Strafrecht 2
Samenvatting
Hoofdstuk 5
Poging en voorbereiding:
Plan voorbereiding poging voltooiing
Poging:
Artikel 45 lid 1 Sr
- Misdrijf
(of het in het tweede boek staat)
- Voornemen van dader
(handelingen moeten aan te merken zijn als een begin van uitvoering, opzet of niet)
bloot opzet/ opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn/ voorwaardelijk opzet
- Begin van uitvoering, gedraging die naar uiterlijke verschijningsvorm gericht is op het
voltooien van een misdrijf (Cito-criterium)
Voor de poging is het vereist dat het voornemen van de dader zich heeft geopenbaard door
een beging van uitvoering.
Voornemen=poging
Twee theorieën met betrekking tot het begin van uitvoering:
- Subjectieve theorie:
De nadruk ligt op de intentie van de dader. Hier is er al sprake van uitvoering indien
er handelingen worden verricht waaruit blijkt dat men naar voltooiing van het
misdrijf streeft.
VB: Albert zijn vrouw gaat vreemd met Berend, Albert wilt het vermoorden en wilt
hem opwachten bij het park waar Berend zijn hond altijd uitlaat. Toevallig is Berend
ziek en komt niet opdagen en wordt dus niet vermoord.
- Objectieve theorie:
Bij deze theorie moet de gedraging daadwerkelijk een begin vormen van voltooiing
van het misdrijf. In bovenstaande voorbeeld is er in objectieve zin nog geen sprake
van poging tot moord omdat er geen sprake is van een beging van uitvoering.
VB: Albert wacht achter boom in park op Berend. Albert wilt op hem schieten maar
mist Berend.
Het Cito-criterium:
Het geldende criterium voor begin van uitvoering:
- Een gedraging naar uiterlijke verschijningsvorm beschouwd moet worden beschouwd
als te zijn gericht op de voltooiing van een misdrijf.
Het gaat bij het criterium van ‘uiterlijke verschijningsvorm’ dus niet zozeer om wat er
ter plekke zichtbaar is, maar om hetgeen achteraf objectief vaststelbaar is. het gaat
niet om het zien maar om het weten.
,Verschil absoluut ondeugdelijke poging en relatief ondeugdelijke poging:
- De absoluut ondeugdelijke poging verschilt van de relatief ondeugdelijke poging in het feit
dat bij de absoluut ondeugdelijke poging maakt het gebruikte middel of het object het
slagen van de poging in alle gevallen onmogelijk. Bij de relatief ondeugdelijke poging is het
middel of het object in principe – onder normale omstandigheden - geschikt om te komen
tot voltooiing, maar door min of meer toevallige omstandigheden blijft die voltooiing uit.
Consequentie van dit verschil:
Een absoluut ondeugdelijke poging is niet strafbaar. Een relatief ondeugdelijke poging is
daarentegen een strafbare poging.
Voorbereiding:
Artikel 46 lid 1 Sr
- Misdrijf
(of het in het tweede boek staat)
- Een of meer van de limitatief omschreven voorbereidingsmiddelen en -handelingen:
Middelen:
o Voorwerpen
o Stoffen
o Informatiedragers
o Ruimten
o Vervoermiddelen
Handelingen:
o Verwerven
o Vervaardigen
o Invoeren
o Doorvoeren
o Uitvoeren
o Voorhanden hebben
- Opzet:
o Opzet op de criminele bestemming (bestemd tot het aangaan) van het
gebezigde
o Opzet op het misdrijf waarop de voorbereiding toeziet (uiteindelijke
gronddelict)
Er is pas sprake van voorbereiding wanneer de zaken die in het artikel worden genoemd,
bestemd zijn tot het begaan van het misdrijf.
Het onderscheid tussen poging en voorbereiding:
Het belangrijkste verschil tussen voorbereiding en poging is dat volgend het
pogingscriterium de gedraging gericht moet zijn op voltooiing. Dat kun je zo interpreteren
dat de dader in de pogingsfase niet meer zo ver af is van de daadwerkelijke realisering van
het strafbare feit. Men moet zich afvragen of er concrete gevaarzetting bestaat.
, Wanneer de dader zijn poging vrijwillig opgeeft, is hij niet strafbaar:
Vrijwillige terugtred:
Artikel 46b Sr
- Poging
Art. 45 lid 1 Sr
- Bestaat indien het misdrijf niet is voltooid
- Tengevolge van omstandigheden
- Van de wil
- Van de dader afhankelijk
Het komt erop neer dat terugtred vrijwillig te noemen is, indien het besluit om niet verder te
gaan met de uitvoering wordt genomen op grond van nieuwe afweging van dezelfde
(externe) omstandigheden.
Van ‘de wil van de dader afhankelijk’ in de zin van de wet is dus geen sprake als die wil tot
stand komt onder invloed van (voor de dader) nieuwe externe factoren die min of meer
dwingen de poging te staken.
VB: wanneer inbreker sirenes hoort en daardoor stopt met inbreken, is er geen sprake van
vrijwillige terugtred. Maar wanneer iemand wilt inbreken maar kinderen hoort zingen, moet
denken zijn eigen jeugd, en daardoor besluit te stoppen is er wel sprake van vrijwillige
terugtred.
3 gradaties van opzet:
1. Opzet met bedoeling/bloot opzet:
o Het enig doel of streven van de dader is in dat geval het verrichten van de
strafbare handeling. Willens en wetens handelen.
2. Opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn:
o De dader heeft een bepaald doel voor ogen, maar hij weet dat het
noodzakelijk is een bepaald, niet primair beoogd, gevolg in het leven te
roepen om dat doel te bereiken.
3. Voorwaardelijk opzet:
o Bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat het strafbare gevolg
intreedt.
Samenvatting
Hoofdstuk 5
Poging en voorbereiding:
Plan voorbereiding poging voltooiing
Poging:
Artikel 45 lid 1 Sr
- Misdrijf
(of het in het tweede boek staat)
- Voornemen van dader
(handelingen moeten aan te merken zijn als een begin van uitvoering, opzet of niet)
bloot opzet/ opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn/ voorwaardelijk opzet
- Begin van uitvoering, gedraging die naar uiterlijke verschijningsvorm gericht is op het
voltooien van een misdrijf (Cito-criterium)
Voor de poging is het vereist dat het voornemen van de dader zich heeft geopenbaard door
een beging van uitvoering.
Voornemen=poging
Twee theorieën met betrekking tot het begin van uitvoering:
- Subjectieve theorie:
De nadruk ligt op de intentie van de dader. Hier is er al sprake van uitvoering indien
er handelingen worden verricht waaruit blijkt dat men naar voltooiing van het
misdrijf streeft.
VB: Albert zijn vrouw gaat vreemd met Berend, Albert wilt het vermoorden en wilt
hem opwachten bij het park waar Berend zijn hond altijd uitlaat. Toevallig is Berend
ziek en komt niet opdagen en wordt dus niet vermoord.
- Objectieve theorie:
Bij deze theorie moet de gedraging daadwerkelijk een begin vormen van voltooiing
van het misdrijf. In bovenstaande voorbeeld is er in objectieve zin nog geen sprake
van poging tot moord omdat er geen sprake is van een beging van uitvoering.
VB: Albert wacht achter boom in park op Berend. Albert wilt op hem schieten maar
mist Berend.
Het Cito-criterium:
Het geldende criterium voor begin van uitvoering:
- Een gedraging naar uiterlijke verschijningsvorm beschouwd moet worden beschouwd
als te zijn gericht op de voltooiing van een misdrijf.
Het gaat bij het criterium van ‘uiterlijke verschijningsvorm’ dus niet zozeer om wat er
ter plekke zichtbaar is, maar om hetgeen achteraf objectief vaststelbaar is. het gaat
niet om het zien maar om het weten.
,Verschil absoluut ondeugdelijke poging en relatief ondeugdelijke poging:
- De absoluut ondeugdelijke poging verschilt van de relatief ondeugdelijke poging in het feit
dat bij de absoluut ondeugdelijke poging maakt het gebruikte middel of het object het
slagen van de poging in alle gevallen onmogelijk. Bij de relatief ondeugdelijke poging is het
middel of het object in principe – onder normale omstandigheden - geschikt om te komen
tot voltooiing, maar door min of meer toevallige omstandigheden blijft die voltooiing uit.
Consequentie van dit verschil:
Een absoluut ondeugdelijke poging is niet strafbaar. Een relatief ondeugdelijke poging is
daarentegen een strafbare poging.
Voorbereiding:
Artikel 46 lid 1 Sr
- Misdrijf
(of het in het tweede boek staat)
- Een of meer van de limitatief omschreven voorbereidingsmiddelen en -handelingen:
Middelen:
o Voorwerpen
o Stoffen
o Informatiedragers
o Ruimten
o Vervoermiddelen
Handelingen:
o Verwerven
o Vervaardigen
o Invoeren
o Doorvoeren
o Uitvoeren
o Voorhanden hebben
- Opzet:
o Opzet op de criminele bestemming (bestemd tot het aangaan) van het
gebezigde
o Opzet op het misdrijf waarop de voorbereiding toeziet (uiteindelijke
gronddelict)
Er is pas sprake van voorbereiding wanneer de zaken die in het artikel worden genoemd,
bestemd zijn tot het begaan van het misdrijf.
Het onderscheid tussen poging en voorbereiding:
Het belangrijkste verschil tussen voorbereiding en poging is dat volgend het
pogingscriterium de gedraging gericht moet zijn op voltooiing. Dat kun je zo interpreteren
dat de dader in de pogingsfase niet meer zo ver af is van de daadwerkelijke realisering van
het strafbare feit. Men moet zich afvragen of er concrete gevaarzetting bestaat.
, Wanneer de dader zijn poging vrijwillig opgeeft, is hij niet strafbaar:
Vrijwillige terugtred:
Artikel 46b Sr
- Poging
Art. 45 lid 1 Sr
- Bestaat indien het misdrijf niet is voltooid
- Tengevolge van omstandigheden
- Van de wil
- Van de dader afhankelijk
Het komt erop neer dat terugtred vrijwillig te noemen is, indien het besluit om niet verder te
gaan met de uitvoering wordt genomen op grond van nieuwe afweging van dezelfde
(externe) omstandigheden.
Van ‘de wil van de dader afhankelijk’ in de zin van de wet is dus geen sprake als die wil tot
stand komt onder invloed van (voor de dader) nieuwe externe factoren die min of meer
dwingen de poging te staken.
VB: wanneer inbreker sirenes hoort en daardoor stopt met inbreken, is er geen sprake van
vrijwillige terugtred. Maar wanneer iemand wilt inbreken maar kinderen hoort zingen, moet
denken zijn eigen jeugd, en daardoor besluit te stoppen is er wel sprake van vrijwillige
terugtred.
3 gradaties van opzet:
1. Opzet met bedoeling/bloot opzet:
o Het enig doel of streven van de dader is in dat geval het verrichten van de
strafbare handeling. Willens en wetens handelen.
2. Opzet met noodzakelijkheidsbewustzijn:
o De dader heeft een bepaald doel voor ogen, maar hij weet dat het
noodzakelijk is een bepaald, niet primair beoogd, gevolg in het leven te
roepen om dat doel te bereiken.
3. Voorwaardelijk opzet:
o Bewust aanvaarden van de aanmerkelijke kans dat het strafbare gevolg
intreedt.
