Samenvatting Goederen- en
aansprakelijkheidsverzekering
Deel I: Inleiding
Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen
Verzekering is een overeenkomst, waarbij een partij, de verzekeraar, zich er tegen betaling van een
vaste of veranderlijke premie tegenover een andere partij, de verzekeringnemer, toe verbindt een in
de overeenkomst bepaalde prestatie te leveren in het geval zich een onzekere gebeurtenis voordoet
waarbij, naargelang het geval, de verzekerde of de begunstigde belang heeft dat die zich niet
voordoet. (Volgens de nieuwe wet op landverzekeringsovereenkomst 25/06/1992)
Belangrijke elementen:
- Een overeenkomst: d.w.z. wederkerigheid van verplichtingen de premie geeft recht op de
vergoeding wanneer er een onzekere gebeurtenis zich voordoet.
- Mutualiteitsbeginsel dat bij de moderne verzekering niet mag ontbreken.
De premie kan een vaste of variabele geldsom zijn, die ineens of op gezette tijden
betaalbaar is.
De prestatie kan bestaan uit één bedrag of uit meerdere bedragen.
- Het onzeker karakter van de prestatie van de verzekeraar.
Nieuwe wet is alleen van toepassing op de landverzekering en dus niet van toepassing op de
verzekering inzake goederenvervoer, herverzekering, de zee- en binnenscheepvaartverzekering, de
luchtvaartverzekering, de transportverzekering dat niet hoofdzakelijk over land gebeurt. In deze 5
gevallen moet de oude wet van 11/06/1874 gebruikt worden. Deze is:
Een contract waardoor een verzekeringsmaatschappij zich verbindt tegenover een particulier (de
verzekerde) en waarbij, mits er een premie betaald wordt, de onderschrijver zelf of een derde door
deze aangewezen, een schadeloosstelling ontvangt bij een bepaald voorval (brand, ongeval, afsterven
of overleven)
Verschillende manieren om op risico’s te reageren:
- Risico aanvaarden omdat we beseffen dat we het risico zelf opzoeken omwille van de
aantrekkingskracht die van het risico uitgaat.
- Risico aanvaarden omdat we anders de voordelen die daarmee samengaan willen behouden.
- Risico aanvaarden omdat we er toch niets aan kunnen doen, de mens heeft er geen vat op.
- Risico zo klein mogelijk houden en de gevolgen ervan te beperken als het risico zich voordoet.
- Risico spreiden of risico overdragen aan anderen.
De grondslagen van de verzekering (de voorwaarden om die overdracht van het risico mogelijk te
maken)
- Er moet een groot aantal te verzekeren risico’s zijn.
- Aan het voorvallen van een risico zit een onzeker aspect vast.
- Risico’s moeten voldoende homogeen zijn.
- De risico’s moeten voldoende geobserveerd worden en er moet statistisch materiaal ter
beschikking zijn om daaruit algemene richtlijnen te distilleren.
,Bestanddelen van een premie en hun bestemming
- Premie bestaat uit de “zuivere premie”. Dit betekent dat de kostprijs van het risico zelf zal
bepaald worden.
- Daarenboven zal men moeten bijdragen in de algemene onkosten van de
verzekeringsmaatschappijen, de commissielonen die aan de makelaar of agent betaald
worden en de winstmarge die de verzekeraar verwacht. Dit is de commerciële premie.
- De staat pikt ook wat mee en zal een aantal taksen opleggen.
- Met deze premie legt de verzekeringsmaatschappij een reserve aan om eventuele
voorgedane risico’s te kunnen betalen.
- Noodzakelijk dat deze premies zeer goed belegd worden. Om een goede belegging van de
premies te waarborgen staan alle verzekeringsmaatschappijen onder staatstoezicht.
De verzekering: een kanscontract.
Het zijn overeenkomsten waarvan de gevolgen m.b.t. winst en verlies van een onzekere gebeurtenis
afhangen. Voor de verzekeraar heeft de verzekering geen aleatoir (onzeker) karakter want het
mogelijke verlies op één contract zal hij opvangen met een winst op andere contracten.
Essentieel element van de overeenkomst is dus het onzekere van de prestatie van de verzekeraar.
Opmerkingen:
- Een zekere gebeurtenis kan men met niets compenseren. Bijgevolg zou de vergoeding ervan
gelijk zijn met de premie.
- Een gebeurtenis waarvan men weet dat zij zich zeker zal voordoen heeft toch een onzeker
karakter wanneer men onmogelijk kan weten op welk tijdstip zij zich zal verwezenlijken.
Bijzondere kenmerken
De compensatietechniek
- Men kan slechts compensatie toepassen tussen risico’s die vergelijkbaar zijn. Daarom moet
het risico beantwoorden aan de standaardnormen die de verzekeraar bij de compensatie
weerhoudt.
- Bij het afsluiten van de overeenkomst is de verzekeringnemer verplicht de hem bekende
omstandigheden mee te delen die van invloed kunnen zijn op de veroordeling van het risico
door de verzekeraar d.w.z. dat het risico moet meegedeeld worden. De verzekeringsnemer
moet geen omstandigheden meedelen die de verzekeraar reeds kende of redelijkerwijze had
moeten kennen.
- De overeenkomst is NIETIG door opzettelijk verzwijging of het opzettelijk onjuist meedelen
van de gegevens en indien de verzekeraar misleid is bij de beoordeling van het risico.
- Kan er geen opzet bewezen worden dan is de overeenkomst NIET nietig, maar de verzekeraar
kan wel beslissen om de overeenkomst te wijzigen en eventueel een premieverzwaring door
te voeren. Bij het laatste geval als de verzekeringnemer deze wijziging weigert of te lang
wacht om ze te aanvaarden, kan de verzekeraar de overeenkomst opzeggen.
- Opmerkingen:
Grove schuld is de schuld waarvan de gevolgen wijzen op een onvoorzichtigheid of
nalatigheid van die aard dat de verzekerde er zich bewust van was of had moeten zijn.
De verzekeraar kan zich echter van de verplichting bevrijden indien hij alle gevallen van
grove schuld uitdrukkelijk en volledig in de overeenkomst opsomt.
, Inspectie van het risico. Indien er bij een schadegeval de ware aard van het risico aan het
licht komt en de verzekeraar kan het bewijs leveren dat hij in geen geval zou verzekerd
hebben dan wordt de prestatie van de verzekeraar beperkt tot het betalen van een
bedrag is aan alle betaalde premies.
Aanpassing van de premie. Dit gebeurt wanneer er in de loop van de afgesloten
verzekering er een omstandigheid komt die onbekend was bij het ontstaan van het
contract.
De verzekering als toetredingscontract
- Een toetredingscontract is een contract waarvan de voorwaarden eenzijdig door de
leverancier van diensten worden bepaald zodat de klant alleen maar tot deze voorwaarden
kan “toetreden” zonder mogelijkheid van negotiëren en verbetering van de opgelegde
voorwaarden. Bv: aansluiting op het telefoon- of elektriciteitsnet.
- Wordt vaak in de hand gewerkt door overheidscontrole o.a. door de algemene voorwaarden
en door de verplichte verzekeringen.
aansprakelijkheidsverzekering
Deel I: Inleiding
Hoofdstuk 1: Inleidende begrippen
Verzekering is een overeenkomst, waarbij een partij, de verzekeraar, zich er tegen betaling van een
vaste of veranderlijke premie tegenover een andere partij, de verzekeringnemer, toe verbindt een in
de overeenkomst bepaalde prestatie te leveren in het geval zich een onzekere gebeurtenis voordoet
waarbij, naargelang het geval, de verzekerde of de begunstigde belang heeft dat die zich niet
voordoet. (Volgens de nieuwe wet op landverzekeringsovereenkomst 25/06/1992)
Belangrijke elementen:
- Een overeenkomst: d.w.z. wederkerigheid van verplichtingen de premie geeft recht op de
vergoeding wanneer er een onzekere gebeurtenis zich voordoet.
- Mutualiteitsbeginsel dat bij de moderne verzekering niet mag ontbreken.
De premie kan een vaste of variabele geldsom zijn, die ineens of op gezette tijden
betaalbaar is.
De prestatie kan bestaan uit één bedrag of uit meerdere bedragen.
- Het onzeker karakter van de prestatie van de verzekeraar.
Nieuwe wet is alleen van toepassing op de landverzekering en dus niet van toepassing op de
verzekering inzake goederenvervoer, herverzekering, de zee- en binnenscheepvaartverzekering, de
luchtvaartverzekering, de transportverzekering dat niet hoofdzakelijk over land gebeurt. In deze 5
gevallen moet de oude wet van 11/06/1874 gebruikt worden. Deze is:
Een contract waardoor een verzekeringsmaatschappij zich verbindt tegenover een particulier (de
verzekerde) en waarbij, mits er een premie betaald wordt, de onderschrijver zelf of een derde door
deze aangewezen, een schadeloosstelling ontvangt bij een bepaald voorval (brand, ongeval, afsterven
of overleven)
Verschillende manieren om op risico’s te reageren:
- Risico aanvaarden omdat we beseffen dat we het risico zelf opzoeken omwille van de
aantrekkingskracht die van het risico uitgaat.
- Risico aanvaarden omdat we anders de voordelen die daarmee samengaan willen behouden.
- Risico aanvaarden omdat we er toch niets aan kunnen doen, de mens heeft er geen vat op.
- Risico zo klein mogelijk houden en de gevolgen ervan te beperken als het risico zich voordoet.
- Risico spreiden of risico overdragen aan anderen.
De grondslagen van de verzekering (de voorwaarden om die overdracht van het risico mogelijk te
maken)
- Er moet een groot aantal te verzekeren risico’s zijn.
- Aan het voorvallen van een risico zit een onzeker aspect vast.
- Risico’s moeten voldoende homogeen zijn.
- De risico’s moeten voldoende geobserveerd worden en er moet statistisch materiaal ter
beschikking zijn om daaruit algemene richtlijnen te distilleren.
,Bestanddelen van een premie en hun bestemming
- Premie bestaat uit de “zuivere premie”. Dit betekent dat de kostprijs van het risico zelf zal
bepaald worden.
- Daarenboven zal men moeten bijdragen in de algemene onkosten van de
verzekeringsmaatschappijen, de commissielonen die aan de makelaar of agent betaald
worden en de winstmarge die de verzekeraar verwacht. Dit is de commerciële premie.
- De staat pikt ook wat mee en zal een aantal taksen opleggen.
- Met deze premie legt de verzekeringsmaatschappij een reserve aan om eventuele
voorgedane risico’s te kunnen betalen.
- Noodzakelijk dat deze premies zeer goed belegd worden. Om een goede belegging van de
premies te waarborgen staan alle verzekeringsmaatschappijen onder staatstoezicht.
De verzekering: een kanscontract.
Het zijn overeenkomsten waarvan de gevolgen m.b.t. winst en verlies van een onzekere gebeurtenis
afhangen. Voor de verzekeraar heeft de verzekering geen aleatoir (onzeker) karakter want het
mogelijke verlies op één contract zal hij opvangen met een winst op andere contracten.
Essentieel element van de overeenkomst is dus het onzekere van de prestatie van de verzekeraar.
Opmerkingen:
- Een zekere gebeurtenis kan men met niets compenseren. Bijgevolg zou de vergoeding ervan
gelijk zijn met de premie.
- Een gebeurtenis waarvan men weet dat zij zich zeker zal voordoen heeft toch een onzeker
karakter wanneer men onmogelijk kan weten op welk tijdstip zij zich zal verwezenlijken.
Bijzondere kenmerken
De compensatietechniek
- Men kan slechts compensatie toepassen tussen risico’s die vergelijkbaar zijn. Daarom moet
het risico beantwoorden aan de standaardnormen die de verzekeraar bij de compensatie
weerhoudt.
- Bij het afsluiten van de overeenkomst is de verzekeringnemer verplicht de hem bekende
omstandigheden mee te delen die van invloed kunnen zijn op de veroordeling van het risico
door de verzekeraar d.w.z. dat het risico moet meegedeeld worden. De verzekeringsnemer
moet geen omstandigheden meedelen die de verzekeraar reeds kende of redelijkerwijze had
moeten kennen.
- De overeenkomst is NIETIG door opzettelijk verzwijging of het opzettelijk onjuist meedelen
van de gegevens en indien de verzekeraar misleid is bij de beoordeling van het risico.
- Kan er geen opzet bewezen worden dan is de overeenkomst NIET nietig, maar de verzekeraar
kan wel beslissen om de overeenkomst te wijzigen en eventueel een premieverzwaring door
te voeren. Bij het laatste geval als de verzekeringnemer deze wijziging weigert of te lang
wacht om ze te aanvaarden, kan de verzekeraar de overeenkomst opzeggen.
- Opmerkingen:
Grove schuld is de schuld waarvan de gevolgen wijzen op een onvoorzichtigheid of
nalatigheid van die aard dat de verzekerde er zich bewust van was of had moeten zijn.
De verzekeraar kan zich echter van de verplichting bevrijden indien hij alle gevallen van
grove schuld uitdrukkelijk en volledig in de overeenkomst opsomt.
, Inspectie van het risico. Indien er bij een schadegeval de ware aard van het risico aan het
licht komt en de verzekeraar kan het bewijs leveren dat hij in geen geval zou verzekerd
hebben dan wordt de prestatie van de verzekeraar beperkt tot het betalen van een
bedrag is aan alle betaalde premies.
Aanpassing van de premie. Dit gebeurt wanneer er in de loop van de afgesloten
verzekering er een omstandigheid komt die onbekend was bij het ontstaan van het
contract.
De verzekering als toetredingscontract
- Een toetredingscontract is een contract waarvan de voorwaarden eenzijdig door de
leverancier van diensten worden bepaald zodat de klant alleen maar tot deze voorwaarden
kan “toetreden” zonder mogelijkheid van negotiëren en verbetering van de opgelegde
voorwaarden. Bv: aansluiting op het telefoon- of elektriciteitsnet.
- Wordt vaak in de hand gewerkt door overheidscontrole o.a. door de algemene voorwaarden
en door de verplichte verzekeringen.