CARIOLOGIE
INLEIDING (LES 1)
Tooth death spiral
1. Primaire caviteit
2. Primaire caviteit vergroot
3. Amalgaan vulling → goedkoop + snel
4. Secundaire caviteit
o Oude vulling verwijderen en nieuwe maken
5. Kanaalbehandeling
o Restauratief
o Biologisch materiaal (kan afbreken)
6. Tand boren
7. Kroon van porselein
8. Caviteit onder kroon
9. Tand trekken
10. Implantaat + kroon
o €2000
• Verleden: extension for prevention
o Randen caviteit vallen binnen zelfreinigende zones
o Voorkomen secundaire cariës
o Nadeel: gezond tandvlees opofferen
• Nu: minimally invasive dentistry
o Zo min mogelijk weefselverlies
1
, o Kleine letsels aanbrengen
o Jaarlijkse controles
Minimale interventie
• Risicofactoren identificeren
• Herhaling RF voorkomen
• Cariës diagnose + behandeling
• Controle RF patiënt
Tandstructuur: basiskennis
Glazuur
• Meest gemineraliseerde weefsel
o 96% anorganisch materiaal
▪ Kristallen (hydroxyapatiet)
• Niet-vitaal + ongevoelig
• Geen regeneratieve eigenschappen
o Tand kan niet teruggroeien
• Doorlatend
o Ionische uitwisseling
Dentine
• Samenstelling volwassen
o 70% anorganisch materiaal (hydroxyapatiet)
o 20% organisch materiaal (collageen type I)
o 10% H2O
• Gemineraliseerd
• Elastisch
• Avasculair (geen bevloeiing)
• Omsluit pulpakamer
• Permeabel door opeengeplakte tubuli
o Doorlopen volledig dentine
o Behouden cytoplasmatische verlengingen odontoblasten
▪ Odontoblast = cellen die cytoplasma vormen en onderhouden
▪ Zitten in binnenste laag dentine
• Intiem contact pulp (gevoelig)
• Constante vorming
• Regeneratiecapaciteit
• Door collageen is dentine flexibel, zorgt voor een schokdemper functie
• Ob = odontoblasten
o Cellen die dentine ontwikkelen en afzetten
2
,Pulpa
• Embryologisch en functioneel verwant met dentine
• Functies
o Vormend: produceert dentine rond pulpa
o Voedzaam: voedt avasculair dentine
o Beschermend: draagt zenuwen (gevoeligheid)
o Herstellend: nieuw dentine produceren
Ondersteunende weefsels
• Tand + kaak verbinding
o Alveolaire bot
o Paradontale ligament (PDL)
▪ Sensoriële functie
o Cementum
o Beschermd door tandvlees, niet blootgesteld in de mond
o Bij een pocket wel blootstelling
▪ Tandvlees wijkt
▪ Vocht komt naar binnen en paradontale ziekte
• Cementum
o Hard, gemineraliseerd
o Avasculair bindweefsel
o Bedenkt tandwortels
o Fixatie tand op bot
o Regeneratieve functie bij paradontaal weefsel
• Paradontaal ligament
o Bindweefsel tand + alveolaire bot
o Schokdemper
o Sensorische functie
Tanden 4-jarige
• Tanden verbonden met kaakbeen → stevige aanhechting
• Tand kan wel snel breken
• Enkel melktanden waarnemen (20)
• Permanente tanden zijn al aan het ontwikkelen binnen het bot
• Tanden zullen wortelstandig melktanden duwen, wortels verdwijnen, tand valt uit
3
, Tanden haai
• Geen paradontaal ligament
o Tanden gaan rapper breken
o Ligament laat tand een beetje beweging toe
o Hebben om de 2 weken een nieuw gebit
Slide X-ray
• Deel van X-ray wordt geabsorbeerd
o Wit
o Radiopac
▪ Glazuur
o X-ray raakt film niet
• Veel van de X-ray gaat door
o Zwart
o Radiolucent
▪ Binnen de pulpa
o X-ray raakt film
• Cariës
o Is radiolucent
▪ Cariës bevatten weinig mineralen
o X-stralen gaan makkelijk door
4
INLEIDING (LES 1)
Tooth death spiral
1. Primaire caviteit
2. Primaire caviteit vergroot
3. Amalgaan vulling → goedkoop + snel
4. Secundaire caviteit
o Oude vulling verwijderen en nieuwe maken
5. Kanaalbehandeling
o Restauratief
o Biologisch materiaal (kan afbreken)
6. Tand boren
7. Kroon van porselein
8. Caviteit onder kroon
9. Tand trekken
10. Implantaat + kroon
o €2000
• Verleden: extension for prevention
o Randen caviteit vallen binnen zelfreinigende zones
o Voorkomen secundaire cariës
o Nadeel: gezond tandvlees opofferen
• Nu: minimally invasive dentistry
o Zo min mogelijk weefselverlies
1
, o Kleine letsels aanbrengen
o Jaarlijkse controles
Minimale interventie
• Risicofactoren identificeren
• Herhaling RF voorkomen
• Cariës diagnose + behandeling
• Controle RF patiënt
Tandstructuur: basiskennis
Glazuur
• Meest gemineraliseerde weefsel
o 96% anorganisch materiaal
▪ Kristallen (hydroxyapatiet)
• Niet-vitaal + ongevoelig
• Geen regeneratieve eigenschappen
o Tand kan niet teruggroeien
• Doorlatend
o Ionische uitwisseling
Dentine
• Samenstelling volwassen
o 70% anorganisch materiaal (hydroxyapatiet)
o 20% organisch materiaal (collageen type I)
o 10% H2O
• Gemineraliseerd
• Elastisch
• Avasculair (geen bevloeiing)
• Omsluit pulpakamer
• Permeabel door opeengeplakte tubuli
o Doorlopen volledig dentine
o Behouden cytoplasmatische verlengingen odontoblasten
▪ Odontoblast = cellen die cytoplasma vormen en onderhouden
▪ Zitten in binnenste laag dentine
• Intiem contact pulp (gevoelig)
• Constante vorming
• Regeneratiecapaciteit
• Door collageen is dentine flexibel, zorgt voor een schokdemper functie
• Ob = odontoblasten
o Cellen die dentine ontwikkelen en afzetten
2
,Pulpa
• Embryologisch en functioneel verwant met dentine
• Functies
o Vormend: produceert dentine rond pulpa
o Voedzaam: voedt avasculair dentine
o Beschermend: draagt zenuwen (gevoeligheid)
o Herstellend: nieuw dentine produceren
Ondersteunende weefsels
• Tand + kaak verbinding
o Alveolaire bot
o Paradontale ligament (PDL)
▪ Sensoriële functie
o Cementum
o Beschermd door tandvlees, niet blootgesteld in de mond
o Bij een pocket wel blootstelling
▪ Tandvlees wijkt
▪ Vocht komt naar binnen en paradontale ziekte
• Cementum
o Hard, gemineraliseerd
o Avasculair bindweefsel
o Bedenkt tandwortels
o Fixatie tand op bot
o Regeneratieve functie bij paradontaal weefsel
• Paradontaal ligament
o Bindweefsel tand + alveolaire bot
o Schokdemper
o Sensorische functie
Tanden 4-jarige
• Tanden verbonden met kaakbeen → stevige aanhechting
• Tand kan wel snel breken
• Enkel melktanden waarnemen (20)
• Permanente tanden zijn al aan het ontwikkelen binnen het bot
• Tanden zullen wortelstandig melktanden duwen, wortels verdwijnen, tand valt uit
3
, Tanden haai
• Geen paradontaal ligament
o Tanden gaan rapper breken
o Ligament laat tand een beetje beweging toe
o Hebben om de 2 weken een nieuw gebit
Slide X-ray
• Deel van X-ray wordt geabsorbeerd
o Wit
o Radiopac
▪ Glazuur
o X-ray raakt film niet
• Veel van de X-ray gaat door
o Zwart
o Radiolucent
▪ Binnen de pulpa
o X-ray raakt film
• Cariës
o Is radiolucent
▪ Cariës bevatten weinig mineralen
o X-stralen gaan makkelijk door
4
