Inleiding Bewegingswetenschappen aantekeningen
Hoorcollege 1
6 sep.
• Marije Ekferink-Gemser: docent
• Cursus met tentamen (blok 1), verslag en eindpresentatie (blok 4)
• Mentoraat en jaaropdracht
• Symposium studiosi mobilae verplichte deelname *zelf inschrijven* 24 november laatste
donderdag van november
• Workshops in blok 2 en 3 (door studenten van 2e en 3e jaar)
Studiepunten
• 3 ec: hoorcolleges en tentamen in blok 1
• 2 ec: mentorbijeenkomst, symposium en workshops + groepsverslag en presentatie van de
jaaropdracht in blok 4
Literatuur (tentamenstof)
- zie reader inleiding bw
• engelstalige artikelen
• Ondersteunende teksten
Collegedictaten
Hoorcollege 2
12 sep.
Kinderen met bewegingsproblematiek
Marije Elferink-Gemser coördinator
DCD developmental coördination disorder
Diagnostiek: wat zijn de problemen van kinderen
- Motoriek (meten + ontwikkelen meetinstrumenten)
- Nevenproblematiek
Interventie: ontwikkelen en evalueren van
programma’s
Constraints model:
Theoretisch model die bepaalt of het kind wel
en niet in staat is bepaalde taken uit te voeren.
Constraints invloeden elkaar ook
,Strucural bijv. motorisch niveau, leeftijd, geslacht
Functional bijv. aandacht, concentratie, faalangst
Environmental constraints bijv. stimuleren door ouders, leefomgeving
Task constraints bijv. type taak (balvangen, schijven)
Onderzoek 1:
Wetenschappelijk artikel: opbouw
- Samenvatting
- Inleiding/ introductie
Probleem wat onderzocht wordt, wordt hier toegelicht (wat is er al bekend over dit
onderwerp). Bevat welke onderzoeksvraag je wilt beantwoorden en wat voor
onderzoek je al hebt gedaan
- Methode
Geeft precies aan wat je gedaan hebt, handig want moet reproduceerbaar zijn.
- Resultaten
Kort weergegeven wat de resultaten waren, tabellen en plaatjes
- Discussie
Koppelen resultaten aan theorie/ eerdere bevindingen
Beperking van onderzoek
Implicaties voor praktijk
Criteria DCD
1. Het verwerven en uitvoeren van gecoördineerde motorische vaardigheden verloopt
substantieel onder het niveau dat verwacht mag worden gezien de kalenderleeftijd
Afname motorische test: Movement-ABC
Kinderen met DCD moeten voldoende gelegenheid hebben gehad om te oefenen
2. Interfereren significant en persisterend met de algemene dagelijkse
levensverrichtingen (ADL)
Kind moet problemen ervaren in het dagelijkse leven
Ouders moeten problemen ervaren (motorische vragenlijst)
Leerkracht moet problemen ervaren
3. De symptomen beginnen op vroege leeftijd
4. Kunnen niet bepaald worden door een verstandelijke beperking of virusstoornis, en
kunnen niet worden toegeschreven aan een neurologische aandoening
Arts sluit neurologische aandoening uit
IQ > 70
Vaker jongens dan meiden verhouding 3:1 of 4:1
Heterogene aandoening: problemen zien er niet hetzelfde uit voor alle kinderen.
Verschillende problemen bij verschillende kinderen.
Ontwikkelen van testmethode
- Veel literatuur
, - Interviews met experts
- Focusgroep
Kinderen die trager zijn in het leren ADL , gaan ook slechter presteren.
Minder participatie in ADL, staat niet voor slechtere prestatie
Controlegroep
Minder participatie in adl, slechtere prestatie
- Performance: kinderen met dcd presteren slechter in alle adl activiteiten die in de
dcddaily zijn opgenomen
- Participatie: kinderen met dcd presteren minder vaak in de activiteiten die:
Het spel van andere kinderen kunnen verstoren
Ouders over kunnen nemen
Discussie:
- dcd is een heterogene aandoening: niet alle kinderen hebben problemen met
dezelfde adl activiteiten
- Trager leren van adl leidt tot slechtere prestaties kinderen die traag adl leren vroeg
opsporen en hulp bieden
- Minder participatie in adl leidt niet tot slechtere prestaties dcd is dus niet het
gevolg van te weinig oefenen
Klinische implicaties
- Behandeling is nodig om kinderen met dcd te helpen beter te bewegen
- Behandeling staat niet gelijk aan meer en meer oefenen
- Behandeling = kinderen met dcd leren bewegen
Leren fouten detecteren
Leren oplossingen te bedenken voor foute taakuitvoering
Beperking van het onderzoek
- Vragenlijst onderzoek subjectief (uit het perspectief van ouders)
- Kleine steekproef (n=25)
Onderzoek 2
Kinderen met ASS (autisme) motorische problemen
Vergelijkbaar dcd?
Doel: ontwikkelen van een meetinstrument om kwalitatieve verschillen in het uitvoeren van
een beweging te kunnen meten
Gedrag verandert naarmate het kind ouder wordt (bij vangen van bal onderzoek)
Conclusie
- Observatie van bewegingsgedrag levert belangrijke informatie op hoe het gedrag
verandert als kinderen ouder worden
- Toekomst onderzoek: verschillen kinderen met motorische problemen (DCD of ASD)
van elkaar en van kinderen zonder bewegingsproblemen.
, Hoorcollege 3
Bewegen bij gezonde kinderen
Docent: Esther Hartman
0-15 fysieke activiteit: bepaald door de omgeving van kinderen
Doelen:
- Een fysiek actieve, gezonde levensstijl
- Motoriek, fitheid en plezier in bewegen
- Cognitie en mentale gezondheid door fysieke activiteit
Motoriek:
- Vaardigheid, moet je leren.
- Het duurt langer om te leren, maar je houdt het ook langer vast (zwemmen leer je als
kind maar later kan je ook zwemmen)
- Kost tijd
Fitheid:
- Conditie (uithoudingsvermogen)
- Kracht
- Snelheid
Definitie concepten
- Fysieke activiteit: elke lichaamsbeweging die geproduceerd wordt door spieren en
resulteert in energieverbruik
- Motorische vaardigheid: een aangeleerde volgorde van bewegingen die samen een
soepele, efficiënte actie produceren om een bepaalde taak uit te voeren
- Fitheid: het vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren zonder vermoeid te
raken
Relatie cognitie en fysieke activiteit
Begrijpen van ontwikkeling bepalen relatiesontwikkelen interventies.
Voorbeeld vragen
- Hoe motorisch vaardig zijn kinderen tegenwoordig?
- Welke meetinstrumenten zijn geschikt?
- Hoe zit de kwalitatieve motorische ontwikkeling eruit?
Kinderen in Nederland zitten meestal bij een sportvereniging fitheid zit goed
Motoriek is achteruitgegaan.
Motoriek meet je:
- Met een internationale testbatterij (nationale en internationale normen).
- Contextspecifiek
- Kwantiteit of kwaliteit?
Hoe vaker je oefeningen doet hoe kleiner de variatie wordt van de beweging
Hoorcollege 1
6 sep.
• Marije Ekferink-Gemser: docent
• Cursus met tentamen (blok 1), verslag en eindpresentatie (blok 4)
• Mentoraat en jaaropdracht
• Symposium studiosi mobilae verplichte deelname *zelf inschrijven* 24 november laatste
donderdag van november
• Workshops in blok 2 en 3 (door studenten van 2e en 3e jaar)
Studiepunten
• 3 ec: hoorcolleges en tentamen in blok 1
• 2 ec: mentorbijeenkomst, symposium en workshops + groepsverslag en presentatie van de
jaaropdracht in blok 4
Literatuur (tentamenstof)
- zie reader inleiding bw
• engelstalige artikelen
• Ondersteunende teksten
Collegedictaten
Hoorcollege 2
12 sep.
Kinderen met bewegingsproblematiek
Marije Elferink-Gemser coördinator
DCD developmental coördination disorder
Diagnostiek: wat zijn de problemen van kinderen
- Motoriek (meten + ontwikkelen meetinstrumenten)
- Nevenproblematiek
Interventie: ontwikkelen en evalueren van
programma’s
Constraints model:
Theoretisch model die bepaalt of het kind wel
en niet in staat is bepaalde taken uit te voeren.
Constraints invloeden elkaar ook
,Strucural bijv. motorisch niveau, leeftijd, geslacht
Functional bijv. aandacht, concentratie, faalangst
Environmental constraints bijv. stimuleren door ouders, leefomgeving
Task constraints bijv. type taak (balvangen, schijven)
Onderzoek 1:
Wetenschappelijk artikel: opbouw
- Samenvatting
- Inleiding/ introductie
Probleem wat onderzocht wordt, wordt hier toegelicht (wat is er al bekend over dit
onderwerp). Bevat welke onderzoeksvraag je wilt beantwoorden en wat voor
onderzoek je al hebt gedaan
- Methode
Geeft precies aan wat je gedaan hebt, handig want moet reproduceerbaar zijn.
- Resultaten
Kort weergegeven wat de resultaten waren, tabellen en plaatjes
- Discussie
Koppelen resultaten aan theorie/ eerdere bevindingen
Beperking van onderzoek
Implicaties voor praktijk
Criteria DCD
1. Het verwerven en uitvoeren van gecoördineerde motorische vaardigheden verloopt
substantieel onder het niveau dat verwacht mag worden gezien de kalenderleeftijd
Afname motorische test: Movement-ABC
Kinderen met DCD moeten voldoende gelegenheid hebben gehad om te oefenen
2. Interfereren significant en persisterend met de algemene dagelijkse
levensverrichtingen (ADL)
Kind moet problemen ervaren in het dagelijkse leven
Ouders moeten problemen ervaren (motorische vragenlijst)
Leerkracht moet problemen ervaren
3. De symptomen beginnen op vroege leeftijd
4. Kunnen niet bepaald worden door een verstandelijke beperking of virusstoornis, en
kunnen niet worden toegeschreven aan een neurologische aandoening
Arts sluit neurologische aandoening uit
IQ > 70
Vaker jongens dan meiden verhouding 3:1 of 4:1
Heterogene aandoening: problemen zien er niet hetzelfde uit voor alle kinderen.
Verschillende problemen bij verschillende kinderen.
Ontwikkelen van testmethode
- Veel literatuur
, - Interviews met experts
- Focusgroep
Kinderen die trager zijn in het leren ADL , gaan ook slechter presteren.
Minder participatie in ADL, staat niet voor slechtere prestatie
Controlegroep
Minder participatie in adl, slechtere prestatie
- Performance: kinderen met dcd presteren slechter in alle adl activiteiten die in de
dcddaily zijn opgenomen
- Participatie: kinderen met dcd presteren minder vaak in de activiteiten die:
Het spel van andere kinderen kunnen verstoren
Ouders over kunnen nemen
Discussie:
- dcd is een heterogene aandoening: niet alle kinderen hebben problemen met
dezelfde adl activiteiten
- Trager leren van adl leidt tot slechtere prestaties kinderen die traag adl leren vroeg
opsporen en hulp bieden
- Minder participatie in adl leidt niet tot slechtere prestaties dcd is dus niet het
gevolg van te weinig oefenen
Klinische implicaties
- Behandeling is nodig om kinderen met dcd te helpen beter te bewegen
- Behandeling staat niet gelijk aan meer en meer oefenen
- Behandeling = kinderen met dcd leren bewegen
Leren fouten detecteren
Leren oplossingen te bedenken voor foute taakuitvoering
Beperking van het onderzoek
- Vragenlijst onderzoek subjectief (uit het perspectief van ouders)
- Kleine steekproef (n=25)
Onderzoek 2
Kinderen met ASS (autisme) motorische problemen
Vergelijkbaar dcd?
Doel: ontwikkelen van een meetinstrument om kwalitatieve verschillen in het uitvoeren van
een beweging te kunnen meten
Gedrag verandert naarmate het kind ouder wordt (bij vangen van bal onderzoek)
Conclusie
- Observatie van bewegingsgedrag levert belangrijke informatie op hoe het gedrag
verandert als kinderen ouder worden
- Toekomst onderzoek: verschillen kinderen met motorische problemen (DCD of ASD)
van elkaar en van kinderen zonder bewegingsproblemen.
, Hoorcollege 3
Bewegen bij gezonde kinderen
Docent: Esther Hartman
0-15 fysieke activiteit: bepaald door de omgeving van kinderen
Doelen:
- Een fysiek actieve, gezonde levensstijl
- Motoriek, fitheid en plezier in bewegen
- Cognitie en mentale gezondheid door fysieke activiteit
Motoriek:
- Vaardigheid, moet je leren.
- Het duurt langer om te leren, maar je houdt het ook langer vast (zwemmen leer je als
kind maar later kan je ook zwemmen)
- Kost tijd
Fitheid:
- Conditie (uithoudingsvermogen)
- Kracht
- Snelheid
Definitie concepten
- Fysieke activiteit: elke lichaamsbeweging die geproduceerd wordt door spieren en
resulteert in energieverbruik
- Motorische vaardigheid: een aangeleerde volgorde van bewegingen die samen een
soepele, efficiënte actie produceren om een bepaalde taak uit te voeren
- Fitheid: het vermogen om dagelijkse activiteiten uit te voeren zonder vermoeid te
raken
Relatie cognitie en fysieke activiteit
Begrijpen van ontwikkeling bepalen relatiesontwikkelen interventies.
Voorbeeld vragen
- Hoe motorisch vaardig zijn kinderen tegenwoordig?
- Welke meetinstrumenten zijn geschikt?
- Hoe zit de kwalitatieve motorische ontwikkeling eruit?
Kinderen in Nederland zitten meestal bij een sportvereniging fitheid zit goed
Motoriek is achteruitgegaan.
Motoriek meet je:
- Met een internationale testbatterij (nationale en internationale normen).
- Contextspecifiek
- Kwantiteit of kwaliteit?
Hoe vaker je oefeningen doet hoe kleiner de variatie wordt van de beweging
