GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
DEEL VOLWASSENENPSYCHIATRIE
,Inhoud
Hoofdstuk 1: vermaatschappelijking van zorg..........................................................................................................1
1.1 Inldieding.........................................................................................................................................................1
1.2 Historiek..........................................................................................................................................................2
1.3 Vermaatschappelijking van de zorg................................................................................................................3
1.3.1 Omschrijving.............................................................................................................................................3
1.3.2 Factoren die een rol hebben gespeeld in de vermaatschappelijking van zorg........................................3
Hoofdstuk 2: herstel ondersteunende zorg en ervaringsdeskundigheid..................................................................6
2.1 Herstelzorg en ervaringsdeskundigheid..........................................................................................................6
2.2 Definitie van herstel volgens Anthony (niet vanbuiten leren)........................................................................7
2.3 Fasen van herstel.............................................................................................................................................7
2.3.1 Stabiliteitsfase..........................................................................................................................................7
2.3.2 heroriëntatiefase......................................................................................................................................8
2.3.3 re-integratiefase.......................................................................................................................................8
2.3 herstel ondersteunende zorg..........................................................................................................................9
2.3.1 Vergelijking...............................................................................................................................................9
2.3.2 De hulpverlener binnen de hersel ondersteunende zorg (basishouding)...............................................9
(2.3.3 Herstel ondersteunend.........................................................................................................................10
2.3.4 Ervaringsdeskundigheid.........................................................................................................................10
Hoofdstuk 3: Het Stress -kwetsbaarheid model.....................................................................................................10
3.1 Inleiding.........................................................................................................................................................10
3.2 Draaglast en draagkracht..............................................................................................................................11
3.2.1 Draagkracht en draaglast.......................................................................................................................11
3.2.2 Interventies............................................................................................................................................12
3.3 Stress – kwetsbaarheid model......................................................................................................................12
3.3.1 De balkmetafoor.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 4: Interpersoonlijke vaardigheidstraining van Goldstein......................................................................15
4.1 Inleiding.........................................................................................................................................................15
4.2 Kenmerken van de training...........................................................................................................................16
4.3 Vaardigheden................................................................................................................................................16
4.3.1 Toepassingsvaardigheden......................................................................................................................17
4.4 Hoofdcomponenten......................................................................................................................................17
4.4.1 Modeling................................................................................................................................................17
4.4.2 gedragsoefening/ rollenspel/ role-taking training.................................................................................17
, 4.4.3 Bekrachtiging..........................................................................................................................................17
4.4.4 Transfertraining (generalisatie)..............................................................................................................18
4.5 Verloop en werkwijze....................................................................................................................................18
4.5.1 De trainingsruimte.................................................................................................................................18
4.5.2 De introductie.........................................................................................................................................18
4.5.3 Verloop van de training..........................................................................................................................18
4.6 Toepassing.....................................................................................................................................................19
Hoofdstuk 5: De Liberman modules........................................................................................................................19
5.1 Algemeen.......................................................................................................................................................19
5.1.1 SRH = systematisch rehabilitatiegericht handelen.................................................................................19
5.2 Inleiding.........................................................................................................................................................20
5.3 Situering........................................................................................................................................................20
5.4 Doel...............................................................................................................................................................20
5.4.1 Doelgroep...............................................................................................................................................21
5.5 De modules....................................................................................................................................................21
5.5.1 Eerste module: omgaan met psychotische symptomen........................................................................21
5.5.2 Tweede module: omgaan met anti-psychotische medicatie.................................................................22
5.5.3 Derde module : omgaan met vrije tijd...................................................................................................22
5.5.4 Vierde module: omgaan met verslaving................................................................................................23
5.5.5 Vijfde module : omgaan met werk.........................................................................................................23
5.5.6 Zesde module: omgaan met sociale relaties en intimiteit.....................................................................24
Hoofdstuk 6: Interning in België – een stand van zaken.........................................................................................25
6.1 Inleiding.........................................................................................................................................................25
6.1.1 Interning: een sfeerbeeld.......................................................................................................................25
6.2 Begrippen......................................................................................................................................................26
6.3 Definitie interning.........................................................................................................................................28
6.4 Wetgeving.....................................................................................................................................................29
6.4.1 Wetgeving rond interning (beknopt).....................................................................................................29
6.5 Risicoprofiel...................................................................................................................................................30
6.5 Voorzieningen...............................................................................................................................................31
6.6 Behandeling...................................................................................................................................................32
Hoofdstuk 7: Burn out in de zorg............................................................................................................................34
7.1 De hemel valt op je hoofd.............................................................................................................................34
7.1.1 Wat verstaan we onder psychosociaal welzijn......................................................................................34
7.1.2 Probleeldefiniëring.................................................................................................................................34
, 7.1.3 kern van burn-out..................................................................................................................................34
7.1.4 Differentiaaldiagnose.............................................................................................................................35
7.1.5 Nieuwe definitie van burn-out (KUL).....................................................................................................35
7.1.6 Ontstaangeschiedenis van stress: een drietrapsraket...........................................................................35
7.1.7 Alarmsignalen van een burn-out............................................................................................................36
7.1.8 Van stress naar Burn-out: het stresscontinuüm....................................................................................36
7.1.9 Vier vissies over stress (44)....................................................................................................................37
7.1.10 Wat heet stress?...................................................................................................................................43
7.1.11 Samengevat: Stress is complex............................................................................................................45
7.1.12 Heb jij een burn-outprofiel?.................................................................................................................45
7.1.13 Focus op je persoonlijkheid..................................................................................................................46
7.1.14 De valkuil van het perfectionisme........................................................................................................47
7.1.15 Burn-out in cijfers?...............................................................................................................................48
7.1.16 Tot slot: is burn-out een modeverschijnsel..........................................................................................48
7.2 Op eigen kracht.............................................................................................................................................49
7.2.1 Valse Vrijheid..........................................................................................................................................49
7.2.2 Zorgverleners opgelet!...........................................................................................................................50
7.2.3 Beter voorkomen dan genezen (primaire preventie)............................................................................52
7.2.4 Als je van een burn-out wilt genezen.....................................................................................................68
7.2.5 Tot slot....................................................................................................................................................71
7.3 Wat wordt het morggen (5 puntjes kennen)................................................................................................71
7.3.1 Een waarschuwing voor dreigend gevaar..............................................................................................71
7.3.2 Een teken des tijds (!!!)..........................................................................................................................72
7.3.3 Het probleem met de zorg.....................................................................................................................78
7.3.4 Burn-out heeft een maatschappelijke kern...........................................................................................79
7.3.5 Het kan iedereen overkomen.................................................................................................................80
7.3.6 Hoe pakken we de toekomst aan?.........................................................................................................83
7.3.7 Tot slot: Alle hens aan dek.....................................................................................................................85
DEEL VOLWASSENENPSYCHIATRIE
,Inhoud
Hoofdstuk 1: vermaatschappelijking van zorg..........................................................................................................1
1.1 Inldieding.........................................................................................................................................................1
1.2 Historiek..........................................................................................................................................................2
1.3 Vermaatschappelijking van de zorg................................................................................................................3
1.3.1 Omschrijving.............................................................................................................................................3
1.3.2 Factoren die een rol hebben gespeeld in de vermaatschappelijking van zorg........................................3
Hoofdstuk 2: herstel ondersteunende zorg en ervaringsdeskundigheid..................................................................6
2.1 Herstelzorg en ervaringsdeskundigheid..........................................................................................................6
2.2 Definitie van herstel volgens Anthony (niet vanbuiten leren)........................................................................7
2.3 Fasen van herstel.............................................................................................................................................7
2.3.1 Stabiliteitsfase..........................................................................................................................................7
2.3.2 heroriëntatiefase......................................................................................................................................8
2.3.3 re-integratiefase.......................................................................................................................................8
2.3 herstel ondersteunende zorg..........................................................................................................................9
2.3.1 Vergelijking...............................................................................................................................................9
2.3.2 De hulpverlener binnen de hersel ondersteunende zorg (basishouding)...............................................9
(2.3.3 Herstel ondersteunend.........................................................................................................................10
2.3.4 Ervaringsdeskundigheid.........................................................................................................................10
Hoofdstuk 3: Het Stress -kwetsbaarheid model.....................................................................................................10
3.1 Inleiding.........................................................................................................................................................10
3.2 Draaglast en draagkracht..............................................................................................................................11
3.2.1 Draagkracht en draaglast.......................................................................................................................11
3.2.2 Interventies............................................................................................................................................12
3.3 Stress – kwetsbaarheid model......................................................................................................................12
3.3.1 De balkmetafoor.....................................................................................................................................13
Hoofdstuk 4: Interpersoonlijke vaardigheidstraining van Goldstein......................................................................15
4.1 Inleiding.........................................................................................................................................................15
4.2 Kenmerken van de training...........................................................................................................................16
4.3 Vaardigheden................................................................................................................................................16
4.3.1 Toepassingsvaardigheden......................................................................................................................17
4.4 Hoofdcomponenten......................................................................................................................................17
4.4.1 Modeling................................................................................................................................................17
4.4.2 gedragsoefening/ rollenspel/ role-taking training.................................................................................17
, 4.4.3 Bekrachtiging..........................................................................................................................................17
4.4.4 Transfertraining (generalisatie)..............................................................................................................18
4.5 Verloop en werkwijze....................................................................................................................................18
4.5.1 De trainingsruimte.................................................................................................................................18
4.5.2 De introductie.........................................................................................................................................18
4.5.3 Verloop van de training..........................................................................................................................18
4.6 Toepassing.....................................................................................................................................................19
Hoofdstuk 5: De Liberman modules........................................................................................................................19
5.1 Algemeen.......................................................................................................................................................19
5.1.1 SRH = systematisch rehabilitatiegericht handelen.................................................................................19
5.2 Inleiding.........................................................................................................................................................20
5.3 Situering........................................................................................................................................................20
5.4 Doel...............................................................................................................................................................20
5.4.1 Doelgroep...............................................................................................................................................21
5.5 De modules....................................................................................................................................................21
5.5.1 Eerste module: omgaan met psychotische symptomen........................................................................21
5.5.2 Tweede module: omgaan met anti-psychotische medicatie.................................................................22
5.5.3 Derde module : omgaan met vrije tijd...................................................................................................22
5.5.4 Vierde module: omgaan met verslaving................................................................................................23
5.5.5 Vijfde module : omgaan met werk.........................................................................................................23
5.5.6 Zesde module: omgaan met sociale relaties en intimiteit.....................................................................24
Hoofdstuk 6: Interning in België – een stand van zaken.........................................................................................25
6.1 Inleiding.........................................................................................................................................................25
6.1.1 Interning: een sfeerbeeld.......................................................................................................................25
6.2 Begrippen......................................................................................................................................................26
6.3 Definitie interning.........................................................................................................................................28
6.4 Wetgeving.....................................................................................................................................................29
6.4.1 Wetgeving rond interning (beknopt).....................................................................................................29
6.5 Risicoprofiel...................................................................................................................................................30
6.5 Voorzieningen...............................................................................................................................................31
6.6 Behandeling...................................................................................................................................................32
Hoofdstuk 7: Burn out in de zorg............................................................................................................................34
7.1 De hemel valt op je hoofd.............................................................................................................................34
7.1.1 Wat verstaan we onder psychosociaal welzijn......................................................................................34
7.1.2 Probleeldefiniëring.................................................................................................................................34
, 7.1.3 kern van burn-out..................................................................................................................................34
7.1.4 Differentiaaldiagnose.............................................................................................................................35
7.1.5 Nieuwe definitie van burn-out (KUL).....................................................................................................35
7.1.6 Ontstaangeschiedenis van stress: een drietrapsraket...........................................................................35
7.1.7 Alarmsignalen van een burn-out............................................................................................................36
7.1.8 Van stress naar Burn-out: het stresscontinuüm....................................................................................36
7.1.9 Vier vissies over stress (44)....................................................................................................................37
7.1.10 Wat heet stress?...................................................................................................................................43
7.1.11 Samengevat: Stress is complex............................................................................................................45
7.1.12 Heb jij een burn-outprofiel?.................................................................................................................45
7.1.13 Focus op je persoonlijkheid..................................................................................................................46
7.1.14 De valkuil van het perfectionisme........................................................................................................47
7.1.15 Burn-out in cijfers?...............................................................................................................................48
7.1.16 Tot slot: is burn-out een modeverschijnsel..........................................................................................48
7.2 Op eigen kracht.............................................................................................................................................49
7.2.1 Valse Vrijheid..........................................................................................................................................49
7.2.2 Zorgverleners opgelet!...........................................................................................................................50
7.2.3 Beter voorkomen dan genezen (primaire preventie)............................................................................52
7.2.4 Als je van een burn-out wilt genezen.....................................................................................................68
7.2.5 Tot slot....................................................................................................................................................71
7.3 Wat wordt het morggen (5 puntjes kennen)................................................................................................71
7.3.1 Een waarschuwing voor dreigend gevaar..............................................................................................71
7.3.2 Een teken des tijds (!!!)..........................................................................................................................72
7.3.3 Het probleem met de zorg.....................................................................................................................78
7.3.4 Burn-out heeft een maatschappelijke kern...........................................................................................79
7.3.5 Het kan iedereen overkomen.................................................................................................................80
7.3.6 Hoe pakken we de toekomst aan?.........................................................................................................83
7.3.7 Tot slot: Alle hens aan dek.....................................................................................................................85