Basisboek interne communicatie
Hoofdstuk 1. Context van interne communicatie
Paragraaf 1.1 Verschillende soorten organisaties.
Organisatie --> doelrealiserende samenwerkingsverbanden tussen mensen. ‘Een afspraak over hoe
een samenwerkingsverband is gerealiseerd’. Zijn opzettelijk in het leven geroepen.
Reorganisatie --> Wanneer de afspraak voor het samenwerkingsverband wordt herzien en
veranderd.
Actorenanalyse --> een werkvorm waarin een groep mensen uitgenodigd wordt om actief aan de
slag te gaan met een vraag.
Organisaties zitten in een netwerk met andere organisaties, en zijn daarin afhankelijk van elkaar.
Paragraaf 1.2 Wat gebeurt er nou werkelijk in een organisatie?
Expliciete/zichtbare organisatie --> de formele functies ten opzichte van elkaar, de afgesproken
organisatie.
Impliciete/onzichtbare organisatie --> de informele functies en communicatie, ongeschreven
organisatie.
Verborgen regels --> gewoontepatronen over iets wat wel en niet mag in de omgang met elkaar, en
wat wel en niet gezegd kan worden. Het zijn onbewuste drijfveren.
Het is belangrijk om ongeschreven regels te kennen want:
• Helpen overleven en succes te hebben.
• Behoeden voor het nemen van formele maatregelen die worden tegengewerkt door de
ongeschreven regels.
• Ze hebben een voorspellende waarde voor wat er in een organisatie wel of niet slaagt.
, Hoofdstuk 2. Communicatie in organisaties
Paragraaf 2.1 Naar een beter communicatiemodel
Informatieve communicatie model --> een lineair transport van een boodschap van een zender naar
een ontvanger.
Relationele communicatie model --> Bij communicatie in een situatie staat de productie van een
boodschap centraal. Er is een wederzijdse invloed op de boodschap vanuit zowel zender als
ontvanger.
Informeren --> eenrichtingsverkeer, boodschap gaat van zender naar ontvanger.
Communiceren --> tweerichtingsverkeer, zender en ontvanger wisselen van rol en reageren op
elkaars boodschap.
Paragraaf 2.2 Definitie van communicatie.
Communicatie --> de productie, uitwisseling en betekenisgeving van boodschappen tussen mensen,
die plaatsvinden binnen een context van informationele, relationele en situationele factoren, met als
doel elkaar te beïnvloeden.
Paragraaf 2.3 Definitie van interne communicatie
Interne communicatie --> een proces van continue uitwisseling van boodschappen en de
betekenisgeving daarvan tussen personen die beroepshalve betrokken zijn bij de organisatie.
Kernaspecten van bovenstaande beschrijving
1. ‘continue uitwisseling van boodschappen’: dit heeft betrekking op de overdracht en doorstroming
van informatie binnen de organisatie.
2. ‘en de betekenisgeving daarvan’: de boodschappenuitwisseling is betekenisvol.
3. ‘een proces (…) tussen personen’: dit verwijst naar de interactie en samenwerking tussen mensen.
4. ‘die beroepshalve betrokken zijn bij de organisatie’: iedereen die in verbinding staat met de
organisatie.
Paragraaf 2.4 Verwarring over interne communicatie
Veelvoorkomende misvattingen over interne communicatie
1. Interne communicatie is het inzetten van communicatiemiddelen.
2. Interne communicatie is te regisseren.
3. De afdeling communicatie is verantwoordelijk voor de interne communicatie.
4. Iedereen weet wat er van hem/haar wordt verwacht in interne communicatie.
5. Iedereen is van nature in staat om zijn haar communicatierol goed te vervullen.
Hoofdstuk 1. Context van interne communicatie
Paragraaf 1.1 Verschillende soorten organisaties.
Organisatie --> doelrealiserende samenwerkingsverbanden tussen mensen. ‘Een afspraak over hoe
een samenwerkingsverband is gerealiseerd’. Zijn opzettelijk in het leven geroepen.
Reorganisatie --> Wanneer de afspraak voor het samenwerkingsverband wordt herzien en
veranderd.
Actorenanalyse --> een werkvorm waarin een groep mensen uitgenodigd wordt om actief aan de
slag te gaan met een vraag.
Organisaties zitten in een netwerk met andere organisaties, en zijn daarin afhankelijk van elkaar.
Paragraaf 1.2 Wat gebeurt er nou werkelijk in een organisatie?
Expliciete/zichtbare organisatie --> de formele functies ten opzichte van elkaar, de afgesproken
organisatie.
Impliciete/onzichtbare organisatie --> de informele functies en communicatie, ongeschreven
organisatie.
Verborgen regels --> gewoontepatronen over iets wat wel en niet mag in de omgang met elkaar, en
wat wel en niet gezegd kan worden. Het zijn onbewuste drijfveren.
Het is belangrijk om ongeschreven regels te kennen want:
• Helpen overleven en succes te hebben.
• Behoeden voor het nemen van formele maatregelen die worden tegengewerkt door de
ongeschreven regels.
• Ze hebben een voorspellende waarde voor wat er in een organisatie wel of niet slaagt.
, Hoofdstuk 2. Communicatie in organisaties
Paragraaf 2.1 Naar een beter communicatiemodel
Informatieve communicatie model --> een lineair transport van een boodschap van een zender naar
een ontvanger.
Relationele communicatie model --> Bij communicatie in een situatie staat de productie van een
boodschap centraal. Er is een wederzijdse invloed op de boodschap vanuit zowel zender als
ontvanger.
Informeren --> eenrichtingsverkeer, boodschap gaat van zender naar ontvanger.
Communiceren --> tweerichtingsverkeer, zender en ontvanger wisselen van rol en reageren op
elkaars boodschap.
Paragraaf 2.2 Definitie van communicatie.
Communicatie --> de productie, uitwisseling en betekenisgeving van boodschappen tussen mensen,
die plaatsvinden binnen een context van informationele, relationele en situationele factoren, met als
doel elkaar te beïnvloeden.
Paragraaf 2.3 Definitie van interne communicatie
Interne communicatie --> een proces van continue uitwisseling van boodschappen en de
betekenisgeving daarvan tussen personen die beroepshalve betrokken zijn bij de organisatie.
Kernaspecten van bovenstaande beschrijving
1. ‘continue uitwisseling van boodschappen’: dit heeft betrekking op de overdracht en doorstroming
van informatie binnen de organisatie.
2. ‘en de betekenisgeving daarvan’: de boodschappenuitwisseling is betekenisvol.
3. ‘een proces (…) tussen personen’: dit verwijst naar de interactie en samenwerking tussen mensen.
4. ‘die beroepshalve betrokken zijn bij de organisatie’: iedereen die in verbinding staat met de
organisatie.
Paragraaf 2.4 Verwarring over interne communicatie
Veelvoorkomende misvattingen over interne communicatie
1. Interne communicatie is het inzetten van communicatiemiddelen.
2. Interne communicatie is te regisseren.
3. De afdeling communicatie is verantwoordelijk voor de interne communicatie.
4. Iedereen weet wat er van hem/haar wordt verwacht in interne communicatie.
5. Iedereen is van nature in staat om zijn haar communicatierol goed te vervullen.
