HOOFDSTUK 1
1.1
1991 boek De wereld van Sofie, Jostein Gaarder uit Noorwegen.
De 15-jarige Sofie Amundsen krijgt plots brieven van onbekende schrijver. Brief 1: Wie ben jij?
Brief 2: Waar komt de aarde vandaan? Sofie kan hier geeen bevredigend antwoord op geven.
Voor het eerst denkt ze dat je niet ‘zomaar’ kunt leven zonder je ooit eens af te vragen waar
alles vandaan komt. De onbekende schrijver moedigt Sofie aan om te blijven nadenken en zegt:
‘Het enige wat we nodig hebben om goede filosofen te worden, is het vermogen ons te
verwonderen.’ Brief 3 is langer, het gaat o.a. over de vraag wie we zijn, waarom we leven en
wat er belangrijk is in het leven.
Waar kom ik vandaan? Wie ben ik? Waar ga ik heen? Mensen hebben dit zich altijd al
afgevraagd.
Het vermogen van de mens om zich te verwonderen laat de mens anders kijken naar de wereld
om hen heen, waardoor hij meer ziet dan het gewone. Het roept verwondering op en dagelijkse
feiten worden ‘wondere feiten’.
Een ander uniek menselijk vermogen: het gebruik van taal.
M.b.v. taal kan de mens aan anderen duidelijk maken wat hij denkt of voelt, welke plannen hij
heeft, hoe hij de wereld ziet, of wat hij van het leven verwacht.
Door dit taalvermogen kon de mens zich ontiwkkelen tot een cultuurscheppend wezen; dit i.t.t.
andere levende wezens.
1.2
3 levensvragen tot op heden: Waar kom ik vandaan? Wie ben ik? Waar ga ik heen?. Leveren
nog steeds nieuwe antwoorden op.
Deze antwoorden kunnen worden gegeven en toegelicht in een letterlijke, obectieve taal van de
feiten.
Wetenschap → letterlijke taal
Godsdienst → figuurlijke taal
De letterlijke taal van de feiten
Letterlijk gebruik van taal => de taal die ons feiten meedeelt
=> informatieve, zakelijke taal, de taal van de logica, objectieve informatie.
Wetenschappers maken gebruik van letterlijke taal binnen hun vakgebied.
Deze taal is helder en eenduidig.
Doel: Controleerbare en bewijsbare feiten weergeven.
, De figuurlijke taal van de verbeelding
Verbeeldende taal => het uiten van gevoel => ‘taal van het hart’
In teksten en religies vaak gebruik van beeldspraak (bv. metaforen/symbolen/leven na de dood).
Niet alles heirvan is concreet en zintuiglijk waarneembaar.
Bij het vertellen van religieuze ervaringen gaat het veel meer om het oproepen van gevoelens
en voorstellingen, dan om het meedelen van controleerbare feiten.
Bij gebruik van religieuze taal is het belangrijk om de contect te begrijpen en daardoor de
gesproken/geschreven woorden juist te verstaan.
In een religieuze context gebruiken mensen, ook voor het aangeven van feiten en concrete
verschijnselen,een ‘andere taal’ met een andere, eigen betekenis. Binnen deze taal kunnen
bepaalde woorden voor de één betekenisvol zijn, maar voor een ander niet.
HOOFDSTUK 2 (blz. 15 t/m 21)
2.1
Neanderthalers hadden al een voorstelling over ’iets aan de andere zijde van de dood’. →
Aannemen door opgravingen van gezin die waren ritueel begraven in Les Eyzies, Dordogne.
Gebruiksvoorwerpen die erbij in het grafj lagen wijzen hier ook op.
Ze waren verspreid over het hele zuiden van Europa tussen 150.000 en 30.000 v.c.j.
Ongeveer 350.000 jaar geleden zijn ze uitgestorven en kwamen er andere mensen wonen
vanuit Afrika => de Cro-magnon-mensen. => zijn de directe voorouders van huidige mens.
Komst Cro-magnon-mensen → explosieve toename van prehistorische kusntuitingen
(rotstekeningen in rood, zwart en geel).
Rotstekeningen is ook een vroege vorm van communicatie.
De ontwikkeling van taal als communicatiemiddel was een ware revolutie in de geschiedenis
van de mensheid. Mens is het enige wezen met een gesproken en geschreven taal.
Taal → gedachten/ideeën vormgeven, onder woorden brengen en delen → ontstaan mytische
verhalen
In alle culturen en religies komen mythen voor → vertellen over ontstaan van de aarde,
wisseling seizoenen, dood, straf etc.
In mythen 3 fundamentele levensvragen: Waar komen wij vandaan? Waarom zijn wij hier? Waar
gaan wij heen?
2.2
Geloof in hiernamaals zal de mens in de prehistorie vertrouwen en troost hebben gegeven om
met de dood om te gaan. Dachten toen dat alles een uiting was van goden. Ook de dood en
straf, daarom eerbiedig en onderdanig gedragen tegenover de goden. En via bepaalde rituelen
hun gunst zien te winnen.
1.1
1991 boek De wereld van Sofie, Jostein Gaarder uit Noorwegen.
De 15-jarige Sofie Amundsen krijgt plots brieven van onbekende schrijver. Brief 1: Wie ben jij?
Brief 2: Waar komt de aarde vandaan? Sofie kan hier geeen bevredigend antwoord op geven.
Voor het eerst denkt ze dat je niet ‘zomaar’ kunt leven zonder je ooit eens af te vragen waar
alles vandaan komt. De onbekende schrijver moedigt Sofie aan om te blijven nadenken en zegt:
‘Het enige wat we nodig hebben om goede filosofen te worden, is het vermogen ons te
verwonderen.’ Brief 3 is langer, het gaat o.a. over de vraag wie we zijn, waarom we leven en
wat er belangrijk is in het leven.
Waar kom ik vandaan? Wie ben ik? Waar ga ik heen? Mensen hebben dit zich altijd al
afgevraagd.
Het vermogen van de mens om zich te verwonderen laat de mens anders kijken naar de wereld
om hen heen, waardoor hij meer ziet dan het gewone. Het roept verwondering op en dagelijkse
feiten worden ‘wondere feiten’.
Een ander uniek menselijk vermogen: het gebruik van taal.
M.b.v. taal kan de mens aan anderen duidelijk maken wat hij denkt of voelt, welke plannen hij
heeft, hoe hij de wereld ziet, of wat hij van het leven verwacht.
Door dit taalvermogen kon de mens zich ontiwkkelen tot een cultuurscheppend wezen; dit i.t.t.
andere levende wezens.
1.2
3 levensvragen tot op heden: Waar kom ik vandaan? Wie ben ik? Waar ga ik heen?. Leveren
nog steeds nieuwe antwoorden op.
Deze antwoorden kunnen worden gegeven en toegelicht in een letterlijke, obectieve taal van de
feiten.
Wetenschap → letterlijke taal
Godsdienst → figuurlijke taal
De letterlijke taal van de feiten
Letterlijk gebruik van taal => de taal die ons feiten meedeelt
=> informatieve, zakelijke taal, de taal van de logica, objectieve informatie.
Wetenschappers maken gebruik van letterlijke taal binnen hun vakgebied.
Deze taal is helder en eenduidig.
Doel: Controleerbare en bewijsbare feiten weergeven.
, De figuurlijke taal van de verbeelding
Verbeeldende taal => het uiten van gevoel => ‘taal van het hart’
In teksten en religies vaak gebruik van beeldspraak (bv. metaforen/symbolen/leven na de dood).
Niet alles heirvan is concreet en zintuiglijk waarneembaar.
Bij het vertellen van religieuze ervaringen gaat het veel meer om het oproepen van gevoelens
en voorstellingen, dan om het meedelen van controleerbare feiten.
Bij gebruik van religieuze taal is het belangrijk om de contect te begrijpen en daardoor de
gesproken/geschreven woorden juist te verstaan.
In een religieuze context gebruiken mensen, ook voor het aangeven van feiten en concrete
verschijnselen,een ‘andere taal’ met een andere, eigen betekenis. Binnen deze taal kunnen
bepaalde woorden voor de één betekenisvol zijn, maar voor een ander niet.
HOOFDSTUK 2 (blz. 15 t/m 21)
2.1
Neanderthalers hadden al een voorstelling over ’iets aan de andere zijde van de dood’. →
Aannemen door opgravingen van gezin die waren ritueel begraven in Les Eyzies, Dordogne.
Gebruiksvoorwerpen die erbij in het grafj lagen wijzen hier ook op.
Ze waren verspreid over het hele zuiden van Europa tussen 150.000 en 30.000 v.c.j.
Ongeveer 350.000 jaar geleden zijn ze uitgestorven en kwamen er andere mensen wonen
vanuit Afrika => de Cro-magnon-mensen. => zijn de directe voorouders van huidige mens.
Komst Cro-magnon-mensen → explosieve toename van prehistorische kusntuitingen
(rotstekeningen in rood, zwart en geel).
Rotstekeningen is ook een vroege vorm van communicatie.
De ontwikkeling van taal als communicatiemiddel was een ware revolutie in de geschiedenis
van de mensheid. Mens is het enige wezen met een gesproken en geschreven taal.
Taal → gedachten/ideeën vormgeven, onder woorden brengen en delen → ontstaan mytische
verhalen
In alle culturen en religies komen mythen voor → vertellen over ontstaan van de aarde,
wisseling seizoenen, dood, straf etc.
In mythen 3 fundamentele levensvragen: Waar komen wij vandaan? Waarom zijn wij hier? Waar
gaan wij heen?
2.2
Geloof in hiernamaals zal de mens in de prehistorie vertrouwen en troost hebben gegeven om
met de dood om te gaan. Dachten toen dat alles een uiting was van goden. Ook de dood en
straf, daarom eerbiedig en onderdanig gedragen tegenover de goden. En via bepaalde rituelen
hun gunst zien te winnen.
