PGO blok 2
Taak 7: Laat ze maar verhongeren
Wat is dierwelzijn en welke invalshoeken zijn er?
Dierwelzijn is het voldoen aan de behoeftes van dieren en de zorg voor hun fysieke en
mentale gezondheid. Dit is onder andere afhankelijk van het aanpassingsvermogen van
het dier.
Er zijn veel verschillende definities van wat dierwelzijn precies is omdat dit heel
persoonlijk, en daarmee persoon afhankelijk is. Er wordt vooral veel waarde gehecht aan
de drie aspecten: (mentale en fysieke) gezondheid, natuurlijk gedrag en emotie/gevoel.
Er zijn twee verschillende invalshoeken binnen de ethiek.
Mensgerichte ethiek
Instrumentele visie, dieren zijn objecten ten behoeve van de mens. Vooral vroeger.
Diergerichte ethiek
Niet-instrumentele visie, intrinsieke (eigen) waarde voor het dier, waarde toekennen
aan het dier. Vooral nu, omdat mensen veel hechter met dieren leven, ook als
huisdieren.
Fysieke status (fitness), mentale status (gevoel), naturelness (telos).
Wat zijn de 5 vrijheden?
Er zijn voor de intensieve veehouderij vijf vrijheden voor dieren opgesteld, waar boeren
zich aan moeten houden. Om zo een zo goed mogelijke leefomgeving te kunnen
garanderen.
1. Vrij van honger en dorst.
2. Vrij van fysiek ongemak.
3. Vrij van pijn, verwonding en ziekte.
4. Vrij om natuurlijk gedrag te vertonen.
5. Vrij van angst en stress.
Hoe meetje dierwelzijn?
Om dierwelzijn te meten, kun je gebruik maken van de vijf vrijheden en van de Welfare
Quality System. De WQS zijn 12 welzijnscriteria gebaseerd op de vijf vrijheden. De
categorieën zijn: huisvesting, voeding, gezondheid en gedrag.
- Goede voeding
Afwezigheid van chronische honger of
overvoeding
Juiste voedingssamenstelling
Afwezigheid van langdurige dorst
- Goede huisvesting
Comfortabel klimaat
Bewegingsvrijheid
Omgevingsverrijking
Comfortabel liggen en rusten
- Goede gezondheid
Afwezigheid van verwondingen
Afwezigheid van ziektes
Afwezigheid van ongemak door ingrepen en handelingen
- Normaal gedrag
Expressie van sociaal gedrag
Expressie van ander soort specifiek gedrag
Positieve emotionele toestand
Goede mens-dier relatie
,Wetten en regelgeving gehouden dieren.
In de wet dieren staan algemene regels over hoe dieren gehouden en verzorgd moeten
worden. Daarnaast staan er specifieke regels voor productie dieren, bedrijfsmatige
opvang, fokken en verkoop van huisdieren.
- De intrinsieke waarde van dieren zijn vastgelegd, het zijn dus dieren met gevoel en
geen objecten.
- Algemene zorgplicht
- Verbod op dierenmishandeling
- Heel veel regels omtrent; huisvesting, verzorgingsnormen, slachten, vervoeren,
diervoeding, medische ingrepen en medicatie gebruik.
- Het is een kaderwet en dus fluctueel.
Artikel 2a – intrinsieke (eigen) waarde toekennen aan het dier.
Wetten en regelgeving wilde dieren.
Wet natuurbescherming:
Bescherming van natuurgebieden, soorten en bos. Vervangt natuurbescherming ’s wet,
de boswet en de flora- en fauna wet. Beschermt aan de hand van N2000
instandhoudingsdoelstellingen. Geeft aan dat dieren in theorie nergens voor gebruikt
mogen worden, tenzij dit voor onderzoek/jacht (als beheertype) is. Geeft ook een
zorgplicht, dieren alleen doden om lijden te voorkomen/te stoppen. De wet verbied het
doden, vangen en verstoren van de wilde dieren. De zorgplicht houd in dat de dieren zo
min mogelijk (onnatuurlijk) mogen lijden.
Grote grazers
In de Oostvaardersplassen worden de grote grazers gezien als wilde dieren omdat hun
voorouders meer dan 30 jaar geleden zijn uitgezet. Daarnaast hebben gehouden dieren
meestal een oormerk.
Europese wetgeving
Vogelrichtlijn: beschermplicht voor alle in het wild levende vogels die in het gebied
broeden.
Habitatrichtlijn: bescherming van diersoorten.
De lidstaten kunnen dit verder zelf invullen.
Nederlandse wetgeving: hier valt de Wet Natuurbescherming onder.
Wat is density/populatiedichtheid en hoe meet je het?
Het aantal individuen die zich in een begrensd gebied bevinden. De grootste factoren
van de populatie grootte zijn: geboorte, immigratie, emigratie en de dood.
Dp = N/A
- Dp = Populatie dichtheid
- N = Populatie grootte
- A = Totale oppervlakte
Wat is dispersie en hoe meet je het?
Dispersie is een actieve of passieve verplaatsing in de zoektocht
naar een beter habitat.
Clumped: op plekken waar voedsel in overmaat is.
Uniform: zo goed mogelijk verdeeld.
Random: net hoe het uitkomt.
De dispersie van weergegeven worden in een S/J curve.
, Wat is draagkracht/populatieplafond en hoe meet je het?
De maximale populatiegrootte die een gebied aankan, dit is afhankelijk van het
voedselaanbod. Meetbaar met behulp van geboorte- en sterfte cijfer.
Wat is het doel van Natura 2000 gebied de Oostvaardersplassen?
Een moerasgebied wat als vogelreservaat kan fungeren. Met verschillende
instandhoudingsdoelstellingen. Het is de bedoeling het gebied in stand te houden én
verder te ontwikkelen.
- Foerageergebied
- Slaap/rustplaats voor vogels.
Wat is de rol van ICMO1, ICMO2, Commissie van Geel en Staatsbosbeheer met
betrekking tot grote grazers?
ICMO 1 Wil beter management met betrekking tot registratie.
Wil meer beschutting.
Meer reactief beheer (doden van lijdende dieren).
ICMO 2 Vroeg reactief beheer om lijden te voorkomen.
Optimaliseren van welzijn met behulp van beschutting, etc.
Commissie van Beschutting creëren door aanplanting bossen en struiken.
Geel Reduceren tot 1500 grazers.
In 2018 reset 1100 dieren.
Na reset vroeg-reactief beheer.
Beheer fluctueel houden.
Monitorgegevens gebruiken bij een review.
Niet bijvoeren.
Staatsbosbeheer Werken aan een diverser gebied met een hogere biodiversiteit
waarde en dus een hogere kwaliteit.
Halfopen landschap creëren voor (weide) vogels.
Vroeg-reactief beheer
Bescherming van de bossen.
Huidig beheer Oostvaardersplassen?
Aantallen grote grazers: 500 edelherten, 600 heckrunderen + edelherten.
Edelherten: afschot, grotendeels naar de slacht.
Heckrunderen: afschot, naar distructie.
Konikpaarden: slacht (na vangst) of verplaatsing.
Plan provincie Flevoland om er een dynamisch en verassend landschap van te maken
door middel van:
Vogels (reservaat) voorop te stellen
Een kleinere populatie grote grazers waardoor een diverser en gelaagd landschap
ontstaat, waar meer ruimte is voor een grotere biodiversiteit in het gebied
Een moeras reset, minder open water.
Beschutting voor grote grazers met behulp van successie
Totaalbeeld park Nieuw land -> samenvoegen met het Markermeer, de
Markerwadden en de Lepelaarse plassen -> daar is een fluctueel managementplan
voor nodig.
Taak 7: Laat ze maar verhongeren
Wat is dierwelzijn en welke invalshoeken zijn er?
Dierwelzijn is het voldoen aan de behoeftes van dieren en de zorg voor hun fysieke en
mentale gezondheid. Dit is onder andere afhankelijk van het aanpassingsvermogen van
het dier.
Er zijn veel verschillende definities van wat dierwelzijn precies is omdat dit heel
persoonlijk, en daarmee persoon afhankelijk is. Er wordt vooral veel waarde gehecht aan
de drie aspecten: (mentale en fysieke) gezondheid, natuurlijk gedrag en emotie/gevoel.
Er zijn twee verschillende invalshoeken binnen de ethiek.
Mensgerichte ethiek
Instrumentele visie, dieren zijn objecten ten behoeve van de mens. Vooral vroeger.
Diergerichte ethiek
Niet-instrumentele visie, intrinsieke (eigen) waarde voor het dier, waarde toekennen
aan het dier. Vooral nu, omdat mensen veel hechter met dieren leven, ook als
huisdieren.
Fysieke status (fitness), mentale status (gevoel), naturelness (telos).
Wat zijn de 5 vrijheden?
Er zijn voor de intensieve veehouderij vijf vrijheden voor dieren opgesteld, waar boeren
zich aan moeten houden. Om zo een zo goed mogelijke leefomgeving te kunnen
garanderen.
1. Vrij van honger en dorst.
2. Vrij van fysiek ongemak.
3. Vrij van pijn, verwonding en ziekte.
4. Vrij om natuurlijk gedrag te vertonen.
5. Vrij van angst en stress.
Hoe meetje dierwelzijn?
Om dierwelzijn te meten, kun je gebruik maken van de vijf vrijheden en van de Welfare
Quality System. De WQS zijn 12 welzijnscriteria gebaseerd op de vijf vrijheden. De
categorieën zijn: huisvesting, voeding, gezondheid en gedrag.
- Goede voeding
Afwezigheid van chronische honger of
overvoeding
Juiste voedingssamenstelling
Afwezigheid van langdurige dorst
- Goede huisvesting
Comfortabel klimaat
Bewegingsvrijheid
Omgevingsverrijking
Comfortabel liggen en rusten
- Goede gezondheid
Afwezigheid van verwondingen
Afwezigheid van ziektes
Afwezigheid van ongemak door ingrepen en handelingen
- Normaal gedrag
Expressie van sociaal gedrag
Expressie van ander soort specifiek gedrag
Positieve emotionele toestand
Goede mens-dier relatie
,Wetten en regelgeving gehouden dieren.
In de wet dieren staan algemene regels over hoe dieren gehouden en verzorgd moeten
worden. Daarnaast staan er specifieke regels voor productie dieren, bedrijfsmatige
opvang, fokken en verkoop van huisdieren.
- De intrinsieke waarde van dieren zijn vastgelegd, het zijn dus dieren met gevoel en
geen objecten.
- Algemene zorgplicht
- Verbod op dierenmishandeling
- Heel veel regels omtrent; huisvesting, verzorgingsnormen, slachten, vervoeren,
diervoeding, medische ingrepen en medicatie gebruik.
- Het is een kaderwet en dus fluctueel.
Artikel 2a – intrinsieke (eigen) waarde toekennen aan het dier.
Wetten en regelgeving wilde dieren.
Wet natuurbescherming:
Bescherming van natuurgebieden, soorten en bos. Vervangt natuurbescherming ’s wet,
de boswet en de flora- en fauna wet. Beschermt aan de hand van N2000
instandhoudingsdoelstellingen. Geeft aan dat dieren in theorie nergens voor gebruikt
mogen worden, tenzij dit voor onderzoek/jacht (als beheertype) is. Geeft ook een
zorgplicht, dieren alleen doden om lijden te voorkomen/te stoppen. De wet verbied het
doden, vangen en verstoren van de wilde dieren. De zorgplicht houd in dat de dieren zo
min mogelijk (onnatuurlijk) mogen lijden.
Grote grazers
In de Oostvaardersplassen worden de grote grazers gezien als wilde dieren omdat hun
voorouders meer dan 30 jaar geleden zijn uitgezet. Daarnaast hebben gehouden dieren
meestal een oormerk.
Europese wetgeving
Vogelrichtlijn: beschermplicht voor alle in het wild levende vogels die in het gebied
broeden.
Habitatrichtlijn: bescherming van diersoorten.
De lidstaten kunnen dit verder zelf invullen.
Nederlandse wetgeving: hier valt de Wet Natuurbescherming onder.
Wat is density/populatiedichtheid en hoe meet je het?
Het aantal individuen die zich in een begrensd gebied bevinden. De grootste factoren
van de populatie grootte zijn: geboorte, immigratie, emigratie en de dood.
Dp = N/A
- Dp = Populatie dichtheid
- N = Populatie grootte
- A = Totale oppervlakte
Wat is dispersie en hoe meet je het?
Dispersie is een actieve of passieve verplaatsing in de zoektocht
naar een beter habitat.
Clumped: op plekken waar voedsel in overmaat is.
Uniform: zo goed mogelijk verdeeld.
Random: net hoe het uitkomt.
De dispersie van weergegeven worden in een S/J curve.
, Wat is draagkracht/populatieplafond en hoe meet je het?
De maximale populatiegrootte die een gebied aankan, dit is afhankelijk van het
voedselaanbod. Meetbaar met behulp van geboorte- en sterfte cijfer.
Wat is het doel van Natura 2000 gebied de Oostvaardersplassen?
Een moerasgebied wat als vogelreservaat kan fungeren. Met verschillende
instandhoudingsdoelstellingen. Het is de bedoeling het gebied in stand te houden én
verder te ontwikkelen.
- Foerageergebied
- Slaap/rustplaats voor vogels.
Wat is de rol van ICMO1, ICMO2, Commissie van Geel en Staatsbosbeheer met
betrekking tot grote grazers?
ICMO 1 Wil beter management met betrekking tot registratie.
Wil meer beschutting.
Meer reactief beheer (doden van lijdende dieren).
ICMO 2 Vroeg reactief beheer om lijden te voorkomen.
Optimaliseren van welzijn met behulp van beschutting, etc.
Commissie van Beschutting creëren door aanplanting bossen en struiken.
Geel Reduceren tot 1500 grazers.
In 2018 reset 1100 dieren.
Na reset vroeg-reactief beheer.
Beheer fluctueel houden.
Monitorgegevens gebruiken bij een review.
Niet bijvoeren.
Staatsbosbeheer Werken aan een diverser gebied met een hogere biodiversiteit
waarde en dus een hogere kwaliteit.
Halfopen landschap creëren voor (weide) vogels.
Vroeg-reactief beheer
Bescherming van de bossen.
Huidig beheer Oostvaardersplassen?
Aantallen grote grazers: 500 edelherten, 600 heckrunderen + edelherten.
Edelherten: afschot, grotendeels naar de slacht.
Heckrunderen: afschot, naar distructie.
Konikpaarden: slacht (na vangst) of verplaatsing.
Plan provincie Flevoland om er een dynamisch en verassend landschap van te maken
door middel van:
Vogels (reservaat) voorop te stellen
Een kleinere populatie grote grazers waardoor een diverser en gelaagd landschap
ontstaat, waar meer ruimte is voor een grotere biodiversiteit in het gebied
Een moeras reset, minder open water.
Beschutting voor grote grazers met behulp van successie
Totaalbeeld park Nieuw land -> samenvoegen met het Markermeer, de
Markerwadden en de Lepelaarse plassen -> daar is een fluctueel managementplan
voor nodig.
