ASSUMPTIES
H9: KRUISTABELLEN
Chi-Kwadraat toets
- Data = absolute frequenties
- Min 2 mutueel exclusieve categorieën
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
- F (e) elke cel > 5
Fisher-exact toets: assumpties Chi-kwadraat geschonden – wanneer f(e) elke cel < 5 – gecorrigeerde,
meer nauwkeurige p-waarde (bij 2x2 kruistabellen)
Mc Nemar-toets (= chi-kwadraat bij afhankelijke steekproeven)
- Twee nominale variabelen met slechts twee verschillende waarden, voor beide variabelen
exact hetzelfde
- Groepen zijn afhankelijk van elkaar
H10: TWEE GEMIDDELDEN VERGELIJKEN
Onafhankelijke T-toets
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, precies 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
- Normaliteit = afhankelijke variabele binnen elke groep is normaal verdeeld (of CLS: n>100)
- Homogeniteit varianties = gelijke varianties van afhankelijke variabele in elke groep
o LEVENE toets
o H0: Varianties van alle groepen zijn gelijk
o α = 0.05 bij Levene!
o Significante p-waarde (p < α ) H0 = onwaar: homogeniteit niet OK
Welch t-toets = equal variances not assumed
o P > α : homogeniteit OK
Gewone onafhankelijke T- toets = equal variances assumed
Mann-Whitney toets (= non-parametrisch alternatief onafhankelijke t-toets)
- Afhankelijke variabele = ordinaal of metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, max 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
Afhankelijke T-toets
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, max 2 groepen
- Afhankelijke groepen onderzoekseenheden
1
, - Normaliteit = het verschil tussen de meetmomenten van afhankelijke variabele is normaal
verdeeld (of CLS: n>100)
Wilcoxon Rangteken toets (= non-parametrisch alternatief afhankelijke t-toets)
- Afhankelijke variabele = ordinaal of metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, max 2 groepen
- Afhankelijke groepen onderzoekseenheden
T-toets voor één steekproef
- Variabele = metrisch
- Normaliteit = variabele is normaal verdeeld (of CLS: n>100)
H11: TWEE OF MEER GEMIDDELDEN
VERGELIJKEN
ANOVA = Analysis of Variance
ANCOVA = Analysis of Covariance
One-way independent ANOVA
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, min 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
- Normaliteit = afhankelijke variabele binnen elke groep is normaal verdeeld (of CLS: n>100)
- Homogeniteit = gelijke varianties van de afhankelijke variabele voor elke groep
o LEVENE toets
o H0: Varianties van alle groepen zijn gelijk
o Indien p < α : H0 onwaar
Assumptie 5 niet voldaan
Geen alternatieve parametrische toets beschikbaar zoals bij t-toets!
Overschakelen naar non-parametrisch alternatief: Kruskal-Wallis
Kruskal-Wallis toets (= non-parametrisch alternatief one-way independent ANOVA)
- Afhankelijke variabele = metrisch of ordinaal
- Onafhankelijke variabele = categorisch, min 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
One-way repeated measures ANOVA
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, min 2 categorieën
- Afhankelijke groepen onderzoekseenheden
- Normaliteit = afhankelijke variabele normaal verdeeld (of CLS: n>100)
- Sfericiteit = varianties van de verschillen tussen de meetmomenten zijn gelijk (pas vanaf 3
meetmomenten mogelijk)
o Mauchly toets ( Mauchly’s Test of Spherity)
2
H9: KRUISTABELLEN
Chi-Kwadraat toets
- Data = absolute frequenties
- Min 2 mutueel exclusieve categorieën
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
- F (e) elke cel > 5
Fisher-exact toets: assumpties Chi-kwadraat geschonden – wanneer f(e) elke cel < 5 – gecorrigeerde,
meer nauwkeurige p-waarde (bij 2x2 kruistabellen)
Mc Nemar-toets (= chi-kwadraat bij afhankelijke steekproeven)
- Twee nominale variabelen met slechts twee verschillende waarden, voor beide variabelen
exact hetzelfde
- Groepen zijn afhankelijk van elkaar
H10: TWEE GEMIDDELDEN VERGELIJKEN
Onafhankelijke T-toets
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, precies 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
- Normaliteit = afhankelijke variabele binnen elke groep is normaal verdeeld (of CLS: n>100)
- Homogeniteit varianties = gelijke varianties van afhankelijke variabele in elke groep
o LEVENE toets
o H0: Varianties van alle groepen zijn gelijk
o α = 0.05 bij Levene!
o Significante p-waarde (p < α ) H0 = onwaar: homogeniteit niet OK
Welch t-toets = equal variances not assumed
o P > α : homogeniteit OK
Gewone onafhankelijke T- toets = equal variances assumed
Mann-Whitney toets (= non-parametrisch alternatief onafhankelijke t-toets)
- Afhankelijke variabele = ordinaal of metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, max 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
Afhankelijke T-toets
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, max 2 groepen
- Afhankelijke groepen onderzoekseenheden
1
, - Normaliteit = het verschil tussen de meetmomenten van afhankelijke variabele is normaal
verdeeld (of CLS: n>100)
Wilcoxon Rangteken toets (= non-parametrisch alternatief afhankelijke t-toets)
- Afhankelijke variabele = ordinaal of metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, max 2 groepen
- Afhankelijke groepen onderzoekseenheden
T-toets voor één steekproef
- Variabele = metrisch
- Normaliteit = variabele is normaal verdeeld (of CLS: n>100)
H11: TWEE OF MEER GEMIDDELDEN
VERGELIJKEN
ANOVA = Analysis of Variance
ANCOVA = Analysis of Covariance
One-way independent ANOVA
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, min 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
- Normaliteit = afhankelijke variabele binnen elke groep is normaal verdeeld (of CLS: n>100)
- Homogeniteit = gelijke varianties van de afhankelijke variabele voor elke groep
o LEVENE toets
o H0: Varianties van alle groepen zijn gelijk
o Indien p < α : H0 onwaar
Assumptie 5 niet voldaan
Geen alternatieve parametrische toets beschikbaar zoals bij t-toets!
Overschakelen naar non-parametrisch alternatief: Kruskal-Wallis
Kruskal-Wallis toets (= non-parametrisch alternatief one-way independent ANOVA)
- Afhankelijke variabele = metrisch of ordinaal
- Onafhankelijke variabele = categorisch, min 2 groepen
- Onafhankelijke groepen onderzoekseenheden
One-way repeated measures ANOVA
- Afhankelijke variabele = metrisch
- Onafhankelijke variabele = categorisch, min 2 categorieën
- Afhankelijke groepen onderzoekseenheden
- Normaliteit = afhankelijke variabele normaal verdeeld (of CLS: n>100)
- Sfericiteit = varianties van de verschillen tussen de meetmomenten zijn gelijk (pas vanaf 3
meetmomenten mogelijk)
o Mauchly toets ( Mauchly’s Test of Spherity)
2