fields
ofpharmacy, psychology, and psychiatry
• Students can explain the 'black-box' metaphor of behaviourism and explain its repercusions on the
fieldof psychopharmacology
• Students can give applications on how the 'black-box' metaphor can be broken
• Students can give a (schematic) overview of contemporary psychiatric drug classes during
the Golden Years of psychofarmacology (1950s-60s)
Study material includes:
• Class presentation: History of psychopharmacology
• Book section article: Badiani, A. (2015). History of Psychopharmacology. In I. P. Stolerman & L. H. Price
(Eds.), Encyclopedia of Psychopharmacology (pp. 752-764). Berlin, Heidelberg: Springer Berlin
Heidelberg.
Study tips:
• Main focus should be on the contents of the class presentation
• In-depth study of the article should be on sections "The origins of the term psychopharmacology" to
"Biological psychology and psychopharmacology" (p752-756)
• Contents discussed in "Psychiatry and psychopharmacology" (p756-763) provide you with a more
elaborated background story of the psychiatric drug classes.
• Drug names and dates discussed in the article should only be known if they were discussed during
class.
ONCE UPON A TIME
Voor 19de eeuw was er op wetenschappelijk (medisch) vlak niets geweten over psychoactieve componenten
(wel op recreatief vlak).
Drie mannen experimenteerden met drugs (voor de wetenschap):
1) Pièrre-Alexandre Charvet
2) Jacques-Joseph Moreau de Tours
3) Paolo Mantegazza
Ze wilden weten wat een drug doet met je lichaam (met dieren) en wat de bijdrage is voor psychologie/psychiatrie
➔ pioniers = mensen die vooroplopen in het verkennen of ontwikkelen van nieuwe dingen en ideeën
3
, 1) “Opium for you! Opium for me! Opium for everyone!”→ Charvet (°1799 –†1879)
▪ Opium crisis
▪ Substance of interest: Opium/heroin/morphine
▪ Eerste auteur van experimentele psychofarmacologische studies
▪ Hij beschreef gedragseffecten van opium en in zekere mate fysiologische effecten ervan
▪ De eerste die systematisch opium toediende aan verschillende diersoorten
(fish, salamanders, frogs, birds, rabbits, dogs, cats,…)
▪ Self experimentation
Opium = een natuurlijk voorkomende stof die verschillende dingen bevat zoals morfine, wat bekend staat
op hun pijnstillende eigenschappen. Het wordt gezien als een verdovend middel en medicatie, maar kan ook
leiden tot verslaving en misbruik zoals heroïnegebruik.
2) “I had a dream… to relate hasjisj to madness and delirious states” → Moreau de Tours (°1804 –†1884)
▪ Madness en delirious states = waanzin en delirante staat = verwardheid en desoriëntatie
▪ From Angel-and-demons to humanistic approach = humanistische benadering
▪ Substance of interest: Hasjisj
▪ First substance-based model of mental illnesses = eerste op substantie gebaseerd model van
geestelijke ziekten
▪ Behavioral comparison
▪ Vergelijking tussen de mentale toestanden van patiënten met geestesziekten en de mentale toestanden
die worden veroorzaakt door het gebruik van hasj bij gezonde individuen
▪ Geen engelen en demonen kijk meer naar hasj waarbij men van een moralistisch persectief naar hasj kijkt,
maar vanuit een wetenschappelijke benadering, met aandacht voor de menselijke psyché en de principes
van het centrale zenuwstelsel
▪ Hij was de eerste die werk publiceerde over de effecten van drugs en het centrale zenuwstelsel
▪ Hypothesized about the central nervous system (CNS)
▪ Hij onderzocht wat gebeurde gedurende een psychotische episode
▪ Focuste op het Paranoïde effect / behavior
▪ Hij probeerde een mentale stoornis na te bootsen met een drug
▪ Inhaleren van rook resulteert in een effect op het brein
“I had a nose for classifying drugs” → Mantegazza (°1831 –†1910)
▪ Eerste studie die focuste op de stimulerende effecten van cocaïne
▪ Substance of interest: cocaine/coca leaves
▪ Antropological exploitations in South America = wetenschappelijke studie van de mens
▪ Inheems gebruik van cocabladeren (Inca’s)
▪ Self-experimentation (experimenten op zichzelf uitvoeren)
▪ Opbeurende eigenschappen van coca
▪ Link met “psychotische gekte”
▪ Enthousiaste supporter of cocaine
▪ Cocaïne kan gebruikt worden voor een alledaags down-gevoel vertelde hij
▪ Maakte een classificatie van psychoactieve planten & plantenextracten (plantenstoffen)
→ Geen grote impact op psychologie en psychiatrie (wel biologie) → niet zo bij de andere twee!
4
Psychopharmacology
1
,Overzicht hoofdstukken
Deze cursus probeert psychologische counselors te helpen begrijpen wat het vakgebied psychofarmacologie
inhoudt. We structureren deze lezingen in drie hoofdstukken:
HOOFDSTUK I - Het verleden verlichten: een les uit de geschiedenis
We beginnen deze serie met een historisch overzicht van hoe het vakgebied van de psychofarmacologie in de 20Þ
eeuw. Onder invloed van een lange traditie van zelfexperimenten, experimentele en biologische psychologie,
behaviorisme, geneeskunde en farmacologische wetenschappen werd het vakgebied van de psychofarmacologie
geboren. Goud werd in de jaren 50 geslagen met de toevallige ontdekking van fenothiazines die de weg vrijmaakten
voor de ontwikkeling van moderne drugsklassen, maar ook een toename van het recreatieve gebruik van deze
drugsklassen.
HOOFDSTUK II - Onder de microscoop: een les uit de biologie
Het begrijpen van het gebied van de psychofarmacologie vereist enige kennis van de biologische principes ervan.
Daarom beginnen we met de biologische bouwstenen die zich richten op neuro-anatomie en enkele neurologische
basisfuncties (bijv. signaaloverdracht, hormoonsecretie, eiwitsynthese,...). Met deze bouwstenen in het
achterhoofd kunnen we ons vervolgens richten op de twee hoofdprincipes: farmacokinetiek en farmacodynamiek.
De eerste richt zich op hoe een medicijn ons lichaam binnenkomt en verlaat, de laatste richt zich op hoe een medicijn
interageert met ons lichaam. Beide principes kunnen (een deel) van de effecten van het medicijn verklaren.
HOOFDSTUK III - It's all in our mind: A lesson from society & psychology
Het gebruik van psychofarmacologische middelen lijkt eenvoudig: je neemt een pil en wordt beter... Verkeerd! Het
grotere plaatje is altijd complexer en niet gemakkelijk op een biomechanische manier uit te leggen. In dit laatste
deel openen we de discussie en beschrijven we het grotere plaatje vanuit een hedendaags perspectief. Deze
onderwerpen omvatten onder andere verslaving, therapietrouw, (over)medicalisering, omgaan met individuele
verschillen, de positie van de psychologisch consulent in dit enorme veld,... Onderwerpen kunnen ook worden
afgeleid uit (sociale) mediadiscussies en misvattingen (bijv. "vaccinatie veroorzaakt autisme"). Er wordt veel nadruk
gelegd op het formuleren van een gefundeerd oordeel over verschillende (psychofarmacologische) dilemma's.
2
, PART I - RELIEVING THE PAST: A LESSON FROM HISTORY
We beginnen deze serie met een historisch overzicht van hoe het vakgebied Psychofarmacologie in de 20e eeuw
is ontstaan. Onder invloed van een lange traditie van zelfexperimenteren, experimentele & biologische
psychologie, behaviorisme, geneeskunde en de farmacologische wetenschappen werd het vakgebied van de
psychofarmacologie geboren. In de jaren 50 werd goud gevonden met de toevallige ontdekking van
fenothiazinen, die de weg vrijmaakte voor de ontwikkeling van moderne klassen drugs, maar ook voor een
toename in het recreatieve gebruik van deze klassen drugs.
TOPIC 1.1.: HISTORY OF PSYCHOPHARMACOLOGY
Three main goals:
• Students understand the multidisciplinary origins of psychopharmacology within the fields
ofpharmacy, psychology, and psychiatry
• Students can explain the 'black-box' metaphor of behaviourism and explain its repercusions on the
fieldof psychopharmacology
• Students can give applications on how the 'black-box' metaphor can be broken
• Students can give a (schematic) overview of contemporary psychiatric drug classes during
the Golden Years of psychofarmacology (1950s-60s)
Study material includes:
• Class presentation: History of psychopharmacology
• Book section article: Badiani, A. (2015). History of Psychopharmacology. In I. P. Stolerman & L. H. Price
(Eds.), Encyclopedia of Psychopharmacology (pp. 752-764). Berlin, Heidelberg: Springer Berlin
Heidelberg.
Study tips:
• Main focus should be on the contents of the class presentation
• In-depth study of the article should be on sections "The origins of the term psychopharmacology" to
"Biological psychology and psychopharmacology" (p752-756)
• Contents discussed in "Psychiatry and psychopharmacology" (p756-763) provide you with a more
elaborated background story of the psychiatric drug classes.
• Drug names and dates discussed in the article should only be known if they were discussed during
class.
ONCE UPON A TIME
Voor 19de eeuw was er op wetenschappelijk (medisch) vlak niets geweten over psychoactieve componenten
(wel op recreatief vlak).
Drie mannen experimenteerden met drugs (voor de wetenschap):
1) Pièrre-Alexandre Charvet
2) Jacques-Joseph Moreau de Tours
3) Paolo Mantegazza
Ze wilden weten wat een drug doet met je lichaam (met dieren) en wat de bijdrage is voor psychologie/psychiatrie
➔ pioniers = mensen die vooroplopen in het verkennen of ontwikkelen van nieuwe dingen en ideeën
3
, 1) “Opium for you! Opium for me! Opium for everyone!”→ Charvet (°1799 –†1879)
▪ Opium crisis
▪ Substance of interest: Opium/heroin/morphine
▪ Eerste auteur van experimentele psychofarmacologische studies
▪ Hij beschreef gedragseffecten van opium en in zekere mate fysiologische effecten ervan
▪ De eerste die systematisch opium toediende aan verschillende diersoorten
(fish, salamanders, frogs, birds, rabbits, dogs, cats,…)
▪ Self experimentation
Opium = een natuurlijk voorkomende stof die verschillende dingen bevat zoals morfine, wat bekend staat
op hun pijnstillende eigenschappen. Het wordt gezien als een verdovend middel en medicatie, maar kan ook
leiden tot verslaving en misbruik zoals heroïnegebruik.
2) “I had a dream… to relate hasjisj to madness and delirious states” → Moreau de Tours (°1804 –†1884)
▪ Madness en delirious states = waanzin en delirante staat = verwardheid en desoriëntatie
▪ From Angel-and-demons to humanistic approach = humanistische benadering
▪ Substance of interest: Hasjisj
▪ First substance-based model of mental illnesses = eerste op substantie gebaseerd model van
geestelijke ziekten
▪ Behavioral comparison
▪ Vergelijking tussen de mentale toestanden van patiënten met geestesziekten en de mentale toestanden
die worden veroorzaakt door het gebruik van hasj bij gezonde individuen
▪ Geen engelen en demonen kijk meer naar hasj waarbij men van een moralistisch persectief naar hasj kijkt,
maar vanuit een wetenschappelijke benadering, met aandacht voor de menselijke psyché en de principes
van het centrale zenuwstelsel
▪ Hij was de eerste die werk publiceerde over de effecten van drugs en het centrale zenuwstelsel
▪ Hypothesized about the central nervous system (CNS)
▪ Hij onderzocht wat gebeurde gedurende een psychotische episode
▪ Focuste op het Paranoïde effect / behavior
▪ Hij probeerde een mentale stoornis na te bootsen met een drug
▪ Inhaleren van rook resulteert in een effect op het brein
“I had a nose for classifying drugs” → Mantegazza (°1831 –†1910)
▪ Eerste studie die focuste op de stimulerende effecten van cocaïne
▪ Substance of interest: cocaine/coca leaves
▪ Antropological exploitations in South America = wetenschappelijke studie van de mens
▪ Inheems gebruik van cocabladeren (Inca’s)
▪ Self-experimentation (experimenten op zichzelf uitvoeren)
▪ Opbeurende eigenschappen van coca
▪ Link met “psychotische gekte”
▪ Enthousiaste supporter of cocaine
▪ Cocaïne kan gebruikt worden voor een alledaags down-gevoel vertelde hij
▪ Maakte een classificatie van psychoactieve planten & plantenextracten (plantenstoffen)
→ Geen grote impact op psychologie en psychiatrie (wel biologie) → niet zo bij de andere twee!
4
