Een lerende organisatie is een organisatie die voortdurend anticiperend reageert op de veranderingen
in de wereld. De bureaucratie die onze welvaart heeft gebracht is te langzaam. Organisaties moeten
continue meebewegen…. Mensen moeten bewegen…
Hoofdstuk 4: Nieuwe werkelijkheden
Bureaucratie: Scheiding denken en doen, scheiding subject (ontwerp) en object (uitvoering). Denken
staat boven doen.
Bureaucratie is een organisatiestructuur die gekenmerkt wordt door aan regels onderheven
procedures, verdeling van verantwoordelijkheid, hiërarchie en onpersoonlijke relaties.
De bureaucratie verdwijnt door:
De markt verandert sturing door vraag. Dienstverlening wordt steeds belangrijker.
Het werk verandert professionalisering. Uitvoerend werk verdwijnt door robotisering,
computers en lage lonen landen. Positie van de denker: zelf verantwoordelijk voor
uitvoering, klant- en relatiegericht.
Het tempo verandert de versnelling. Levenscycli producten kleiner, de ontwikkeltijd
korter, nieuwe technologie. Tempo bepaalt succes.
Kennis maken verandert co-creatie. Sociaal constructivisme (post-modern): mensen in
interactie met elkaar creëren betekenis. Definiëring van de werkelijkheid is een sociaal
proces. Is iemand een terrorist of een vrijheidsstrijder.
De mens verandert zelfsturing. Individualisering ‘ik-tijdperk’. Tot 1950 was er verzuiling
en solidariteit en verbondenheid. Nu is er vooral sprake van zelfkennis en privacy. De relatie
tussen werkgever en werknemer verandert.
Dit zijn 5 belangrijke trends waarom organisaties zo snel moeten leren (een lerende organisatie zijn)
Risico’s van het verdwijnen van de bureaucratie
Interne harmonie in gevaar
Eigenbelang regeert
Discontinuïteit (allemaal dezelfde kant uit) kan in gevaar komen door vertakking (allemaal
een andere richting in).
Van behouden en beheersen (meer van hetzelfde) (positioneel organiseren, machinale denken,
belerend systeem, bureaucratie)
Naar… Verandering (vraaggestuurd, professionalisering, zelfsturing)
Tempo van verandering (Bezinnen na handelen, samenwerking in gedeelde onzekerheid) Sociaal
constructionisme (samen en interactie met betrokkenen, betekenis creëren) In samenspraak iets
creëren.
ROL HRD: Mensen leren omgaan met de versnelling en gedragsverandering. Lastig in praktijk