Samenvatting Methoden & Technieken 1e jaar HRM

METHODEN & TECHNIEKEN VAN PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK

HOORCOLLEGE 1

Wetenschappelijk versus praktijkgericht onderzoek

Wat is wetenschap?
Over het algemeen is men het erover eens dat wetenschap zowel de verzamelde kennis als
de activiteit van het verzamelen van die kennis is. Het belangrijkste onderdeel van
wetenschap is het doen van onderzoek
 Dus zowel de hoe: uitvoeren onderzoek en bijbehorende regels dit noemen we de
methode
 Als het resultaat: wetenschappelijke kennis en de eisen die we stellen aan die kennis

Het doen van wetenschappelijke onderzoek
 Het op basis van waarnemingen ontwikkelen, toetsen, en/of toepassen van een
(wetenschappelijke) theorie in de vorm van 1 of meer (met elkaar samenhangende)
hypothesen (=verwachtingen)
 Met over het algemeen als doel het opstellen van een theorie waarmee we
verschijnselen ‘dingen die gebeuren’ in de werkelijkheid kunnen verklaren en
voorspellen

Wat bedoelen we met onderzoeken?
 Onderzoeken is het methodisch beantwoorden van vragen dat leidt tot relevante
kennis
 Praktijkgericht onderzoek is onderzoek waarvan de vraagstelling wordt ingegeven
door de beroepspraktijk en waarvan de opgedane kennis direct bij kan dragen aan die
beroepspraktijk

Relevantie voor het werkveld  Evidence Based HR
Steeds meer urgentie besef:
 Toepassing wetenschappelijke kennis (JCM model)
 Methodisch onderzoeken en oplossen van praktijkproblemen

De methoden of het proces van Praktijkgericht onderzoek: De UHRM cyclus

Criteria voor goed praktijkgericht onderzoek:
 Betrouwbaar
 Valide
 Repliceer baar
 Objectief
 Ethisch verantwoord
 Relevant voor opdrachtgever




1

,Goed onderzoek: betrouwbaarheid en validiteit
Betrouwbaarheid: is de mate waarin een onderzoek precies en nauwkeurig is, hoe minder
meetfouten des te betrouwbaarder een onderzoek is. Kwaliteit van je instrumenten
 (ik sta 5 keer op een weegschaal, en de weegschaal geeft 5 keer hetzelfde gewicht
aan en is dus betrouwbaar)
Validiteit: is de mate waarin resultaten van een onderzoek geldig zijn en er daadwerkelijk
gemeten wordt wat men wilde meten. Juiste instrument
 (ik wil mijn lengte weten en ik ga 3 keer op de weegschaal staan. De weegschaal geeft
3 keer hetzelfde gewicht aan en is betrouwbaar, MAAR niet valide want ik wil mijn
lengte weten en dat meet ik niet met een weegschaal)

Repliceerbaarheid en objectiviteit
 Repliceerbaarheid: in welke mate is een studie haalbaar? Is het onderzoeksproces zo
transparant beschreven dat andere onderzoekers de studie opnieuw kunnen
uitvoeren (erg van belang, vooral bij wetenschappelijk onderzoek)
 Objectiviteit: is het onderzoek onafhankelijk van de opvattingen van de onderzoeker
uitgevoerd

Ethisch verantwoord
 Definitie: de uitvoering van het onderzoek zelf en de resultaten daarvan noch direct
noch indirect schadelijk mogen zijn voor de betrokkenen bij het onderzoek
 Voorbeeld: we doen onderzoek naar de tevredenheid van de accountmanagers van
Achmea over de manier van leidinggeven van hun manager

In de praktijk is het altijd een afweging van de bovenstaande punten

Wat voor soort onderzoek, 4 typen onderzoek
 Exploratief (verkennend onderzoek) gaat over problemen waar echt nog heel weinig
kennis over is
 Beschrijvend (frequentie onderzoeksvraag) hoe vaak gebeurd het? Wat is bijv. de
tevredenheid bij de medewerkers van Achmea?
 Toetsend/verklarend (verschil-en samenhang onderzoeksvraag) Wat is de invloed van
een variabele op een andere variabele?
In ons geval ook:
 Adviserend (vraag van opdrachtgever centraal)

Inductie= werken van onder naar boven. Beginnen met de concrete waarneming, op basis
hiervan proberen we een patroon vast te stellen. Dat leidt tot een hypothese en ten slotte
kunnen we een theorie vaststellen.

Observatie  Patroon  Formulering hypothese  Theorie

Deductie= werkt precies andersom. Er is een bestaande theorie, je bedenkt een hypothese,
dan gaan we waarnemingen doen (observatie) en uiteindelijk kunnen we conclusies trekken
(vaststelling)



2

, Theorie  Hypothese  Observatie  Vaststelling
Kwantitatief  Hoe vaak komt iets voor? Bijv. Een enquête  deductie
Kwalitatief  Gaat veel meer over de inhoud en de betekenis. Bijv. Interviews  inductie

Fase 1: Probleemdefinitie opstellen
Twee onderdelen
 Onderzoeksdoel (wat wil ik bereiken met de studie/onderzoek)
 Onderzoeksvraag (wat is de precieze vraag?) en hieruit voortvloeiende deelvragen

Het opstellen van een probleemdefinitie vraagt om een probleemanalyse
Probleemanalyse = vooronderzoek om het probleem helder en scherp te krijgen
 Is de vraag van de opdrachtgever de werkelijke vraag?
 Is de vraag specifiek genoeg?

Welke bronnen nodig voor probleemanalyse?
 Eerder onderzoek  context bepaling (branche-specifiek probleem of niet?)
 Organisatiedocumenten, zoals jaarverslagen, beleidsnota’s
 Eerste observaties, verkennende interviews & gesprekken met stakeholders in het
bedrijf


Voorbeeld van een onderzoeksdoelstelling, wat moet het onderzoek opleveren ;
 Het verkrijgen van meer inzicht in de werkdruk als mogelijke oorzaak voor het
ziekteverzuim van lopendebandmedewerkers bij Philips

Eisen centrale onderzoeksvraag:
 Geen vragen waar je met ‘ja’ of ‘nee’ kunt antwoorden, wel hoe/welke/wat
 Zitten alle kernvariabelen in de vraag? (dus en werkdruk, ziekteverzuim)
 Kun je er een causaal verband mee schetsen?
 Kun je de onderzoeksvraag waar maken; past het bij je onderzoeksmethode?

Onderverdelen onderzoeksvraag in deelvragen
Twee soorten, eerst literatuur dan empirie (werkelijkheid):
 Literatuurdeelvragen, beantwoord je door literatuurstudie, organisatiedocumenten
en verkennende interviews
 Empirische deelvragen, beantwoord je door onderzoek van medewerkers van de
organisatie, d.m.v. enquêtes, interviews en observaties




3