Samenvatting belangrijke zaken nier - en - urinewegen

Belangrijke dingen

Legende:
- Rood = heel belangrijk of iets kwaad 
- Lichtblauw = namen/termen die je best kan onthouden
- Groen = behandeling of iets goed 

URINEWEGEN
Mannelijke LUTS
- Eenvoudige cystitis bij de man of kinderen < 12j bestaat niet!
- Alfa blokker, TURP -> retrograde ejaculatie
- BPE ≠ oorzaak van blaashalsstenose, ook niet van urethrastrictuur


Urologische infecties
- Cystitis -> meestal idiopathisch
- Pyelonefritis -> vaak geen suprapubische drukpijn
- Epididymitis
o Jonge mannen -> SOA: N. gonorrhoea, C. trachomatis
o Oudere mannen/kinderen -> E.Coli (R/ FQ)
o Zz. TBC, amiodarone, granulomateus
- Orchitis -> BOF, TBC, syfilis, Auto-immuun
- Pyelonefritis heeft geen invloed op de nierfunctie, pyeloureterale junctiestenose
eventueel wel.
- Indicaties drainage nierkoliek
o Sepsis/pyonefrose
o Postrenale nierinsufficiëntie
o Therapieresistente pijn
- “Bij een nierkoliek met koorts moet beeldvorming en zo nodig drainage gebeuren!”
- Struviet steen (“Ausgusstein”)
o R/ aanzuren urine
- Urinezuursteen (“Sauerstarre”), cystinesteen
o R/ alkaliniseren urine


Penoscrotale afwijkingen
Scrotale afwijkingen
- Spermatogenese -> Sertolicellen
- Testosteroneproductie -> Leydigcellen
- Niet te missen:
o Torsio testis
o Testistumor
- ECHO!
Pijnloze zwelling
- Benigne
o Hydrocoele
 Pijn daar? = indirecte liesbreuk tot tegendeel bewezen!
o Spermatocoele/bijbalcyste/epididymcyste

1

,Belangrijke dingen

 Jong? -> blijft eraf!
o Varicocoele ‘bag of worms’
 Links -> uitsmonding v. renalis -> uitstotingskracht
 (Rechts -> uitmonding vena cava -> aanzuigkracht)
 Nieuw ontwikkeld bij volwassenen of rechts -> retroperitoneale tumor
uitsluiten!! (ECHO/CT abdomen!)
o Liesbreuk (niet ingeklemd)
 Indirect -> aangeboren
 Direct -> verworven
o Afwijkingen scrotale huid
 Atheroomcyste
 Epidermoid cyste
- Kwaadaardig
o Testistumoren
 ECHO! -> elke jongen met knobbeltje in teelbal + contralateraal!
 Metapatroon
 Meestal lymfatisch -> retroperitoneale lymfeklieren ->
mediastinaal en supraclaviculair!
 Tumormerkers
 AFP: NOOIT in seminomen!
 hCG
 LDH: ~tumorload/celdood
 indeling
 Kiemceltumoren (95%)
o Intratubulair (voorloper)
o Zuiver seminoma
o Non-seminomen (slechtste prognose)
 Embryonaal
 Dooierzak
 Choriocarcinoom (hematogene meta’s)
 Teratoma
 Gemengd
 Stromatumoren (meestal benigne)
o Leydigcel
o Sertolicel
 Behandeling
 Unilateraal -> semi urgente radicale orchiëctomie
 Bilateraal -> meestal 1 radicaal en 1 sparend
 + adjuvante therapie
o Platinumgebaseerde chemo -> Cardiotoxisch en
neurotoxisch
o RPLND (non seminomen)
o Radiotherapie (seminomen)
 Spermapreservatie voor start!
Pijnlijke zwelling
- Torsio testis!! ‘Bell clapper sign’
o Afwezige cremasterreflex! (aanwezig? -> GEEN torsio testis)

2

, Belangrijke dingen

o Steeds heelkundige exploratie en fixatie
- Torsio appendix testis / epididymis ‘blue dot sign’
- Acute epididymitis/epididymo-orchitis ‘teken van Prehn’
o Minstens 2 W AB!
 < 35j -> doxycycline
 >35j -> quinolones
- Orchitis (Bof)
- Trauma testis
o Heelkunde als:
 Ruptuur tunica albuginea
 Vasculair befdreigd
 Groot scrotaal hematoom
- Ingeklemde liesbreuk
- Gangreen van Fournier
o CT toont gas in subcutane weefsels
o Crepitaties
o Behandeling
1. Hemodynamische ondersteuning!
2. Radicaal debridement, 2e tijd huidflap
3. Breed spectrum AB
- Cryptorchidie
o Verminderde fertiliteit indien bilateraal
o Orchidopexie (6-18m)

Peniele aandoeningen
Kind
- Balanopreputiale verklevingen
o Smegma = vetstof + cellen
- Fimosis (voorhuidsvernauwing)
- Balanitis (voorhuidsontsteking)
o Geen CS!
o Geen AB!
o Recidiverend? -> circumcisio
- Hypospadiasis/hypospadie
o Triade
1. Ventrale urethra niet gesloten + corpus spongiosum splitst
2. Voorhuid en penishuid dorsaal
3. Naar ventraal neigende kromming
o Zittend plassen!
- Epispadiasis en blaasextrophie
Volwassenen
- Fimosis
o CAVE: onderliggend peniscarcinoom!
- Balanitis
o Lokale corticoïden +/- AB ( kind)
- Frenulum breve-> indrukwekkende bloeding bij eerste keer sexy time
- Parafimosis ‘Spaanse kraag’
3