GEÏNTEGREERDE BEHANDELPLANNING IN DE
ORTHODONTIE
PROF. WILLEMS ; 2022-2023
BASIS ORTHODONTISCHE PRINCIPES
HERHALING
AFWIJKINGEN TUSSEN DE TANDENBOGEN
KLASSE I KLASSE II KLASSE III
Klasse II/1: bovenfront abnormaal naar vestibulair
geïnclineerd. Kan gepaard gaan me
onderlipinterpositie (onderlip tussen beiden
fronten) en met openliprelatie en/of
lipincompetentie (lippen zijn niet gesloten)
Klasse II/2: twee of meer BST naar palataal
geïnclineerd. Gaat altijd gepaard met gesloten
liprelatie.
DOORBRAAKTIJDEN DEFINITIEVE TANDEN
1
,ORTHODONTISCHE DIAGNOSE
1. MEDISCH BELANGRIJKE GEGEVENS
- Enkel de elementen waar men constant op moet letten.
- Voorbeeld: hartafwijkingen, hemofilie, allergie voor nikkel of kunsthars, diabetes, dentaal trauma, syndroom van Down,
hemifaciale microsomie, cleidocraniale dysplasie, …
2. EXTRA-ORALE KENMERKEN
- Afwijkingen in vorm gelaat en kaakrelatie indien duidelijk aanwezig
- Voorbeeld: incompetente lippen, profiel, asymmetrisch verloop van faciale middellijn, afwijking midlijn BK, gummy smile,
mondademhaling, lip- of gehemeltespleet, gezichtsindeling, cleidocraniale dysplasie …
3. SKELETALE RELATIE EN APICAL AREAS
- Relatie tussen BK en OK: neutro-relatie, disto-relatie of mesio-relatie.
- In sagittale zin: prognathie of retrognathie van OK en/of BK
- In verticale zin: infragnathie, supragnathie van OK en/of BK
- In transversale zin: endognathie (transversale deficiëntie maxilla), exognathie (transversale exces maxilla).
- Grootte apical areas: voorste, middelste, achterste: bv. klein middelste gedeelte van de apicale area in de BK
4. OCCLUSIE
- In sagittale zin: neutro-occlusie, disto-occlusie, mesio-occlusie.
- In verticale zin: open/diepe beet, infra/supra occlusie.
- In transversale zin: midlijn shift, kruisbeten, schaarbeten, buitenbeten, middellijnafwijking, dwangbeet.
- Stabiele occlusie: neutro-occlusie en disto-occlusie (1 PMB); mesio-occlusie is geen stabiele occlusie
5. INDIVIDUELE TANDMALPOSITIES EN TANDAFWIJKINGEN
- Afwijkingen in tandpositie, tandinclinatie, hoeveelheid (agenesie en surnummeraire), size.
- Geïmpacteerde of geankyloseerde tanden indien deze normaal al doorgebroken zouden moeten zijn.
- Afwijkende positie van een groep van tanden (niet individuele tanden)
- ALD > 4 mm: crowding/spacing
- TSD > 2 mm
6. FUNCTIONELE KENMERKEN
Functionele stoornissen:
− Occlusie- en articulatiestoornissen
− Kaakgewrichtsafwijkingen: habituele luxatie, crepitaties, knappen …
− Afwijkende tongpositie: interpositie + locatie.
− Abnormale gewoonten: duimzuigen, vingerzuigen, bruxisme …
− Afwijkende lippositie en spieren: mentalis habit, onderlipinterpositie, hoge liplijn, grote tong, hyperactieve tong.
− Spraakafwijkingen: sigmatisme (de “S” kan niet correct uitgesproken worden).
− Ademhalingsstoornissen: habituele mondademhaling, belemmerde neusdoorgankelijkheid.
Functionele occlusiestoornissen:
− Dwangbeet links of rechts: protraal/ventraal of dorsaal.
− Sunday bite (onderkaak wordt meer naar ventraal gehouden dan de centrale occlusie)
2
,EXA: BESPREEK ORTHODONTISCHE DIAGNOSE EN BEHANDELPLAN
→ Kort samengevat voor casussen:
3
, ORTHODONTISCHE BEHANDELING
3 aspecten:
A. Stabiliteit
B. Functie
C. Esthetiek
Behandeling:
• Je kan aan de hand van de drie puntjes dan drie vragen opstellen:
(Wens van patiënt: kijken naar de motivatie van de patiënt)
1. Is er nog groei?
2. Is er voldoende ruimte, ja of nee?
→ Indicatie extractie: extreme crowding, prominente fronttanden, camouflage kaakdiscrepanties.
3. Prognose: waar wil je naar toe met een behandeling?
→ Ga je in NO, MO of DO eindigen?
GROEI KLASSE I KLASSE II KLASSE III
JA Uitneembare apparatuur Functionele apparatuur Functionele apparatuur
En/of
Vaste apparatuur
NEE Uitneembare apparatuur Chirurgie Chirurgie
En/of Of Of
Vaste apparatuur Extracties in de BK Extracties in de OK
3 FA MOETEN WE KENNEN:
- Andresen apparaat (gesloten FA) → goed bij mondademhaling
- Van Beek activator → 2 buitenarmen die in de kunsthars zijn ingebed. Heeft het buitengedeelte van de buitenbeugel. Het is
dus een gesloten FA met 2 buitenarmen → groei van de BK afremmen
- Bionator (open activator) → open want de tong kan wel nog tussen de tanden. Dus is een lichtere vorm. Wordt vaak gebruikt
in combinatie met VA.
Gesloten FA kan niet in combinatie met VA, open FA wel.
4
ORTHODONTIE
PROF. WILLEMS ; 2022-2023
BASIS ORTHODONTISCHE PRINCIPES
HERHALING
AFWIJKINGEN TUSSEN DE TANDENBOGEN
KLASSE I KLASSE II KLASSE III
Klasse II/1: bovenfront abnormaal naar vestibulair
geïnclineerd. Kan gepaard gaan me
onderlipinterpositie (onderlip tussen beiden
fronten) en met openliprelatie en/of
lipincompetentie (lippen zijn niet gesloten)
Klasse II/2: twee of meer BST naar palataal
geïnclineerd. Gaat altijd gepaard met gesloten
liprelatie.
DOORBRAAKTIJDEN DEFINITIEVE TANDEN
1
,ORTHODONTISCHE DIAGNOSE
1. MEDISCH BELANGRIJKE GEGEVENS
- Enkel de elementen waar men constant op moet letten.
- Voorbeeld: hartafwijkingen, hemofilie, allergie voor nikkel of kunsthars, diabetes, dentaal trauma, syndroom van Down,
hemifaciale microsomie, cleidocraniale dysplasie, …
2. EXTRA-ORALE KENMERKEN
- Afwijkingen in vorm gelaat en kaakrelatie indien duidelijk aanwezig
- Voorbeeld: incompetente lippen, profiel, asymmetrisch verloop van faciale middellijn, afwijking midlijn BK, gummy smile,
mondademhaling, lip- of gehemeltespleet, gezichtsindeling, cleidocraniale dysplasie …
3. SKELETALE RELATIE EN APICAL AREAS
- Relatie tussen BK en OK: neutro-relatie, disto-relatie of mesio-relatie.
- In sagittale zin: prognathie of retrognathie van OK en/of BK
- In verticale zin: infragnathie, supragnathie van OK en/of BK
- In transversale zin: endognathie (transversale deficiëntie maxilla), exognathie (transversale exces maxilla).
- Grootte apical areas: voorste, middelste, achterste: bv. klein middelste gedeelte van de apicale area in de BK
4. OCCLUSIE
- In sagittale zin: neutro-occlusie, disto-occlusie, mesio-occlusie.
- In verticale zin: open/diepe beet, infra/supra occlusie.
- In transversale zin: midlijn shift, kruisbeten, schaarbeten, buitenbeten, middellijnafwijking, dwangbeet.
- Stabiele occlusie: neutro-occlusie en disto-occlusie (1 PMB); mesio-occlusie is geen stabiele occlusie
5. INDIVIDUELE TANDMALPOSITIES EN TANDAFWIJKINGEN
- Afwijkingen in tandpositie, tandinclinatie, hoeveelheid (agenesie en surnummeraire), size.
- Geïmpacteerde of geankyloseerde tanden indien deze normaal al doorgebroken zouden moeten zijn.
- Afwijkende positie van een groep van tanden (niet individuele tanden)
- ALD > 4 mm: crowding/spacing
- TSD > 2 mm
6. FUNCTIONELE KENMERKEN
Functionele stoornissen:
− Occlusie- en articulatiestoornissen
− Kaakgewrichtsafwijkingen: habituele luxatie, crepitaties, knappen …
− Afwijkende tongpositie: interpositie + locatie.
− Abnormale gewoonten: duimzuigen, vingerzuigen, bruxisme …
− Afwijkende lippositie en spieren: mentalis habit, onderlipinterpositie, hoge liplijn, grote tong, hyperactieve tong.
− Spraakafwijkingen: sigmatisme (de “S” kan niet correct uitgesproken worden).
− Ademhalingsstoornissen: habituele mondademhaling, belemmerde neusdoorgankelijkheid.
Functionele occlusiestoornissen:
− Dwangbeet links of rechts: protraal/ventraal of dorsaal.
− Sunday bite (onderkaak wordt meer naar ventraal gehouden dan de centrale occlusie)
2
,EXA: BESPREEK ORTHODONTISCHE DIAGNOSE EN BEHANDELPLAN
→ Kort samengevat voor casussen:
3
, ORTHODONTISCHE BEHANDELING
3 aspecten:
A. Stabiliteit
B. Functie
C. Esthetiek
Behandeling:
• Je kan aan de hand van de drie puntjes dan drie vragen opstellen:
(Wens van patiënt: kijken naar de motivatie van de patiënt)
1. Is er nog groei?
2. Is er voldoende ruimte, ja of nee?
→ Indicatie extractie: extreme crowding, prominente fronttanden, camouflage kaakdiscrepanties.
3. Prognose: waar wil je naar toe met een behandeling?
→ Ga je in NO, MO of DO eindigen?
GROEI KLASSE I KLASSE II KLASSE III
JA Uitneembare apparatuur Functionele apparatuur Functionele apparatuur
En/of
Vaste apparatuur
NEE Uitneembare apparatuur Chirurgie Chirurgie
En/of Of Of
Vaste apparatuur Extracties in de BK Extracties in de OK
3 FA MOETEN WE KENNEN:
- Andresen apparaat (gesloten FA) → goed bij mondademhaling
- Van Beek activator → 2 buitenarmen die in de kunsthars zijn ingebed. Heeft het buitengedeelte van de buitenbeugel. Het is
dus een gesloten FA met 2 buitenarmen → groei van de BK afremmen
- Bionator (open activator) → open want de tong kan wel nog tussen de tanden. Dus is een lichtere vorm. Wordt vaak gebruikt
in combinatie met VA.
Gesloten FA kan niet in combinatie met VA, open FA wel.
4
