Probleem 14: Wie zijn onze landgenoten?
Leerdoelen:
- Welke bevolkingsgroepen zijn er in NL?
- Wat is de migratiegeschiedenis van de verschillende bevolkingsgroepen?
- Hoe staat het met de sociale status van migrantengroepen in NL?
- Hoe zit het allochtoon zijn in elkaar?
o Eerste en tweede generatie.
- Wie zijn Harkness en Super?
Bronnen:
- Eldering (2010) – H2: Allochtonen in Nederland.
- Eldering (2010) – H3: Theoretisch kader.
- Artikel Gijsberts en Lubbers (2013).
- Artikel Dourleijn en Dagevos (2011).
- Artikel Gijsberts et al. (2011).
- Artikel Gijsberts en Dagevos (2010).
- Artikel Nicolaas (2011).
- Artikel Leerkes (2012).
Leestips:
- Demografisch = 1e drie leerdoelen.
- Theorie Agnes en Super.
- Schema = voor het eerste deel.
Artikel Gijsberts en Lubbers (2013) alleen lezen: samenvatting en conclusie (p. 9-19).
Onderzoek onder Polen en Bulgaren kort na migratie
Polen vs. Bulgarije:
- De Poolse groep vormt veruit de grootste groep migranten die jaarlijks NL binnenkomt, ook in
vergelijking met niet-westerse groepen.
- Migranten uit Bulgarije vormen in omvang de tweede groep.
Dit artikel:
- In deze studie rapporteren we over de leefsituatie van de Poolse en Bulgaarse migranten vlak na
hun migratie naar NL en bekijken we de kenmerken van degenen die binnenkomen.
- We vergelijken de situatie vóór migratie in het land van herkomst (bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt)
met die na migratie in Nederland.
- Dit artikel is gebaseerd op een onderzoek gehouden eind 2010/begin 2011 onder migranten uit
Polen en Bulgarije die zich in 2009 of 2010 in NL in het bevolkingsregister inschreven.
o In totaal zijn circa 800 Polen geïnterviewd en circa 400 Bulgaren.
Hoeveel Polen en Bulgaren zijn er in Nederland?
In Nederland verblijven naar schatting tussen de 160.000 en 180.000 Polen en tussen de 34.000 en
44.000 Bulgaren (cijfers over 2010).
- Polen kunnen zich al sinds 2004 zonder verblijfsvergunning in Nederland vestigen en hebben sinds
2007 geen tewerkstellingsvergunning meer nodig. Bulgaren kunnen zich sinds 2007 vrij vestigen,
maar hebben momenteel nog wel een tewerkstellingsvergunning nodig (tot 1 januari 2014).
- Volgens meest recente schattingen staat het merendeel (77%) van de Polen die in NL verblijven
geregistreerd (in de GBA=bevolkingsregister of WNB=werknemerbestand). Onder de Bulgaren is
een minderheid geregistreerd (36%).
- Het huidige onderzoek is alleen gehouden onder ingeschrevenen in het bevolkingsregister, is
moeilijk te beantwoorden. Dus het is moeilijk om een nauwkeurig beeld te hebben over de Poolse
en Bulgaarse migranten.
1
, Wie komen er naar Nederland?
- Polen: Polen die recentelijk naar NL zijn gekomen, komen vaakst uit de zuidwestelijke regio’s van
Polen die grenzen aan Tsjechië ze komen via uitzendbureaus naar NL.
- Bulgaren: veel van hen komen uit het midden en noorden van Bulgarije, waar een grote Turkse
minderheid woont. De helft van onze respondenten valt binnen de Turks-Bulgaarse groep, is etnisch
Turk en spreekt zowel Bulgaars als Turks dit is een duidelijke oververtegenwoordiging ten
opzichte van het aandeel Turkse Bulgaren in Bulgarije zelf (circa 10%) en is waarschijnlijk een
gevolg van de aanwezigheid van een grote Turkse gemeenschap in NL. De Turkse Bulgaren
werken in NL vaak voor Turks-Nederlandse werkgevers.
o De overige recent gemigreerde Bulgaren zijn etnisch Bulgaar. Etnische Bulgaren komen vaak
uit het westen van Bulgarije, uit (de regio rondom) Sofia.
Waarom komen Polen en Bulgaren naar NL?
- Bij vergelijking met Turken zien we dat Turken vaker voor gezinsmotieven naar NL gekomen zijn
dan de Poolse en Bulgaarse migranten.
- Het merendeel van de recent gemigreerde Polen en Bulgaren is voor werk naar NL gekomen
(respectievelijk 80% en 64%), een kleiner deel vanwege gezinsredenen (respectievelijk 14% en
20%).
o Groot deel van de arbeidsmigranten is vrouw (circa 44% van alle arbeidsmigranten).
- Een kwart van de Bulgaren is voor studie naar Nederland gekomen vooral de etnische Bulgaren.
Het aandeel studiemigranten onder de Polen is te verwaarlozen.
Leeftijd, geslacht en gezin:
- Leeftijd: De migranten uit Polen en Bulgarije zijn meest jong: driekwart is jonger dan 36 jaar. Circa
18% is tussen de 36 en 45 jaar en 10% is tussen de 46 en 60 jaar oud.
- Geslacht: vanuit Polen komen evenveel vrouwen als mannen naar NL. Migranten uit Bulgarije zijn
vaker vrouw komt door de Bulgaarse studiemigranten, die vaker vrouw zijn.
- Gezin: van de pas gemigreerde Polen woont bijna de helft hier met partner en/of kinderen; vande
recent binnengekomen Bulgaren die niet voor studie zijn gekomen, is dat ruim 40%.
o De aanwezigheid van partner en kinderen in NL is belangrijke indicatie voor langer verblijf in
NL.
o Overigens heeft ook een aanzienlijk deel van zowel de Polen als de Bulgaren kinderen in het
land van herkomst wonen. Een op de vijf Polen en een op de vier Bulgaren heeft kinderen in
Polen c.q. Bulgarije. In meerderheid zijn dit minderjarige kinderen. Met name de
Bulgaarsemigranten hebben vaak jonge kinderen in Bulgarije wonen.
Opleidingsniveau:
Er is een groot verschil in opleidingsniveau tussen de recent gemigreerde Polen en Bulgaren.
- Het merendeel van de Poolse jongvolwassenen (tussen de 20 en 35 jaar) die nog niet zo lang in NL
zijn, heeft een opleiding voltooid op het niveau van een startkwalificatie voor de NL arbeidsmarkt.
Vrouwen zijn daarbij hoger opgeleid dan de mannen.
- Recent gemigreerde Bulgaren zijn daarentegen overwegend laagopgeleid. Dit geldt met name voor
Turkse Bulgaren.
o 1 op de 3 heeft in Bulgarije niet meer dan basisonderwijs genoten en slechts 17% van de
jongvolwassenen van etnisch Turkse origine beschikt over het niveau van een startkwalificatie.
Van de etnische Bulgaren heeft circa de helft het niveau van een startkwalificatie. Dit is
vergelijkbaar met de recent gemigreerde Turken.
o Opleidingsniveau van de Bulgaren die naar NL komen, is lager dan opleidingsniveau in
Bulgarije zelf. Er komt dus duidelijk een selectie van lager opgeleide Bulgaren naar NL. Daar
staat tegenover dat er ook een aanzienlijke groep Bulgaarse studiemigranten naar NL is
gekomen om hier in het hoger onderwijs te studeren (waarschijnlijk veelal in Engelstalige
opleidingen).
Hoe gaat het in Nederland in de eerste periode na migratie?
Het hebben van een baan in NL (groot verschil tussen Polen en Bulgaren):
- Polen: 84% van de recent gemigreerde Polen heeft een baan in Nederland.
- Bulgarije: van de Turks-Bulgaarse migranten werkt 47% na migratie in NL, van de etnische
Bulgaren 59% (de studiemigranten niet meegerekend).
2
Leerdoelen:
- Welke bevolkingsgroepen zijn er in NL?
- Wat is de migratiegeschiedenis van de verschillende bevolkingsgroepen?
- Hoe staat het met de sociale status van migrantengroepen in NL?
- Hoe zit het allochtoon zijn in elkaar?
o Eerste en tweede generatie.
- Wie zijn Harkness en Super?
Bronnen:
- Eldering (2010) – H2: Allochtonen in Nederland.
- Eldering (2010) – H3: Theoretisch kader.
- Artikel Gijsberts en Lubbers (2013).
- Artikel Dourleijn en Dagevos (2011).
- Artikel Gijsberts et al. (2011).
- Artikel Gijsberts en Dagevos (2010).
- Artikel Nicolaas (2011).
- Artikel Leerkes (2012).
Leestips:
- Demografisch = 1e drie leerdoelen.
- Theorie Agnes en Super.
- Schema = voor het eerste deel.
Artikel Gijsberts en Lubbers (2013) alleen lezen: samenvatting en conclusie (p. 9-19).
Onderzoek onder Polen en Bulgaren kort na migratie
Polen vs. Bulgarije:
- De Poolse groep vormt veruit de grootste groep migranten die jaarlijks NL binnenkomt, ook in
vergelijking met niet-westerse groepen.
- Migranten uit Bulgarije vormen in omvang de tweede groep.
Dit artikel:
- In deze studie rapporteren we over de leefsituatie van de Poolse en Bulgaarse migranten vlak na
hun migratie naar NL en bekijken we de kenmerken van degenen die binnenkomen.
- We vergelijken de situatie vóór migratie in het land van herkomst (bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt)
met die na migratie in Nederland.
- Dit artikel is gebaseerd op een onderzoek gehouden eind 2010/begin 2011 onder migranten uit
Polen en Bulgarije die zich in 2009 of 2010 in NL in het bevolkingsregister inschreven.
o In totaal zijn circa 800 Polen geïnterviewd en circa 400 Bulgaren.
Hoeveel Polen en Bulgaren zijn er in Nederland?
In Nederland verblijven naar schatting tussen de 160.000 en 180.000 Polen en tussen de 34.000 en
44.000 Bulgaren (cijfers over 2010).
- Polen kunnen zich al sinds 2004 zonder verblijfsvergunning in Nederland vestigen en hebben sinds
2007 geen tewerkstellingsvergunning meer nodig. Bulgaren kunnen zich sinds 2007 vrij vestigen,
maar hebben momenteel nog wel een tewerkstellingsvergunning nodig (tot 1 januari 2014).
- Volgens meest recente schattingen staat het merendeel (77%) van de Polen die in NL verblijven
geregistreerd (in de GBA=bevolkingsregister of WNB=werknemerbestand). Onder de Bulgaren is
een minderheid geregistreerd (36%).
- Het huidige onderzoek is alleen gehouden onder ingeschrevenen in het bevolkingsregister, is
moeilijk te beantwoorden. Dus het is moeilijk om een nauwkeurig beeld te hebben over de Poolse
en Bulgaarse migranten.
1
, Wie komen er naar Nederland?
- Polen: Polen die recentelijk naar NL zijn gekomen, komen vaakst uit de zuidwestelijke regio’s van
Polen die grenzen aan Tsjechië ze komen via uitzendbureaus naar NL.
- Bulgaren: veel van hen komen uit het midden en noorden van Bulgarije, waar een grote Turkse
minderheid woont. De helft van onze respondenten valt binnen de Turks-Bulgaarse groep, is etnisch
Turk en spreekt zowel Bulgaars als Turks dit is een duidelijke oververtegenwoordiging ten
opzichte van het aandeel Turkse Bulgaren in Bulgarije zelf (circa 10%) en is waarschijnlijk een
gevolg van de aanwezigheid van een grote Turkse gemeenschap in NL. De Turkse Bulgaren
werken in NL vaak voor Turks-Nederlandse werkgevers.
o De overige recent gemigreerde Bulgaren zijn etnisch Bulgaar. Etnische Bulgaren komen vaak
uit het westen van Bulgarije, uit (de regio rondom) Sofia.
Waarom komen Polen en Bulgaren naar NL?
- Bij vergelijking met Turken zien we dat Turken vaker voor gezinsmotieven naar NL gekomen zijn
dan de Poolse en Bulgaarse migranten.
- Het merendeel van de recent gemigreerde Polen en Bulgaren is voor werk naar NL gekomen
(respectievelijk 80% en 64%), een kleiner deel vanwege gezinsredenen (respectievelijk 14% en
20%).
o Groot deel van de arbeidsmigranten is vrouw (circa 44% van alle arbeidsmigranten).
- Een kwart van de Bulgaren is voor studie naar Nederland gekomen vooral de etnische Bulgaren.
Het aandeel studiemigranten onder de Polen is te verwaarlozen.
Leeftijd, geslacht en gezin:
- Leeftijd: De migranten uit Polen en Bulgarije zijn meest jong: driekwart is jonger dan 36 jaar. Circa
18% is tussen de 36 en 45 jaar en 10% is tussen de 46 en 60 jaar oud.
- Geslacht: vanuit Polen komen evenveel vrouwen als mannen naar NL. Migranten uit Bulgarije zijn
vaker vrouw komt door de Bulgaarse studiemigranten, die vaker vrouw zijn.
- Gezin: van de pas gemigreerde Polen woont bijna de helft hier met partner en/of kinderen; vande
recent binnengekomen Bulgaren die niet voor studie zijn gekomen, is dat ruim 40%.
o De aanwezigheid van partner en kinderen in NL is belangrijke indicatie voor langer verblijf in
NL.
o Overigens heeft ook een aanzienlijk deel van zowel de Polen als de Bulgaren kinderen in het
land van herkomst wonen. Een op de vijf Polen en een op de vier Bulgaren heeft kinderen in
Polen c.q. Bulgarije. In meerderheid zijn dit minderjarige kinderen. Met name de
Bulgaarsemigranten hebben vaak jonge kinderen in Bulgarije wonen.
Opleidingsniveau:
Er is een groot verschil in opleidingsniveau tussen de recent gemigreerde Polen en Bulgaren.
- Het merendeel van de Poolse jongvolwassenen (tussen de 20 en 35 jaar) die nog niet zo lang in NL
zijn, heeft een opleiding voltooid op het niveau van een startkwalificatie voor de NL arbeidsmarkt.
Vrouwen zijn daarbij hoger opgeleid dan de mannen.
- Recent gemigreerde Bulgaren zijn daarentegen overwegend laagopgeleid. Dit geldt met name voor
Turkse Bulgaren.
o 1 op de 3 heeft in Bulgarije niet meer dan basisonderwijs genoten en slechts 17% van de
jongvolwassenen van etnisch Turkse origine beschikt over het niveau van een startkwalificatie.
Van de etnische Bulgaren heeft circa de helft het niveau van een startkwalificatie. Dit is
vergelijkbaar met de recent gemigreerde Turken.
o Opleidingsniveau van de Bulgaren die naar NL komen, is lager dan opleidingsniveau in
Bulgarije zelf. Er komt dus duidelijk een selectie van lager opgeleide Bulgaren naar NL. Daar
staat tegenover dat er ook een aanzienlijke groep Bulgaarse studiemigranten naar NL is
gekomen om hier in het hoger onderwijs te studeren (waarschijnlijk veelal in Engelstalige
opleidingen).
Hoe gaat het in Nederland in de eerste periode na migratie?
Het hebben van een baan in NL (groot verschil tussen Polen en Bulgaren):
- Polen: 84% van de recent gemigreerde Polen heeft een baan in Nederland.
- Bulgarije: van de Turks-Bulgaarse migranten werkt 47% na migratie in NL, van de etnische
Bulgaren 59% (de studiemigranten niet meegerekend).
2
